Πιστεύεις στη Ζωή μετά το Κάπνισμα;

Tο θέμα δημοσιεύτηκε αρχικά στο i-D.

Γιατί αρχίζεις να καπνίζεις; Στην πραγματικότητα υπάρχουν ένα σωρό λόγοι: είσαι δεκαπέντε και οι γονείς σου δεν σε καταλαβαίνουν, οπότε αποφασίζεις ότι ο ευκολότερος τρόπος για να αψηφήσεις όλους τους κανόνες που επιβάλλουν είναι να πάρεις μια απόφαση την οποία γνωρίζεις ότι θα αποδοκιμάσουν εξ ολοκλήρου (φυσικά, στα κρυφά). Αυτό είναι. Είσαι ένα βήμα πιο κοντά στην ανεξαρτησία -στη χειραφέτηση- με κάθε ρουφηξιά στο τέλος της σχολικής μέρας.

Πας από το μισό τσιγαράκι στα δύο, στα δέκα, στα τριάντα την ημέρα. Αυτό ήμουν εγώ: δεν ήμουν ποτέ από εκείνους τους τύπους που καπνίζουν για παρέα. Εάν ήμουν ξύπνιος, αυτό που εισέπνεα ήταν η πιο λεπτή των γεύσεων: τα στριφτά Golden Virginia.

Τα πρώτα χρόνια πιάνει, γιατί πρακτικά όλοι καπνίζουν. Αλλά σιγά-σιγά οι άνθρωποι γύρω σου μένουν πιστοί στις υποσχέσεις τους - «σταματάω μετά το γυμνάσιο/πανεπιστήμιο/όταν είμαι 21 ετών». Μένεις μόνος και έξω -μετά την απαγόρευση του 2007- αδύναμος να υλοποιήσεις την ίδια την υπόσχεσή σου. Και σήμερα είσαι 24 ετών και καπνίζεις ασταμάτητα σχεδόν εδώ και μια 10ετία, όπως εγώ.

Αλλά πεπεισμένος ότι είναι η αγάπη που τρέφεις για τα τσιγάρα, δεν καταφέρνεις να δεις ότι έχεις εθιστεί στη νικοτίνη. Και δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο από το να αντιμετωπίζεις συνεχώς την καταδίκη για κάτι που αγαπάς και το οποίο πιστεύεις ότι αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του πυρήνα της ταυτότητάς σου. Σήμερα είναι οι καπνιστές εναντίον των μη καπνιστών. Εάν κάποιο αγαπημένο πρόσωπο κατακρίνει την κακή σου συνήθεια, εσύ καπνίζεις για αυτοπαρηγοριά. Εάν ένας ξένος σε επικρίνει, υποθέτεις ότι είναι ένας ηλίθιος τύραννος που δεν πιστεύει στο δικαίωμα της επιλογής και καπνίζεις διαμαρτυρόμενος υπέρ της ελευθερίας. Δεν υπάρχει εξήγηση του συναισθήματος που νιώθεις όταν φυσάς τον καπνό κάθε τσιγάρου σε έναν μη καπνιστή - γιατί είσαι ερωτευμένος και είσαι εθισμένος.

Οπότε, είσαι ακόμα νέος και αισθάνεσαι αρκετά ανίκητος παρά το συνεχές σφύριγμα που προέρχεται από τους πνεύμονές σου και εκείνον τον ακλόνητο βήχα που φαίνεται να μην έχει άλλο σκοπό παρά να διακόψει μια συζήτηση. Λέγεται πως ένα τσιγάρο αφαιρεί 7-10 λεπτά από τη ζωή σου. Ακούγεται τρομακτικό, αλλά αν κάνεις τις μαθηματικές πράξεις είναι ΟΚ. Έχω καπνίσει περίπου 109.500 τσιγάρα, που σημαίνει ότι έχω χάσει κάτι περισσότερο από δύο χρόνια ζωής. Και βέβαια αξίζει: θα τινάξω τα πέταλα γύρω στα 79 αντί στα 81 - εξάλλου, πόσο καλά μπορεί να είναι αυτά τα τελευταία δύο χρόνια; Επιπλέον, τα χρήματα που θα αποταμίευα σήμερα εάν δεν κάπνιζα, θα τα ξόδευα τότε, σωστά;

Όλοι οι δρόμοι οδηγούν στο κάπνισμα.

Είναι όμως έτσι; Ήταν 3:45 π.μ. στις 7 Νοεμβρίου 2015 και δεν μπορούσα να κοιμηθώ. Σηκώθηκα να κάνω ένα τσιγάρο αλλά είχα ξεμείνει εντελώς. Δεν υπήρχαν αποτσίγαρα, ούτε κομματάκια καπνού στον πάτο του σκουπιδοτενεκέ μου. Το κοντινότερο διανυκτερεύον κατάστημα ήταν δεκαπέντε λεπτά με τα πόδια από το σπίτι μου, αλλά εγώ στις 4:00 π.μ. φορώντας τις πιτζάμες μου και τα Doc Martens σανδάλια μου περπατούσα γρήγορα στον Ε1, υπό καταρρακτώδη βροχή. Τα αγόρασα, έκανα ένα τσιγάρο και αυτό ήταν. Όπως συμβαίνει και με την περίπτωση ενός αγοριού που τα έχεις μαζί του καιρό ή με ένα φλερτ, δεν μπορούσα να καταλάβω τι ήταν αυτό που αγάπησα αρχικά στο τσιγάρο.

Φυσικά, το κάπνισμα συνεχίστηκε για ακόμα μία εβδομάδα -άξιζε η προσπάθεια- αλλά 210 τσιγάρα αργότερα ένιωσα ότι δεν ήταν παρά μια σωματική ανάγκη. Στην πραγματικότητα δεν ήθελα να το κόψω, αλλά δεν ήθελα και να καπνίσω. Μπορούσα να καταλάβω ότι υπήρχε εθισμός.

Στην περίπτωσή μου είχε έρθει ο καιρός να τερματίσω τη σχέση. Και το έκανα μια κι έξω. Δεν είχα πακέτα έκτακτης ανάγκης, καμία εφαρμογή που να μου δίνει συγχαρητήρια γιατί απέφυγα τον «ημερήσιο» καρκίνο μου, ούτε υπολόγιζα πόσα χρήματα είχα αποταμιεύσει. Όπως ήταν φυσικό, η πρώτη εβδομάδα ήταν γεμάτη νύχτες που ξυπνούσα κάθιδρος και έβηχα βγάζοντας ειδεχθή μαύρα φλέματα. Τα ούλα μου αιμορραγούσαν κάθε φορά που βούρτσιζα τα δόντια μου και το πρόσωπό μου γέμισε με τεράστιες κόκκινες κηλίδες και ακολούθησαν λεγεώνες σπυριών. Καθώς περνούσε ο καιρός, τα συμπτώματα έφυγαν - εκτός του παραπανίσιου βάρους που παραμένει (ίσως αυτό έχει να κάνει περισσότερο με την αδυναμία μου να αφήσω κάτω το πιρούνι).

Αλλά στη μετά το τσιγάρο ζωή ακόμα και οι ωραιοποιημένες αναμνήσεις εκείνων των ξεχωριστών στιγμών κατά τις οποίες κάπνιζες αρχίζουν να λιγοστεύουν. Αλήθεια ερωτεύτηκες κρατώντας το τσιγάρο στο χέρι; Ήταν το σεξ πραγματικά τόσο καλό λόγω του καπνού μετά τη συνουσία; Η απάντηση στη δική μου περίπτωση ήταν λίγο πολύ όχι. Μάλιστα, όταν ξανασκέφτεσαι όλες εκείνες τις φορές, αυτό που κάνει τις στιγμές αξιομνημόνευτες είναι τα πάντα ΓΥΡΩ από το τσιγάρο, έστω κι αν η εφηβεία και η περίοδος γύρω στα 20 σου φαίνεται να είναι άρρηκτα δεμένη με τον εθισμό σου.

Ήθελα να είμαι σαν τα είδωλα του rock 'n' roll της δεκαετίας του '70 και το κάπνισμα ήταν αναπόσπαστο μέρος της βασανισμένης δημιουργικής ταυτότητάς μου· δεν υπήρχαν χρήματα για φαγητό, αλλά πάντα για στριφτά τσιγάρα. Το να βγάλω αυτό το μικρό λευκό πραγματάκι από την ταυτότητά μου φαινόταν τόσο δύσκολο, αλλά αυτό συνέβαινε μόνο όσο αγαπούσα το κάπνισμα. Τι υπεραναπτυγμένο εγώ. Όταν γίνει παρελθόν ο εθισμός που αφορά την ταυτότητα, εκείνος που πρέπει πραγματικά να ξεπεράσεις είναι ο σωματικός εθισμός. Και όπως ακριβώς κάθε πρώην όταν τον παρατήσεις, έτσι και το τσιγάρο και οι επιπτώσεις του μου μπήγουν μαχαίρι στην πλάτη. Είναι δύσκολο να ανεβώ τα σκαλιά χωρίς να γκρινιάξω ότι μου κόπηκε η ανάσα και οι μισές από τις λέξεις μου σε κάθε πρόταση κόβονται από τον βήχα.

Αντιλαμβάνεσαι ότι ο εθισμός στη νικοτίνη είναι σαν να σου κάνει κάποιος κεφαλοκλείδωμα το οποίο ωφελεί μόνο ένα άτομο, τον καπνοβιομήχανο. Ως καπνιστές, είμαστε θύματα ενός γιγαντιαίου καπιταλιστικού καθεστώτος που μεταμφιέζει την ελευθερία της καπνοβιομηχανίας να βγάλει κέρδος σε «ελευθερία μας να καπνίζουμε» και σε αγάπη μας για τη συνήθεια. Διεθνείς κολοσσοί βγάζουν χρήματα από μια ομάδα ανθρώπων που είναι φυλακισμένοι στον εθισμό τους. Και καθώς οι αγορές στη Δύση αργοπεθαίνουν καθώς ο κόσμος περιορίζει το κάπνισμα, οι καπνοβιομηχανίες στρέφουν αλλού την προσοχή τους: προσφάτως στο Πακιστάν, την Ινδία και την Ινδονησία. Εκεί το προϊόν φορολογείται λιγότερο, η παιδεία και η υγειονομική περίθαλψη σχεδόν δεν υπάρχουν και δεν υπάρχει νομοθετημένο ηλικιακό όριο για το ποιος μπορεί ή δεν μπορεί να καπνίσει.

Και πραγματικά δεν υποφέρει κανένας άλλος εκτός από τον καπνιστή. Εθισμένος, χωρίς οξυγόνο και πληρώνοντας τους φόρους που αντιστοιχούν στο κόστος των προβλημάτων υγείας τα οποία προκαλούν οι καπνισμένοι σύμμαχοί μου - το κάπνισμα δεν έχει καμία σχέση με τους μη καπνιστές. Υπάρχουν τόσο πολλές κουφές δικαιολογίες που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι για να συνεχίσουν να τροφοδοτούν τον εθισμό τους, αλλά οι πρώην καπνιστές συχνά υπονομεύουν τη σχέση που έχουν οι νυν καπνιστές με τη Βασίλισσα Νικοτίνη, που δεν είναι παρά ένας καθαρός εθισμός. Για μένα ήταν αγάπη, αλλά όχι πλέον. Ίσως ξαναγίνει στο μέλλον. Τώρα έχω εθιστεί στο να βλέπω το εναρκτήριο βίντεο της Christina Aguilera από τα ΕΜΑ του 2003 σε επανάληψη. Κανένας δεν μπορεί να σου πει να κόψεις το κάπνισμα, πρέπει να το ξε-ερωτευθείς για χάρη του εαυτού σου - ανεξάρτητα από τον λόγο.

Περισσότερα από το VICE

Πώς η Μεταναστευτική Πολιτική της Ευρώπης Αποδεικνύεται Αναποτελεσματική για την Ίδια

Η Ακτιβίστρια που Στέλνει Παράνομα Χάπια Άμβλωσης στις Γυναίκες που Μολύνθηκαν από τον Ιό Zika

Πήγα σε Ένα Escape Room και Παραλίγο να μη Βγω Ποτέ