Στο Ευρωδικαστήριο η πιο Άγρια Νύχτα στα Σύνορα Ελλάδας-ΠΓΔΜ

Η ντροπή της Ειδομένης και όσα υπέστησαν πρόσφυγες από τις Αρχές της ΠΓΔΜ φθάνουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων (ECHR). Οκτώ άνθρωποι καταφεύγουν στο ανώτατο δικαστήριο του Στρασβούργου καταγγέλλοντας τη βίαιη επαναπροώθησή τους από το έδαφος της γειτονικής χώρας στον αυτοσχέδιο καταυλισμό της Ειδομένης, κατά τη μεγάλη νύχτα της 14ης Μαρτίου 2016. Πρόκειται για έξι άντρες και δύο γυναίκες από τη Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν (τα πλήρη στοιχεία τους δεν γνωστοποιήθηκαν για λόγους προστασίας τους) οι οποίοι είχαν βρεθεί μαζί με ακόμη 1.500 πρόσφυγες τον περασμένο Μάρτιο στο επίκεντρο του πιο άγριου επεισοδίου που σημειώθηκε στα σύνορα Ελλάδας-ΠΓΔΜ: Οικογένειες με μωρά στην αγκαλιά, ηλικιωμένοι και αμέτρητοι ακόμη άνθρωποι, σε κατάσταση αλλοφροσύνης, είχαν βουτήξει στα παγωμένα νερά ενός χειμάρρου για να περάσουν μαζικά στο έδαφος των Σκοπίων, βάζοντας σε κίνδυνο τη ζωή τους. Μόλις την προηγούμενη μέρα, τρεις πρόσφυγες (δύο άντρες και μία γυναίκα), μέλη ενός γκρουπ τουλάχιστον 23 ατόμων, βρέθηκαν νεκροί στην όχθη χειμάρρου έξω από τη Γευγελή.

Ήταν ανήμερα της Καθαρής Δευτέρας, όταν μία απίστευτη φήμη που εξαπλώθηκε στον λασπότοπο της Ειδομένης, όπου βρίσκονταν εγκλωβισμένοι χιλιάδες άνθρωποι, ξεσήκωσε ολόκληρο το καμπ. Ήδη από το βράδυ της Κυριακής άγνωστοι είχαν μοιράσει φυλλάδια γραμμένα στα αραβικά, τα οποία έλεγαν περίπου ότι «τα σύνορα είναι εικονικά κλειστά, ότι υπάρχει αφύλακτο πέρασμα στα πέντε χιλιόμετρα από την Ειδομένη και ότι, αν ξεκινήσουν όλοι μαζί ειρηνικά, κανείς δεν θα μπορέσει να τους σταματήσει». Οι ελληνικές Αρχές είχαν υποδείξει ως υπαίτιους της επικίνδυνης φήμης μια ομάδα ακτιβιστών από χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, οι οποίοι το διέψευσαν. Για την υπόθεση είχε τότε διαταχθεί έρευνα από την Εισαγγελία του Αρείου Πάγου, τα αποτελέσματα της οποίας παραμένουν έως σήμερα άγνωστα.

Το μεσημέρι της Καθαρής Δευτέρας, ένα ποτάμι εξαθλιωμένων ανθρώπων κατευθύνθηκαν από την Ειδομένη προς το γειτονικό χωριό Χαμηλό, περίπου πέντε χιλιόμετρα δυτικά. Φώναζαν «Γερμανία-Γερμανία» και «Ευχαριστούμε, Ελλάδα» και βάδιζαν ασταμάτητα. Οι πρόσφυγες κατηφόρισαν προς τον χείμαρρο που περνά έξω από το χωριό, τον οποίοι οι ντόπιοι ονομάζουν Μάλα Ρέκα. Δύο διμοιρίες των ΜΑΤ βρίσκονταν στο σημείο, ωστόσο δεν μπορούσαν να τους ανακόψουν. Οι πρόσφυγες βουτούσαν στο παγωμένο νερό, κρατώντας με το ένα χέρι το χοντρό σχοινί που είχαν απλώσει κάθετα στην κοίτη εθελοντές. Μωρά έκλαιγαν, γυναίκες παραπατούσαν στα βράχια και γαντζώνονταν η μία από την άλλη, ηλικιωμένοι περνούσαν πάνω στους ώμους συγγενών τους.

Οι περισσότεροι ακινητοποιήθηκαν από την αστυνομία της ΠΓΔΜ έξω από το χωριό Μόιν. Έμειναν πολλές ώρες βρεγμένοι και βουτηγμένοι στη λάσπη, σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Η υπόθεση είχε προκαλέσει τότε μίνι διπλωματικό επεισόδιο μεταξύ των δύο χωρών. Το πιο τραγελαφικό είναι ότι η ελληνική κυβέρνηση διέρρεε το ίδιο βράδυ ότι θα συζητήσει σε διπλωματικό επίπεδο με την ΠΓΔΜ την τύχη των 1.500 ανθρώπων, ωστόσο πριν ακόμη ξημερώσει οι περισσότεροι βρίσκονταν πίσω στην Ειδομένη. «Επέστρεψαν αλλά η κυβέρνηση δεν το ξέρει», έγραψε δηκτικά την επόμενη μέρα η εφημερίδα «Μακεδονία». Πρόσφυγες περιέγραψαν ότι οι αστυνομικοί της γειτονικής χώρας τούς χώρισαν σε γκρουπ και τους έστειλαν με τη βία πίσω στο ελληνικό έδαφος, κόβοντας σε συγκεκριμένα σημεία τον μεταλλικό φράχτη. Αντίστοιχες μαρτυρίες από εκείνη τη νύχτα υπήρχαν πολλές σε διεθνή Μέσα. Ήταν η κορύφωση της τακτικής των επαναπροωθήσεων από την ΠΓΔΜ που είχε καταγγελθεί ήδη από τον Ιανουάριο από χτυπημένους πρόσφυγες, ενώ αποτυπώθηκε και στην έκθεση του Human Right Watch.

Εξι μήνες μετά, οκτώ πρόσφυγες που είχαν βίαια επαναπροωθηθεί από το χωριό Μόιν στο καμπ της Ειδομένης προσφεύγουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο εναντίον των Σκοπίων. Στην αναφορά τους περιγράφουν ότι δεν τους δόθηκε το δικαίωμα να ζητήσουν άσυλο, και ότι όσα συνέβησαν εκείνη τη νύχτα στην οριογραμμή Ελλάδας-ΠΓΔΜ προσβάλλουν το Άρθρο 4 του Πρωτοκόλλου 4 (απαγόρευση της μαζικής απέλασης) και το Άρθρο 13 (δικαίωμα της προσφυγής) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Την προσφυγή των οκτώ υποστηρίζουν το Ευρωπαϊκό Κέντρο για τα Συνταγματικά και Ανθρώπινα Δικαιώματα (ECCHR) και η οργάνωση ProAsyl. «Το κλείσιμο των συνόρων Ελλάδας-ΠΓΔΜ καθιστά τη νόμιμη είσοδο στην Ευρώπη, μέσω της Βαλκανικής Οδού, εκ των πραγμάτων αδύνατη», δήλωσε ο γενικός γραμματέας του ECCHR, Wolfgang Kaleck. «Σε μία Ευρώπη που χαρακτηρίζεται από τείχη και φράχτες, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο προσφέρει μία ελπίδα ότι τα θύματα της οργανωμένης και παράνομης μαζικής απέλασης από την ΠΓΔΜ στην Ελλάδα μπορούν να δικαιωθούν», είπε ο εκπρόσωπος του ProAsyl για την Ευρώπη, Karl Kopp.

Περισσότερα από το VICE

Η Ήρεμη Πλευρά της Ινδίας

Η Νύχτα που Σκότωσα το Παιδί που μου Έκανε Bullying

Ένα Δεκαήμερο Σεξ Πάρτι σε ένα Αγρόκτημα