Ο πρόσφατος καύσωνας στις ΗΠΑ οδήγησε σε θερμοκρασίες ρεκόρ στα Βορειοδυτικά. Οι θερμοκρασίες προκάλεσαν πάνω από 100 θανάτους.
Η ακραία ζέστη μπορεί να θυμίζει αποκαλυπτικό σκηνικό και οι επιστήμονες μελετάνε όλο και πιο εντατικά τις συνθήκες ζέστης και υγρασίας, στις οποίες οι άνθρωποι πεθαίνουν ξαφνικά, ένα φαινόμενο όλο και πιο συχνό λόγω των ακραίων καιρικών φαινομένων εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Αυτό δείχνει μια μελέτη που δημοσιεύτηκε πέρσι στο Science Advances, με τον ανησυχητικό τίτλο «Ο Άνθρωπος Δεν Αντέχει Τόση Ζέστη και Υγρασία».
Videos by VICE
Αρχικά, τέτοιες συνθήκες αναμένονταν μετά τα μέσα του 21ου αιώνα, σύμφωνα με τα κλιματικά μοντέλα. Αλλά συμβαίνουν τώρα. Στη μελέτη, ο Radley Horton, ερευνητής στο Lamont-Doherty Earth Observatory του Κολούμπια και συγγραφέας της μελέτης, μελέτησε δεδομένα από μετεωρολογικούς σταθμούς απ’ όλο τον κόσμο, που συνέλεξε μεταξύ 1970 και 2017 και βρήκε πάνω από 7.000 περιστατικά των λεγόμενων συνθηκών wet bulb, που μπορεί να οδηγήσουν σε θανάτους ανθρώπων.
Η θερμοκρασία wet bulb είναι, ουσιαστικά, όταν η υγρασία και η ζέστη φτάνουν σε ένα σημείο όπου δεν λειτουργεί πια η διαδικασία εξάτμισης μέσω του ιδρώτα για να δροσίσει κάποιον. Τα περισσότερα τέτοια περιστατικά ήταν στη Νότια Ασία, στην παράκτια Μέση Ανατολή και στη νοτιοδυτική Βόρεια Αμερική.
Δεν είναι δύσκολο να φανταστούμε τις συνθήκες: το wet bulb συμβαίνει όταν η σχετική υγρασία είναι πάνω από 95% και οι θερμοκρασίες τουλάχιστον 31 βαθμοί Κελσίου, σύμφωνα με τη μελέτη. Ο ανθρώπινος οργανισμός, σύμφωνα με τα ίδια επιστημονικά δεδομένα, δεν μπορεί να αντέξει αυτές τις συνθήκες όταν η θερμοκρασία φτάσει τους 35. Σε αυτές τις συνθήκες, είναι πιθανό υγιείς άνθρωποι να οδηγηθούν στον θάνατο.
Project: Παγκόσμιος Εμβολιασμός
«Ακόμα κι αν είναι υγιέστατοι και κάθονται στη σκιά και φοράνε ελαφριά ρούχα, που τους επιτρέπουν καταρχάς να ιδρώνουν, ακόμα κι αν πίνουν άπειρο νερό, αν δεν υπάρχει αρκετή υγρασία στην ατμόσφαιρα είναι αδύνατο από θερμοδυναμικής άποψης να μην υπερθερμανθεί το σώμα».
Η έρευνα του Horton είχε την υποστήριξη του National Oceanic and Atmospheric Administration, που σημαίνει ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ μελετά ενεργά τις καιρικές συνθήκες στις οποίες χάνουν τη ζωή τους υγιείς άνθρωποι. «Κάποια μέρη έχουν ήδη αναφέρει συνδυασμό ακραίας υγρασίας και ζέστης, πάνω από το όριο που είναι βιώσιμο για τους ανθρώπους», λέει ένα δελτίο Τύπου του ΝΟΑΑ. Ο NOAA στηρίζει επίσης κι άλλα πρότζεκτ που μελετάνε περαιτέρω τις συνθήκες wet bulb.
Η εφίδρωση είναι μια απαραίτητη λειτουργία τις ζεστές μέρες. Όταν βγουν στην επιφάνεια του δέρματος, οι σταγόνες του ιδρώτα μπορούν να ζεσταθούν τόσο που εξατμίζονται, περιορίζοντας τη ζέστη και κρατώντας χαμηλή τη θερμοκρασία του σώματος.
Το πρόβλημα είναι ότι η ικανότητα της ατμόσφαιρας να απορροφήσει υγρασία είναι πεπερασμένη. Το νερό μπορεί να εξατμιστεί αν η ατμόσφαιρα γύρω από το σώμα είναι αρκετά ξηρή, ώστε να το δεχτεί. «Σε συνθήκες υπερβολικής υγρασίας, ο ιδρώτας δεν είναι τόσο πιθανό να εξατμιστεί στην ατμόσφαιρα όσο σε συνθήκες ξηρασίας», λέει ο Horton. Η ζέστη με την ξηρασία, όπως στην έρημο, είναι συνήθως πιο άνετη συνθήκη από τη ζέστη με υγρασία, γι’ αυτό τον λόγο.
«Αν η ατμόσφαιρα κρατάει ήδη όση περισσότερη υγρασία μπορεί, τότε δεν υπάρχει η διαβάθμιση μεταξύ ανθρώπινου οργανισμού και περιβάλλοντος», λέει ο Horton. «Το σώμα σου δεν μπορεί να κάνει την ατμόσφαιρα να πάρει την υγρασία του».
Έτσι, τις μέρες με υγρασία, το νερό που αποβάλλει το σώμα μας μένει εκεί, γίνεται όλο και πιο ζεστό χωρίς να εξατμίζεται (σκέψου τι γίνεται σε μια σάουνα όταν το σώμα σου μαζεύει ιδρώτα αντί να τον απαλείφει, ώσπου η ζέστη γίνεται τόσο αφόρητη που θέλεις να βγεις έξω).
Όλο και περισσότερες περιοχές βρίσκονται σε αυτό το σημείο: οι νοτιοανατολικές ΗΠΑ, ο Κόλπος του Μεξικού και η Βόρεια Αυστραλία έχουν καθημερινά όλο και μεγαλύτερες μέγιστες θερμοκρασίες wet bulb.
Ο Horton πιστεύει ότι βραχυπρόθεσμα η μείωση έκθεσης σε θερμοκρασίες wet bulb θα είναι ζήτημα προσαρμογής συμπεριφοράς – απλώς θα αποφεύγουμε αυτές τις συνθήκες, κάνοντας διαλείμματα σε κλιματιζόμενους χώρους για παράδειγμα. Αλλά καθώς η θερμοκρασία ανεβαίνει στη χώρα και τα δίκτυα ενέργεια σε Τέξας, Νέα Υόρκη και αλλού δείχνουν σημεία υποχώρησης κάτω από την έντονη χρήση, η αξιοπιστία του κλιματισμού γίνεται όλο και πιο αβέβαιη.
Η πρόσβαση στον κλιματισμό επίσης δεν είναι εγγυημένη, επισημαίνει ο Horton. Μετανάστες και εργάτες σε φάρμες και όσοι ζουν σε συνθήκες ενεργειακής ένδειας δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν αυτές τις συνθήκες με χρήση κλιματισμού σε εσωτερικό χώρο.
Ο Matthew Lewis, διευθυντής επικοινωνιών στην ομάδα υποστήριξης στέγασης California YIMBY, επισήμανε σε ένα πρόσφατο thread στο Twitter ότι οι θερμοκρασίες wet bulb σύντομα μπορεί να είναι ένας παράγοντας καθοριστικός για την κλιματική μετανάστευση.
«Πολλά από τα μέρη όπου ζουν οι άνθρωποι στον πλανήτη δεν θα είναι πλέον κατοικήσιμα. Θα πρέπει να μετακομίσουν», είπε.
Ο Lewis παροτρύνει κράτη και δήμους να ετοιμαστούν γι’ αυτό. Επίσης παρακινεί τα δελτία καιρού να περιλαμβάνουν στοιχεία για τις συνθήκες wet bulb «ως δημόσια υπηρεσία», όπως κάποια παρουσιάζουν στοιχεία για την υγρασία και την ποιότητα της ατμόσφαιρας. Ο Horton λέει ότι οι μετρήσεις είναι ό,τι πιο κοντινό σε κάτι τέτοιο υπάρχει στα δελτία καιρού – αλλά οι μονάδες μέτρησης δεν είναι στάνταρ σε όλους τους μετεωρολογικούς σταθμούς και αυτό μπορεί να προκαλέσει σύγχυση.
«Το γεγονός ότι δεν υπάρχει ένα στάνταρ που να χρησιμοποιούν όλοι και ότι οι περισσότεροι δεν μπορούν να εξηγήσουν τι ακριβώς σημαίνουν όλα αυτά, δείχνει ότι μπορούμε να κάνουμε περισσότερα».
Περισσότερα από το VICE
Ο Ηθοποιός Γιώργος Χρυσοστόμου Συναντά την Ψυχοθεραπεύτρια Μαρία Αγοραστού
Νέος Εργαζόμενος, Μόνος Ψάχνει (την Αύξηση στον Κατώτατο Μισθό)
Μέσα στο Ανορθόδοξο Σύμπαν του Γιάννη Νιάρρου: Stand-up, Επίδαυρος και Ελληνικό Μιούζικαλ