Όλα τα Άσχημα Συμβαίνουν Μόνο στο Μυαλό μου

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE US.

Κάποιος με ρώτησε εάν υπάρχει βελτίωση και είπα «ναι» και είπε «πώς;» Και σιώπησα.

Η αλήθεια είναι ότι η ψυχική νόσος (στην περίπτωσή μου: διαταραχή πανικού με γενικό άγχος και υποκείμενη κατάθλιψη) καλυτερεύει. Καλυτερεύει, μετά χειροτερεύει, έπειτα καλυτερεύει, μετά χειροτερεύει -τουλάχιστον από την εμπειρία μου.

Θα πίστευε κανείς ότι έχοντας κάνει αρκετούς από αυτούς τους κύκλους θα συνέχιζα να προσπαθώ να ξεπεράσω μια άσχημη φάση έχοντας δυνατή πίστη ότι τα πράγματα θα γίνουν ξανά καλύτερα. Αλλά ακόμα δεν έχω μάθει καλά πώς να το κάνω αυτό. Μετά από όλα αυτά τα χρόνια, ακόμα φοβάμαι ότι δεν υπάρχει έξοδος. Σκέφτομαι, «Κι αν αυτή εδώ η φάση διαρκέσει για πάντα; Κι αν δεν μου δώσουν ποτέ ξανά σωστά φάρμακα; Κι αν αυτή η κρίση είναι που θα με σπρώξει στα άκρα;» Οι άνθρωποι λένε Θα περάσει κι αυτό και εγώ λέω «ναι, ΟΚ».

Αυτό είναι το θέμα με το μυαλό που φέρνει την καταστροφή: πάντα χρησιμοποιεί τα «κι αν…» και τα χρησιμοποιεί διατυπωμένα απειλητικά. Τα «κι αν…» γίνονται τετελεσμένα. Και αυτό είναι κακό.

Κάποιος ίσως επίσης σκεφτεί, ότι έχοντας κάνει τόσους πολλούς από αυτούς τους κύκλους, πως θα γνώριζα ότι οι καλές στιγμές δεν διαρκούν για πάντα. Πως θα γνώριζα ότι πάντα είμαι ευάλωτη από την ψυχική νόσο και ότι δεν υπάρχει ένα πράγμα που μπορώ να κάνω και να είναι «ΟΚ» για πάντα. Αλλά όταν είμαι ΟΚ, ξεχνάω. Ξεχνάω, εν μέρει γιατί θέλω να ξεχάσω. Ξεχνάω σε βαθμό που όταν η ασθένεια επιστρέψει (μια που πάντα επιστρέφει) μπορεί να με ξαφνιάσει.

Αυτή τη στιγμή είμαι σε μια πολλή ΟΚ φάση. Αυτό είναι το αποτέλεσμα ενός νέου γνωσιακού-συμπεριφορικού θεραπευτή και ενός νέου συνδυασμού φαρμάκων. Αλλά είναι επίσης κι αποτέλεσμα ενός μυστηριώδους πράγματος –πέρα από τη δύναμή μας- που μπορεί να μας καταστήσει ψυχικά άρρωστους ή ψυχικά υγιείς.

Η ψυχική ευεξία, για μένα, είναι αλχημεία. Μπορώ να φροντίσω καλά τον εαυτό μου. Μπορώ να ταϊσω ή να λιμοκτονήσω την ασθένειά μου με υγιείς ή μη συμπεριφορές. Μπορώ να την επηρεάσω. Αλλά τελικά, ποτέ δεν είμαι εντελώς υπό έλεγχο.

Υπάρχει επίσης μια νέα τεχνική κατά του άγχους που εφηύρα για τον εαυτό μου, αφού άλλαξα φάρμακα πριν από μερικούς μήνες και φαίνεται να έχει αποτέλεσμα. Είχα μόλις καταφέρει να βγω ζωντανή από μία από τις πλέον οδυνηρές περιόδους άγχους και κατάθλιψης που είχα ποτέ βιώσει και ήμουν στη φάση της ανάκαμψης. Τα πράγματα σίγουρα άρχιζαν να καλυτερεύουν στο μυαλό μου. Αλλά φοβόμουν τόσο να μην επιστρέψω στην κατάσταση που ήμουν, ώστε έγινα υπερευαίσθητη σε κάθε μικροαλλαγή μέσα μου. Αυτή η υπερευαισθησία δεν μου επέτρεψε να συνέλθω. Κάθε φορά που βίωνα αλλαγή στη διάθεση ή είχα μια τρομακτική σκέψη, πάντα ακολουθούσε ένα «κι αν επιστρέφει;».

Ένα βράδυ, άρχισα να νιώθω ζαλάδα και η όραση μου θόλωσε. Αυτό δεν είχε καμία σχέση με άγχος ή κατάθλιψη. Ήμουν απλά εξαντλημένη επειδή είχα μείνει μπροστά στον υπολογιστή για δώδεκα ώρες. Αλλά μια φωνή μέσα μου, η φωνή που φέρνει την καταστροφή, ήθελε να κολλήσω σ'αυτό. «Κι αν αυτός είναι ο θάνατος; Ποιος μπορεί να πει ότι δεν είναι το τέλος; Εάν δεν είναι θάνατος, τότε τι είναι αυτό το συναίσθημα ότι βουλιάζω; Θα καταφέρω να ξεφύγω;».

Αυτή ήταν η αρχή μιας κρίσης πανικού. Οι κρίσεις πανικού μπορεί να εμφανιστούν πολύ γρήγορα και είναι οι καλύτεροι φίλοι της κενής καταστροφολογίας. Όταν έρχονται, δεν μπορώ να τις διαχειριστώ λογικά μαζί με το άγχος. Δεν μπορώ να το κάνω γιατί το άγχος δεν είναι λογικό. Δεν είναι απλά μια σκέψη. Είναι ένα φρικιαστικό συναίσθημα.

Αλλά αυτή τη φορά συνέβη κάτι διαφορετικό. Περιέργως, άρχισε να μιλάει μέσα μου μια εντελώς νέα φωνή. Δεν ήταν μια πνευματική φωνή που ευγενικά προσπαθούσε να μιλήσει λογικά στην παράλογη. Αυτή η φωνή ήταν τσαντισμένη. Ήταν αυτό που κάποιος θα μπορούσε να αποκαλέσει φωνή «όχι γαμώτο!». Ήταν απηυδισμένη με αυτό που μου κάνει το άγχος, από το πόσο μεγάλο μέρος της ζωής μου έχει αρπάξει. Ήταν έξαλλη με την φωνή της καταστροφής. Ήταν σαν να έλεγε «Όχι, σκύλα. Έχεις τελείωσει».

Η φωνή της καταστροφής είχε σοκαριστεί. Προσπάθησε να αντιδράσει, για να επιβεβαιώσει την πρωτοκαθεδρία της. Αλλά η φωνή «όχι, γαμώτο!» δεν την άκουγε.

Η φωνής της καταστροφής είπε «Κι αν…».

Η φωνή «όχι, γαμώτο!» είπε, «Συγγνώμη σκύλα».

Η φωνή της καταστροφής είπε, «Αλλά, κι αν …»

Η φωνή «όχι, γαμώτο!» είπε «Κι αν, τι; Κι αν πεθαίνεις; Καταρρέεις; Τότε πέθανε. Κατέρρευσε. Δεν δίνω δεκάρα. Αλλά δεν επιτρέπεται να ανησυχείς για αυτό. Κυριολεκτικά δεν σου επιτρέπεται»

Η φωνή της καταστροφής έκανε μια τελευταία προσπάθεια. Αλλά η φωνή του «όχι, γαμώτο!» παρέμεινε αμετακίνητη. «Εάν θέλεις να ανησυχείς, είπε, τότε θα πρέπει να το κάνεις στον δικό σου χρόνο. Εάν θέλεις να ανησυχείς, μπορείς να το κάνεις σε μια εβδομάδα από σήμερα. Σε μια εβδομάδα από σήμερα μπορείς να ανησυχήσεις όσο θέλεις. Φυσικά δεν μπορείς να ανησυχήσεις εάν είσαι νεκρή, αλλά στην πραγματικότητα δεν με ενδιαφέρει. Προς το παρόν, πρέπει να σκάσεις».

Δεν ξέρω πώς στο διάβολο η φωνή «όχι, γαμώτο!» ήρθε πακέτο με το «σε μία εβδομάδα από τώρα». Αλλά στη φωνή της καταστροφολογίας φαινόταν να αρέσει αυτό, γιατί το βούλωσε. Ίσως απολάμβανε το ότι της δόθηκε ένα τελικό χρονικό όριο. Ήταν τύπου «ΟΚ, δεν είναι ότι δεν μπορώ να πάθω εμμονή ποτέ ξανά. Απλά δεν μπορώ να το κάνω μέχρι εκείνο το χρονικό διάστημα».

Επίσης, σκέφτομαι ότι η φωνή της καταστροφής στην πραγματικότητα είχε οργασμό όταν της έβαλαν τις φωνές. Ίσως κουράστηκε να είναι από πάνω; Η ανησυχία είναι εξουθενωτική. Ίσως καύλωσε από τη φωνή «όχι, γαμώτο!» και σκέφτηκε «δε γαμιέται, κάνω διακοπές. Θα πάω να τον παίξω για μια εβδομάδα». Έπειτα όταν η εβδομάδα τέλειωσε, η φωνή «όχι, γαμώτο!» έσπρωξε την ημερομηνία για έναρξη της ανησυχίας ακόμα μια εβδομάδα μετά. Έπειτα άλλη μία. Έτσι η φωνής της καταστροφολογίας επιμήκυνε τις διακοπές της.

Από τότε, ούτε φωνή ούτε ακρόαση από τη φωνή της καταστροφολογίας. Θέλω να πιστέψω ότι έφυγε για τα καλά. Αλλά παλιότερη εμπειρία μου λέει ότι μόνο αναπαύεται. Ανεξάρτητα από το πόσο σκληρά δουλεύω στη θεραπεία, πόσο σωστά είναι τα φάρμακά μου, πόσο οικολογικός ο χυμός μου, πόσο βαθιά η αναπνοή μου, δεν πρόκειται για μια αιώνια βελτιωμένη κατάσταση. Σίγουρα δεν είναι κάτι νεκρό.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.