Η Leanne Wijnsma, είναι μια σχεδιάστρια που ζει στο Άμστερνταμ. Και σκάβει. Η Wijnsma σκάβει τούνελ με τα ίδια της τα χέρια εδώ και δύο χρόνια τόσο στο κέντρο της πόλης της, όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Μετά από μια μέρα γεμάτη σκάψιμο, η Wijnsma ξαναγεμίζει τα τούνελ της με χώμα και επιστέφει στο σπίτι της. Το συνεχιζόμενο project της με τίτλο Escape, πηγάζει από την γνώριμη επιθυμία να αποκολληθούμε από τις οθόνες των υπολογιστών μας και το ανθρώπινο ένστικτο που μας λέει να μπούμε μέσα στην γη.Φέτος, η Wijnsma θα καλέσει και άλλα άτομα να πάνε να σκάψουν μαζί της στο Άμστερνταμ, ως έναν τρόπο σύγχρονης θεραπείας. Το VICE της μίλησε, ώστε να μάθει περισσότερα για αυτήν την καλλιτεχνική της πρακτική, την απόφασή της να μετακομίσει στο δάσος (και μετά να γυρίσει πάλι πίσω στην πόλη) και την αγάπη της για το σκάψιμο.VICE: Πότε ξεκίνησες το project;
Leanne Wijnsma: Το αρχικό project από το οποίο γεννήθηκε το Escape ήταν το Refresh. Το 2011 ή 2012, μετακόμισα από το Άμστερνταμ σε μια καλύβα στο δάσος, γιατί είχα βαρεθεί τελείως την πόλη. Υπάρχουν τόσες πολλές απαιτήσεις και τόσα πολλά art openings κάθε μέρα. Δεν μπορούσα πλέον να περπατήσω στον δρόμο χωρίς να δω φίλους, δεν ήμουν πλέον ανώνυμη. Χρειαζόμουν χρόνο για να ξαναβρώ τον εαυτό μου, οπότε μετακόμισα κάπου μακριά για να είμαι μόνη και να επικεντρωθώ στην δουλειά μου. Κατάφερα να συγκεντρωθώ πολύ μέσα στο δάσος και ήθελα με κάποιον τρόπο να μοιραστώ αυτήν την αίσθηση. Επειδή είχα ίντερνετ εκεί, σκέφτηκα να αρχίσω κάποιου είδους μπλογκ, όπου θα πόσταρα φωτογραφίες του κήπου μου. Μπορείς να το συγκρίνεις με το Escape γιατί και η διαδικασία του scanning στηρίζεται πάνω στην δραστηριότητα. Αν το σκεφτείς, είναι λίγο ηλίθιο, κάνεις τόση δουλειά και κάθεσαι στα γόνατά σου. Αλλά έπρεπε να βρω κάτι να κάνω. Βέβαια, στην πορεία κατάλαβα ότι έπρεπε να επιστρέψω στην πόλη. Σαν καλλιτέχνης το να είσαι τόσο μακριά, σου στερεί την έμπνευση και είναι και βαρετό. Μου έλειπαν τα ερεθίσματα και το χάος της πόλης.Πόσο καιρό πέρασες στο δάσος;
Μόνο έξι μήνες. Μετά το εξάμηνο επέστρεψα στο Άμστερνταμ και απο αυτό βγήκε το Escape. Ήταν μια προσωρινή απόδραση. Το ότι μετακόμισα στην καλύβα ήταν αρκετά ποιητικό, αλλά το να φτιάξω ένα τούνελ μου παίρνει μόνο μια ημέρα, οπότε αντί να πηγαίνω στο δάσος για να βρω την φύση, την βρίσκω ακριβώς κάτω από το πόδια μου, στην πόλη, σκάβοντας.
Κατά την διάρκεια του χρόνου που πέρασα στο Άμστερνταμ, παρατήρησα ότι υπάρχουν πολλά πανέμορφα πάρκα.
Πάρκα; Ίσως, αλλά γενικά στην Ολλανδία δεν υπάρχει αρκετή φύση. Τα πάντα είναι σχεδιασμένα. Αν υπάρχει λίγη φύση είναι επειδή είπαμε πως «α, εδώ πρέπει να έχουμε λίγη φύση». Είναι όλα θέμα σχεδίου.Πώς σου ήρθε η ιδέα για αυτά τα τούνελ;
Δεν ήταν ακριβώς ιδέα. Ήταν περισσότερο ένα ένστικτο, μια διάθεση. Ασχολήθηκα με την έρευνα και έγραφα για αυτούς τους ρευστούς καιρούς σε αυτήν την ρευστή κοινωνία. Πήρα πολλές συνεντεύξεις από φίλους και από άτομα σε όλον τον κόσμο και ανακάλυψα ανθρώπους που δεν μπορούσαν να συνδεθούν με το μέρος που βρίσκονταν και βίωναν αυτόν τον φόβο του να χάσουν κάτι που συνέβαινε γύρω τους. Με ενδιέφερε αυτού του είδους το στρες, αυτή η αίσθηση του να θες πάντα κι άλλο, αλλά να μην μπορείς να το πιάσεις, να το βρεις. Οι άνθρωποι μεταξύ των ηλικιών 20 και 35 πάντα περιμένουν κι άλλα, γιατί μεγαλώνουμε με πάρα πολύ ελευθερία. Προσωπικά, είχα την ευκαιρία να επιλέξω αυτό που ήθελα να κάνω, μπόρεσα να διαλέξω αυτό που ήθελα να σπουδάσω. Μπορούσα να επιλέξω να ζήσω στο Άμστερνταμ, στην Νέα Υόρκη, στην Ιαπωνία ή οπουδήποτε, οπότε έχουμε να κάνουμε με όλες αυτές τις επιλογές που έχουμε μπροστά μας και ακούγεται πολύ καλό, αλλά ταυτόχρονα είναι και μια μεγάλη ευθύνη.Προσπάθησα πραγματικά να δημιουργήσω έργο βασισμένο πάνω σε αυτήν την αίσθηση, μέσω visuals αλλά και της φωτογραφίας, αλλά κάπου κόλλησα. Καθόμουν στο κρεβάτι και σκεφτόμουν πως ήθελα απλά να αποδράσω από όλο αυτό και να κάνω κάτι με τα χέρια μου. Ήμουν μπροστά σε έναν υπολογιστή συνέχεια, ψάχνοντας περισσότερες πληροφορίες, skype-άροντας με κόσμο και το μόνο που ήθελα να κάνω ήταν να βουτήξω μέσα στο έδαφος, μέσα στο χώμα. Ήθελα να γίνω ένα ζώο, ένα πραγματικά αυτόνομο ον, όπως είναι ένα ζώο. Εντάξει, κι εμείς ελεύθεροι είμαστε, αλλά είμαστε ελεύθεροι πίσω από τους υπολογιστές μας. Ήθελα απλά να σκάψω. Οπότε μιλάμε για κάτι απλό. Δεν ήταν μια ιδέα τόσο πολύ, όσο ένα ένστικτο.Πώς αποφασίζεις που να φτιάξεις τα τούνελ και πόσο μεγάλα θα τα κάνεις;
Ξεκινάω κάνοντας μια τρύπα. Έπειτα εξετάζω το χώμα, για να δω πόσο στεγνό, πόσο πετρώδες και πόσο ασφαλές είναι. Αν είναι πολύ σκληρό, το τούνελ είναι μικρότερο. Αν το χώμα είναι πιο σφιχτό, τότε μπορώ να κάνω κάτι μεγαλύτερο. Πραγματικά ενθουσιάζομαι. Πλέον όλα είναι περίπου στο ίδιο μήκος, δηλαδή 2-4 μέτρα.Θα κάνεις ένα εργαστήρι για τούνελ τον Απρίλιο. Γιατί αποφάσισες να καλέσεις και άλλα άτομα να σκάψουν μαζί σου;
Το έκανα επειδή άκουγα πολύ κόσμο να μιλάει για τα ίδια προβλήματα, αυτήν την ανάγκη να βρεις κάτι σταθερό. Οπότε οργάνωσα αυτήν την θεραπεία, αυτό το εργαστήρι. Είμαι περίεργη να δω τι είδους κόσμος θα έρθει, αλλά και παιδιά γιατί όχι, αφού άλλωστε είναι στην φύση τους να βρωμίζονται και να σκάβουν.Έχεις κάποια πλάνα για το μέλλον του Escape;
Σχεδιάζω πολλά νέα τούνελ για την νέα χρονιά. Θα γυρίσω και στο Βερολίνο για να δουλέψω με 3D scanners. Κάποιοι τύποι εκεί σκάναραν έναν από τα τούνελ μου, οπότε το τούνελ έγινε μια 3D εικόνα που μπορείς να δεις online. Μπορείς να μπεις στο τούνελ ακόμα και όταν κάθεσαι μπροστά στην οθόνη σου, οπότε ψάχνω να δω αν υπάρχει κάποιο νόημα σε αυτό. Μπορείς να παραμείνεις online και να σκάβεις; Προσπαθώ να τυπώσω τα χτίσματα σε 3D, οπότε τα τούνελ να γίνουν πάλι ένα αντικείμενο, πρινταρισμένα αντικείμενα μέσα στα οποία να μπορείς να μπεις. Έτσι μπορεί να γίνει περισσότερο ένα προϊόν για τον χρήστη.
Ο στόχος μου είναι να δώσω την δυνατότητα σε άλλους ανθρώπους να το ζήσουν, ότι δηλαδή υπάρχει τρόπος να επικοινωνήσεις αυτήν την συμπεριφορά μέσω μιας εμπειρίας. Ερευνώ επίσης και διάφορες σπηλιές και σχεδιάζω να φτιάξω ένα μεγαλύτερο κτίσμα κάτω από το έδαφος, όπου χάνονται οι συνδέσεις με τον πάνω κόσμο. Για παράδειγμα, όταν είσαι στο μετρό δεν μπορείς να πάρεις τηλέφωνο. Δεν υπάρχει email, είσαι κάτω από την γη. Στο παρελθόν, είχαμε καταφύγια κάτω από τα σπίτια μας, ώστε να προστατευόμαστε από τον κίνδυνο. Νομίζω ότι θα ήταν φανταστικό να μπορούσαμε να έχουμε μια σπηλιά κάτω από το σπίτι μας, ως ένα κρησφύγετο πολυτελείας, ένα μέρος όπου δεν θα μπορούσε να μπει τίποτα, κανένα ερέθισμα.Για περισσότερα σχετικά με την δουλειά της Wijnsma, επισκεφτείτε τους ιστότοπούς της για το Escape και το Refresh.Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Leanne Wijnsma: Το αρχικό project από το οποίο γεννήθηκε το Escape ήταν το Refresh. Το 2011 ή 2012, μετακόμισα από το Άμστερνταμ σε μια καλύβα στο δάσος, γιατί είχα βαρεθεί τελείως την πόλη. Υπάρχουν τόσες πολλές απαιτήσεις και τόσα πολλά art openings κάθε μέρα. Δεν μπορούσα πλέον να περπατήσω στον δρόμο χωρίς να δω φίλους, δεν ήμουν πλέον ανώνυμη. Χρειαζόμουν χρόνο για να ξαναβρώ τον εαυτό μου, οπότε μετακόμισα κάπου μακριά για να είμαι μόνη και να επικεντρωθώ στην δουλειά μου. Κατάφερα να συγκεντρωθώ πολύ μέσα στο δάσος και ήθελα με κάποιον τρόπο να μοιραστώ αυτήν την αίσθηση. Επειδή είχα ίντερνετ εκεί, σκέφτηκα να αρχίσω κάποιου είδους μπλογκ, όπου θα πόσταρα φωτογραφίες του κήπου μου. Μπορείς να το συγκρίνεις με το Escape γιατί και η διαδικασία του scanning στηρίζεται πάνω στην δραστηριότητα. Αν το σκεφτείς, είναι λίγο ηλίθιο, κάνεις τόση δουλειά και κάθεσαι στα γόνατά σου. Αλλά έπρεπε να βρω κάτι να κάνω. Βέβαια, στην πορεία κατάλαβα ότι έπρεπε να επιστρέψω στην πόλη. Σαν καλλιτέχνης το να είσαι τόσο μακριά, σου στερεί την έμπνευση και είναι και βαρετό. Μου έλειπαν τα ερεθίσματα και το χάος της πόλης.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Μόνο έξι μήνες. Μετά το εξάμηνο επέστρεψα στο Άμστερνταμ και απο αυτό βγήκε το Escape. Ήταν μια προσωρινή απόδραση. Το ότι μετακόμισα στην καλύβα ήταν αρκετά ποιητικό, αλλά το να φτιάξω ένα τούνελ μου παίρνει μόνο μια ημέρα, οπότε αντί να πηγαίνω στο δάσος για να βρω την φύση, την βρίσκω ακριβώς κάτω από το πόδια μου, στην πόλη, σκάβοντας.
Πάρκα; Ίσως, αλλά γενικά στην Ολλανδία δεν υπάρχει αρκετή φύση. Τα πάντα είναι σχεδιασμένα. Αν υπάρχει λίγη φύση είναι επειδή είπαμε πως «α, εδώ πρέπει να έχουμε λίγη φύση». Είναι όλα θέμα σχεδίου.Πώς σου ήρθε η ιδέα για αυτά τα τούνελ;
Δεν ήταν ακριβώς ιδέα. Ήταν περισσότερο ένα ένστικτο, μια διάθεση. Ασχολήθηκα με την έρευνα και έγραφα για αυτούς τους ρευστούς καιρούς σε αυτήν την ρευστή κοινωνία. Πήρα πολλές συνεντεύξεις από φίλους και από άτομα σε όλον τον κόσμο και ανακάλυψα ανθρώπους που δεν μπορούσαν να συνδεθούν με το μέρος που βρίσκονταν και βίωναν αυτόν τον φόβο του να χάσουν κάτι που συνέβαινε γύρω τους. Με ενδιέφερε αυτού του είδους το στρες, αυτή η αίσθηση του να θες πάντα κι άλλο, αλλά να μην μπορείς να το πιάσεις, να το βρεις. Οι άνθρωποι μεταξύ των ηλικιών 20 και 35 πάντα περιμένουν κι άλλα, γιατί μεγαλώνουμε με πάρα πολύ ελευθερία. Προσωπικά, είχα την ευκαιρία να επιλέξω αυτό που ήθελα να κάνω, μπόρεσα να διαλέξω αυτό που ήθελα να σπουδάσω. Μπορούσα να επιλέξω να ζήσω στο Άμστερνταμ, στην Νέα Υόρκη, στην Ιαπωνία ή οπουδήποτε, οπότε έχουμε να κάνουμε με όλες αυτές τις επιλογές που έχουμε μπροστά μας και ακούγεται πολύ καλό, αλλά ταυτόχρονα είναι και μια μεγάλη ευθύνη.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ξεκινάω κάνοντας μια τρύπα. Έπειτα εξετάζω το χώμα, για να δω πόσο στεγνό, πόσο πετρώδες και πόσο ασφαλές είναι. Αν είναι πολύ σκληρό, το τούνελ είναι μικρότερο. Αν το χώμα είναι πιο σφιχτό, τότε μπορώ να κάνω κάτι μεγαλύτερο. Πραγματικά ενθουσιάζομαι. Πλέον όλα είναι περίπου στο ίδιο μήκος, δηλαδή 2-4 μέτρα.Θα κάνεις ένα εργαστήρι για τούνελ τον Απρίλιο. Γιατί αποφάσισες να καλέσεις και άλλα άτομα να σκάψουν μαζί σου;
Το έκανα επειδή άκουγα πολύ κόσμο να μιλάει για τα ίδια προβλήματα, αυτήν την ανάγκη να βρεις κάτι σταθερό. Οπότε οργάνωσα αυτήν την θεραπεία, αυτό το εργαστήρι. Είμαι περίεργη να δω τι είδους κόσμος θα έρθει, αλλά και παιδιά γιατί όχι, αφού άλλωστε είναι στην φύση τους να βρωμίζονται και να σκάβουν.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Σχεδιάζω πολλά νέα τούνελ για την νέα χρονιά. Θα γυρίσω και στο Βερολίνο για να δουλέψω με 3D scanners. Κάποιοι τύποι εκεί σκάναραν έναν από τα τούνελ μου, οπότε το τούνελ έγινε μια 3D εικόνα που μπορείς να δεις online. Μπορείς να μπεις στο τούνελ ακόμα και όταν κάθεσαι μπροστά στην οθόνη σου, οπότε ψάχνω να δω αν υπάρχει κάποιο νόημα σε αυτό. Μπορείς να παραμείνεις online και να σκάβεις; Προσπαθώ να τυπώσω τα χτίσματα σε 3D, οπότε τα τούνελ να γίνουν πάλι ένα αντικείμενο, πρινταρισμένα αντικείμενα μέσα στα οποία να μπορείς να μπεις. Έτσι μπορεί να γίνει περισσότερο ένα προϊόν για τον χρήστη.