Τα Προβλήματα που Αντιμετωπίζουν τα Διαφυλικά Άτομα Εντός του Βρετανικού Ποινικού Συστήματος

Στις 19 Νοεμβρίου, δημοσιοποιήθηκε η αυτοκτονία μιας διαφυλικής γυναίκας σε ανδρικές φυλακές του Λιντς στην Αγγλία. Μιλήσαμε με δικηγόρους και ακτιβιστές για τα δικαιώματα των διεμφυλικών και το τι μπορεί να γίνει.

Η Vicky Thompson αυτοκτόνησε στα μέσα του μήνα. Η 21χρονη διαφυλική Βρετανίδα είχε σταλεί σε ανδρική φυλακή στο Λιντς της Αγγλίας, παρά τις εκκλήσεις του δικηγόρου της ότι πρέπει να αναγνωριστεί ως γυναίκα και να αντιμετωπιστεί αναλόγως από το δικαστικό σύστημα. Σύμφωνα με ρεπορτάζ, η Vicky λέγεται πως είχε πει στις φίλες της ότι «θα αυτοκτονούσε» εάν την έβαζαν σε ανδρική φυλακή για να εκτίσει 12μηνη ποινή φυλάκισης.

Τα νέα του θανάτου της έφτασαν λίγες ώρες πριν από την Ημέρα Μνήμης των Διεμφυλικών στις 20 Νοεμβρίου. Το Broadly μίλησε με διεμφυλικές ακτιβίστριες και νομικούς για να γίνουν κατανοητά τα προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζουν οι διεμφυλικές γυναίκες εντός του βρετανικού ποινικού συστήματος.

Η Sarah Bourke είναι δικηγόρος που διδάσκει δίκαιο της ισότητας των φύλων και ειδικεύεται στα δικαιώματα των διεμφυλικών κρατουμένων. «Με βάση του κανόνες εγκλεισμού, συνήθως ένα άτομο μπαίνει σε φυλακή που αντιστοιχεί στο αναγνωρισμένο από το νόμο φύλο του» εξηγεί. «Αυτό μπορεί να δημιουργήσει θέματα για τους διεμφυλικούς, γιατί στη Βρετανία, το φύλο βάσει νόμου καθορίζεται από το εάν υπάρχει πιστοποιητικό αναγνώρισης ταυτότητας φύλου».

Στη Βρετανία, οι διεμφυλικοί πρέπει να κάνουν αίτηση για να αλλάξει το φύλο τους βάσει νόμου με πιστοποιητικό αναγνώρισης φύλου. Όταν έχει στην κατοχή του την απαιτούμενη βεβαίωση, σύμφωνα με τις επίσημες οδηγίες του κράτους, υπό κανονικές συνθήκες οι διεμφυλικοί κρατούμενοι στέλνονται σε φυλακή ανάλογη με το φύλο με το οποίο ταυτίζονται.

Όπως εξηγεί η Bourke, πολλοί δεν έχουν αυτή τη βεβαίωση. «Δεν χρειάζεσαι πιστοποιητικό αλλαγής φύλου για να αλλάξεις το διαβατήριό ή την άδεια οδήγησης σου, οπότε πολλοί διαφυλικοί δεν το έχουν» λέει. «Όταν μπουν στο σωφρονιστικό σύστημα, έστω κι αν ζουν τη ζωή τους ως άτομα ενός φύλου, για πρακτικούς λόγους, θεωρούνται πως είναι το άλλο γιατί δεν έχουν το σωστό έγγραφο». Επιπροσθέτως, πρέπει να πληρώσεις 213 δολάρια για να κάνεις αίτηση, ποσό που μερικοί διεμφυλικοί δεν μπορούν να δώσουν.

Rest in peace, Vicky Thompson. — madeleine jane (@kohleye)November 20, 2015

Η Tara Hudson, μια άλλη τρανς γυναίκα που δεν είχε πιστοποιητικό αλλαγής φύλου, έγινε προσφάτως πρωτοσέλιδο στη Βρετανία γιατί από λάθος την έστειλαν σε ανδρική φυλακή. Μίλησα με τον δικηγόρο της Hudson, τον Matthew Graham, για να μάθω περισσότερα για την υπόθεσή της.

«Η Tara εμφανίστηκε ως γυναίκα σε όλη τη διάρκεια της νομικής διαδικασίας και είχαμε την προσδοκία πως θα την στείλουν σε γυναικεία φυλακή» λέει. «Όταν δεν έγινε έτσι, ασκήσαμε έφεση για να ανατραπεί η καταδικαστική απόφαση στη βάση ότι δεν θα έπρεπε να είναι καν στη φυλακή».

Κατά την άποψη του Graham το σύστημα πρέπει να αλλάξει. «Το πρόβλημα είναι ότι η σωφρονιστική υπηρεσία αρχίζει να εξετάζει σε ποια φυλακή πρέπει να πάει το άτομο, μόνο αφού το άτομο καταδικαστεί. Κατά την άποψή μου η διαδικασία πρέπει να ξεκινάει πολύ νωρίτερα για να διασφαλιστεί ότι δεν κάνουμε λάθη όπως αυτά που έγιναν στην περίπτωση της Tara».

Ενώ η Hudson μεταφέρθηκε σε γυναικεία φυλακή μετά τη δημόσια κατακραυγή, ο Graham μου λέει ότι «η εμπειρία που είχε ενώ ήταν υπό κράτηση μια εβδομάδα, ήταν πραγματικά πολύ σκληρή». Εκτός από το ότι τα στοιχεία δείχνουν πως οι κρατούμενοι κινδυνεύουν περισσότερο να αυτοτραυματιστούν και να αυτοκτονήσουν τις πρώτες μέρες της κράτησής τους, το ότι η Hudson πέρασε μια ολόκληρη εβδομάδα σε ανδρική φυλακή δείχνει τα πραγματικά προβλήματα που υπάρχουν στο βρετανικό σωφρονιστικό σύστημα.

Τόσο η υπόθεση της Hudson όσο και ο τραγικός θάνατος της Thompson έχουν κινητοποιήσει την ακτιβιστική διεμφυλική κοινότητα προκειμένου να αιτηθεί μεταρρύθμισης. Η Heather Ashton, από τη διεμφυλική ομάδα στήριξης TG Pals εξηγεί ότι «χρειαζόμαστε μια επείγουσα αναθεώρηση του ποινικού συστήματος, γιατί οι άνθρωποι πεθαίνουν. Είναι σαν να πετάς τους χριστιανούς στα λιοντάρια, στέλνοντας ευάλωτους ανθρώπους στις λάθος φυλακές, λόγω φύλου. Τα γεννητικά όργανα ενός ατόμου ή πόσο καιρό βρίσκονται στο στάδιο μετάβασης δεν θα έπρεπε να καθορίζει τη φυλακή όπου πρέπει να μεταφερθούν. Το πώς ζουν και πώς εμφανίζονται πρέπει να είναι οι κυρίαρχοι παράγοντες για την απόδοση ποινής».

Όταν τηλεφώνησα στη Σωφρονιστική Υπηρεσία ΗΜ για να έχω δήλωση σχετικά με το θάνατο της Vicky, εκπρόσωπος μου είπε ότι «όπως γίνεται και με όλους τους θανάτους οι οποίοι προκύπτουν στη διάρκεια της κράτησης, θα γίνει έρευνα από ανεξάρτητο Διαμεσολαβητή Φυλακών και Επιτήρησης». Όμως τι μπορεί να γίνει για να βοηθήσουμε άλλα διεμφυλικά άτομα που τα έχουν στείλει στη λάθος φυλακή;

«Μπορείς να αιτηθείς να μετακινηθείς και αυτό ξεκινά μια διαδικασία, στο πλαίσιο της οποίας εξετάζονται μια σειρά από διαφορετικοί παράγοντες. Για παράδειγμα, πώς παρουσιάζεσαι, πόσο καιρό ζεις με αυτό το φύλο, τα ιατρικά δεδομένα, ενώ γίνεται και εκτίμηση κινδύνου» εξηγεί η Bourke. «Αλλά το πρόβλημα είναι πως το σωφρονιστικό σύστημα κινείται αργά και ότι εστιάζεις σε έναν συγκεκριμένο κρατούμενο για να ζητήσεις τη μεταφορά –κάτι που ασκεί μεγάλη πίεση σε κάποιον που ήδη είναι σε κατάσταση άγχους λόγω του γεγονότος ότι βρίσκεται υπό κράτηση».

Σε ορισμένες περιπτώσεις, το μεγάλο διάστημα που χρειάζεται για να εγκριθεί μια μεταφορά, δεν αξίζει καν τον κόπο να κάνεις αίτηση. «Μπορεί όταν εγκριθεί η μεταφορά να θέλεις μόλις λίγες μέρες για να αποφυλακιστείς» λέει η Bourke. «Αλλά ακόμα κι αν μεταφερθείς, υπάρχουν κι άλλα θέματα που μπορεί να αντιμετωπίσει ένα διεμφυλικό άτομο. Για παράδειγμα, εάν υπάρχουν λόγοι ανησυχίας για την ασφάλεια μιας διεμφυλικής γυναίκας που μπαίνει σε γυναικεία φυλακή –ίσως γιατί έχει διαπράξει σεξουαλικά εγκλήματα εις βάρος γυναικών– τότε ίσως πρέπει να απομονωθεί από τις άλλες φυλακισμένες. Και η χρήση της απομόνωσης δημιουργεί άλλα προβλήματα, ψυχικά. Γίνονται πολύ ευάλωτοι, και κλείνονται στον εαυτό τους».

Ο θάνατος της Thompson προσέλκυσε εκ νέου την προσοχή στους κινδύνους που αντιμετωπίζουν τα διαφυλικά άτομα στο πλαίσιο του σωφρονιστικού συστήματος. Όλοι όσοι μου έδωσαν συνέντευξη για αυτό το άρθρο συμφώνησαν πως η χρήση των πιστοποιητικών αναγνωρίσεως φύλου πρέπει να αναθεωρηθεί ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν τίθενται σε κίνδυνο περισσότερα διαφυλικά άτομα.

«Από νομική άποψη, πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στο πώς ένα άτομο παρουσιάζεται [όταν τους επιδικάζεται η ποινή]» λέει ο Graham. «Το σωφρονιστικό σύστημα έχει την ευθύνη να εγγυηθεί την ασφάλεια των ανθρώπων. Το να βάλεις κάποιον στο λάθος μέρος είναι ουσιαστικά ανασφαλές».

Το να διασφαλιστεί πως τα διεμφυλικά άτομα θα είναι ασφαλή εντός σωφρονιστικού συστήματος είναι ιδιαιτέρως δύσκολο. Η Bourke ειδικεύεται στην εκπροσώπηση διεμφυλικών ατόμων και προειδοποιεί πως «αν και όλοι οι κρατούμενοι είναι ευάλωτοι λόγω της ύπαρξής τους στη φυλακή, οι διεμφυλικές γυναίκες είναι ιδιαιτέρως ευάλωτη ομάδα. Το να είσαι υπό κράτηση, να βρίσκεσαι σε μετάβαση φύλου και σε ένα ανδρικό περιβάλλον, ειδικά εάν είσαι νεαρή γυναίκα όπως ήταν η Tara και η Vicky– είναι πολλά θέματα για να τα χειριστείς».

Τελικά αυτό για το οποίο ελπίζουμε είναι ότι άλλες διεμφυλικές γυναίκες δεν θα πρέπει να υποφέρουν έχοντας τις ίδιες εμπειρίες με τις Thompson και Hudson. Το ψήφισμα που θα επιτρέψει σε διεμφυλικά άτομα να αυτοπροσδιορίσουν το φύλο τους –χωρίς να υπάρχει ανάγκη για πιστοποιητικό αναγνώρισης φύλου– προσέλκυσε πάνω από 30.000 υπογραφές. Την ίδια ώρα, η βρετανική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι προτίθεται να ερευνήσει το πώς συμπεριφέρονται στα διεμφυλικά άτομα που βρίσκονται υπό κράτηση καθώς και να δημοσιεύσει στοιχεία για τον αριθμό των διεμφυλικών κρατουμένων και των εμπειριών τους. Για την οικογένεια και τους φίλους της Thompson, αυτό είναι πολύ λίγο και πολύ αργά.

«Πραγματικά πιστεύω ότι σε 10-20 χρόνια, θα κοιτάμε πίσω υποθέσεις, όπως αυτές της Tara και της Vicky, και θα τις θεωρούμε όπως το απαρτχάιντ τη δεκαετία του '80 ή τον ρατσισμό τη δεκαετία του '70» λέει ο Graham. «Δηλαδή ως κάτι εντελώς λάθος από κάθε άποψη. Ποιος ο λόγος να έχουμε νόμους εάν δεν προστατεύουν τους ανθρώπους;»

Περισσότερα από το VICE

Πως Είναι να Είσαι Ιδιωτικός Ντεντέκτιβ και να Κυνηγάς Άπιστους Συντρόφους

To Tελευταίο Kομμουνιστικό Xωριό της Κίνας

Σπάνιες Εικόνες από το «Σκοτεινό» Νησί της Λίμνης των Ιωαννίνων