Με την τεχνολογία να προχωράει με γοργούς ρυθμούς και τον τρόπο ζωής του σύγχρονου ανθρώπου να αλλάζει συνεχώς, υπάρχουν πολλά πράγματα που οι νέες γενιές δεν θα ζήσουν ποτέ – όπως συνέβη και με τις προηγούμενες.
Η Generation Zκαι η Generation Alpha, ας πούμε, δεν μπορούν να φανταστούν μια ζωή χωρίς Internet. Ούτε καν πώς ζούσαμε με τις αργές συνδέσεις και τα modem, με αυτόν τον χαρακτηριστικά άσχημο ήχο που έκαναν μέχρι να συνδεθούν.
Videos by VICE
Ένα ακόμη αντικείμενο που δεν θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσουν τα άτομα που ανήκουν σε αυτά τα ηλικιακά γκρουπ ειναι και η τηλεκάρτα. Αυτό το μικρό «εισιτήριο» επικοινωνίας που αγόραζες κάποτε για να μιλήσεις με τους δικούς σου από κάπου έξω από το σπίτι, να πάρεις τηλέφωνο το «αίσθημα» και φυσικά, να κάνεις φάρσες.
Και μπορεί τα καρτοτηλέφωνα να υπάρχουν ακόμα εκεί έξω, όμως τα κινητά έχουν πάρει τη θέση τους για τα καλά. Πλέον, είναι λίγο πιο relevant από τα παρκόμετρα – άλλη ιστορία αυτή.
Ωστόσο, υπάρχει κάτι πολύ ενδιαφέρον στην ιστορία της τηλεφωνίας και αυτό δεν είναι άλλο από τις ίδιες τις τηλεκάρτες. Αυτές οι μικρές επιφάνειες που θυμίζουν πιστωτική κάρτα, πάνω στις οποίες για κάποιο περίεργο λόγο έχει καταγραφεί ένα κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας της Ελλάδας – και όχι μόνο.
Αυτό το τελευταίο ήταν κάτι που είχα ξεχάσει εντελώς μέχρι που ανακάλυψα τη συλλογή από τηλεκάρτες που μάζευα μικρός. Η γιαγιά και ο παππούς μου είχαν ένα καφενείο, μέσα στο οποίο ουσιαστικά μεγάλωσα. Σε κάποια γωνιά του υπήρχε πάντα ένα τηλέφωνο προσβάσιμο προς τους πελάτες – μιλάμε για μια εποχή που το κινητό ήταν είδος πολυτελείας. Στις αρχές των 90’s ήταν μια τεράστια κόκκινη συσκευή με στρογγυλό καντράν (από αυτά που έριχνες κέρμα και γυρνούσες με το δάχτυλό σου μια ροδέλα για να σχηματίσεις τον αριθμό που ήθελες), όμως γύρω στα μέσα της δεκαετίας ο ΟΤΕ έφερε ένα πιο σύγχρονο μοντέλο (πράσινο με κίτρινο σε χρώμα) το οποίο είχε οθόνη, πλήκτρα και έπαιρνε κάρτα.
Το καφενείο πουλούσε τηλεκάρτες και οι περισσότεροι τις άφηναν πίσω όταν τελείωναν οι μονάδες τους. Τότε αναλάμβανα δράση εγώ και τελικά δύο δεκαετίες -και κάτι- μετά, βρίσκομαι να έχω στην κατοχή μου εκατοντάδες μικρά «καρτελάκια ιστορίας».
Τι εννοώ με αυτό; Ότι πάνω της η κάθε μία είχε διαφημίσεις ή ανακοινώσεις και προωθήσεις της πολιτείας. Η συλλογή μου είναι ένα μικρό, άτυπο μουσείο.
Μια τηλεκάρτα του 1997, μου θύμισε ότι η Θεσσαλονίκη, με μπροστάρισσα τη Μελίνα Μερκούρη, έγινε η πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης, ακολουθώντας -σύμφωνα με την πίσω πλευρά- την Κοπεγχάγη, σε μια παράδοση που ξεκίνησε το 1985 από την Αθήνα. Διαβάζοντας λίγο παραπάνω για την ιστορία αυτής της παράδοσης ανακάλυψα ότι για δύο χρόνια (1995-1997) πραγματοποιήθηκαν αρκετά έργα στην πόλη με σκοπό να βγει μπροστά ένα κοσμοπολίτικο πρόσωπο.
Χαζεύοντας τη συλλογή έπεσα πάνω σε δύο περιπτώσεις τόσο ίδιες και όμως τόσο διαφορετικές. Στη μία δεσπόζει ο Νίκος Κακλαμανάκης, με το χρυσό του μετάλλιο από τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα (1996), ενώ στη δεύτερη η «χρυσή» γενιά της Άρσης Βαρών, με τον Πύρρο Δήμα να ξεχωρίζει.
Ένα μεγάλο κομμάτι ήταν τα ελληνικά τοπία -οι «παλιοί» θα θυμούνται ότι η Ναύπακτος έπαιζε πολύ- αλλά και τα κοινωνικά μηνύματα, που είτε είχαν να κάνουν με τα ναρκωτικά είτε με την ισότητα και την ασφαλή οδήγηση. Οι τελευταίες, σε συνδυασμό με αυτές που μας ενημέρωναν στα ελληνικά και στα αγγλικά ότι «η Μακεδονία είναι μία και είναι Ελληνική», αποτελούν τρανό παράδειγμα ότι πέραν της τεχνολογίας δεν έχουν αλλάξει και πολλά πράγματα στα μυαλά μας.
Αγαπημένες είναι οι τηλεκάρτες που παρουσίαζαν κάποια καινούργια τεχνολογία όπως οι συνδέσεις ISDN – που, για την εποχή τους ήταν πολύ μπροστά. Οι διαφημίσεις για το Paging -ο προκάτοχος του κινητού, μια συσκευή που σε ειδοποιούσε ότι κάποιος ήθελε να έρθει σε επαφή μαζί σου- και το CD Rom του «Χρυσού Οδηγού» μπορώ να πω ότι ήταν συγκινητικές.
Δεν έχω ιδέα αν η συλλογή μου αξίζει από άποψη συλλεκτικότητας και δεν με νοιάζει. Κοιτάζοντας τις τηλεκάρτες μεταφέρομαι σε μια άλλη εποχή, όχι απαραίτητα καλύτερη αλλά σίγουρα πιο ξέγνοιαστη. Είτε σκέφτομαι τις στιγμές στο καφενείο του παππού και της γιαγιάς, είτε τον κόσμο στον οποίο ζούσαμε -πριν τους Δίδυμους Πύργους, την υπερπληροφόρηση, τα data και τα υπερβολικά εξελιγμένα γκάτζετ- όταν αρκούσε να έχεις μια τηλεκάρτα για να πάρεις τους φίλους σου και να ζήσεις κάποιες όμορφες στιγμές.
Θα το πω μόνος μου στον εαυτό μου για να μη χρειαστεί να το κάνετε εσείς. «Ok boomer»!
Δείτε περισσότερες φωτογραφίες:
- Ακολουθήστε τον Αντώνη Κωνσταντάρα στο Ιnstagram.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
Ο Αρχηγός της Αστυνομίας που Έφτασε να Γίνει Μέχρι και Σύνθημα των Αναρχικών
Η Καλύτερη Απάντηση στον Κώστα Κυρανάκη Ήρθε από το Facebook