«Γαμώτο, έχασα τα πρώτα 15 λεπτά της Παράκλησης στην Παναγιά την Παρηγορήτρια». Αυτά είναι μερικά από τα πράγματα που σκέφτηκα στις 9 Φεβρουαρίου του 2022 το απόγευμα και που σε καμία φάση της ζωής μου, όποια εικόνα και αν είχα για τον μελλοντικό εαυτό μου, δεν φανταζόμουν ότι θα τα πω. Αν πάντως ακούτε Βύρωνας και νομίζετε αυτόματα ότι υπάρχει εύκολο πάρκινγκ, μάλλον κάτι δεν έχετε καταλάβει καλά. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.
Προχθές άρχισε να κάνει και πάλι την εμφάνισή του, ακόμη και σε μεγάλα ειδησεογραφικά δίκτυα, η ύπαρξη ενός θαύματος σε συνέχειες. Τα τελευταία δύο περίπου χρόνια, από τον Σεπτέμβριο του 2020, η εικόνα της Παναγίας του Ιερού Ναού του Αγίου Δημητρίου στον Βύρωνα δακρύζει. Μέσα από ένα γρήγορο γκουγκλάρισμα θα δείτε ότι η είδηση επανερχόταν συχνά και ανά περιόδους. Xθες όμως ήταν η πρώτη φορά που έφτασε σε ευρύτερα κοινά. Στο προστατευμένο και απόλυτα ορθολογικό feed μου πάντως το γεγονός έφτασε πρώτα ως meme και ως προοδευτική και καθόλα λογική γκρίνια για τη θρησκοληψία της χώρας.
Videos by VICE
Πώς είναι ένα Ευχέλαιο για μία δακρυρροούσα εικόνα;
Παίρνοντας ένα τηλέφωνο έμαθα ότι στις 17:30 της ίδιας μέρας θα τελούνταν Ιερό Ευχέλαιο στην Παναγία την Παρηγορήτρια. Αποφάσισα, λοιπόν, να μπω στο αυτοκίνητό μου και να κατευθυνθώ προς τον Άγιο Δημήτριο του Βύρωνα μην έχοντας καμία ιδέα ως προς το τι θα αντιμετώπιζα όταν θα έφτανα εκεί. Δεν με λες σε καμία περίπτωση και άνθρωπο της Ορθοδοξίας. Τα μόνο βιώματα που έχω από εκκλησίες περιέχουν αποκλειστικά «Χριστός Ανέστη». Σίγουρα, πάντως, οτιδήποτε και αν φανταζόμουν, είχε λιγότερο κόσμο από αυτόν που τελικά συνάντησα.
Προχωρώντας από την άκρη ενός στενού δρόμου του Βύρωνα έφτασα μπροστά σε μία εκκλησία όχι από εκείνες τις εντυπωσιακές με το δέος που σου προκαλεί το μέγεθός τους, το μεγάλο προαύλιο και οι στολισμοί. Η γειτονιά ήταν λαϊκή και η εκκλησία ακολουθούσε αυτόν τον χαρακτήρα. Μικρή, με τα σκαλοπάτια της να ξεκινούν από το πεζοδρόμιο και κάποια κλασικά αλλά όχι πολύ θορυβώδη εορταστικά σημαιάκια έδειχναν ότι εδώ κάτι γίνεται. Πράγματι γινόταν. Το εσωτερικό της εκκλησίας ήταν κατάμεστο με τον κόσμο να φτάνει μέχρι έξω.
Αποφάσισα να μπω μέσα προσευχόμενος στον θεό της επιστήμης η Pfizer να κάνει το δικό της θαύμα και να μην κολλήσω κορονοϊό. Μετά από 2,5 χρόνια θυσιών και καταπιέσεων θα ήταν αρκετά βαρύ για την ψυχολογία μου να κολλήσω έτσι. Αν είναι να κολλήσω κάπου, ας κολλήσω στον Μαζωνάκη. Ο κάθε άνθρωπος είναι οι επιλογές του.
Ακριβώς στο μέσο της εισόδου, λες και ήταν μέρος της τελετουργίας ή ο τύπος της παρέας που δεν θέλουμε αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε και αλλιώς, υπήρχε ακουμπισμένο σε μία καρέκλα ένα μεγάλο αντισηπτικό. Ζούμε σε ορθολογικό αιώνα και μία επίφαση επιστήμης πρέπει να υπάρχει ακόμα και σε μία μάζωξη ανθρώπων που προσκυνούν μία εικόνα που δακρύζει.
Στο εσωτερικό του ναού πάντως και παρά τον πάρα πολύ κόσμο, όλα ήταν οργανωμένα. Μία ουρά οδηγούσε προς τη θαυματουργή εικόνα. Ακριβώς δίπλα της μία ευγενικά αυστηρή κυρία έδινε κόλλες με χαρτί όπου οι πιστοί έγραφαν, αν κατάλαβα καλά, τα ονόματα των αγαπημένων τους. Κάθε τόσο ακουγόταν ο ήχος κάποιου κέρματος να πέφτει στο παγκάρι. Κατά τα άλλα δεν υπήρχε ο παραμικρός ψίθυρος. Σε αντίθεση με την Ανάσταση, όσοι ήρθαν εδώ πρόσεχαν τη Λειτουργία. Εκείνη τη στιγμή ο ιερέας έβγαζε έναν λόγο με αφορμή τη δακρυρροούσα εικόνα στηρίζοντας την πίστη στο θαύμα με κατά βάση θεολογικά επιχειρήματα. Όλα καλά μέχρι εδώ. Σύντομα όμως ήρθε και ο αναμενόμενος εκτροχιασμός.
Ο νεαρός -κατά τα άλλα- ιερέας πρώτα την είπε στους πιστούς που δεν ακούν τη λειτουργία στις βαφτίσεις αλλά ασχολούνται με άλλα πράγματα. Μετά τα έβαλε με δύο μητροπολίτες που ο ένας είπε ότι οι ομοφυλόφιλοι είναι και αυτοί δημιουργήματα του Θεού και ο άλλος ότι οι Παπικοί είναι χριστιανοί και όχι σχισματικοί. Από πότε είναι αυτή η εφημερίδα; Ναι, βγες από το ασφαλές σου περιβάλλον και μάθε ότι το 2022 υπάρχουν παρεάκια ανθρώπων που αν πεις ότι οι Παπικοί δεν είναι σχισματικοί -δεν ξέρω σε τι περίσταση θα βρεθείς για να πεις κάτι τέτοιο- θα αντιμετωπίσεις μερικά πολύ επικριτικά βλέμματα, ίσως και μία-δύο λιποθυμίες. Από τις εντυπωσιακές με την ανάποδη παλάμη στο μέτωπο. Είπε και μερικά πραγματάκια για τα εμβόλια που σταμάτησαν να με απασχολούν αφενός γιατί κουράστηκα και αφετέρου γιατί η ουσία βρισκόταν αλλού.
Προχωρώντας η ουρά, άρχισα να βλέπω τι περίπου συνέβαινε στην εικόνα. Ένας-ένας άνθρωποι κάθε ηλικίας έφταναν μπροστά στην εικόνα. Όλοι έβγαζαν για λίγο τη μάσκα ως κίνηση σεβασμού προς μία υπόσταση που δεν είναι ανθρώπινη. Άλλοι φιλούσαν την εικόνα, άλλοι έκαναν τον σταυρό τους και μία συγκεκριμένη κίνηση γονατίζοντας μπροστά της, κάποιοι απλά χάνονταν στις σκέψεις κοιτώντας προς το μέρος της. Αυτό που μου έκανε τρομερή εντύπωση ήταν ότι κανείς απολύτως δεν έδειχνε την παραμικρή περιέργεια στο βλέμμα. Κανείς δεν κοίταξε εξεταστικά τα δάκρυα, δεν έκανε δεξιά ή αριστερά το κεφάλι του προκειμένου να βρει μία άλλη οπτική γωνία. Η εικόνα δάκρυζε και αυτό ήταν το μόνο που είχε σημασία εκείνη τη στιγμή.
Οι περισσότεροι από όσους πιστούς ρώτησα κατά τη διάρκεια της λειτουργίας δεν ήταν από τον Βύρωνα. Έρχονταν από άλλες περιοχές της Αθήνας. Κάποιος από Γλυφάδα, άλλος από Ζωγράφου, μία κυρία από Κυψέλη, άλλος από Ελευσίνα, ένα νεαρό ζευγάρι από Κερατσίνι. Δεν ήξεραν και πολλά για το τι ακριβώς συνέβαινε με την εικόνα και από πότε άρχισε να δακρύζει. Έμαθαν ότι συμβαίνει ένα θαύμα και συνέρρευσαν στην άλλη άκρη της Αθήνας.
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να αντιμετωπίσεις μία τέτοια συνθήκη. Μπορείς να πας έτοιμος και ζωσμένος με όλες τις βεβαιότητές σου για να κοροϊδέψεις και να γελάσεις με όσους πιστεύουν ότι πράγματι μία εικόνα δακρύζει. Μπορείς να πεις για Μεσαίωνα ή για θρησκοληψίες. Άδικο δεν θα έχεις και σίγουρα τα ομοφοβικά παραληρήματα θα σε βοηθήσουν σε αυτό. Από την άλλη, όμως, όταν πας εκεί και δεις ανθρώπους με ένα βάρος ο καθένας στην πλάτη του, που η σκέψη μίας εικόνας τους δίνει δύναμη και ενδεχομένως απαντήσεις που κανείς άλλος δεν μπορεί να τους δώσει, μαλακώνεις. Πάντα, όταν κάτι αποκτά πρόσωπο, στρογγυλεύει τις αιχμές σου.
Σε κάποια φάση, λοιπόν, ρώτησα τον πιο ομιλητικό εκ των ανθρώπων με τους οποίους μίλησα. Ήμουν δήθεν ανήσυχος. Τι είναι αυτό; Πώς το ερμηνεύει; Ανησυχεί ότι το δάκρυ είναι κακό προμήνυμα για όσα έρχονται; Δεν είχε και πολλή όρεξη για θεολογικές συζητήσεις και ειλικρινά δεν τον απασχολούσε τι μέλλει γενέσθαι. «Μην ανησυχείς. Ό,τι κακό και τρομακτικό είναι να γίνει, θα γίνει. Το θέμα είναι να είναι η Παναγιά μαζί μας». Όταν έφυγα με αποχαιρέτησε με ένα βλέμμα ικανοποίησης ότι με τα λόγια του έφερε το απολωλός πρόβατο πιο κοντά στην ορθοδοξία. Μου είπε μάλιστα ότι ελπίζει να με ξαναδεί σύντομα στον ναό. Δεν θα με δει αλλά δεν του το είπα. Του έριξα ένα χαμόγελο και έφυγα. Τι θα κέρδιζα αν του στερούσα τη χαρά ότι έβαλε έναν άγνωστο τύπο με απορίες στον σωστό δρόμο;
Περισσότερα από το VICE
Μέσα στη Ζωή Ενός Street Artist: Γκράφιτι, Ταξίδια, Φυλακή, NFTs και Ένα Ντοκιμαντέρ
Κάποιοι Πληρώνουν για να Γίνουν «Πραγματικοί Άνδρες» σε Στρατόπεδα Μαχητών
Επηρεάζει ο Καθημερινός «Βομβαρδισμός» Δυσάρεστων Ειδήσεων την Ψυχολογία μας;
