Τα τελευταία χρόνια, συνεχώς περισσότερες σκηνοθέτριες στον κόσμο επιλέγουν να παρουσιάσουν ιστορίες για τη γυναικεία χειραφέτηση. Το 61ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης δίνει τη δυνατότητα να πάρει κανείς μία γεύση ανεξάρτητου σινεμά από όλο τον κσόμο, με το γυναικείο ζήτημα να πρωταγωνιστεί.Όσοι πρόλαβαν τις προηγούμενες ημέρες ταινίες όπως το «Με τα μάτια ανοιχτά», το «Φαντάσματα στην Πόλη» ή το «Wives» μπορούν να διακρύνουν την κινηματογραφική προσέγγιση στο θέμα σε παλαιότερες αλλά και νεότερες γενιές. Άλλωστε το Φεστιβάλ φέτος συστήνει δύο κορυφαίες φωνές του ευρωπαϊκού σινεμά. Τη Νορβηγίδα Άνια Μπρέιεν, πρωτοπόρο του φεμινιστικού σινεμά στη Σκανδιναβία, φίλη του Θόδωρου Αγγελόπουλου από τα φοιτητικά τους χρόνια κι αγαπημένη δημιουργό του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, καθώς και την Τσέχα Βέρα Χιτίλοβα (1929-2014), ανατρεπτική δημιουργό, μέλος του «τσέχικου νέου κύματος».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Μέχρι τις 15 Νοεμβρίου μπορεί κανείς να αγοράσει online με κόστος τρία ευρώ ανά ταινία εκπληκτικά δημιουργήματα του παγκόσμιου σινεμά. Αυτές είναι μερικές επιλογές που εμπίπτουν στη θεματική της γυναικείας χειραφέτησης και προλαβαίνεις να τις βάλεις στη λίστα σου πριν γίνουν sold out.
Υπόθεση: Το καλοκαίρι έχει μόλις αρχίσει. Σ’ ένα χωριό στη βόρεια Τουρκία, η Λαλέ και οι τέσσερεις αδελφές της γυρνούν από το σχολείο και παίζουν αθώα με τ’ αγόρια. Η υποτιθέμενη ανηθικότητα των παιχνιδιών τους προκαλεί ένα σκάνδαλο με αθέλητες συνέπειες. Το σπίτι της οικογένειας μετατρέπεται σιγά-σιγά σε φυλακή, το σχολείο αντικαθίσταται με μαθήματα κατ’ οίκον με θέμα τις δουλειές του σπιτιού και το μαγείρεμα, και ξεκινούν τα προξενιά. Οι πέντε αδελφές, σπρωγμένες από την ίδια επιθυμία για ελευθερία, επαναστατούν ενάντια στους περιορισμούς που τους επιβάλλονται.Σκηνοθέτρια: Deniz Gamze ErguvenΒιασμός - Rape (1971)
Υπόθεση: Χειμώνας, στα προάστια. Μια νοικοκυρά πέφτει θύμα βάναυσου βιασμού, ενώ μια ακόμη νεαρή γυναίκα πέφτει θύμα παρόμοιας απόπειρας. Η αστυνομία σφίγγει τον κλοιό γύρω από τον Άντερς, έναν νεαρό εργάτη, που εθεάθη στον τόπου του εγκλήματος σε αμφότερες τις περιπτώσεις. Ο Άντερς είναι ένας συνηθισμένος νεαρός άνδρας – θα μπορούσε να είναι οποιοσδήποτε. Όταν όμως βρεθεί στριμωγμένος από την αστυνομία και το άκαμπτο δικαστικό σύστημα, αναγκάζεται να δραπετεύσει από τη μονότονη ζωή του, βλέποντας τα πράγματα με άλλο μάτι.
Υπόθεση: 1855, Ρουμανία, σε μια αριστοκρατική έπαυλη. Οι προετοιμασίες για το πολυτελές δείπνο είναι πυρετώδεις, καθώς οι υψηλοί προσκεκλημένοι καταφθάνουν ο ένας μετά τον άλλο. Η Μαρία, μια σκλάβα τσιγγάνικης καταγωγής, παλεύει να βρει το κουράγιο για να διεκδικήσει την ελευθερία της. Μια ιστορία γενναιότητας και αντίστασης, βασισμένη σε αληθινά γεγονότα, που αποτίνει φόρο τιμής σε μια αξιοθαύμαστη γυναίκα, η οποία άλλαξε την ιστορία μιας ολόκληρης χώρας.Σκηνοθέτρια: Alina Șerban
Υπόθεση: Η Μάρε ζει δίπλα στο αεροδρόμιο, αλλά δεν έχει επιβιβαστεί σε αεροπλάνο ούτε μία φορά. Παρότι αφοσιωμένη σύζυγος και μητέρα τριών παιδιών, παραδίδεται σταδιακά σε ένα αίσθημα αποξένωσης, σαν να ήταν απλή επισκέπτης στην ίδια τη ζωή της. Όταν ένας νεαρός μετακομίζει ακριβώς δίπλα, όλες οι βεβαιότητες κλονίζονται. Μια χαμηλόφωνη ιστορία χειραφέτησης, που λαχταρά να σπάσει τα δεσμά και να ορμήσει στο άγνωστο, χωρίς να υποτιμά τη σημασία του απλού και καθημερινού.Σκηνοθέτρια: Andrea ŠtakaΚι αύριο, ο κόσμος όλος - Und morgen die ganze Welt
Υπόθεση: Μάνχαϊμ, Γερμανία. Η Λουίζα, πρωτοετής φοιτήτρια Νομικής, ξεκόβει από το συντηρητικό οικογενειακό περιβάλλον της και γίνεται μέλος σε ένα αντιφασιστικό κοινόβιο. Καθώς οι διαφωνίες ανάμεσα στους πιο μετριοπαθείς και στους θερμόαιμους ως προς τη δράση φουντώνουν, η Λουίζα βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα κρίσιμο ερώτημα: η βία δικαιολογείται στη μάχη κατά του φασισμού; Ένα παλλόμενο δράμα νεανικής επαναστατικότητας, που εξερευνά τα σημεία τομής ανάμεσα στα προσωπικά κίνητρα και τις πολιτικές πεποιθήσεις, αφήνοντας μια κραυγή αγωνίας για τη μάστιγα του νεοναζισμού.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Σκηνοθέτρια: Julia von Heinz
Τζάμπο - Jumbo
Υπόθεση: Η Ζαν, μια νεαρή ντροπαλή κοπέλα που εργάζεται ως καθαρίστρια σε ένα πάρκο αναψυχής, αδιαφορεί για το φλερτ και τα ραντεβού, προτιμώντας να μαστορεύει λαμπτήρες, καλώδια και ανταλλακτικά στο δωμάτιό της. Ο έρωτας, όμως, δεν θα αργήσει να της χτυπήσει την πόρτα, όταν νιώσει μαγεμένη από τη μηχανή, τα φώτα και τη μεταλλική επιφάνεια του «Τζάμπο». Μια σουρεαλιστική παραβολή για τα ανορθόδοξα μονοπάτια της επιθυμίας και της σεξουαλικότητας, στην οποία το υποσυνείδητο παίρνει τα ηνία.Σκηνοθεσία: Zoé WittockΤο κυνήγι της μάγισσας - Forfølgelsen
Υπόθεση: Ρίσκαρε τα πάντα για έναν άνδρα, αλλά ήταν πολύ δυναμική για εκείνον. Στην εποχή του κυνηγιού των μαγισσών, δεν υπάρχει χώρος για ισχυρές γυναίκες.Σκηνοθέτρια: Anja Breien
Υπόθεση: Η Σέλμα, ένα 17άχρονο κορίτσι γαλλο-αλγερινής καταγωγής, μένει με την οικογένειά της σε μια πρωτοκλασάτη παριζιάνικη γειτονιά. Όταν ερωτεύεται τον Ζουλιάν, έναν συμμαθητή της, ενόσω οι γονείς της την προξενεύουν δεξιά και αριστερά, αντιλαμβάνεται ότι η πατριαρχία έχει ήδη σημαδέψει τη ζωή της. Μια ιστορία σεξουαλικής αφύπνισης, με παλλόμενη εφηβική ορμή, που συνυφαίνει τον αγώνα μιας γυναίκας για χειραφέτηση με το ζοφερό πολιτικό τοπίο στην Αλγερία των αρχών της δεκαετίας του ’90.Σκηνοθέτρια: Kamir AïnouzΓεζίντι - Yezidi
Υπόθεση: Αποκτώντας πρωτοφανή πρόσβαση στα άδυτα της κοινότητας των Γιεζίντι, αυτό το αποκαλυπτικό ντοκιμαντέρ φέρνει στο φως τα ήθη και τα έθιμα μιας κουρδικής μειονότητας που καλύπτεται διαχρονικά από πέπλο μυστηρίου. Το μυσταγωγικό πορτρέτο ενός κόσμου που μοιάζει να επιβιώνει πέρα από τα όρια του χρόνου, υπακούοντας στους δικούς του προαιώνιους κανόνες. Ένα συναρπαστικό οδοιπορικό στον ψυχισμό ενός κυνηγημένου και βασανισμένου λαού, το οποίο μας ωθεί να κοιτάξουμε τον κόσμο με αλλα μάτια.
Υπόθεση: Η λογοκρισία του καθεστώτος είχε αναγκάσει τη Χιτίλοβα να απέχει από τα κινηματογραφικά δρώμενα για επτά ολόκληρα χρόνια, μέχρι να πάρει την απόφαση να επιστρέψει, εκμεταλλευόμενη τη διεθνή αποδοκιμασία ενάντια στην περιθωριοποίησή της. Η επιστροφή της μπορεί να χαρακτηριστεί ως μια τολμηρή φεμινιστική ματιά στη μάχη των δύο φύλων, η οποία γνώρισε μεγάλη εμπορική επιτυχία, επαναφέροντας για τα καλά τη Χιτίλοβα στο προσκήνιο του τσεχοσλοβάκικου σινεμά. Έχοντας στο επίκεντρο της πλοκής ένα ερωτικό τρίγωνο ανάμεσα στα μέλη του προσωπικού μιας μαιευτικής κλινικής, το φιλμ εντυπωσιάζει χάρη στην αντι-πατριαρχική του οπτική και τη θαρραλέα –σχεδόν σαν να επρόκειτο για ντοκιμαντέρ– απεικόνιση των θεμάτων της γέννας και της έκτρωσης.Σκηνοθέτρια: Věra Chytilová
Υπόθεση: Η 15χρονη Λιζ γίνεται δεκτή στην ομάδα σκι ενός πρωτοκλασάτου σχολείου, η οποία βρίσκεται στα χέρια ενός μακιαβελικού προπονητή. Προσηλωμένη στο κυνήγι της νίκης, η Λιζ χάνει την αθωότητά της και παρασύρεται από το απατηλό όνειρο της δόξας. Όταν ο προπονητής της περάσει την κόκκινη γραμμή, η Λιζ θα βρεθεί εγκλωβισμένη, καθώς αντιλαμβάνεται ότι έχει πέσει θύμα ενός διαταραγμένου μυαλού, όμως την ίδια στιγμή νιώθει την ανάγκη για αποδοχή και αγάπη. Μια σκοτεινή καταβύθιση στο εκτροφείο των νεαρών πρωταθλητών, που εξερευνά τους μηχανισμούς της χειραγώγησης και του τoξικού ανταγωνισμού.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Σκηνοθέτρια: Charlène Favier
Η τριλογία της Anja Breien
Για όλες τις ημέρες που απομένουν στο Φεστιβάλ μπορεί κανείς να παρακολουθήσει την τριλογία της Anja Breien.Σύζυγοι - Hustruer
Υπόθεση: Τρεις γυναίκες ανταμώνουν ξανά, για να γιορτάσουν τα δέκα χρόνια από την αποφοίτησή τους. Έπειτα από τρεις μέρες ξέφρενου πάρτι στην Κοπεγχάγη, επιστρέφουν στο Όσλο και στους συζύγους τους. Μια ανατρεπτική ματιά στα στερέοτυπα της ζωής των παντρεμένων γυναικών, που συνδυάζει το χιούμορ με το δράμα. Μια παιχνιδιάρικη, φεμινιστική παραλλαγή της θρυλικής ταινίας του Τζον Κασσαβέτη, «Σύζυγοι», που σφράγισε την ιστορία του σκανδιναβικού σινεμά.Σύζυγοι – Δέκα χρόνια μετά - Hustruer –10 År Etter
Υπόθεση: Πάνε κιόλας δέκα χρόνια από την πρώτη εξόρμηση των ηρωίδων μας το 1975. Τώρα, οι τρεις φίλες ανταμώνουν ξανά σε άλλη μια συνάντηση παλιών συμμαθητών. Όπως αναμένεται, για μια ακόμη φορά δεν θα επιστρέψουν σπίτι εγκαίρως, ούτε όταν το πάρτι σφυρήξει λήξη. Οι σύζυγοι και τα παιδιά θα πρέπει να γιορτάσουν κουτσά-στραβά τα Χριστούγεννα μόνοι τους, ενώ οι γυναίκες θα τα πίνουνε παρέα, κάνοντας έναν απολογισμό της ζωή τους.Σύζυγοι ΙΙΙ - Hustruer ΙΙΙ
Υπόθεση: Η Μπρέιεν και οι ηθοποιοί Αν Μαρί Ότερσεν, Κάτια Μέντμποου και Φρόιντις Αρμάντ, αποφάσισαν να γυρίσουν την ταινία Σύζυγοι, η οποία θα αμφισβητούσε, με τη φεμινιστική ματιά της, τους παραδοσιακούς ρόλους των δύο φύλων. Δέκα χρόνια αργότερα, οι ίδιες ένωσαν ξανά δυνάμεις στην ταινία Σύζυγοι–Δέκα χρόνια μετά, για να αποδείξουν πως και οι σαραντάρες έχουν ψυχή και μπορούν να το ρίχνουν έξω, υπερβαίνοντας τους καθιερωμένους ρόλους και κανόνες. Σε αυτό το σίκουελ των Συζύγων, οι παιδικές φίλες και σύζυγοι έχουν συμπληρώσει πλέον τα 50…
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίοNewsletterμας.
Με την εγγραφή σας στο newsletter του VICE συμφωνείτε να λαμβάνετε ηλεκτρονικά ενημερώσεις που αφορούν το VICE, οι οποίες ορισμένες φορές ενδέχεται να περιλαμβάνουν διαφημιστικό ή/και χορηγούμενο περιεχόμενο.