Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο i-D.«Το Σιαμέν αποκαλείται "Η Μεσόγειος της Κίνας"», λέει η Sarah Mei Herman, μιλώντας μου τηλεφωνικά από το Άμστερνταμ. Αυτή τη στιγμή ετοιμάζει την καινούργια της δουλειά για το φεστιβάλ Unseen Photo Fair τον Σεπτέμβριο (φωτογραφίες Polaroid που αποτυπώνουν την υπναγωγία, τη μεταβατική κατάσταση από την εγρήγορση στον ύπνο), όμως οι φωτογραφίες της με νεαρά ζευγάρια σε παγκάκια και στους πανεπιστημιακούς κοιτώνες του Σιαμέν βρίσκονται ακόμη στο μυαλό της. Έχοντας περάσει τέσσερις μήνες στην παράκτια πόλη-νησί το 2014, την επισκέφτηκε εκ νέου για λίγο την επόμενη χρονιά και τώρα θέλει να επιστρέψει και πάλι.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η Herman, η οποία σπούδασε φωτογραφία στη Βασιλική Ακαδημία Καλών Τεχνών στη Χάγη και στο Βασιλικό Κολλέγιο Καλών Τεχνών του Λονδίνου, δεν βιάζετε στη δουλειά της. Τα πρότζεκτ της μπορούν κυριολεκτικά να διαρκέσουν μια ολόκληρη ζωή. Φωτογραφίζει τον μικρό της ετεροθαλή αδερφό, Jonathan, εδώ και μια δεκαετία - από τότε που εκείνη ήταν 5 χρόνων - τις δύο ολλανδέζες αδερφές της Julia και Stephanie από το 2005 και τα δίδυμα αδέλφια της Jana και Feby από την παιδική τους ηλικία μέχρι την εφηβεία τους («Η σχέση τους είναι η πιο κοντινή ανθρώπινη σχέση που υπάρχει» λέει).Η Herman γοητεύεται από «τις μεταβάσεις και τις συνεχείς αλλαγές από τις οποίες περνούν τα νεαρά άτομα μέχρι να ενηλικιωθούν», όπως μου εξηγεί. «Με ελκύει η ένταση, τα μεταβατικά στάδια και μερικές φορές η μοναξιά που υπάρχει σε αυτήν την φάση. Η γκρίζα ζώνη μεταξύ φιλίας και έρωτα και οι ακαθόριστες σχέσεις σε μερικά στάδια της ζωής».
Στο Σιαμέν, η Herman ανακάλυψε μια πόλη που διαρκώς αλλάζει. Το πανεπιστήμιο (όπου δίδαξε σε ένα εργαστήρι φωτογραφίας) είναι μια μικρή εστία μονιμότητας – γεμάτο μεγαλόπρεπα κτίρια, φοίνικες και τέλειο γρασίδι – ανάμεσα στη φρενίτιδα των κατεδαφίσεων και των κατασκευών νέων κτιρίων. «Για τα δεδομένα της Κίνας, το Σιαμέν είναι πολύ μικρό, ίσως να έχει 4 εκατομμύρια κατοίκους, όμως όπως όλη η χώρα αλλάζει με ξέφρενους ρυθμούς» λέει. Η συλλογή της « Screen Touch» εξερευνά την εξέλιξη των ερωτικών σχέσεων των ζευγαριών σε αυτό το φόντο – και με την παρουσία του πανταχού παρόντος τρίτου: του τηλεφώνου.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Πώς πρωτοβρέθηκες στο Σιαμέν;
Με ενδιαφέρει πολύ η επαφή και η οικειότητα ανάμεσα στους ανθρώπους -ειδικά ανάμεσα σε αυτούς που έχουν σχέση και σε νεαρά ζευγάρια- και δεν είχα ξαναπάει ποτέ στην Ασία. Ανακάλυψα ένα καλλιτεχνικό πρόγραμμα διαμονής στο Σιαμέν και μίλησα με τη διευθύντρια η οποία είναι από την Ολλανδία. Μου είπε ότι τα νεαρά άτομα στην Κίνα είναι πολύ ανοιχτά. Είχα σκεφτεί να πάω στην Ιαπωνία, όμως είναι πιο δύσκολο να προσεγγίσεις τον κόσμο εκεί. Το Σιαμέν είναι μια πόλη με ανοιχτούς ορίζοντες και ο κόσμος είναι πρόθυμος να φωτογραφηθεί. Η διευθύντρια μου είπε ότι τα κορίτσια είναι πολύ εκδηλωτικά με τις φίλες τους, για παράδειγμα κρατιούνται χέρι-χέρι. Αυτό μου φάνηκε πολύ ενδιαφέρον. Στην Ολλανδία, όταν τα κορίτσια περπατούν χέρι-χέρι συνήθως σημαίνει ότι είναι ζευγάρι. Όμως στην Κίνα τα κορίτσια περπατούν πιασμένα χέρι-χέρι και τα αγόρια έχουν ο ένας το χέρι του στον ώμο του άλλου, γιατί έτσι κάνουν εκεί οι φίλοι. Έκανα λοιπόν αίτηση και πήγα για τέσσερις μήνες. Ήθελα να δω ποιες ήταν οι διαφορές και ποιες οι ομοιότητες από τον υπόλοιπο κόσμο όσον αφορά την οικειότητα, όπως και το κατά πόσο ο κόσμος στο Σιαμέν θα μου έδειχνε αυτά τα πράγματα.Πόσο ανοιχτά ήταν τα ζευγάρια που γνώρισες;
Ποτέ δεν φανταζόμουν ότι θα ήταν τόσο ανοιχτά. Το αγόρι μου είχε πάει στο Χονγκ Κονγκ και μου είχε πει ότι υπήρχαν ταμπέλες στα πάρκα που έλεγαν ότι απαγορεύονται τα φιλιά και οι αγκαλιές σε δημόσιους χώρους. Οπότε φαντάστηκα ότι θα ήταν δύσκολο να βρω νεαρά ζευγάρια. Επίσης δεν μιλάω κινέζικα, ούτε και τα νεαρά άτομα που γνώρισα μιλούσαν καλά αγγλικά. Όμως στο πανεπιστήμιο έγινα φίλη με κάποιους, ενώ πλησίασα και ανθρώπους στον δρόμο. Στο τέλος, αντιλήφθηκα ότι δεν χρειαζόμασταν καν τη γλώσσα και ήρθαμε πολύ κοντά. Η οικειότητα που δείχνουν μεταξύ τους οι άνθρωποι είναι, κατά κάποιον τρόπο, ίδια με εδώ.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Φωτογράφισα αρκετά λεσβιακά ζευγάρια. Δεν το είχα σχεδιάσει, όμως τα συνάντησα. Εξεπλάγην όταν είδα ότι ήθελαν να μοιραστούν τις ιστορίες τους. Υπάρχει μια φωτογραφία με δυο κορίτσια που φιλιούνται, αλλά μοιάζουν να είναι αγόρι και κορίτσι. Αυτό το παρατήρησα αρκετά συχνά. Συχνά το ένα πρόσωπο στη σχέση έμοιαζε με αγόρι, έτσι δεν χρειάζεται να ανησυχούν. Μπορούν να περπατούν χέρι-χέρι και να δείχνουν τρυφερότητα η μία στην άλλη. Στην Κίνα η ομοφυλοφιλία δεν είναι πλέον παράνομη, όμως εξακολουθεί να είναι μεγάλο ταμπού. Ήρθα πολύ κοντά με δύο από τα ζευγάρια – το ένα χώρισε και το άλλο είναι ακόμη μαζί. Βασικά ήταν πιο δύσκολο να βρω αγόρια! Ελπίζω να επιστρέψω και να βρω και ζευγάρια με άνδρες.Τι είπαν οι κοπέλες για τις φωτογραφίες;
Έκανα μια έκθεση με τις φωτογραφίες τους στην Κίνα και μία στο Άμστερνταμ. Έστειλα στα μοντέλα μου τις φωτογραφίες και ένιωσαν μεγάλη περηφάνεια. Το μόνο πράγμα που μου είπαν όλες ήταν ότι θέλουν να έρθουν στο Άμστερνταμ, καθώς είναι ένα μέρος που μπορούν να παντρευτούν.Τι σημαίνει για εσένα ο τίτλος «Screen Touch»;
Η συλλογή έχει να κάνει με την τρυφερότητα ανάμεσα στα νεαρά άτομα – επομένως έχει να κάνει με το άγγιγμα (touch) – όμως ταυτόχρονα είναι και η φράση «οθόνη αφής» (touchscreen) αντεστραμμένη. Παρατήρησα ότι οι περισσότεροι νέοι κοιτούσαν συνεχώς τις οθόνες τους. Πολύ περισσότερο από ό,τι στην Ευρώπη. Υπάρχει μια πανέμορφη παραλία στο Σιαμέν όπου βλέπεις δυο κοπέλες να κάθονται η μία δίπλα στην άλλη, κοιτάζοντας η κάθε μία το κινητό της. Η οθόνη είναι μια εναλλακτική μορφή οικειότητας. Δεν φαίνεται αυτό σε όλες τις εικόνες, όμως είναι ένα σταθερό μοτίβο.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Υπάρχουν επίσης στιγμιότυπα που τα εμφανίζω σε lightbox, τα οποία λειτουργούν ως μεταφορά για το φως που βγαίνει από τις οθόνες. Έβγαλα φωτογραφίες στους κοιτώνες και ήθελα να δείξω αυτόν τον κοριτσίστικο κόσμο. Βλέπεις όλα αυτά τα εσώρουχα και επικρατεί το ροζ χρώμα. Τα κορίτσια μοιράζονται αυτόν τον μικρό χώρο: Μένουν ανά τριάδες ή τετράδες σε μία εστία και όλα τους τα πράγματα είναι ανακατεμένα μεταξύ τους. Αυτές οι εικόνες δείχνουν τον κόσμο τους, όμως δημιουργούν και μια ατμόσφαιρα μεταξύ των πορτρέτων, γιατί υπάρχει μεγάλη οικειότητα σ' αυτές τις φωτογραφίες.Πιστεύεις ότι οι οθόνες μπορούν να φέρουν τους ανθρώπους πιο κοντά και να μας κάνουν να έχουμε μεγαλύτερη οικειότητα μεταξύ μας;
Ρώτησα τον κόσμο που συνάντησα πώς ένιωθαν για τα κινητά τους και πάντα μου έλεγαν «μπορώ να συναντηθώ με έναν άνθρωπο ή μπορώ να μιλάω με πέντε άτομα ταυτοχρόνως στο τηλέφωνό μου». Όμως είναι πιο επιφανειακό. Μου φαίνεται λυπηρό που ο κόσμος ξεχνάει να κοιταχτεί στα μάτια. Το παρατηρώ και στον εαυτό μου, αποσπάται συνεχώς η προσοχή μου. Οι φοιτητές από την Κίνα κάνουν τα πάντα στο κινητό τους - ψωνίζουν, επικοινωνούν, τα πάντα. Όμως πιστεύω ότι είναι μια νέα, εναλλακτική μορφή οικειότητας που κάνει τους ανθρώπους να κάθονται δίπλα-δίπλα. Πάντα όμως υπάρχει και μια τρίτη παρουσία. Η οθόνη.
Με την εγγραφή σας στο newsletter του VICE συμφωνείτε να λαμβάνετε ηλεκτρονικά ενημερώσεις που αφορούν το VICE, οι οποίες ορισμένες φορές ενδέχεται να περιλαμβάνουν διαφημιστικό ή/και χορηγούμενο περιεχόμενο.
