Ο Retro Έχει Κάνει Βαγδάτη το Νέο Ηράκλειο με τα Raps του

Από τα πρώτα πράγματα που χρειάζεται να αποσαφηνιστούν σε αυτό το κείμενο είναι πως ο Retro δεν είναι από το Ιράκ. Δεν είναι δύσκολο να μπερδευτείς, καθώς το προφίλ του στο Instagram ονομάζεται @retro.iraq, ενώ το πρώτο release με το οποίο εμφανίστηκε στο Spotify, τον Δεκέμβριο του 2020, έχει τον τίτλο “Iraqi“.

«Θυμάμαι χαρακτηριστικά την πρώτη φορά που βρέθηκα από κοντά με τον Azazel από τους Downtown, που του εξηγούσα ότι ουσιαστικά όλη αυτή η φάση με το Ιράκ βγαίνει από το Ηράκλειο και δεν το πίστευε. Ουσιαστικά, το “Ηράκ-λειο” το είπε ένα παλικάρι κάποια στιγμή όπως αράζαμε και μετά το υιοθετήσαμε», λέει ο Retro.

Videos by VICE

Δίνουμε ραντεβού στην Πευκών. Με το αυτοκίνητό του περνάμε τα νοητά σύνορα Ηρακλείου-Μεταμόρφωσης και φτάνουμε σε έναν λόφο. Στη Θέα Δηλαβέρη, για όσους γνωρίζουν. Από εκεί πάνω βλέπεις όλη, μα όλη, την Αθήνα στο «πιάτο» μέχρι κάτω στον Πειραιά.

Ο Retro βρίσκεται ενεργά στη φάση του ραπ, περίπου ενάμιση χρόνο. Μετά το πρώτο του release στο Spotify ακολούθησε η κυκλοφορία του “Ebloki“, μαζί με βίντεο-κλιπ αυτήν τη φορά. Μάλιστα μέρος του κλιπ έχει γυριστεί στον λόφο Δηλαβέρη, όπου βρισκόμαστε. Οι υπόλοιπες λήψεις του συγκεκριμένου κλιπ, όπως και σχεδόν όλων του Retro, είναι από το Ηράκλειο και τις γύρω γειτονιές. «Όλα τα κλιπ, εκτός από το “Cantona” με τον Nume που γυρίστηκε στη Βουλιαγμένη, έχουν γυριστεί εδώ στα spots μας. Αυτή είναι η περιοχή μου και μου αρέσει να δείχνω εικόνες από εδώ, από τα πάρκα μας και πάει λέγοντας», σημειώνει ο ίδιος.

Μαζί με τον Nume, μέλος των Downtown, και τον Jay 187 κυκλοφόρησαν μέσα στο καλοκαίρι του 2022 το “Proson” με βίντεο-κλιπ. Η παραγωγή των Night Grind και Smokey Jam σε κερδίζει από τα πρώτα δευτερόλεπτα, όπως επίσης το ρεφρέν του Retro που μπαίνει στην αρχή. Και όλα τα κουπλέ που ακολουθούν, προσφέρουν ένα ολοκληρωμένο αποτέλεσμα ηχητικά. «Ήμασταν με τον Night Grind και μου έβαλε το beat. Έγραψα αμέσως ένα κουπλέ – το οποίο τελικά έγινε ρεφρέν του κομματιού.Το είχαμε αφήσει και αργότερα ο Night το έπιασε και το έστησε όλο. Μίλησε με τον Jay, μίλησε με τον Nume και το κάναμε. Γενικά, το έχει με την οργάνωση ο Night», λέει ο Retro και προσθέτει ότι με τον Night Grind γνωρίζονται πάρα πολλά χρόνια.

«Πηγαίναμε στο ίδιο σχολείο (1ο Λύκειο Ηρακλείου) -εκείνος είναι έναν χρόνο μικρότερος- και κάναμε παρέα. Αργότερα χαθήκαμε, ωστόσο όταν έσκασε η φάση του drill στην Ελλάδα και ασχολήθηκα λίγο πιο ενεργά με το ραπ, βρεθήκαμε ξανά, με άκουσε και στήσαμε τη φάση», συμπληρώνει. Μέχρι στιγμής, η πλειοψηφία των tracks που έχει κυκλοφορήσει ο Retro έχουν το χέρι του Night Grind στην παραγωγή.

Ο Retro έγραφε παλιά boom bap. «Μετά ήρθε το κύμα της trap και ξενέρωσα λίγο. Τα παράτησα. Ωστόσο, ένας φίλος, ο Voz, κάποια στιγμή μού έβαλε να ακούσω drill και αμέσως ένιωσα ότι είναι πιο κοντά στα “μέτρα” του hip hop. Έχεις περισσότερες θεματολογίες να ασχοληθείς στο drill. Έχει αρκετές διακλαδώσεις ως υποείδος και αυτό μου αρέσει», λέει.

Συζητώντας για τις μεγάλες ραπ συναυλίες του καλοκαιριού, μεταξύ των οποίων κι αυτή των ΒΠεις, μαθαίνω ότι ανέκαθεν ήταν πιστός ακροατής των ΒΠ και μάλιστα θυμάται έντονα ένα live τους στο Κύτταρο. «Ήταν όλος ο πυρήνας εκεί. Γούσταραν φουλ τη μουσική, έπαιζαν ξύλο σχεδόν. Στα σημερινά live έχει μεν πολύ περισσότερο κόσμο, αλλά -λογικό είναι- δεν το νιώθουν όλοι το ίδιο. Είναι και λίγο trend η ραπ μουσική αυτήν τη στιγμή, οπότε ακόμη κι ένας που ακούει έντεχνα, για παράδειγμα, θα πάει να ακούσει επίσης ραπ. Από την άλλη, βέβαια, είναι καλό διότι ανοίγεται η μουσική σε περισσότερο κοινό. Απλώς, παλιά, ίσως κάβλωνες λίγο παραπάνω στα live».

Ως ακροατής, ο Retro γνώρισε το ελληνικό hip hop από έναν ξάδερφό του, τον Naze, δύο χρόνια μεγαλύτερο. Από ξένα είχε ακούσει ήδη Eminem και 50 Cent εκείνη την εποχή. Σήμερα, ωστόσο, ξεχωρίζει ακόμα παλιότερους καλλιτέχνες, όπως ο Notorious BIG και οι Mobb Deep. Από τα πιο «φρέσκα» θα ακούσει UK και αμερικάνικο drill και ξεχωρίζει τον AM από τους #410. «Μου αρέσει που παίζει με το flow, το πώς μιλάει και το ότι πατάει πάνω σε afro beats», σημειώνει.

Τον Μάιο του 2022, ο Retro κυκλοφόρησε το EP “Gangland” σε παραγωγή του Night Grind, που αποτελείται από πέντε τραγούδια – στο ένα έχει κάνει παραγωγή κι ο Longlive. Αξίζει να αναφερθεί ότι το mix/master του EP ανέλαβε ο Eversor. «Ήθελε ο Night να βγάλουμε έναν λίγο διαφορετικό ήχο. Κι εγώ το ίδιο. Είχα συνηθίσει σε πιο βαριά drill. Αυτό το EP δεν είναι τόσο “επιθετικό”. Καθίσαμε δύο εβδομάδες με τον Night, πατήσαμε ό,τι κουπλέ είχα κι έπειτα διαλέξαμε».

Θα ακολουθήσει κάποιο LP άραγε; «Ο δίσκος σαν ιδέα υπήρχε στο μυαλό μου πριν το EP. Ξέρεις, ωραία τα single αλλά δείχνεις πιο ολοκληρωμένα τον εαυτό σου σε έναν δίσκο με δέκα κομμάτια, ας πούμε. Ο Night, όμως, μου έλεγε να μην πάμε κατευθείαν για δίσκο και γενικά τον ακούω σε ό,τι έχει να κάνει με τις πιο “business” κινήσεις. Είναι ένας στόχος, πάντως, να ακολουθήσει ένα LP», απαντά ο Retro. «Σίγουρα, πάντως, θα κυκλοφορήσουν και κάποια singles. Ίσως το επόμενο κομμάτι που θα κυκλοφορήσει να είναι το “Clean Shit”», συμπληρώνει.

Σχετικά με το αν έχει κομμάτια ήδη γραμμένα ή κρατημένα από παλιότερα, απαντά πως υπάρχουν κάποια. «Μερικά υπάρχουν και σε ένα κανάλι μου στο Soundcloud. Ειδικά κάποια κουπλέ θεωρώ πως είναι πολύ καλά και σίγουρα, γεμάτα αναμνήσεις. Οπότε ίσως πάρω κάποια από εκεί. Προφανώς θέλουν δουλειά, διότι είναι ηχογραφημένα σε υπολογιστή με ένα απλό μικρόφωνο», λέει.

Όταν γράφει, προτιμά να κλείνεται στο δωμάτιο. Να βάζει μουσική και να «χάνεται». Αυτό, ωστόσο, τον δυσκολεύει πολλές φορές, επειδή στη συνέχεια αλλάζει το beat. «Το καλύτερο είναι να έχεις ήδη το beat και να γράψεις πάνω σε αυτό, ανάλογα με το πώς θα σου τα “σκάσει”», αναφέρει. Δίνει βάση στον στίχο του, διότι κι ως ακροατής αυτό είναι που τον κερδίζει σε έναν ράπερ. «Οκ, θα σε κερδίσει σίγουρα το beat, ίσως και το flow κάποιου. Όμως ο έξυπνος στίχος, η όμορφη γλώσσα και η πολυπλοκότητα στις λέξεις, έτσι ώστε να βάλεις τον άλλον σε σκέψη, για μένα υπερισχύουν», σημειώνει.

Στον ίδιο αρέσει το battle στοιχείο στον στίχο. «Από παλιά μου άρεσε να τη λέω στον άλλον. Να του την πω με μια καλή ατάκα. Με ελκύει περισσότερο το επιθετικό ραπ. Αρκεί να είναι έξυπνο». Τον ρωτώ πώς βιώνει τη ραπ φάση από μέσα πλέον κι αν παίζουν αληθινά battles. «Όλα υπάρχουν. Είναι κι αυτοί που θα σε προσεγγίσουν για να κάνουν τη δουλειά τους, υπάρχουν κι οι ντόμπροι που τους ξεχωρίζεις, παίζουν κι άλλοι που κάνουν το χαλασμένο τηλέφωνο και μεταφέρουν πράγματα δεξιά-αριστερά. Γενικά, υπάρχουν αρκετοί που ψάχνονται για κόντρες. Έχει τύχει και σε μένα. Αλλά μιλήσαμε και λύθηκε. Καταλαβαίνω, από τη μία, ότι ο καθένας κοιτάει την πάρτη του. Από την άλλη, σε ανθρώπινο επίπεδο, δεν μου αρέσει» απαντά.

«Εσύ, πότε κατάλαβες ότι αυτά που γράφεις είναι μάλλον καλά;», ρωτώ τον Retro. «Δεν το καταλαβαίνω ούτε τώρα, για να είμαι ειλικρινής. Απλώς, τώρα, βλέπω αντιδράσεις, ακούω, διαβάζω σχόλια, οπότε παίρνω ένα feedback. Ανέκαθεν έγραφα για μένα και για τους δικούς μου. Αυτοί με “πρίζωσαν”. Αν με είχαν αφήσει, δεν θα προχωρούσα στο ραπ», απαντά.

Μικρότερος, ανήκε σε ένα συγκρότημα που λεγόταν «Μπλόφα Crew». Σε αυτό συμμετείχαν οι Ron, Huge, Sert και ο ίδιος που τότε είχε το ψευδώνυμο Chief. «Πρέπει να ήταν στην Α’ Λυκείου – τέτοιες εποχές. Κάναμε επίσης “ταγκιές” πέρα από το ραπ, γι’ αυτό λεγόμασταν crew», λέει και γελάει. «Αργότερα, εγώ κι ο Huge συνεχίσαμε να γράφουμε στίχους. Πιο μετά εκείνος το παράτησε, ξεκίνησε άλλες δουλειές. Αν έγραφε ακόμα, θα ήταν top. Έβγαζε τα εσώψυχά του στα raps». Η μετάβαση στο nickname Retro έγινε στα τελειώματα του Λυκείου και όπως εξηγεί, «έχει να κάνει ότι φεύγει ο παλιός μου εαυτός και ξεκινώ κάτι καινούργιο. Έτσι το είχα σκεφτεί τότε».

Σχετικά με τις live εμφανίσεις του, μιας και σχετικά πρόσφατα εμφανίστηκε στο Ρομάντσο σε μια συναυλία του Dozen Minds (κανάλι στο YouTube όπου εμφανίζονται διαφορετικοί καλλιτέχνες σε live performance), λέει πως είναι μέσα στα σχέδιά του. «Είχα κάνει το πρώτο μου live εδώ, στο Ηράκλειο. Είχε γεμίσει το μαγαζί και ήταν τέλεια. Είχαν έρθει παιδιά από την περιοχή που γνώριζαν επίσης τα κομμάτια μου, γούσταραν και γούσταρα φουλ κι εγώ. Επίσης, είχα πει κάποια tracks στο live της παρουσίασης δίσκου του Nume, στο An Club».

Σε ό,τι αφορά το συναίσθημα πάνω στη σκηνή, λέει πως «στην αρχή μπορεί να είσαι κάπως μαγκωμένος ωστόσο όταν ανέβεις και ακούσεις τα πρώτα άτομα από κάτω να τραγουδάνε τους στίχους σου, μετά η γλώσσα πάει ροδάνι. Φεύγει το άγχος και πας στον αυτόματο. Δεν σκέφτομαι καν ποιος είναι ο επόμενος στίχος. Είναι μέχρι να πεις το πρώτο κομμάτι».

Τέλος, λέει ότι νιώθει άσχημα καμιά φορά που δεν απαντά στα μηνύματα που παίρνει στο Instagram. «Θα τα δω όλα πάντως. Και παίρνω τρομερή ενέργεια. Θα πουν “είσαι ο καλύτερος driller” ή θα μου στείλουν βίντεο/ηχητικά με τις αντιδράσεις τους στα κομμάτια μου. Ξέρεις, κάνουν τα δικά τους. Τα εκτιμώ όλα, ακόμη και τα αρνητικά σχόλια – όμως μόνο όσα με βοηθούν να γίνω καλύτερος».