Φωτογραφίες: Αλέξανδρος Αβραμίδης
Πρωτοφανείς σκηνές εκτυλίχθηκαν αργά το μεσημέρι της Τετάρτης στο Ειρηνοδικείο Θεσσαλονίκης. Μέλη επιτροπών κατά των πλειστηριασμών προσπάθησαν να μπλοκάρουν την εβδομαδιαία τακτική διαδικασία, καταγγέλλοντας ότι περιουσίες βγαίνουν «στο σφυρί» για χρέη μερικών χιλιάδων ευρώ. Αστυνομικοί των ΜΑΤ εισέβαλαν στη δικαστική αίθουσα και ακολούθησαν άγριες σκηνές, ποδοπάτημα και συνθήματα, υπό το παγωμένο βλέμμα των συμβολαιογράφων στην έδρα.
Videos by VICE
Το κλίμα ήταν τεταμένο από νωρίς στα δικαστήρια της Θεσσαλονίκης, μετά και την τρίτη στη σειρά επεισοδιακή συνεδρίαση πλειστηριασμών της περασμένης εβδομάδας, στην οποία έγιναν συλλήψεις διαδηλωτών. Το κλίμα φορτίστηκε περισσότερο χθες όταν διμοιρίες αστυνομικών πήραν θέση στον διάδρομο του Ειρηνοδικείου. Οι διαδηλωτές, περίπου 50 άτομα, επαγγελματίες με χρέη σε ασφαλιστικά ταμεία, δανειολήπτες τραπεζών, μέλη επιτροπών κατά των πλειστηριασμών και πολιτικών ομάδων με ετερόκλητο χρωματισμό, απευθύνθηκαν στη σύνθεση των συμβολαιογράφων που βρίσκονταν στην έδρα. Ζήτησαν να διαβάσουν ένα κείμενο και στη συνέχεια κατήγγειλαν ότι η διαδικασία εξαθλιώνει οφειλέτες και συντελεί ώστε τράπεζες και ελληνικό δημόσιο να αφαιμάζουν ακίνητα για μικρά ποσά.
Κάποια στιγμή, δόθηκε εντολή στα ΜΑΤ να εισβάλουν στην αίθουσα, με αποτέλεσμα να ακολουθήσει πανδαιμόνιο. Το σύνθημα «Κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη» κυριαρχούσε, οι αστυνομικοί σχημάτισαν κλοιό και έσυραν με σπρωξιές και έντονες αντεγκλήσεις τους διαδηλωτές έξω από την αίθουσα. «Είναι αδιανόητο σπίτια να βγαίνουν στο σφυρί για ασήμαντα χρέη και αυτό να συμβαίνει στο όνομα του ελληνικού λαού, όπως αναφέρουν οι δικαστικές αποφάσεις. Η αστυνομία διέλυσε με τη βία μια διαμαρτυρία, όμως θα συνεχίσουμε με περισσότερη δύναμη» μου είπε λίγα λεπτά αργότερα ο Γιώργος Τζαμαδάνης, δικηγόρος και μέλος του δ.σ. του ΔΣΘ, ο οποίος είχε συλληφθεί την περασμένη εβδομάδα στην αντίστοιχη κινητοποίηση.
Σύμφωνα με στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων το πρώτο εννιάμηνο του 2014 έγιναν 11.226 πλειστηριασμοί ακινήτων και άλλων περιουσιακών στοιχείων μόνο για χρέη προς το δημόσιο. Κι αυτό αρκεί ώστε να καταδειχθεί ότι συζητάμε για ένα από τα βασικά συστατικά του εκρηκτικού κοκτέιλ της οικονομικής κρίσης τα τελευταία χρόνια.
Στον αντίποδα, η πρόεδρος του συλλόγου συμβολαιογράφων Θεσσαλονίκης, Ιωάννα Μπιλίση, η οποία στο μεταξύ συμμετείχε χθες στη διαδικασία πλειστηριασμών σε διπλανή αίθουσα του Ειρηνοδικείου, είπε στους δημοσιογράφους ότι «είναι ελάχιστα, σχεδόν μηδενικά τα ακίνητα που εκπλειστηριάζονται για οφειλές 5-10.000 ευρώ σε τράπεζες και δημόσιο» και σημείωσε ότι όσες υποθέσεις φθάνουν στο στάδιο του πλειστηριασμού, αφορούν κυρίως διαφορές μεταξύ ιδιωτών. Πρόσφατα εκπρόσωποι ελληνικών τραπεζών έσπευσαν να προαναγγείλουν μπλόκο στη μαζική απελευθέρωση των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας. Κι αυτό διότι, όπως παραδέχθηκαν, το μέτρο δεν θα έλυνε το πρόβλημα των κόκκινων δανείων, θα προκαλούσε νέα βουτιά στις τιμές στην κτηματαγορά, ενώ η συγκέντρωση και διαχείριση χιλιάδων μικρών ακινήτων θα ήταν ασύμφορη λόγω υψηλού κόστους για τις τράπεζες.
Διαμαρτυρίες κατά των πλειστηριασμών γίνονται σχεδόν κάθε εβδομάδα σε Ειρηνοδικεία όλης της Ελλάδας. Ωστόσο, οι οργανωμένες παρεμβάσεις για το μπλοκάρισμα της διαδικασίας ξεκίνησαν από την Κρήτη και το Αγρίνιο, ενώ τον τελευταίο μήνα επικεντρώνονται στη Θεσσαλονίκη. Για τον λόγο αυτό έχει συσταθεί Συντονιστικό Επιτροπών Πολιτών Κατά των Πλειστηριασμών, στο οποίο συμμετέχουν πολλές κινήσεις και πολιτικές ομάδες.
Το κίνημα δεν αποκλείεται να φουντώσει το επόμενο διάστημα, καθώς από την 1 η Ιανουαρίου 2015 είναι ορατό το ενδεχόμενο να απελευθερωθούν οι πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας. Πιο ειδικά, στις αρχές της εβδομάδας έγινε γνωστό ότι το Υπουργείο Ανάπτυξης δεν είναι διατεθειμένο να παρατείνει την ισχύουσα μεταβατική διάταξη για την αναστολή πλειστηριασμών υπό προϋποθέσεις. Η κυβέρνηση αποφασίζει ότι από τη νέα χρονιά η πρώτη κατοικία θα προστατεύεται μόνο μέσω της υπαγωγής του οφειλέτη στον Ν. 3869/2010, γνωστό ως «νόμο Κατσέλη» περί «υπερχρεωμένων νοικοκυριών». Σημειώνεται ότι στην παραπάνω ρύθμιση έχουν προσφύγει ως σήμερα περί τους 100.000 οφειλέτες, οι οποίοι έχουν λάβει δικάσιμο της υπόθεσής τους ως το 2030. Το επιπλέον επιχείρημα της κυβέρνησης ότι ο νέος κώδικας δεοντολογίας των τραπεζών είναι ευνοϊκός για τους δανειολήπτες (κίνδυνος ρευστοποίησης της ακίνητης περιουσίας υπάρχει για όσους χαρακτηριστούν από τις τράπεζες ως «μη συνεργάσιμοι», λέγεται) διόλου δεν καθησυχάζει νομικούς και μέλη επιτροπών κατά των πλειστηριασμών.
«Αυτό που προσπαθεί να υπερασπιστεί το κίνημα ενάντια στους πλειστηριασμούς είναι το δικαίωμα στη στέγη που προστατεύεται από το Σύνταγμα. Η εικόνα των ΜΑΤ μέσα στις αίθουσες του Ειρηνοδικείου είναι ενδεικτική του αυταρχισμού της κυβέρνησης» σημειώνει η Ελεάννα Ιωαννίδου, δικηγόρος και δημοτική σύμβουλος του συνδυασμού «Γειτονιές σε δράση». «Κι αν σήμερα οι περισσότεροι πλειστηριασμοί κηρύσσονται άγονοι, οι νομοθετικές αλλαγές που μεθοδεύονται και η επικείμενη πτώση των αντικειμενικών αξιών, σύντομα θα τους κάνουν φλέγον ζήτημα για την κοινωνική συνοχή» προσθέτει η ίδια.