Στις 14 του περασμένου Δεκεμβρίου, Τούρκοι και Βούλγαροι αστυνομικοί με πολιτικά παρακολουθούσαν, από σχετικά μικρή απόσταση, ένα κόκκινο κοντέινερ στην εμπορική αποβάθρα του λιμανιού της Κωνσταντινούπολης. Όταν κατάλαβαν ότι δεν πρόκειται να υπάρξει παραλήπτης του «φορτίου», πλησίασαν και ξεσφράγισαν το κοντέινερ. Στο εσωτερικό του βρήκαν αυτό που αναζητούσαν: μια Porsche Panamera, ασημί χρώματος. Το πολυτελές αυτοκίνητο είχε κλαπεί λίγες μέρες νωρίτερα από τη Βουλγαρία και στην επιχείρηση εντοπισμού του δόθηκε η κωδική ονομασία Panamera. Οι πινακίδες κυκλοφορίας είχαν αλλαχθεί, όμως την ακριβή θέση του οχήματος, λίγο πριν φορτωθεί σε πλοίο, πρόδωσε το σύστημα εντοπισμού GPS. Εκτός από τις διωκτικές Αρχές, στην αναζήτηση του supercar συμμετείχε από την πρώτη στιγμή η ασφαλιστική εταιρεία του ιδιοκτήτη. Η κλοπή του τετράτροχου «θηρίου» είχε δηλωθεί στο μητρώο της Interpol. Χωρίς να προσδιοριστούν λεπτομέρειες, η τιμή του συγκεκριμένου μοντέλου της Porsche εκτιμήθηκε στις 400.000 ευρώ, αρκετά υψηλότερα δηλαδή της εμπορικής αξίας.
Οι εντυπωσιακοί χρόνοι και η επιτυχία της επιχείρησης Panamera στην Κωνσταντινούπολη δεν πρέπει να θεωρούνται τυχαία. Η Βουλγαρία προεδρεύει στην Ευρωπαϊκή Ένωση για το πρώτο εξάμηνο του 2018 και προσπαθεί να δείξει ότι λαμβάνει πρωτοβουλίες για την πάταξη του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς. Πριν από λίγες μέρες, ο επικεφαλής της Γενικής Εισαγγελίας της Βουλγαρίας, Sotir Tsatsarov, έδωσε μια ασυνήθιστη εντολή: να ερευνηθεί η «πηγή» των χρημάτων, με τα οποία αποκτήθηκαν πολυτελή αυτοκίνητα, αξίας άνω των 500.000 λέβα (255.000 ευρώ), κατά το 2015 και 2016. Κάποιοι από τους ιδιοκτήτες των supercar φέρονται να εμπλέκονται σε ποινικές υποθέσεις, που εκκρεμούν στα βουλγαρικά δικαστήρια για φοροδιαφυγή, απάτες και ξέπλυμα χρήματος. Αντίστοιχη έρευνα γίνεται και για ιδιοκτήτες πολυτελών κατοικιών.
Videos by VICE
VICE Video: Οι «Γρήγοροι» της Θεσσαλονίκης Είναι «Άρρωστοι» με τα Αυτοκίνητα
Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.
Τα βουλγάρικα supercar
Τις δύο χρονιές στις οποίες επικεντρώνεται η έρευνα, εκτιμάται ότι ταξινομήθηκαν στη Βουλγαρία περίπου 350 αυτοκίνητα αξίας άνω του μισού εκατομμυρίου λέβα – ο μέσος μηνιαίος μισθός ανέρχεται στα 1.000 λέβα (511 ευρώ). Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία των βουλγαρικών Αρχών, στη χώρα κυκλοφορούν 435 πολυτελή αυτοκίνητα, μάρκας Mercedes-Maybach, Bentley, Ferrari, Rolls Royce και Lamborghini. Η εκπρόσωπος της Εισαγγελίας, Rumyana Arnaudova, δεν ξεκαθάρισε γιατί η έρευνα εστιάζεται στις παραπάνω πέντε μάρκες αυτοκινήτων, δηλώνοντας σε διεθνή Μέσα απλώς ότι η «τιμή τους είναι εξαιρετικά μεγάλη». Η ίδια, μιλώντας στο VICE, σημείωσε ότι τα πρώτα αποτελέσματα των ελέγχων για τα supercar αναμένονται σε τρεις μήνες. «Η έρευνα αφορά αυτοκίνητα με βουλγάρικες πινακίδες και Βούλγαρους ιδιοκτήτες. Δεν φαίνεται να προκύπτει κάποια σύνδεση των ιδιοκτητών με την Ελλάδα», είπε σε τηλεφωνική επικοινωνία.
Το ενδεχόμενο κλεμμένα πολυτελή αυτοκίνητα να περνούν τράνζιτ στη Βουλγαρία είναι πολύ μικρό, αν και τα δίκτυα υπάρχουν. Στην τελευταία μεγάλη υπόθεση εξάρθρωσης κυκλώματος που έκλεβε ακριβά αυτοκίνητα στην Αθήνα, το καλοκαίρι του 2017, είχε αποκαλυφθεί ότι οι δράστες χρησιμοποιούσαν ειδικό λογισμικό για να παρακάμπτουν το σύστημα immobilizer, το οποίο είχαν αγοράσει από τη Βουλγαρία για 2.000 ευρώ.
Αντίθετα, το φαινόμενο ακριβά αυτοκίνητα Ελλήνων να κυκλοφορούν με πινακίδες ΒG και στις δύο χώρες, δεν είναι καινούριο. Γι’ αυτόν τον λόγο, αρμόδια πηγή είπε στο VICE ότι θεωρείται βέβαιο πως οι ελληνικές Αρχές θα ζητήσουν να ενημερωθούν για τα αποτελέσματα της έρευνας της Γενικής Εισαγγελίας της Βουλγαρίας για τα supecar. Το «βάπτισμα» -όπως λέγεται- των ελληνικών αυτοκινήτων με βουλγάρικες πινακίδες ξεκίνησε δειλά μετά την είσοδο της Βουλγαρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) το 2007 και φούντωσε τα χρόνια της ελληνικής κρίσης. Τα κίνητρα ήταν το κόστος των τελών κυκλοφορίας και κυρίως οι χαμηλοί συντελεστές φορολογίας στη γειτονική χώρα. Κάποια στιγμή το 2016, κλιμάκια της τότε Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων σταματούσαν για έλεγχο στον δρόμο θηριώδη τζιπ κι επέβαλαν πρόστιμα ή δέσμευαν τα οχήματα, εφόσον οι Έλληνες ιδιοκτήτες τους δεν είχαν τα απαραίτητα δικαιολογητικά έγγραφα, που να αποδεικνύουν ότι μπορούν να κυκλοφορούν στους ελληνικούς δρόμους με βουλγάρικες πινακίδες. Σε 5.102 ελέγχους εκείνη τη χρονιά, είχαν εντοπιστεί 477 παραβάσεις σε όλη την Ελλάδα – στη Θεσσαλονίκη ένα στα δύο αυτοκίνητα με βουλγάρικες πινακίδες που ελέγχθηκαν, κυκλοφορούσε παράνομα.
Ελληνικές εταιρείες-«σφραγίδες»
Υπάρχουν δύο τρόποι για να συμβεί αυτό. Ο πιο διαδεδομένος είναι η ίδρυση εικονικής εταιρείας στη Βουλγαρία και ακολούθως η δήλωση του οχήματος ως περιουσιακό στοιχείο της εταιρείας. Χρειάζεται μία σχετικά απλή γραφειοκρατική διαδικασία για την απόκτηση βουλγάρικου ΑΦΜ και κάτι περισσότερο από 200 ευρώ ως παράβολο. Το πρώτο εξάμηνο το αυτοκίνητο δεν μπορεί να βγει από τη βουλγάρικη επικράτεια. Ωστόσο, η γειτονική χώρα ανήκει στην Ε.Ε. και στα σύνορα δεν γίνεται σχεδόν ποτέ τυπικός έλεγχος. Η δεύτερη λύση για το «βάφτισμα» ενός πολυτελούς τζιπ είναι πιο σύνθετη και αφορά την εικονική δήλωση μόνιμης κατοικίας στη Βουλγαρία. Ο ιδιοκτήτης καλείται να αποδείξει ότι πληρώνει φόρους στο βουλγάρικο Δημόσιο, να εμφανίσει πληρωμές δημοτικών τελών στη βουλγάρικη πόλη που υποτίθεται ότι διαμένει, λογαριασμούς θέρμανσης, νερού κ.α., καθώς και να αποδείξει ότι μένει εκεί 185 μέρες τον χρόνο. Σε αυτήν την περίπτωση ένα ολόκληρο δίκτυο ανθρώπων στη γειτονική χώρα φέρεται να αναλαμβάνει τη «βρώμικη δουλειά», δηλαδή τη δημιουργία ενός εικονικού προφίλ μόνιμου κατοίκου Βουλγαρίας.
Έως τον Φεβρουάριο του 2016, με βάση στοιχεία του Μητρώου Εγγραφής Εταιρειών του Βουλγάρικου Εμπορικού Επιμελητηρίου, είχαν ιδρυθεί στη Βουλγαρία 11.841 ελληνικές εταιρείες, εκ των οποίων μόλις οι 2.000 φέρονται ενεργές, δηλαδή με τζίρο και εργαζόμενους. Μόνο στην πόλη Μπαγκόεβγκραντ των 70.000 κατοίκων στη Νότια Βουλγαρία, εμφανίζονται να λειτουργούν 5.000 ελληνικές εταιρείες, δηλαδή μία για κάθε 14 κατοίκους. Το φαινόμενο εντάθηκε το καλοκαίρι των capital controls στην Ελλάδα, με αποκορύφωμα το πρώτο δίμηνο του 2016, οπότε ιδρύθηκαν στη γειτονική χώρα 581 νέες ελληνικές επιχειρήσεις, δηλαδή περίπου δέκα την ημέρα.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
VICE Chef: Πώς να Σταματήσεις Έναν Καυγά στην Κουζίνα Εστιατορίου
H Απίστευτη Ιστορία του Παιδιού που από τις Φυλακές της Αυλώνας Βρέθηκε στο Πολυτεχνείο
Η Ζωή και ο Θάνατος του Βασίλη Στεφανάκου