«Ιδανική Κερκίδα Είναι Αυτή που Βγάζει τα Λαρύγγια της και Όχι τα Μάτια της»

Ήταν Μάρτιος του 2010, πριν ακριβώς δέκα χρόνια, όταν το περιοδικό Humba ξεκινούσε την ζωή του, εισάγοντας με αυτόν τον τρόπο μία διαφορετική οπτική για τον κόσμο των σπορ στην ελληνική πραγματικότητα. Το τριμηνιαίο περιοδικό για το κοινωνικό και πολιτικό νόημα των σπορ, την εμπειρία του γηπέδου και την οπαδική κουλτούρα, εστιάζει στην κοινωνική-πολιτική σημασία του αθλητισμού, μέσα κι έξω από το γήπεδο. Έχει καταφέρει να έχει ένα μεγάλο δίκτυο αναγνωστών και συνδρομητών, να παίρνει θέση σε καίρια ζητήματα, να δίνει λόγο σε φωνές που δεν ακούγονται συχνά στα media και να «φωτίζει» πτυχές από τον κόσμο των σπορ που αξίζει να διαβαστούν. Με αφορμή τα δέκατα γενέθλια του περιοδικού και την κυκλοφορία του 35ου τεύχους του που είναι αφιερωμένο στο streetball, μιλήσαμε με τους ανθρώπους του περιοδικού για τη θέση τους σε διάφορα ζητήματα. Η συζήτησή μας ξεκίνησε πριν το ξέσπασμα του κορονοϊού, τότε ακόμα που ο αντικαπνιστικός νόμος φάνταζε το μεγαλύτερό μας πρόβλημα. Στο ενδιάμεσο, έγιναν όσα έγιναν κι έτσι κάναμε ένα μικρό update στη συνέντευξη για να δημοσιευτεί. Όπως και να 'χει, η ζωή κάποια στιγμή θα επιστρέψει στους κανονικούς της ρυθμούς και μαζί με αυτήν και οι οπαδοί στο γήπεδο.

VICE: Φτάσατε στο 35ο τεύχος και τα δέκα χρόνια. Τι θεωρείτε ότι έχει προσφέρει η ματιά του Humba όλα αυτά τα χρόνια;
Ηumba: Ήταν Μάρτιος του 2010. Ήμασταν βέβαιοι πως θα ταράξουμε τα λιμνάζοντα νερά της οπαδικής σκηνής αλλά και όσων… αντισυστημικών ήθελαν να εκφράσουν απόψεις και για τα αθλητικά δρώμενα. Δεν είναι δυνατό να κουβαλάει κάποιος την οπαδική του ταυτότητα, ξέχωρα από το αξιακό του πλαίσιο. Κι όμως συμβαίνει αυτό, δυστυχώς. Όχι σε μας βασικά. Οπότε αυτό που προσφέραμε, ήταν η υπέρβαση των οπαδικών ταυτοτήτων σε κάτι ενιαίο και αλληλέγγυο: Να πάρουμε και τον αθλητισμό στα χέρια μας. Τίποτα άλλο.

Ποιοί είναι πίσω από το Ηumba αυτή τη στιγμή;
Δεν έχει τόση σημασία το ποιοι έχουμε την εκδοτική ευθύνη της ύλης ή, πιο ορθά, τα όσα πράττουμε και με αφορμή την έκδοση κάθε τεύχους, αλλά το ότι έχει χτιστεί μια κοινότητα ανθρώπων που εκδίδουμε μαζί αυτό το περιοδικό, όταν εμπορικά εγχειρήματα -μιας και εμείς δεν προβάλλουμε ότι είναι άνευ διαφημίσεων ή πως λειτουργούμε/διαχειριζόμαστε το τεύχος ώστε να πλασαριστούμε ως «εναλλακτικοί»- αλλά και πολιτικοιδεολογικά έντυπα σταματούνε να εκδίδονται ή απλώς φυτοζωούν. Τους και τις ευχαριστούμε.

Αυτοί που αποτελούν το Ηumba πάτε γήπεδο; Είστε οργανωμένοι στις κερκίδες των ομάδων που στηρίζετε ή έχετε απογοητευτεί από όσα συμβαίνουν και διατηρείτε αποστάσεις;
Πολύ θα το θέλαμε, να είχαμε την παρουσία που είχαμε προ δέκα -μην πούμε και 15- ετών πίσω. Το γήπεδο είναι ένας χώρος που αγαπάμε – από τους τελευταίους, κατά την ταπεινή άποψή μας, δημόσιους χώρους έκφρασης κι ανταλλαγής απόψεων, αλλά λόγω κυρίως των προσωπικών μας λίγων πλέον στιγμών, που θέλουμε να περάσουμε μαζί με τα αγαπημένα μας πρόσωπα, το έχουμε περιορίσει. Όμως όχι, δεν οργανωθήκαμε –στην πλειοψηφία μας- σε κάποιο σύνδεσμο οπαδών. Πολλοί οι λόγοι κι οι αιτίες, που θα τις κρατήσουμε για εμάς. Είναι φυσικό και προφανές, πως αδυνατούμε να συμπλεύσουμε και να ομονοήσουμε με πολλά που βλέπουμε κι ακόμη πιο πολλά που ψυχανεμιζόμαστε. Τα πράγματα έχουν πλέον τροποποιηθεί. Ακόμη κι οι κερκίδες –τα πέταλα, που γουστάρουμε να λέμε– έχουν μπει κι αυτά στον χώρο της εμπορευματοποίησης κι ακόμη χειρότερα της μπίζνας. Το μόνο όμως βέβαιο για εμάς, είναι πως δεν αποτελούν το πρόβλημα, αλλά είναι η λύση στο πρόβλημα.

Πώς πιστεύετε ότι η πανδημία θα επηρεάσει τον αθλητισμό;
Είναι μια ερώτηση που ίσως να μπορεί ν΄απαντηθεί μετά από πιο πολύ καιρό. Τώρα, είναι εύκολο να πούμε για τα χαμένα χρήματα από τις ορθές ακυρώσεις όλων αυτών των mega event ή και των πιο δημοφιλών πρωταθλημάτων και διασυλλογικών οργανώσεων. Ή να βάλουμε έναν προβληματισμό στο αν επέρχεται μια περίεργη ισορροπία με όλα αυτά τα λεφτά που κυκλοφορούσαν ανάμεσά μας. Ας αρκεστούμε στο δια ταύτα όμως, στη δήλωση που έκανε ο Boccia, αρχηγός των ultras της Αταλάντα (της ομάδας της πιο πληττόμενης πόλης, του Μπέργκαμο) όπως την αναδημοσιεύσαμε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

Ενώ, οι ultras της ομάδας Spal, της πόλης Φεράρα, γράφουν χαρακτηριστικά:

Κοινώς, καμία κουβέντα για επιστροφή ή κατάκτηση, πρωτιά κτλ. Φέτος, η σεζόν
έχει ήδη λήξει - για να το κάνουμε πιο σαφές.

Το τεύχος που κυκλοφορεί έχει αφιέρωμα στο streetball. Πώς διαλέξατε αυτό το θέμα και τι θα μάθει κανείς;
Στα τελευταία τρία μας τεύχη, έχουμε αποφασίσει να επιλέξουμε πιο αφιερωματικό δρόμο ως προς την προσέγγιση και παρουσίαση διαφόρων θεμάτων – είτε είναι αυτό το ποδόσφαιρο στη Ν. Αμερική είτε η πυγμαχία, ή για το streetball. Ας πούμε πως μας συγκινούν οι ιστορίες που αφορούν τους απόκληρους της κοινωνίας –ή πιο ορθά των κοινωνιών– που λόγω χρώματος, καταγωγής, ταξικής θέσης, αδυνατούν να έχουν πρόσβαση σε ίσα δικαιώματα κι ολοκληρωμένες ευκαιρίες για μόρφωση, υγεία, ψυχαγωγία. Οπότε το μόνο που τους απομένει, είναι να μπουν σε μια από τις μοναδικές ρωγμές που δίνει το σύστημα κι είναι αυτές του πρωταθλητισμού. Βέβαια, προτού φτάσουν εκεί, στην περίπτωσή μας το επαγγελματικό μπάσκετ (ΝΒΑ) πρέπει να έχουν αγωνιστεί σε μια από τις σκληρότερες αρένες του αθλήματος που ήταν έως τέλη '80 και την άκρατη εμπορευματοποίηση που εξελίχθηκε (με κυρίαρχο εργαλείο τον Μάικλ Τζόρνταν) τα ανοιχτά γήπεδα σε όλη την επικράτεια των ΗΠΑ. Βέβαια στη δική μας περίπτωση στεκόμαστε ενδεχομένως πιο πολύ, στην πόλη «που δεν κοιμάται ποτέ» τη Νέα Υόρκη κι ένα από τα γνωστότερα, παγκοσμίως, ανοιχτά γήπεδά της, αυτό του Ράκερ Παρκ.

Για εσάς τα μεγαλύτερα ταλέντα προέκυψαν από τις αλάνες ή από τις ακαδημίες;
Η απάντηση είναι το κινηματογραφικό έργο «Η Λαίδη κι ο Αλήτης». Στον σύγχρονο κόσμο του εμπορεύματος και της επιβολής της νόρμας, οι Λαίδες κι οι συν αυτώ δεν θέλουν πλέον να βλέπουν και πολλή αλητεία. Οπότε, εμάς η γνώμη περισσεύει.

Τρανς Ορατότητα στην Εργασία

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Το editorial σας αναφέρεται στις καταλήψεις. Σε κάποιον που αναρωτιέται τι σχέση έχει ο αθλητισμός με την πολιτική, τι θα του λέγατε;
Προερχόμαστε, ο καθένας μας, από αρκετά διαφοροποιημένες πηγές σκέψης και πρακτικής, αν κι αυτός ο διαχωρισμός σε γενικότερο πλαίσιο κάποια στιγμή πρέπει να (μας) απασχολήσει. Εν πάση περιπτώσει, ο αθλητισμός ακόμη κι από την αρχαιότητα χρησιμοποιήθηκε ως πολιτικό εργαλείο. Εμείς θα κρίνουμε, όσο μας παίρνει τις αποφάσεις κάθε εξουσίας και ξέρετε, στον σύγχρονο αθλητισμό οργανισμοί πέρα από κάθε έλεγχο και ίσως κριτικής, όπως η ΔΟΕ, η FIFA, η FIBA, ασκούν πολύ περισσότερη εξουσία από όση θεωρούνε κάποιοι που αρκούνται να στέκονται μόνο στην κακή ΕΕ ή στο ΔΝΤ - λέμε εμείς, τώρα. Θα είμαστε πάντα με τους αθλητές που στέκονται απέναντι σε ό,τι στεκόμαστε κι εμείς – εμπνεόμαστε εξίσου από τον Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ (που πριν αλλάξει το όνομά του αρνήθηκε να αγωνιστεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1968), τον Ερίκ Καντονά που αψήφησε κάθε καθωσπρεπισμό, αλλά βλέπουμε μ' ευχάριστο ενδιαφέρον το έργο της νέας διοίκησης του ΠΣΑΠ, που φαίνεται πως θέλει να το πάει ένα βήμα πιο μπροστά σε σχέση με την ηλίθια ενδοοπαδική βία και το ρατσισμό.

Πριν κάποιο καιρό πραγματοποιήσατε και την προβολή του ντοκιμαντέρ για τον Μοχάμεντ Άλι. Σκέφτεστε να το επαναλάβετε όταν θα είναι ξανά εφικτό;
Πήραμε την απόφαση προβολής υπό κανονικές συνθήκες – κι ευχαριστούμε το Σινεμά ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ που ανέλαβε να φιλοξενήσει το ντοκιμαντέρ «Οι Δοκιμασίες του Μοχάμεντ Άλι» και μείναμε ευχαριστημένοι. Φυσικά κι επιφυλασσόμαστε για τη συνέχιση της συγκεκριμένης προβολής ανά την επικράτεια. Βεβαίως και σκεφτόμαστε να επαναλάβουμε ανάλογες προβολές. Το αθλητικό ντοκιμαντέρ δεν έχει ευδοκιμήσει, διότι πολύ απλά όσοι εμπλέκονται με τον αθλητισμό τα έχουν διαχωρίσει στο μυαλό τους πως άλλο το ένα και το άλλο, μια τέτοια (μη) λογική μας είναι ξένη και σκοπός μας γενικότερα, είναι να προσπαθούμε ν’ αναδείξουμε κάθε σύνδεση του αθλητισμού με τις λεγόμενες «εννέα τέχνες».

Πώς βλέπετε όλα αυτά που έχουν συμβεί στο ελληνικό ποδόσφαιρο;
Υπάρχει ένα ρητό που λέει: Όταν παλεύουν οι ιπποπόταμοι την πληρώνουν τα βατράχια. Τώρα βέβαια θα αναρωτηθεί κάποιος ποιοι στην προκειμένη περίπτωση είναι οι ιπποπόταμοι και ποια τα βατράχια. Το ποδόσφαιρο στην Ελλάδα πάντα ήταν συνδεδεμένο με πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα, διαπλοκή, σχέσεις εξουσίας, μικρούς και μεγάλους ιπποπόταμους. Στη συγκεκριμένη φάση διαδραματίζεται ακόμη ένα επεισόδιο αυτής της ιστορίας, λίγο πιο συναρπαστικό και περιπετειώδες από άλλες φορές. Τα βατράχια παρακολουθούν με ενδιαφέρον ή και χωρίς κανένα ενδιαφέρον. Πολλά βατράχια «την έχουν κάνει», κάποια δυστυχώς σιγοντάρουν, πολλά περισσότερα όμως «δεν ψήνονται» καθόλου με την εξέλιξη του σήριαλ. Και όπως λένε και κάποια βατράχια από Γιάννενα μεριά: «30 χρόνια βγάζετε τα γούστα σας, και χαλάτε τις Κυριακές μας».

Πιστεύετε ότι μπορεί να εξυγιανθεί ο ελληνικός αθλητισμός;
Eξυγίανση η [eksijíansi]: η ενέργεια ή το αποτέλεσμα του εξυγιαίνω. α. (για οργάνωση, υπηρεσία ή ομαδική δραστηριότητα) επαναφορά σε καλή κατάσταση ή σε σωστή λειτουργία: του κρατικού μηχανισμού. || (ειδικότ.) για οικονομική εξυγίανση: Aπαιτείται των προβληματικών επιχειρήσεων, έτσι ώστε αυτές να ξαναγίνουν κερδοφόρες. β. (σπάν.) καταπολέμηση, εξαφάνιση των εστιών μόλυνσης που υπάρχουν σε ένα χώρο: H ~ των ακτών / του περιβάλλοντος.

Αν είναι σωστή η παραπάνω ερμηνεία, όχι, σίγουρα όχι. Για μισό λεπτό να το ξανασκεφτούμε: Όχι, όχι, σίγουρα όχι.

Πιστεύετε ότι οι ελληνικές κερκίδες μπορούν να απαλλαγούν από τα σεξιστικά συνθήματα;
Το θέμα δεν είναι να απαλλαγεί η κερκίδα από τα σεξιστικά συνθήματα –από άλλα πράγματα πρέπει να απαλλαγεί πρώτα και κύρια- αλλά επί της ουσίας να ασχοληθούν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς με το ζήτημα του σεξισμού και της ομοφοβίας στα γήπεδα και τον αθλητισμό. Όπως αναφέρει και ο Γιοάν Λεμέρ, ποδοσφαιριστής στη Γαλλία που διώχθηκε από την ομάδα του όταν αποκάλυψε την ομοφυλοφιλία του, «σήμερα το πρόβλημα δεν είναι η ομοφοβία των οπαδών, διότι στη συντριπτική πλειονότητά τους δεν είναι ομοφοβικοί. Το πρόβλημα είναι ο χώρος του ποδοσφαίρου, που είναι πολύ στενοκέφαλος, πολύ συντηρητικός. Στον χώρο του ποδοσφαίρου, οι ομοφυλόφιλοι δεν αποκαλύπτονται ποτέ. Όταν το έκανα εγώ σε ερασιτεχνικό επίπεδο, με απέλυσαν, με παραπέταξαν, έφαγα μπουκάλια κατακέφαλα. Επομένως, ναι, υπάρχουν απαράδεκτα συνθήματα, και ομοφοβικά ακόμα. Αλλά να βάζουμε τα πράγματα στη θέση τους, να μην τα μεγαλοποιούμε, γιατί το πρόβλημα είναι αλλού. Είναι στις ομάδες, στις ακαδημίες, στους προέδρους που δεν θέλουν να κάνουν τίποτα για να ευαισθητοποιήσουν, γιατί δεν φτάνει το μπάτζετ».

Αντικαπνιστικός και γήπεδα. Ποια είναι η άποψή σας; Πρέπει και μπορεί να εφαρμοστεί στους αθλητικούς χώρους;
Εδώ έχουμε θέμα και δεν τα βρίσκουμε ούτε μεταξύ μας, παρότι δεν καπνίζουμε. Λοιπόν, θα απαντήσουμε με ντρίπλα λέγοντας το εξής: Στα γήπεδα συναντούμε λογής λογής καπνούς, είναι μέρος της γηπεδικής κουλτούρας. Καπνούς από τσιγάρα, καπνούς από πυρσούς, καπνούς από βαρελάκια, καπνούς από τις καντίνες στα βρώμικα, καπνούς από καμένα πανό και πάει λέγοντας. Υποφέρονται αυτού του είδους οι καπνοί; Ε, ναι υποφέρονται. Υπάρχουν όμως και καπνοί που πραγματικά δεν υποφέρονται. Για την ακρίβεια είναι άκρως επικίνδυνοι για την υγεία μας και κατ' επέκταση για τη σωματική μας ακεραιότητα. Δεν είναι άλλοι από τον καπνό των δακρυγόνων που χρησιμοποιεί ευρέως και δια πάσα αφορμή η ελληνική αστυνομία (κάποιες φορές και σε κλειστά γήπεδα). Τα δακρυγόνα σε μαζικούς χώρους όπως τα γήπεδα όπου συναθροίζονται μικροί, μεγάλοι, οικογένειες, παιδιά και ηλικιωμένοι θα έπρεπε όχι απλά να απαγορεύονται αλλά να τιμωρείται αυστηρά η χρήση τους. Να θεσπιστεί και να εφαρμοστεί πρώτα αυτό το μέτρο και βλέπουμε και για τα υπόλοιπα.

Πώς ονειρεύεστε την ιδανική κερκίδα;
Ιδανική κερκίδα είναι αυτή που βγάζει τα λαρύγγια της και όχι τα μάτια της, τα δικά της και των άλλων. Μια κερκίδα που πριν την Κυριακή καταστρώνει σχέδια για μια όμορφη κερκίδα, με χρώμα και παλμό και όχι για το πώς θα την πέσει στους αντιπάλους. Μια κερκίδα που γίνεται ένα με την ομάδα, γίνεται ο 12ος, ο 6ος, ο έξτρα παίκτης. Μια κερκίδα που όταν πρέπει υπερασπίζεται τα δικαιώματά της, με πρώτο από όλα το δικαίωμα να μην αντιμετωπίζονται οι οπαδοί σαν ειδική κατηγορία πολιτών που χρήζουν ειδικής μεταχείρισης. Μια κερκίδα που σέβεται τον αντίπαλο και δεν τον αντιμετωπίζει σαν εχθρό. Που ξέρει να αναγνωρίζει όταν πρέπει τον «κοινό εχθρό». Που μπορεί να προστατεύσει από οποιονδήποτε κίνδυνο το «σπίτι» της και για να το κάνει αυτό δε χρησιμοποιεί εξωτερικές βοήθειες, όπως αστυνομία, διοίκηση ή μπράβους. Μια κερκίδα αυτόνομη που δεν εξαρτάται από τη διοίκηση, που είναι σε επαφή με τον σύλλογο αλλά δεν παίρνει και δεν δέχεται εντολές. Μια ιδανική κερκίδα θα πρέπει επίσης να μην ασχολείται μόνο με όσα συμβαίνουν στις τέσσερις γραμμές ενός γηπέδου ή στο χώρο της εξέδρας, αλλά να ασχολείται με θέματα που απασχολούν όλο τον κόσμο. Να παίρνει θέση. Και να μην επιτρέπει ρατσιστικές φωνές, να ρίχνει πόρτα σε φασίστες και να διατηρεί την πολυσυλλεκτικότητά της.

Περισσότερα από το VICE

Fake News: Αλήθειες και Ψέματα στον Έβρο

Δέκα Ερωτήσεις σε Έναν Εκπαιδευτή Επιτραπέζιων Παιχνιδιών

H Μεγαλύτερη Νόμιμη Βιομηχανία Κόκας στον Κόσμο Μπορεί να Σταματήσει