Το Μυστηριώδες «Κουτί της Τηλεόρασης» για το Οποίο Μιλούν Όλοι στην Ελλάδα, Μάλλον Χάλασε

Περισσότεροι από 60.000 παράνομοι δέκτες συνδρομητικού τηλεοπτικού σήματος εκτιμάται ότι έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας τις τελευταίες μέρες και αρκετοί ύποπτοι έχουν συλληφθεί μετά από την συντονισμένη επιχείρηση της Europol και των τοπικών αστυνομικών αρχών σε Ελλάδα, Κύπρο, Ολλανδία, Γερμανία και Βουλγαρία σε συνεργασία με μέλη της Audiovisual Anti-Piracy Alliance (AAPA) που κατάφερε να διακόψει τη δράση εγκληματικής ομάδας ύποπτης για παράνομη διακίνηση τηλεοπτικού περιεχομένου μέσω IPTV πλατφόρμας.

Το δίκτυο κατηγορείται για παράνομη διανομή συνδρομητικών τηλεοπτικών καναλιών στην Ελλάδα, την Κύπρο και το εξωτερικό. Αυτές οι υπηρεσίες φέρονται να προσφέρονταν παράνομα, μέσω μεταπωλητών, σε όλη την Ευρώπη με τη μηνιαία συνδρομή των μόλις 20 ευρώ. Σύμφωνα με κυπριακά δημοσιεύματα, το παράνομο δίκτυο διαμοίραζε περισσότερα από 1.200 κανάλια σε δεκάδες χιλιάδες παράνομους συνδρομητές παγκοσμίως ενώ ο τζίρος του κυκλώματος από την αρχή της δράσης του υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 50 εκατ. ευρώ.

Λίγους μήνες πριν, το VICE είχε ερευνήσει την αλήθεια για το Μυστηριώδες «Κουτί της Τηλεόρασης».

«Μη γράψεις τίποτα ρε και το πάρουν χαμπάρι. Τι θα βλέπουμε άμα το κόψουν;», αντέδρασε ο Παύλος. Λίγο προτού τρομάξει στη σκέψη ότι κάποιος θα μπορούσε να του το στερήσει, μιλούσε με χαρά για το νέο του απόκτημα. Ένα tv box με συνδρομή που αγόρασε στα κρυφά από κάποιον άγνωστο και κάνει online streaming στην οθόνη της τηλεόρασης ό,τι τραβάει η όρεξή του.

«Βλέπουμε τα πάντα και μάλιστα σε υψηλή ανάλυση. Ελληνικές και ξένες σειρές, ταινίες, παλιές, καινούργιες, όλα με ελληνικούς υπότιτλους, χωρίς να πρέπει να ψάχνεις και να κατεβάζεις στον υπολογιστή. Έχει όλα τα ελληνικά και πολλά ξένα κανάλια, το πρόγραμμα του ΟΤΕ TV και της Nova, άπειρα ντοκιμαντέρ, παιδικά, βλέπεις μπάλα, ό,τι θες, αρκεί να έχεις καλή σύνδεση στο Ίντερνετ», λέει με ενθουσιασμό ο Παύλος, που για όλα αυτά πληρώνει προκαταβολικά 60 ευρώ το τρίμηνο, «μαύρα», όταν, για παράδειγμα, τα full pack της Nova και της Cosmote κυμαίνονται μεταξύ 31-45 ευρώ τον μήνα.

Ο Παύλος δεν είναι ο μόνος που θέλει να προφυλάξει πάση θυσία την καθημερινή του συνήθεια, παρότι γνωρίζει ότι είναι παράνομη. Το «κουτί» -όπως το αποκαλούν όσοι μας μίλησαν- έκανε την πρώτη εμφάνισή του στα σαλόνια των ελληνικών σπιτιών πριν από περίπου τέσσερα-πέντε χρόνια και σήμερα, στην εποχή του γρήγορου και φθηνού Ίντερνετ, κάνει θραύση. Οι κάτοχοί του το περιγράφουν σαν κάτι μαγικό, που άλλαξε τον τρόπο ψυχαγωγίας και διασκέδασης στο σπίτι.

Η Αθανασία τους πρώτους έξι μήνες έπαθε εξάρτηση. «Δεν έκανα τίποτα άλλο από το να βλέπω σειρές, από τη στιγμή που γυρνούσα σπίτι, μέχρι να κοιμηθώ», μας λέει.

Η φήμη του «κουτιού», κυκλοφορεί από στόμα σε στόμα και οι δοσοληψίες γίνονται με μυστικότητα. Κανείς απ' όσους συνομιλήσαμε δεν γνωρίζει σε τίνος την τσέπη καταλήγουν τα χρήματα που δίνουν, ενώ το μονοπάτι που ακολουθούν συνήθως παρακάμπτει τις παραδοσιακές τραπεζικές διαδρομές. Επίσης, ασαφές είναι το αν υπάρχει ένας «εγκέφαλος» ο οποίος συντονίζει τους παράνομους διανομείς σε όλη την Ελλάδα και ελέγχει το πολυπληθές «μαύρο» πελατολόγιο ή αν υπάρχουν πολλά μικρά παραμάγαζα που στήνουν διάφοροι με άκρες και γνώσεις, για να εξασφαλίσουν έξτρα εισόδημα.

«Είμαι σίγουρος ότι τα λεφτά καταλήγουν στους Ρώσους», λέει μεταξύ σοβαρού και αστείου ο Παύλος. Πάντως, η Αθανασία έχει τις αμφιβολίες της για το αν πρόκειται για ένα κεντρικά οργανωμένο δίκτυο. «Αν ήταν έτσι, τότε και εγώ και μία άλλη φίλη μου που το έχει θα έπρεπε να βλέπουμε τις ίδιες σειρές και ταινίες, όμως αυτή βλέπει περιεχόμενο στο οποίο εγώ δεν έχω πρόσβαση και αντίστροφα. Ο δικός μου (σ.σ. πωλητής-διανομέας), ανεβάζει γύρω στις δέκα ταινίες την ημέρα. Η λίστα ανανεώνεται συνεχώς».

«Εξετάζεται η κίνηση του χρήματος και το πού καταλήγει», μας ενημέρωσε ο διευθυντής της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, κ. Γιώργος Παπαπροδρόμου, ο οποίος δεν θέλησε να πει περισσότερα στην παρούσα φάση, καθώς πρόκειται για «υπόθεση υπό διερεύνηση».

Ο Παύλος το παρήγγειλε μέσω ενός φίλου που το είχε ήδη. «Μετά από λίγες μέρες, μου χτύπησε την πόρτα ένας τύπος, όχι κούριερ και μου το παρέδωσε, χωρίς παραστατικά, χωρίς χαρτιά, χωρίς τίποτα. Του έδωσα 100 ευρώ για τη συσκευή και άλλα 60 για την τριμηνιαία συνδρομή που έπρεπε να προπληρώσω και έφυγε. Τα χρήματα πάνε σε έναν τύπο που βρίσκεται κάπου στη βόρεια Ελλάδα, απ' ό,τι έχω καταλάβει. Δεν ξέρω τίποτα περισσότερο. Αφού συνέδεσα το κουτί με HDMI στην τηλεόραση και με Ethernet στο router, έβγαλα φωτογραφία τον serial number που είχε πάνω η συσκευασία και τον έστειλα με e-mail σε άγνωστο παραλήπτη, για να ενεργοποιηθεί το σήμα».

Φίλοι ήταν αυτοί που μεσολάβησαν και στην περίπτωση της Αθανασίας και της Μαρίας. Μάλιστα, οι δικοί τους φίλοι έχουν αναλάβει και το ρόλο του ενδιάμεσου για τις συνδρομές, αλλά και για οποιοδήποτε τεχνικό πρόβλημα προκύψει. «Μου το έφερε ένας φίλος από Κύπρο. Δίνω 120 ευρώ το εξάμηνο. Τα πληρώνει αυτός και του τα δίνω μετά», λέει η Μαρία. Η Αθανασία, μια μέρα που δεν έπαιζε το κουτί, πήρε τον δικό της φίλο: «"Βλέπεις κανονικά;", τον ρώτησα. "Ναι. Θα πάρω τον τύπο να τσεκάρει το δικό σου", μου απάντησε. Έστειλα το serial number στο φίλο μου, το προώθησε στον υπεύθυνο και αυτός μου το ξεμπλόκαρε. Απ' ό,τι φαίνεται, έχουν πρόσβαση από απόσταση».

«Όλοι έχουν στην παρέα τους κάποιον που έχει αυτό το κουτί ή έχει έναν γνωστό που μπορεί να τους το βρει», λέει ο Παύλος. Βέβαια, όπως προκύπτει από μία σύντομη έρευνα στο Facebook και το ευρύτερο Διαδίκτυο, δεν χρειάζεται να έχεις άκρη, για να προμηθευτείς το «κουτί», ούτε όλοι οι διανομείς είναι τόσο προσεκτικοί, ώστε να κρύβουν τα ίχνη τους.

Υπάρχουν αρκετά groups και σελίδες στο Facebook για παράνομη IPTV που διαφημίζουν χωρίς περιστροφές την πραμάτεια τους, αλλά και ιστοσελίδες που προσφέρουν ανεμπόδιστα «μαύρες» συνδρομές. Η IPTV είναι η διαδικτυακή τηλεόραση, με την οποία βλέπεις περιεχόμενο μέσω Ιnternet συνήθως σε online streaming (συνδρομητικά ή/και ελεύθερα κανάλια) και όχι μέσω κεραίας, δορυφόρου ή καλωδιακά. Είναι ουσιαστικά ένα άλλο είδος τεχνολογίας για τη μετάδοση του τηλεοπτικού σήματος.

Συνήθως, οι πληρωμές γίνονται από πλατφόρμες όπως οι Revolut, Skrill και Neteller, αλλά ακόμη και μέσω της υπηρεσίας «Λεφτά στο Λεπτό» της Τράπεζας Πειραιώς, που προφυλάσσει την ανωνυμία του παραλήπτη. Ωστόσο, κάποιοι, όπως προκύπτει από διάλογο που είχαμε με έναν εξ αυτών –τον οποίο για χάρη της ροής του κειμένου θα βαφτίσουμε «Γαβριήλ»- είναι πρόθυμοι να δώσουν ακόμη και τα στοιχεία του τραπεζικού λογαριασμού τους (IBAN), για να γίνει η συναλλαγή:

«Ο καθένας (σ.σ. παράνομος διανομέας-πωλητής) αναλαμβάνει συγκεκριμένο αριθμό πελατών. Αν αργήσεις να πληρώσεις έστω και μία μέρα, σου κόβουν το σήμα και μετά πρέπει να επικοινωνήσεις μαζί τους, για να σου σετάρουν ξανά το μηχάνημα και να παίζει. Είναι προφανές ότι, αν τους πιάσουν, έχασες τα χρήματά σου, αλλά γενικά φαίνονται πολύ οργανωμένοι και επαγγελματίες, δεν θέλουν να σε κοροϊδέψουν ή να σε κλέψουν», εξηγεί ο Παύλος.

Αυτό το «επιχειρηματικό» μοντέλο οικοδόμησης πελατείας, φαίνεται να το έχει υιοθετήσει και ο Γαβριήλ:

«Υπολογίζω ότι οι τύποι που το τρέχουν πρέπει να καθαρίζουν το μήνα τουλάχιστον 20.000 ευρώ από τις συνδρομές», εκτιμά πρόχειρα ο Παύλος. Αυτό σημαίνει ότι τον χρόνο, από ένα παράνομο δίκτυο μόλις 1.000 πελατών, μπορεί κανείς να αποκομίζει ένα καθαρό ποσό της τάξης των 240.000 ευρώ, χωρίς σε αυτά να υπολογίζονται τα κέρδη από τη διάθεση της συσκευής, η οποία πουλιέται συνήθως έναντι 90-100 ευρώ, όταν σε ηλεκτρονικά καταστήματα κοστίζει 50-60 ευρώ.

Βέβαια, οι υπολογισμοί του Παύλου ενδεχομένως να είναι εξαιρετικά συντηρητικοί, όπως προκύπτει από υπόθεση με την οποία είχε ασχοληθεί το 2015 η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος και οδήγησε στη σύλληψη δύο ατόμων. Οι συλληφθέντες διέθεταν προς πώληση δορυφορικούς δέκτες, οι οποίοι είχαν εγκατεστημένο εκ των προτέρων παράνομο λογισμικό, ώστε ο κάθε δέκτης να συνδέεται μέσω Διαδικτύου σε συγκεκριμένο κεντρικό υπολογιστικό σύστημα (server), το οποίο βρισκόταν στο εξωτερικό, με σκοπό την παρακολούθηση συνδρομητικών καναλιών από χιλιάδες παράνομους χρήστες, χωρίς την καταβολή της προβλεπόμενης νόμιμης μηνιαίας συνδρομής στις εταιρείες.

Όπως διαβάζουμε στην ανακοίνωση που εκδόθηκε τότε, με ημερομηνία 27 Ιουλίου 2015: «Τα κατασχεθέντα ψηφιακά πειστήρια θα αποσταλούν στη Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών για τις δέουσες εργαστηριακές εξετάσεις και για τη διερεύνηση του πελατολογίου, το οποίο σύμφωνα με πληροφορίες, ανέρχεται στον αριθμό των 22.000 στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, καθώς για και να καταστεί δυνατός ο προσδιορισμός της οικονομικής ζημίας τόσο των συνδρομητικών εταιρειών, όσο και του Ελληνικού Δημοσίου.

Παράλληλα, διερευνάται και το ύψος της φοροδιαφυγής από την ως άνω παράνομη δραστηριότητα, όπου σύμφωνα με εκτίμηση της μίας εκ των εταιρειών ανέρχεται σε 17.000.000 ευρώ».

Λίγες μέρες νωρίτερα, στις 17 Ιουνίου του 2015, είχε συλληφθεί στις Σέρρες άλλος ένας 35χρονος ημεδαπός. «Ο κατηγορούμενος διαχειριζόταν (ενεργοποιώντας και απενεργοποιώντας) 970 χρήστες-πελάτες του, από τους οποίους λάμβανε άγνωστο χρηματικό ποσό ως αποζημίωση για τις παράνομες παρεχόμενες υπηρεσίες του».

«Η χρηματική ζημία της εταιρείας από τη μέχρι σήμερα παράνομη δραστηριότητά του, ανέρχεται κατ' ελάχιστο στο χρηματικό ποσό των 1.164.000 ευρώ, ποσοστό εκ των οποίων αποτελεί ζημία και του Ελληνικού Δημοσίου λόγω μη απόδοσης ΦΠΑ, αλλά και της υφιστάμενης σύμβασης μεταξύ Δημοσίου και της εν λόγω εταιρείας για την παροχή συνδρομητικών υπηρεσιών», ανέφερε η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, που πέρυσι τον Σεπτέμβριο συνέλαβε για τον ίδιο λόγο άλλον έναν 45χρονο ημεδαπό στην Πελοπόννησο.

Λόγω της έκτασης που έχει λάβει η πειρατεία συνδρομητικών υπηρεσιών, οι εταιρείες λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα προστασίας, δημιουργώντας, για παράδειγμα, ειδικά τμήματα antipiracy που βάζουν στο στόχαστρό τους παράνομους IPTV servers, ειδικά κατά τη διάρκεια μετάδοσης μεγάλων ποδοσφαιρικών αγώνων, όπου εντοπίζεται και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον των παράνομων συνδρομητών. Προσπαθώντας να κρυφτούν από το «ραντάρ» των εταιρειών, οι «πειρατές» ανοίγουν τα αθλητικά κανάλια λίγα λεπτά πριν από την έναρξη του ματς και κλείνουν την πρόσβαση αμέσως μετά.

Μπορεί οι χρήστες αυτών των παράνομων συνδρομητικών υπηρεσιών να μην είναι άμοιροι (νομικών) ευθυνών, καθώς συνειδητά επιλέγουν να πληρώνουν «μαύρες» συνδρομές, για να έχουν πρόσβαση σε κλεμμένο επί της ουσίας τηλεοπτικό περιεχόμενο, ωστόσο είναι και οι ίδιοι θύματα, κατά μία έννοια. Οι επιτήδειοι που διακινούν το «κουτί» δεν επιβαρύνουν μόνο τις εταιρείες συνδρομητικής τηλεόρασης, αλλά και τους ίδιους τους πελάτες τους, καθώς τους πουλάνε έναντι συνδρομής περιεχόμενο στο οποίο θα μπορούσαν να έχουν μόνοι τους -εξίσου παράνομη, αλλά τουλάχιστον δωρεάν– πρόσβαση, μέσω πλειάδας εφαρμογών που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο, όπως είναι για παράδειγμα το Kodi, που δεν χρειάζεται ειδικές τεχνικές γνώσεις. Εξάλλου, στο YouTube υπάρχουν αμέτρητα βίντεο με οδηγίες για IPTV χωρίς μεσάζοντες.

Περισσότερα από το VICE

«Να Πάρετε τους Πρόσφυγες στα Σπίτια σας» - Μια Οικογένεια Ανέργων τούς Πήρε

Το Χθεσινό Facebook Live του Παναγιώτη Χατζηστεφάνου Ήταν μια Όαση Μέσα στο Καθωσπρέπει Ελληνικό Ίντερνετ

Ο Φλοριάν Μάρκου Eίναι ο Αλβανός Βασιλιάς των Ρινγκ από τη Θεσσαλονίκη