Μιλήσαμε με τον Φοιτητή από τη Λάρισα ο Οποίος Έφτιαξε Κάτι που Πιστεύει ότι Λείπει από το Facebook

«ΈΚΤΑΚΤΟ: Ο George Soros Συνελήφθη και Κατηγορείται για Εγκλήματα Μίσους κατά της Αμερικής», διαβάζουμε στον τίτλο ενός άρθρου της αμερικανικής ιστοσελίδας The Last Line of Defence. Στο κείμενο διαβάζουμε ότι «ο άνθρωπος που χρηματοδοτεί όλα τα τρολ των φιλελεύθερων και τους πληρωμένους διαδηλωτές που προσπαθούν να καταστρέψουν τον αμερικανικό τρόπο ζωής, συνελήφθη για κατηγορίες που αφορούν εγκλήματα μίσους κατά του αμερικανικού λαού. O George Soros, η αιτία κάθε προβλήματος στην Αμερική, βρίσκεται στα χέρια των Αρχών, με ένταλμα σύλληψης που υπέγραψε ο ίδιος ο Πρόεδρος Donald Trump».

Συνελήφθη πράγματι ο George Soros από τις αμερικανικές Αρχές; Για να ελέγξουμε την αξιοπιστία της παραπάνω είδησης, αποφασίσαμε να χρησιμοποιήσουμε το FightHoax, μία πλατφόρμα που βοηθάει τους αναγνώστες να δουν αν μία είδηση είναι πραγματική ή ψεύτικη. Βάλαμε το σχετικό link στο FightHoax και μετά από μόλις λίγα δευτερόλεπτα ο αλγόριθμος έβγαλε την εξής ετυμηγορία για την είδηση: «Το άρθρο που μόλις διαβάσατε ενδέχεται να είναι αναξιόπιστο και να περιέχει fake news, επομένως σας παρακαλούμε να είστε προσεκτικοί στις φήμες».

Το FightHoax, που δημιουργήθηκε μέσα σε λίγους μόνο μήνες από τον 20χρονο φοιτητή εφαρμοσμένης πληροφορικής Βαλεντίνο Τζέκα, δεν έπεσε έξω στην κρίση του για το άρθρο της ακροδεξιάς και προσκείμενης στον Trump αμερικανικής σελίδας. Το ψευδές της είδησης αποδείχθηκε και από την ιστοσελίδα Snopes, που ασχολείται συστηματικά με την κατάρριψη fake news. Πολλά ακόμη άρθρα αυτής της ιστοσελίδας έχουν αποδειχθεί αναξιόπιστα.

Αν και χρειαστήκαμε μόλις λίγα δευτερόλεπτα, για να αποκαταστήσουμε την αλήθεια σχετικά με την ανύπαρκτη τελικά σύλληψη του Soros, τα fake news και το φαινόμενο της μαζικής παραπληροφόρησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχει λάβει τους τελευταίους μήνες τεράστιες διαστάσεις. Αποκορύφωμα της συζήτησης γύρω από τις συνέπειες των ψευδών ειδήσεων ήταν οι αμερικανικές εκλογές: Κατά την προεκλογική περίοδο, εκατοντάδες χιλιάδες hoaxes ευνόησαν τον Donald Trump σε βάρος της Hillary Clinton, σε τέτοιο βαθμό που υποστηρίζεται ότι ο Trump δεν θα είχε εκλεγεί Πρόεδρος των ΗΠΑ, χωρίς την επιρροή των fake news.

Σε αυτήν τη νέα πραγματικότητα που ενδέχεται να αποδειχθεί επιζήμια για τη λειτουργία της δημοκρατίας και του δημόσιου διαλόγου, η πλατφόρμα FightHoax φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα όπλο στην καταπολέμηση των fake news. Όπως λέει στο VICE ο δημιουργός της, «μπαίνεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και βλέπεις ότι ψευδείς ειδήσεις έχουν μέσα σε λίγες ώρες χιλιάδες κοινοποιήσεις παγκοσμίως. Ο κόσμος είναι έτοιμος να πιστέψει οτιδήποτε δημοσιεύεται. Λίγο πριν από τις αμερικανικές εκλογές, έπεσε στα χέρια μου η συνέντευξη ενός φοιτητή από την ΠΓΔΜ, ο οποίος εγκατέλειψε τις σπουδές του, για να γράφει αποκλειστικά fake news σε μία ιστοσελίδα που δημιούργησε ο ίδιος. Η ιδέα ότι ο καθένας μπορεί να χρησιμοποιήσει το Ίντερνετ και τα social media, για να παραπληροφορήσει τους πολίτες, με έκανε να ξεκινήσω το FightHoax, ώστε οι αναγνώστες να μπορούν να ξέρουν σε ελάχιστα δευτερόλεπτα τι από αυτά που διαβάζουν είναι αληθές και τι ψευδές».

Όταν ήταν ακόμη 12 χρόνων, ο Βαλεντίνος Τζέκας έκανε τα πρώτα του βήματα στην πληροφορική, το web development και τη λειτουργία των ιστοσελίδων. «Τότε υπήρχε μεγάλο ενδιαφέρον για το hacking και τους υπολογιστές, ήταν η εποχή των Anonymous. Έτσι κόλλησα και γω και στα 18 μου έφτιαξα την πρώτη εφαρμογή μου. Λεγόταν near και ήταν μία εφαρμογή στην οποία μπορούσες να δεις ανά πάσα στιγμή ποιοι φίλοι σου βρίσκονται κοντά σου, σε ακτίνα τριών χιλιομέτρων. Πάνω στην ίδια ιδέα δημιουργήθηκε έξι μήνες αργότερα το Nearby Friends του Facebook».

Το FightHoax, η επόμενη σημαντική προσπάθεια του Βαλεντίνου, λειτουργεί ουσιαστικά ως ένας δημοσιογράφος: διασταυρώνει και αξιολογεί πηγές, για να επαληθεύσει την αξιοπιστία μίας είδησης. «Όταν ζητάμε από το FightHoax να ελέγξει μία είδηση, ο αλγόριθμος αυτόματα ψάχνει μέσω του Google άλλες ειδησεογραφικές πηγές που έχουν γράψει για το ίδιο θέμα. Τότε συγκρίνει τα κείμενα. Αν η είδηση εντοπιστεί σε άλλες αξιόπιστες ιστοσελίδες, αυτό αποτελεί μία ένδειξη ότι η είδηση που ελέγχουμε είναι πραγματική», λέει ο Βαλεντίνος. Το πόσο αξιόπιστη είναι μία ειδησεογραφική πηγή δεν κρίνεται από το FightHoax, αλλά από άλλες ιστοσελίδες -όπως το MyWot- που μέσα από εκτιμήσεις και κριτικές αναγνωστών αξιολογούν τις σελίδες σε βάθος ετών.

Μία άλλη μεταβλητή του αλγόριθμου είναι το ιστορικό των ιστοσελίδων. «Αν ένα ειδησεογραφικό site έχει εντοπιστεί να δημοσιεύει πολλές ψευδείς ειδήσεις -όπως το abcnews.com.co- τότε το FightHoax το αντιμετωπίζει ως λιγότερο αξιόπιστο και επιρρεπές στο να δημοσιεύει fake news», λέει ο Βαλεντίνος. Παράλληλα, ελέγχεται και το background του αρθρογράφου, καθώς ένας έμπειρος δημοσιογράφος ή ένας πανεπιστημιακός θεωρούνται πιο αξιόπιστοι από έναν άγνωστο κειμενογράφο που αναπαράγει συχνά ψευδείς ειδήσεις.

VICE Video: To VICE Συναντά τον Γιάνη

Για τον έλεγχο της είδησης, η πλατφόρμα αναλύει ακόμη τη γλώσσα του άρθρου, αν ο τίτλος του υποστηρίζει το περιεχόμενο ή είναι cklickbait, αν περιέχει αρκετές πηγές και πληροφορίες για την επαλήθευση της είδησης, αν κάποια σελίδα κατάρριψης fake news έχει αποδείξει το ψευδές του εν λόγω δημοσιεύματος και, τέλος, το συνολικότερο χαρακτήρα της ιστοσελίδας. «Για παράδειγμα, μία ακροδεξιά σελίδα που αναπαράγει θεωρίες συνωμοσίας, όπως το Breitbart, θεωρείται λιγότερο αξιόπιστη από ένα ειδησεογραφικό πρακτορείο που βγάζει σταθερά επαληθευμένες ειδήσεις, όπως το Associated Press», λέει ο Βαλεντίνος.

Παρότι το FightHoax βρίσκεται ακόμη σε πιλοτική λειτουργία, η επιτυχία ελέγχου των ψευδών ειδήσεων είναι ήδη στο 89%, όπως προέκυψε μετά από τεστ που περιελάμβανε έλεγχο 172 κειμένων. «Δούλεψα πάνω στην πλατφόρμα για οκτώ μήνες και έφαγα αρκετά μερόνυχτα από τη ζωή μου», λέει ο Βαλεντίνος και προσθέτει για τα μελλοντικά σχέδιά του γύρω από το FightHoax: «Προσπαθώ να βρω χρηματοδότηση, ώστε να δημιουργηθεί μία ομάδα δύο-τριών ατόμων που θα προωθήσει και θα αναπτύξει ακόμη περισσότερο το FightHoax. Θεωρώ ότι μία πλατφόρμα αυτόματου ελέγχου των fake news στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το Ίντερνετ είναι αυτό που λείπει από το Facebook και το Google. Ελπίζω κάποια στιγμή να συνεργαστώ μαζί τους, για να καταπολεμήσουμε τη μαζική παραπληροφόρηση».

Για την ώρα, το FightHoax μπορεί να επεξεργάζεται κείμενα μόνο στα αγγλικά και φυσικά δεν έχει εφαρμογή σε κείμενα γνώμης και απόψεις. Ελπίζουμε σύντομα να μπορεί να τσεκάρει και ελληνικά κείμενα, αφού θα έχει και εδώ αρκετά fake news να καταρρίψει.

Περισσότερα από το VICE

Έλληνες Αναρχικοί Εναντίον Τζιχαντιστών στο Δυτικό Κουρδιστάν

Πρόσωπα Όμορφων Ανθρώπων την Ώρα που Έρχονται σε Οργασμό

Αυτή η Metal Μπάντα Έγινε Τόσο Λιώμα που Τίναξε μια Συναυλία στον Αέρα