Νέα

Οι Δολοφονίες των Κουμή και Κανελλοπούλου από την Αστυνομία Παρέμειναν Ατιμώρητες

Untitled-7_89 (1)
Kοινοποίηση

Παραμονές της επετείου του Πολυτεχνείου το 1980, η Αθήνα «έβραζε». Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, με πρωθυπουργό τον Γέωργιο Ράλλη, είχε απαγορεύσει την πραγματοποίηση της πορείας ως την αμερικάνικη πρεσβεία – ως επιτρεπτό όριο όσων θα διαδήλωναν ορίστηκε η πλατεία Συντάγματος. Την ίδια περίοδο, ο αντιαμερικανισμός ήταν έντονος, ιδιαίτερα μεταξύ των ζωντανών τμημάτων της νεολαίας, εξαιτίας μιας σειρών πρωτοβουλιών της κυβέρνησης, όπως η επανένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ και η εδραίωση των αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα.

Όπως συνέβαινε τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης, η κεντρική πορεία για την επέτειο του Πολυτεχνείου πραγματοποιήθηκε στις 16 Νοεμβρίου. Έτσι κι εκείνη τη χρονιά, στις 16 Νοεμβρίου 1980, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι κατέβηκαν στο κέντρο της Αθήνας. Ο κύριος όγκος της διαδήλωσης ανηφόρισε τη Σταδίου και πράγματι διαλύθηκε στο Σύνταγμα.

Videos by VICE

Ένα επίσης μεγάλο τμήμα των διαδηλωτών, όμως, κυρίως μέλη της λεγόμενης «αριστερής μειοψηφίας» της ΕΦΕΕ, δηλαδή οργανώσεων της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς που ήταν ιδιαίτερα δυναμική εκείνη την εποχή, ήταν αποφασισμένοι να σπάσουν τον αστυνομικό κλοιό που είχε στηθεί στη Β. Σοφίας και να συνεχίσουν προς την αμερικάνικη πρεσβεία.

5dd11f0f1f00002607deea04.jpeg
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΕΘΝΟΣ».

Οι διαδηλωτές φθάνουν στον κλοιό και μετά από μια μικρή υποχώρηση των ΜΑΤ, καταγράφεται ένα πρωτοφανές έως και σήμερα ξέσπασμα αστυνομικής βίας. Δεν είναι μόνο η αύρα της Αστυνομίας που προσπαθεί να διαλύσει το πυκνό πλήθος, τα δακρυγόνα, τα πισώπλατα χτυπήματα με κλομπ αδιακρίτως στον σωρό, αλλά ακόμη και η χρήση αληθινών πυρών από την πλευρά των χωροφυλάκων. Ο κόσμος τρέχει πανικόβλητος πίσω προς το Σύνταγμα και την Πανεπιστημίου, επικρατεί πανδαιμόνιο.


VICE Video: Λαύριο – Το «Ζωντανό» Μνημείο


Η εργάτρια από το Περιστέρι, Σταματίνα Κανελλοπούλου, 21 ετών, πέφτει αναίσθητη στην οδό Πανεπιστημίου, κοντά στη «Μεγάλη Βρετανία». Αστυνομικοί την ξυλοκοπούν αλύπητα και για ώρα, αν και βρίσκεται ακίνητη και αιμόφυρτη στον δρόμο. Μεταφέρεται στο «Ιπποκράτειο», όπου καταλήγει την ίδια νύχτα. Η αστυνομική μανία ήταν πρωτοφανής. Το ιατροδικαστικό πόρισμα δείχνει ότι η Κανελλοπούλου είχε 20 τραύματα, τα περισσότερα στο κεφάλι, και ως αιτία θανάτου αναφέρεται η κρανιοεγκεφαλική κάκωση.

Untitled-1_90.jpg

Δεν θα ήταν το μοναδικό θύμα εκείνης της άγριας νύχτας, κατά την οποία αναφέρθηκαν περισσότεροι από 150 τραυματίες σε διάφορα σημεία του κέντρου της πρωτεύουσας. Ο 26χρονος Κύπριος φοιτητής Ιάκωβος Κουμής είχε κατέβει για πρώτη φορά σε διαδήλωση για το Πολυτεχνείο. Μαρτυρίες φίλων του αναφέρουν ότι βρισκόταν μεταξύ όσων κινήθηκαν προς τον αστυνομικό κλοιό, όμως υποχώρησαν αμέσως. Η παρέα έφθασε στο Σύνταγμα και συμφώνησαν ότι έπρεπε να φύγουν για τα σπίτια τους, καθώς η κατάσταση είχε ξεφύγει από κάθε έλεγχο.

Ο Κουμής κάθισε σε ένα καφέ. Δέχτηκε πισώπλατη επίθεση από διμοιρία των ΜΑΤ, που εφόρμησε στην πλατεία και ισοπέδωσε τα παρακείμενα καταστήματα και όσους βρίσκονταν εκεί. Μεταφέρθηκε αναίσθητος στο «Λαϊκό», όμως ήταν κλινικά νεκρός. Κατέληξε μετά από περίπου δέκα μέρες και ο ιατροδικαστής που εξέτασε τη σορό του περιέγραψε ως αιτία θανάτου ένα καίριο «πλήγμα αποκοπής του εγκεφάλου», δείγμα της σφοδρότητας των χτυπημάτων. Υπήρξαν αναφορές ότι ο Κουμής χτυπήθηκε από σφαίρα, όμως δεν ερευνήθηκε ποτέ και ο φάκελος έκλεισε με συνοπτικές διαδικασίες. Ο φοιτητής κηδεύτηκε στην Κύπρο, όπου την ίδια μέρα πραγματοποιήθηκε αυθόρμητη διαδήλωση προς την ελληνική πρεσβεία.

Η αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης ήταν το ίδιο κυνική. Απέδωσε τα επεισόδια σε «οργανωμένες ομάδες αναρχικών» και «εξτρεμιστικά στοιχεία». Στα ρεπορτάζ της εποχής καταγράφεται ότι πολιτική κάλυψη παρείχε και ο Αντρέας Παπανδρέου, αρχηγός του ΠΑΣΟΚ, ο οποίος θα γινόταν πρωθυπουργός έναν χρόνο αργότερα – μίλησε το ίδιο βράδυ για «προβοκάτορες» που «θέλησαν να αμαυρώσουν την επέτειο». Παρόμοια ήταν και η στάση των περισσότερων ΜΜΕ.

Μια εβδομάδα αργότερα κι ενώ το κλίμα στην Αθήνα παρέμενε τεταμένο, ο πρωθυπουργός Γεώργιος Ράλλης μίλησε στη Βουλή. Δικαιολόγησε το αιματοκύλισμα και είπε μια τόσο κυνική φράση, που θα έμενε ιστορική: «Και ο Αρχάγγελος Μιχαήλ σπάθην κρατεί στα χέρια του για να αμυνθεί εναντίον των δαιμόνων. Δεν κρατεί άνθη».

Για τις δολοφονίες των Κουμή και Κανελλοπούλου διατάχθηκαν ΕΔΕ, χωρίς όμως κανένα αποτέλεσμα. Οι αστυνομικοί που σκότωσαν στο ξύλο δύο νέους ανθρώπους, δεν βρέθηκαν ποτέ για να λογοδοτήσουν.

Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.

Περισσότερα από το VICE

O Νιγηριανός στην Αθήνα που Κινδυνεύει από Μια Μυστικιστική Αδελφότητα

Τι θα Κάναμε αν Ξυπνούσαμε και Δεν Υπήρχε Ίντερνετ;

«Δεν Πειράζει να μη Μιλάς» – Τι Λενε Κομμωτές και Κομμώτριες για την Ατελείωτη Κουβεντούλα

Ακολουθήστε το VICE σε Twitter, Facebook και Instagram.