Στις 9 μμ τα φώτα του σινεμά ανάβουν. Βρίσκομαι σε μια γεμάτη αίθουσα όπου μόλις τελείωσε ένας μαραθώνιος Jackass. Ο Jonny Knokville και ο Spike Jozne είναι πάνω στη σκηνή με τον επιμελητή του Museum of Moving Image, έναν τύπο ονόματι Eric. Ο Knoxville κοιτάζει το πλήθος και ρωτάει πόσοι ήταν εκεί από τη 1 μμ και σηκώνω το χέρι μου, μαζί με καμιά εικοσαριά άτομα. Ρωτάει πώς μας φάνηκε. Κάποια πιο μπροστά λέει κάτι, αλλά δεν ακούω καλά, όμως ο Knoxville γελάει.
Έφτασα στην πρώτη ταινία με λίγα λεπτά καθυστέρηση, πάνω στην ώρα για να δω ένα αμαξίδιο του γκολφ να αναποδογυρίζει και τον Knoxville -20 χρόνια νεότερο απ’ ό,τι εκείνο το βράδυ- να πέφτει στο χορτάρι παθαίνοντας διάσειση, αλλά να είναι ΟΚ κατά τα άλλα. Δεκαπέντε δευτερόλεπτα αργότερα βρισκόμαστε στην Ιαπωνία με τον Party Boy, τον χαρακτήρα του Chris Pontius, που απ’ ό,τι φαίνεται δεν αντέχει να φοράει ρούχα. Κανένα από τα αστεία της πρώτης ταινίας δεν θα περνούσαν τώρα, αλλά καθώς περνάει η ώρα και η σειρά προχωράει, το πιο προσβλητικό υλικό εξαφανίζεται και βλέπεις κάτι που σου φαίνεται σύγχρονο. Ντάξει, βλέπουμε συνέχεια πέη, διασείσεις, ταύρους, αράχνες, φίδια, πυροτεχνήματα, κλύσματα και χύσια ζώων, αλλά ούτε μια φορά δεν ακούς πια ρατσιστικά αστεία. Το Jackass δεν αλλάζει αλλά εξελίσσεται. Διότι δεν είναι πεποίθηση, είναι συναίσθημα.
Videos by VICE
Έχω περάσει μεγάλο μέρος της ζωής μου προσπαθώντας να μη νιώθω, έτσι στα μισά της πρώτης ταινίας βγαίνω έξω για να κάνω την τηλεφωνική ψυχοθεραπεία μου. Δεν ξέρω αν κέρδισα κάτι, σίγουρα όμως έχασα τη σκηνή όπου ο Ryan Dunn βγάζει ένα αυτοκινητάκι στον κώλο του και πηγαίνει στο νοσοκομείο για ακτινογραφία. Έχω δει το Jackass: The Movie πολλές φορές και ξέρω ότι έχασα το σημείο όπου σε ένα challenge προκειμένου να κάνει τη μαμά του να πει “fuck”, ο Bam Margera βάζει έναν ζωντανό αλιγάτορα στην κουζίνα της. Ο ψυχοθεραπευτής μου με ρωτάει αρκετές φορές αν πληρώνω για να τα δω αυτά. Εγώ απαντάω ότι είναι σινεμά, ανθρώπινο.
Επιστρέφω μέσα για τη δεύτερη ταινία, για να δω καλύτερα το κοινό. Ένα ζευγάρι μεγαλύτερο σε ηλικία, ένας φαλακρός τύπος και καμιά εικοσιπενταριά τύποι που μου μοιάζουν: λευκοί μεταξύ 25 και 40. Δεν θα ήθελα να το παραδεχτώ αλλά έχουμε κοινά στοιχεία. Αργότερα ακούω τι λένε. Μια κοπέλα 21 ετών που έκανε κοπάνα από το πανεπιστήμιο για να έρθει, λέει πώς άρχισε να βλέπει Jackass. «Από τότε που με θυμάμαι πάντα παιζόταν, είναι μέσα μου».
Το Jackass Number Two είναι το Godfather: Part II των ταινιών Jackass. Η πρώτη ταινία είναι η τηλεοπτική εκπομπή στην πιο καθαρή μορφή της, όπου μπορούσαν να τραβήξουν διπλάσιο υλικό και να πετάξουν όσα δεν τους άρεσαν, μπορούσαν να βρίζουν και να δείχνουν γυμνό (αποκλειστικά ανδρικό και υπό την απειλή βίας μάλιστα). Δεν υπάρχουν ακόμα εθισμοί. Είναι ο τέλειος συνδυασμός ανακατωσούρας και απουσίας συνεπειών, μπάτζετ και φαντασίας. Οι New York Times έγραψαν όταν είχε βγει το Jackass Number Two: «Μπορεί να προτιμάτε να βλέπετε Buster Keaton από το να βλέπετε έναν άνδρα να πηδάει από ένα τραμπολίνο σε έναν ανεμιστήρα οροφής αλλά δεν μπορείτε να αρνηθείτε την αγνότητα της έκφρασης».
Στο σινεμά, ο Knoxville μιλάει γι’ αυτό. «Μόνο μετά το Jackass 2 άρχισα να αναφέρομαι στον Buster Keaton», ανακαλώντας ουσιαστικά τη δήλωσή του ότι το Looney Tunes είναι η βασική επιρροή του project. Εγώ νομίζω ότι όλοι έχουν δίκιο.
«Άλλαξα γνώμη. Τα ψεύτικα όπλα είναι αυτό που μισώ περισσότερο. Δεύτερον οι ταύροι, τρίτον τα φίδια» – Bam Margera στο “Jackass 3D”
Πριν αρχίσει η τρίτη ταινία ο επιμελητής λέει ότι ενώ οι δύο πρώτες ταινίες ήταν στο αρχικό 35mm φιλμ, η τρίτη θα είναι στο αρχικό 3D φορμά. Εφόσον όλοι φοράμε μάσκες δεν βλέπουμε καλά. Ζαλίζομαι λιγάκι και θυμάμαι την τελευταία φορά που ένας φίλος χρησιμοποίησε πάνω μου τέιζερ: ήμουν 17, σε ένα πάρκινγκ και είπε ότι το έκανε επειδή φορούσα σορτς Δεκέμβρη μήνα αλλά στην πραγματικότητα το έκανε για πλάκα, επειδή ήταν αστείο.
Στο γυμνάσιο, το Jackass σε έκανε να πιστεύεις ότι μπορούσες να κάνεις ένα σωρό παρακινδυνευμένα πράγματα, όπως να πηδήξεις ανάμεσα σε δύο στέγες με ένα καροτσάκι σουπερμάρκετ στο οποίο είχες βάλει φωτιά. Αλλά η τρίτη ταινία αποκαλύπτει τις ρωγμές που υπάρχουν. Κάποια μέλη φαίνεται ότι έχουν πρόβλημα εθισμού. Οι στιγμές που κάποιος βρίζει και σκάει στα γέλια έχουν αντικατασταθεί με υπαρξιακά ερωτήματα. Ο Steve-O σταματάει πριν από ένα κόλπο και αναρωτιέται μεγαλόφωνα: «Γιατί πάντα πρέπει να είμαι ο Steve-O»;
Μόνο λίγα από τα παρακινδυνευμένα κόλπα του Jackass μπορούν να αντιγραφούν στο σπίτι. Ακόμα κι αν μπορούσες να τα κάνεις, γιατί να τα κάνεις; Ίσως εκεί να βρίσκεται η μαγεία. Ο Steve-O που κόβεται με χαρτί ανάμεσα στα δάχτυλα χεριών και ποδιών είναι το τέλειο παράδειγμα. Δεν έχω δει κανέναν να το κάνει αυτό. Φυσικά το ωραίο σε όλο αυτό είναι το build-up και το απελευθερωτικό τέλος. Μπορεί να φωνάζεις «όχιιι» όταν βλέπεις την πράξη, αλλά η ομορφιά βρίσκεται στα περιφερειακά στοιχεία, στο πρόσωπο ενός καταδικασμένου άνδρα, στο μανιακό γέλιο του.
Γιατί είναι τόσο ωραίο να το βλέπεις όλο αυτό; Πολλά από αυτά που κάνουν αυτοί οι παλιοί φίλοι μεταξύ τους παραβιάζει τη Σύμβαση της Γενεύης αλλά δεν νιώθουμε άσχημα. Ενσωματώνουν την ασχήμια των ωμών σοβαροφανών καλλιτεχνικών φιλμ και βρίσκουν χαρά αντί για θλίψη, και γελάμε μέχρι δακρύων. Αλλά με το να μας κάνει να σκεφτόμαστε λιγότερο και να νιώθουμε περισσότερο, να είμαστε αντι-διανοούμενοι, ανατρέπει την πλειοψηφία των διανοουμενίστικων έργων που προσπαθούν να κάνουν το ίδιο και τα ξεπερνάει. Βία, σοκ, φόβος και πόνος γίνονται το μέσο για ατελείωτο, σχεδόν ζωώδες γέλιο. Το cast του Jackass συγκεντρώνει μερικά από τα πιο οδυνηρά πράγματα που υπάρχουν στη ζωή –οικουμενικά απ’ όλες τις απόψεις– και σκάει στα γέλια.
Το Jackass δεν αλλάζει αλλά εξελίσσεται. Διότι δεν είναι πεποίθηση, είναι συναίσθημα.
Στην τέταρτη ταινία, το καινούργιο Jackass Forever, φαίνεται τι δεν υπάρχει πια, τι έχει μείνει και τι είναι καινούργιο. Υπάρχουν νέα μέλη στο cast και εκείνοι είναι που δέχονται τα πάντα στωικά κατά βάση – με εξαίρεση τον Knoxville που κρατάει τα πιο επικίνδυνα για εκείνον. Αυτό είναι άλλο ένα καίριο σημείο. Ο Knoxville μπορεί να σε βάλει σε μια επικίνδυνη και ταπεινωτική κατάσταση αλλά εκείνος κάνει τα πράγματα που μπορεί να επιφέρουν μέχρι και θάνατο. Οι ταύροι είναι ο Μόμπι Ντικ του. Τον στοιχειώνουν; Όχι, όπως λέει στο κοινό. «Τους λατρεύω. Είναι τέλειο θέμα».
Το vibe στο σινεμά ήταν εύθυμο όλη μέρα και παρόλο που νιώθω ότι επί εννέα ώρες είμαι σε φάση fight or flight*, στο τέλος νιώθω απλώς ηρεμία, ικανοποίηση και νοσταλγία. Θυμάμαι να κόβω βόλτες στο κολλέγιο και να ρίχνω κροτίδες μες στο μεσημέρι όταν ήξερα ότι οι φίλοι μου κοιμούνται, ή τον παλιό μου συνεργάτη να ρίχνει στον αστράγαλό μου με ένα όπλο BB. Γυρίζω σπίτι και βάζω τα ενδιάμεσα, το Jackass 5 με μπόνους βίντεο που ο Knoxville βγάζει έξι μήνες μετά από κάθε κυκλοφορία. Είμαι στην τσίτα, δεν παίζει να κοιμηθώ. Είναι τέλειο. Θέλω κι άλλο.
Περισσότερα από το VICE
Κάποιοι Πληρώνουν για να Γίνουν «Πραγματικοί Άνδρες» σε Στρατόπεδα Μαχητών
Επηρεάζει ο Καθημερινός «Βομβαρδισμός» Δυσάρεστων Ειδήσεων την Ψυχολογία μας;