«Με την πάροδο του χρόνου, ίσως κάποιες φορές να έχεις προαίσθημα», λέει ο Δρ. Stephan Snyder, ειδικός στο σεξ και τις σχέσεις, από τη Νέα Υόρκη, αναφερόμενος στο γεγονός να βγαίνεις με κοινωνιοπαθείς, δηλαδή άτομα διαγνωσμένα ότι πάσχουν από αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας (ASPD). «Ένα ανατριχιαστικό, ψυχρό αίσθημα» συνεχίζει. «Μερικές φορές θα το νιώσεις, από το πώς αντιδρούν στους άλλους. Μερικές φορές, θα τους πιάσεις να συμπεριφέρονται άκαρδα σε κάποιον, όταν δεν ξέρουν ότι τους παρακολουθείτε».
Videos by VICE
Είναι γοητευτικοί και, αρκετά συχνά, απολύτως φανταστικοί στο κρεβάτι. Οι κοινωνιοπαθείς υπάρχουν και, εάν είστε σαν και μένα, ίσως έχετε συναντήσει κάποιον στο παρελθόν. Όπως σε κάθε άλλη διαταραχή προσωπικότητας, τα κριτήρια της διάγνωσης καλύπτουν ένα φάσμα που εκτείνεται από τον Patrick Bateman έως, πιθανόν, εσένα. Σύμφωνα με το βιβλίο «The Sociopath Next Door» (Ο κοινωνιοπαθής της διπλανής πόρτας -2005) της ψυχολόγου Martha Stout, το 4% των Αμερικανών είναι κοινωνιοπαθείς. Οι άνδρες παρουσιάζουν τριπλάσιο ποσοστό εκδήλωσης κοινωνιοπάθειας από ό,τι οι γυναίκες ή απλώς οι γυναίκες είναι καλύτερες ηθοποιοί.
Για να μάθω περισσότερα για τις ερωτικές σχέσεις με κοινωνιοπαθείς, μίλησα με την δρ. Anne Brown, θεραπεύτρια και συγγραφέα του βιβλίου «Backbone Power: The Science of Saying No», για την άρνηση, την αποπλάνηση και το γιατί πρέπει να μείνετε μακριά από τη Wall Street. Η δρ Brown δουλεύει με κοινωνιοπαθείς -μερικοί είναι στη φυλακή- καθώς επίσης και με ασθενείς που έχουν εμπλακεί ερωτικά μαζί τους.
VICE: Ποια είναι τα προειδοποιητικά σημάδια ότι μπορεί να βγαίνεις με έναν κοινωνιοπαθή;
Δρ. Anne Brown: Το Νο1 είναι ότι δεν τηρούν τις συμφωνίες τους. Και θα πουν ιστορίες που δεν έχουν λογική συνέπεια. Για παράδειγμα, θα σου πουν ότι έχουν μια Corvette, την οποία ποτέ δεν έχεις δει. Έπειτα, υπάρχουν ιστορίες που εξηγούν τις «ιστορίες», όταν δεν επαληθεύονται.
Πώς αυτοί οι άνθρωποι συντηρούν έναν τέτοιο ιστό ψεμάτων;
Λοιπόν, στην πραγματικότητα δεν τα βλέπουν ως ψέματα. Δεν έχουν συνείδηση που λέει «Ψεύδεσαι τώρα». Στην πραγματικότητα, εκείνη τη στιγμή, πιστεύουν ότι λένε μια ιστορία που είναι αληθινή. Εάν εγώ και εσύ πούμε ψέματα ο ένας στον άλλον, είναι πιθανό να ομολογήσουμε «Λοιπόν, μόλις είπα ψέματα». Αλλά όταν σου πω «Ο θείος μου έχει ένα μεγάλο διαμέρισμα στο Μαϊάμι και μπορούμε να πάμε εκεί» τότε αυτό νομίζει ότι θα συμβεί. Αλλά μετά θα πει «Δεν μπόρεσα να βρω τον θείο μου στο τηλέφωνο». Έτσι, δεν ξέρουμε εάν υπάρχει διαμέρισμα. Τα πάντα δεν είναι όπως φαίνονται.
«Ρίξε μια ματιά στη Wall Street. Υπάρχει ένας σωρός από αυτούς εκεί μέσα» – Δρ. Anne Brown
Δεν μπορεί. Θα πρέπει να υπάρχει κάποιο σημείο που θα αρχίσεις να βλέπεις μέσα από τα γεγονότα.
Είναι τόσο γοητευτικοί. Σου αρέσει να είσαι μαζί τους. Εάν θέλεις να είσαι πραγματικά με αυτό το άτομο, θα αρχίσεις να πλάθεις ιστορίες και να τους υπερασπίζεσαι. Οι κοινωνιοπαθείς λένε ό,τι χρειάζεται για να πάρουν αυτό που θέλουν. Εργάστηκα σε μια φυλακή κάποτε και με τις ιστορίες που μου έλεγαν θα μπορούσαν να σου νοικιάσουν διαμέρισμα, το οποίο δεν είχαν. Εγώ δεν θα μπορούσα ούτε να το σκεφτώ αυτό.
Οι κοινωνιοπαθείς είναι ικανοί για αυθεντικές ανθρώπινες σκέψεις και συναισθήματα;
Δεν νομίζω ότι υπάρχει ευαισθητοποίηση. Αυτός δεν είναι ο κόσμος στον οποίο ζουν. Λένε ο,τιδήποτε θέλουν για να πάρουν αυτό που θέλουν. Πρέπει να θυμάσαι αυτό το κομμάτι. Θα κερδίζουν μέχρι να τους πιάσουν.
Μπορεί το ASPD να βοηθήσει κάποιον να σε ξελογιάσει;
Ναι. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία. Συνηθίζαμε να λέμε «εάν εσύ, ως θεραπευτής, έφθανες στο σημείο να βάζεις το χέρι στην τσέπη και να δίνεις λεφτά στον πελάτη σου, τότε πιθανώς αυτός είναι κοινωνιοπαθής». Σε ξελογιάζουν, είναι χαρισματικοί, μπορούν να γίνουν πραγματικά πολύ αρεστοί. Ωστόσο, παρατηρήστε τα έργα τους. Τηρούν τις συμφωνίες τους; Μπορείς να στηριχθείς πάνω τους; Σε τιμούν; Η απάντηση σε όλα τα ερωτήματα, μάλλον, είναι «όχι».
Θέτεις τον εαυτό σου σε κίνδυνο όταν βγαίνεις με έναν κοινωνιοπαθή;
Εάν σε ενδιαφέρει η μονογαμία, δεν είναι και ό,τι καλύτερο. Ο άνθρωπος είναι καιροσκόπος. Οι συμφωνίες δεν σημαίνουν τίποτα για αυτόν. Κινδυνεύεις να προδοθείς, εάν έχετε συμφωνήσει για σεξουαλική πίστη ή υπάρχουν και θέματα υγείας. Εάν τον εμπιστευτείς, «τσιμπήσεις» και αφήσεις την καριέρα σου ή μετακομίσεις μαζί του, μπορεί να σε εγκαταλείψουν και να προχωρήσουν με το επόμενο άτομο.
Υπάρχει κίνδυνος πραγματικής σωματικής κακοποίησης;
Μπορεί να υπάρξει. Υπάρχει ένα φανταστικό παράδειγμα ενός άνδρα, ο οποίος έπρεπε να πάει στο σπίτι του γρήγορα και δεν είχε αυτοκίνητο και το επόμενο λεωφορείο θα περνούσε σε μια ώρα. Έτσι, αφού είχε όπλο, το χρησιμοποίησε για να απειλήσει μια γυναίκα και να πάρει το αυτοκίνητό της.
«Ο άνθρωπος είναι καιροσκόπος. Οι συμφωνίες δεν σημαίνουν τίποτα» – Δρ. Anne Brown
Τι θα έλεγες σε έναν ασθενή ο οποίος πιστεύεις ότι εχει σχέση με έναν κοινωνιοπαθή;
Μπορώ να τον/τη «μυριστώ». Δηλαδή, εάν μου πεις «είναι υπέροχος, αλλά πλήρωσα για το δείπνο και μετακομίζει στο σπίτι μου ενώ του δάνεισα και το αυτοκίνητό μου», θα σου πω: «Για μισό λεπτό. Αυτός δεν θα σε φροντίσει εσένα;». Και εσύ θα απαντήσεις: «Είχαμε ραντεβού την Τετάρτη το βράδυ και δεν ήρθε επειδή, μου είπε, σε κάποιον έσκασε το λάστιχο» και θα είναι μια εντελώς κουφή ιστορία. Θα σου πω τότε, «Μπορείς να συνεχίσεις μιας και πραγματικά σε έχει γοητεύσει. Είναι χαρισματικός, σου λέει αυτά που θέλεις να ακούσεις. Ανέχεσαι την κακή συμπεριφορά, αλλά σου αρέσει. Το σεξ μπορεί να είναι υπέροχο, αλλά δεν νομίζω ότι βρήκες λιμάνι για να αράξεις».
Δηλαδή το σεξ με κοινωνιοπαθείς μπορεί να είναι πραγματικά καλό;
Μπορεί, αλλά έχω να πω ότι το σεξ μπορεί να γίνεται περισσότερο για εκείνον και να προσποιείται ότι κάνει αυτό που θες. Έτσι θα είναι πάντα.
Μπορούν οι κοινωνιοπαθείς να έχουν ποτέ μια λειτουργική σχέση;
Δεν θα πω ότι υπάρχουν καλά προγνωστικά. Θα έλεγα το εξής: το να βγαίνεις με έναν κοινωνιοπαθή έχει κάτι το οξύμωρο. Μάλλον, δεν θα ήθελες να διαλέξεις έναν κοινωνιοπαθή. Δεν είναι δουλειά σου να τον βάλεις στη σωστή σειρά. Οι περισσότερες γυναίκες και άνδρες σκέφτονται «Οχι, θα αλλάξουν για μένα». Όχι, όχι. Δεν είναι το πρόσωπο που θέλεις να διαλέξεις. Ρίξε μια ματιά στη Wall Street. Υπάρχει ένας σωρός από αυτούς εκεί μέσα.