Οι Ένδοξες Μέρες της Πάρμα, μιας από τις πιο Εμβληματικές Ομάδες της Ιταλίας

Τα πράγματα ξεκίνησαν να αλλάζουν στην αλλαγή της χιλιετίας, καθώς η αγγλική Premier League και η ισπανική La Liga απέκτησαν υπεροχή. Αν και οι δύο ομάδες του Μιλάνου κατάφεραν να κερδίσουν το Champions League τη δεκαετία του 2000 (η Μίλαν μάλιστα θριάμβευσε δύο φορές), καμία ιταλική ομάδα δεν κατάφερε να φτάσει έστω στον τελικό του Europa League όλη τη δεκαετία και υπήρχε μια αίσθηση ότι πολλές από τις ομάδες της Serie A είχαν χάσει τον δρόμο τους. Το ιταλικό πρωτάθλημα χτυπήθηκε σκληρά από την παγκόσμια οικονομική κρίση και βασίστηκε υπερβολικά στα τηλεοπτικά έσοδα, ενώ τα χρέη έκαναν πολλές ομάδες να ξεφορτωθούν τους καλύτερους παίχτες τους. Σύντομα, ο συντελεστής UEFA της Seria A είχε πέσει κάτω από την πορτογαλική Primeira Liga και η φήμη της Ιταλίας ως πατρίδας του μεγαλειώδους αμυντικού ποδοσφαίρου ξεκίνησε να φθίνει και να χάνεται.

Κατά τη διάρκεια αυτής της ταραχώδους περιόδου, λίγες ομάδες υπέφεραν όσο η Πάρμα. Ενώ τα προβλήματα της ομάδας υπήρχαν πριν από την οικονομική κρίση, η γενική δυσλειτουργία στο ιταλικό ποδόσφαιρο σίγουρα δεν τους βοήθησε, καθώς βυθίστηκαν σε μια οικονομική άβυσσο. Έχοντας αγοραστεί από την τοπική εταιρεία τροφίμων και γαλακτοκομικών, Parmalat –πρώην χορηγό της ομάδας– στις αρχές της δεκαετίας του ’90, η Πάρμα ήρθε αντιμέτωπη με την καταστροφή όταν η εταιρεία χρεοκόπησε, στα τέλη του 2003, λόγω μεγάλης οικονομικής απάτης. Ο Calisto Tanzi –ο άνδρας του οποίου τα πλούτη είχαν χρηματοδοτήσει την ομάδα μόλις για πάνω από μια δεκαετία– καταδικάστηκε σε φυλάκιση για απάτη και ξέπλυμα χρημάτων, μεταξύ άλλων.

Στον απόηχο της κατάρρευσης της Parmalat, η Πάρμα χρεοκόπησε και μπήκε σε ελεγχόμενη διαχείριση για αρκετά χρόνια. Υπήρχε μεγάλη πιθανότητα η ομάδα να πάψει να υπάρχει τελείως και ένα ρεπορτάζ εκείνης της εποχής για το σκάνδαλο της Parmalat, του BBC, έλεγε: «Η ιταλική πόλη της Πάρμα βλέπει την ομάδα της να έχει ρημάξει, μέσα σε μια οικονομική καταστροφή που έκανε τα δεινά της Leeds United να μοιάζουν ασήμαντα». Πολλοί από τους οπαδούς της ομάδας ήταν εργαζόμενοι στην Parmalat και η εταιρεία πρόσφερε δεκάδες χιλιάδες δουλειές στην περιοχή, έτσι η πόλη και οι οπαδοί υπέφεραν μαζί με τον ομάδα - ακόμη περισσότερο, με την κατάρρευση των αγορών μετά από μερικά χρόνια. Η ομάδα επιβίωσε και μπλέχτηκε με διάφορα προσφορές που δεν ευοδώθηκαν, έως ότου τελικά αγοράστηκε σε δημοπρασία το 2007 από τον Tommaso Ghirardi, κληρονόμο μιας πετυχημένης επιχείρησης χάλυβα και μηχανουργίας. Η Πάρμα επιτέλους βγήκε από την ελεγχόμενη διαχείριση και φαινόταν ότι ένα επικίνδυνο κεφάλαιο στην ιστορία της ομάδας είχε φτάσει στο τέλος του.

Δυστυχώς, παρά τα δύο ή τρία χρόνια σχετικής σταθερότητας υπό τη διοίκηση του Ghirardi, εκείνος αποδείχτηκε ότι ήταν εξίσου καταστροφικός για την ομάδα, όσο και το σκάνδαλο της Parmalat. Το 2014, δεν δόθηκε άδεια στην ομάδα να παίξει στο Europa League λόγω οφειλόμενων φόρων και ο Ghirardi ανακοίνωσε ότι έφευγε σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Σύντομα προέκυψε ότι η Parma χρωστούσε 200 εκατομμύρια ευρώ –αυτό στο αποκορύφωμα των οικονομικών προβλημάτων της Serie A– και σιγά-σιγά οι μισθοί δεν πληρώνονταν, οι συμφωνίες δεν τηρούνταν, οι πιστωτές ήταν δυσαρεστημένοι και οι βαθμοί αφαιρούνταν. Η ομάδα για άλλη μια φορά χρεοκόπησε και στο χάος που επακολούθησε την ανέλαβε για λίγο ο Giampietro Manenti, ένας τυχοδιώκτης που ένας ιταλός δημοσιογράφος περιέγραψε ως τον «πιο φτωχό άνθρωπο στην Πάρμα». Σύντομα συνελήφθη για ξέπλυμα χρημάτων και στο μεταξύ η Πάρμα χρεοκόπησε επίσημα. Χωρίς υποψήφιους ιδιοκτήτες, η τύχη της είχε κριθεί και η ομάδα ανασυστάθηκε ως Πάρμα Κάλτσιο 1913 και υποβιβάστηκε στη Serie D.

Ήταν ένα τραγικό και ατιμωτικό τέλος μιας περιόδου καταστροφικής και μερικές φορές εγκληματικής κακοδιαχείρισης και απείχε πολύ από τις μέρες που έφερε αρχικά η ιδιοκτησία του Calisto Tanzi. Έχοντας υπάρξει τοπική ομάδα με φιλοδοξίες μικρότερης κατηγορίας σχεδόν καθ’ όλη της την ιστορία, η Πάρμα ποτέ δεν είχε ανεβεί στη Serie A προτού εμφανιστεί η Parmalat – ανέβηκε στην πρώτη κατηγορία το 1990, όταν τερμάτισε τέταρτη στη Serie B. Τα θεμέλια για το επίτευγμά της έθεσε ο Arrigo Sacchi, που έφυγε για μια εντυπωσιακή πορεία με τη Μίλαν το 1987, αλλά ήταν ο φιλόδοξος προπονητής της Nevio Scala που τελικά αξιοποίησε τις δυνατότητες της όμαδας. Με μια τεράστια επένδυση από τον Tanzi και με τον λογότυπο της Parmalat στις φανέλες της, η Πάρμα ξεκίνησε μια διαδρομή ευρωπαϊκών τροπαίων και άνευ προηγουμένου επιτυχίας, με μια απίστευτη ομάδα.

Έχοντας τερματίσει στην αξιοσημείωτη έκτη θέση στις δύο πρώτες σεζόν τους στη Serie A, οι αποκαλούμενοι και Crociati κέρδισαν το Coppa Italia το 1992, νικώντας την υπεροπτική Γιουβέντους σε δύο παιχνίδια. Αν λάβουμε υπόψη το ταπεινό της μέγεθος και το ότι πρόκειται για μια τοπική ομάδα, θα ήταν περίπου σαν η Λούτον, η Όλντχαμ ή η Νοτς Κάουντι –που όλες τους βρέθηκαν στην πρώτη κατηγορία της Αγγλίας εκείνη τη σεζόν– να εξασφαλίσουν δύο συμμετοχές στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις και στο μεσοδιάστημα να νικήσουν τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ σε έναν μεγάλο τελικό. Η Πάρμα που κέρδισε το Coppa Italia είχε έναν αμυντικό πυρήνα που αποτελούνταν από τους Antonio Benarrivo, Lorenzo Minotti, Luigi Apolloni και Alberto Di Chiara, οι οποίοι στη συνέχεια θα έπαιζαν σε διεθνείς ομάδες και μια πολύπλοκη επίθεση, της οποίας ηγούνταν ένας συναρπαστικός νεαρός Σουηδός ονόματι Tomas Brolin. Τρία χρόνια αργότερα, θα γινόταν το αστέρι που θα υπέγραφε για τη Λιντς Γιουνάιτεντ, αν και το διάστημα που πέρασε στην Αγγλία περισσότερο τον θυμούνται για τη σειρά τραυματισμών του και τα πολλά κιλά που πήρε.

Όσο για τις επιδρομές στην Ευρώπη, η επιτυχία της Πάρμα τράβηξε βλέμματα απ’ όλη την ήπειρο. Κέρδισε το Κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης το 1993 νικώντας τη Σπάρτα Πράγας, την Ατλέτικο Μαδρίτης και την Μποαβίστα, οδεύοντας προς έναν εύκολο τελικό ενάντια στην Αμβέρσα, ενώ κέρδισε και τη Μίλαν στο Eυρωπαϊκό Σούπερ Καπ αρκετούς μήνες αργότερα. Καθώς τα κίτρινα και μπλε τους έγιναν γρήγορα εμβληματικά, οι Crociati έφτασαν στον τελικό του Κυπέλλου Κυπελλούχων και πάλι την επόμενη σεζόν, για να χάσουν από την Άρσεναλ σε ένα παιχνίδι που θεωρήθηκε γενικά θρίαμβος για τους λονδρέζους. Ο Brolin πέτυχε το δοκάρι και έπειτα ο Alan Smith σκόραρε με ένα εκπληκτικό σουτ για την ομάδα του George Graham – τελικά, μόνο λόγω της επιμονής της διάσημης άμυνάς της η Άρσεναλ κέρδισε τους αντιπάλους της.

Η Πάρμα συνέχισε να τα πηγαίνει καλά στη Serie A -όχι πιο κάτω από την πέμπτη θέση- για την υπόλοιπη δεκαετία. Παραλίγο να κέρδιζαν το πρωτάθλημα τη σεζόν 1996-97, αλλά έχασαν για δύο βαθμούς από τη Γιουβέντους του Marcello Lippi, με τους Μπιανκονέρι να είναι πλέον οι μεγαλύτεροι αντίπαλοί τους. Αυτό έδειξε πόσο μακριά είχε φτάσει η Πάρμα, καθώς η τοπική φιλόδοξη ομάδα συναγωνιζόταν με τη μεγαλύτερη και με τους περισσότερους οπαδούς ομάδα στην Ιταλία. Σίγουρα ήταν η επιλογή των ουδέτερων Ιταλών φιλάθλων και πολλοί τη θεωρούσαν αουτσάιντερ, παρόλο που η Parmalat χρηματοδοτούσε τη ραγδαία άνοδό της.

Αν και τώρα μοιάζει σχεδόν σαν ψέμα, το στάδιο Ennio Tardini ήταν το μέρος όπου ο Gianluigi Buffon έκανε τα πρώτα του βήματα στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο. Άγουρος, με φρέσκο πρόσωπο και τα μαλλιά του με αγορίστικη χωρίστρα στη μέση, φύλαγε αποφασιστικά το τέρμα της Πάρμα πίσω από μια άμυνα υπό τον Fabio Cannavaro, την εποχή που ο πρώτος αμυντικός στον κόσμο που κέρδισε τη Χρυσή Μπάλα έπρεπε να φοράει κορδέλα, για να μαζεύει τα ανακατωμένα μαλλιά του. Ο Lilian Thuram ήταν βασικό δεξί μπακ και ήταν ακόμη παίκτης της Πάρμα, όταν κέρδισε το Παγκόσμιο Κύπελλο το 1998. Οι τρεις τους θα κατέληγαν στη Γιούβε, κάτι που παρόλο που προκάλεσε αγανάκτηση στους οπαδούς της Πάρμα, μπορούσε να ιδωθεί σαν ένας φόρος τιμής στην τεράστια πρόοδο της ομάδας.

Η Πάρμα του Zola και του Asprilla θα κέρδιζε το Κύπελλο UEFA το 1995, θα κατατρόπωνε τον καινούργιο της αντίπαλο, τη Γιουβέντους, στη διαφορά τερμάτων, ενώ η Πάρμα των Buffon, Cannavaro και Thuram θα κέρδιζε ξανά τη διοργάνωση το 1999 –κερδίζοντας τη Μαρσέιγ στον τελικό– και το Coppa Italia την ίδια χρονιά. Με τον θρύλο της ομάδας Hernan Crespo να είναι πρώτος σε γκολ σε εκείνην τη φάση, για λίγο δίπλα στον Juan Sebastian Veron, η ομάδα επίσης πήρε μια γεύση Αργεντινής, που βοήθησε στην εξάπλωση της εικόνας της σε όλο τον κόσμο. Στο μεταξύ, η Parmalat είδε το προφίλ της να ανθίζει και το εγώ του Caliston Tanzi ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο, αν και οι δαπάνες του για την ομάδα ήταν τεράστιες. Προς το παρόν, όμως, ο Tanzi ήταν ακόμη ήρωας στην Πάρμα, αν και η βασιλεία του έφτανε στη δύση της.

VICE Video: Unfair Play: Ο Ντέμης και η Χαμένη Ευκαιρία

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Ο τελευταίος μεγάλος θρίαμβος της Πάρμα ήταν το 2002, όταν μια εξασθενημένη ομάδα με τους Alain Boghossian, Stephen Appiah και Hakan Sukur νίκησε τη Γιουβέντους στο Coppa Italia για άλλη μια φορά. Η νίκη ήταν ιδιαίτερα γλυκιά, καθώς ο Thuram και ο Buffon πήραν τα μετάλλια για τη δεύτερη θέση στη διοργάνωση και οι οπαδοί της Πάρμα επιδοκίμασαν τους δύο πλέον Μπιανκονέρι, παρόλο που είχαν πάει στη μισητή αντίπαλο. Πού να ήξεραν ότι η αρχή του τέλους πλησίαζε, καθώς το σκάνδαλο της Parmalat ήταν έτοιμο να ξεσπάσει και μια εποχή παρακμής και αγωνίας ερχόταν. Καθώς η Serie A έκανε πολλά βήματα μπροστά τα χρόνια μετά την παγκόσμια ύφεση, έτσι και τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης ξεκίνησαν να εμφανίζονται στο Στάδιο Ennio Tardini. Έχοντας ξεφύγει από τη Serie D, οι Crociati νίκησαν την Αλεσάντρια στον τελικό των play off της τρίτης κατηγορίας και θα διαγωνιστούν την επόμενη σεζόν στη Serie B. Ενώ έχουν πολύ δρόμο, μέχρι να κερδίσουν ξανά την καρδιά και το μυαλό της Ευρώπης, πόσο μάλλον να προκαλέσουν τη Γιουβέντους, η Πάρμα μπορεί να αναζητήσει έμπνευση στη χρυσή εποχή της για τα ερχόμενα χρόνια. Οι ένδοξες μέρες μπορεί να έχουν τελειώσει, αλλά υπάρχει ακόμη κάτι μαγευτικό στην τοπική ομάδα που ανεβαίνει αποφασισμένη τις κατηγορίες.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE Sports UK.

Περισσότερα από το VICE

Όπλα και Γήπεδα Ποδοσφαίρου: Μια Σχέση Στοργής

Η Θεανώ Θέλει να Μιλάμε Χωρίς Ταμπού για την Αναπηρία και το Σεξ

Προσπάθησα να Μην Κάνω Καθόλου Σκουπίδια για μία Εβδομάδα στην Αθήνα