Είναι περίπου 7 το απόγευμα του Σαββάτου όταν περπατάω την Ούλωφ Πάλμε για να περάσω την κεντρική πύλη της Πανεπιστημιούπολης για να βρεθώ στο B-Fest το Διεθνές Αντιεξουσιαστικό Φεστιβάλ του Περιοδικού Βαβυλωνία , με κυρίαρχο μότο: «Θεμελιώνοντας την Ουτοπία». Διασχίζοντας μια από τις κεντρικότερες οδούς του Ζωγράφου, μιας περιοχής που ως επί το πλείστον ζει και αναπνέει από τους φοιτητές των σχολών, δίπλα μου περπατούν παιδάκια με τους γονείς τους, ηλικιωμένοι, έφηβοι, άνθρωποι όλων των ηλικιών που έχουν ήδη πάρει μια γεύση από τα προηγούμενα φεστιβάλ.
Οι μουσικές, τα γέλια που ακούγονταν αλλά και ο ήλιος που ακόμη επιμένει να ζεσταίνει το μέρος μέσα από τα τεράστια πεύκα που περιβάλλουν τον χώρο φτιάχνουν ένα περιβάλλον που σε υποδέχεται αβίαστα. Είναι όλα φτιαγμένα από συμμετέχοντες που έλαβαν μέρος αφιλοκερδώς, καθώς λόγω του αντιεξουσιαστικού του χαρακτήρα βασίζεται στην αυτοοργάνωση και την ανιδιοτελή προσφορά.
Videos by VICE
Έχω έρθει κυρίως για να παρακολουθήσω μια από τις πιο ενδιαφέροντες εκδηλώσεις του καλοκαιριού. Η συζήτηση αρχικά κινείται γύρω από τη μεταλλαγή της Ευρώπης. Το αρχικό θέμα που αναλύθηκε είναι η θωράκιση της Ευρώπης με αφορμή το προσφυγικό και την άνοδο της ακροδεξιάς. Συνεχίστηκε με το προσφυγικό και τις μετακινήσεις των πληθυσμών, ενώ η τρίτη θεματική περιλάμβανε συζητήσεις για το ίσως πιο άναρχο στοιχείο των τελευταίων 30 ετών: το Internet.
Ο Αποστόλης Στασινόπουλος, μέλος της αντιεξουσιαστικής εφημερίδας Βαβυλωνία, μου εξηγεί πώς ξεκίνησε το φεστιβάλ και τι σημαίνει για εκείνους η Ουτοπία: «Η ιδέα προέκυψε τον Δεκέμβρη του 2008 ουσιαστικά. Οι άνθρωποι που το σχεδίασαν συμμετείχαν στην εξέγερση του ’08, είδαν όλους αυτούς τους νέους ανθρώπους να κατεβαίνουν στον δρόμο και να διεκδικούν τη ζωή τους. Εκεί, έπειτα από μια περίοδο πολλών χρόνων όπου η ζωή μας ήταν αρκετά ασήμαντη και δεν υπήρχαν αρκετά διακυβεύματα, νιώσαμε αυτό που γράψαμε και στο πρώτο σύνθημα, πως η ελευθερία αντεπιτίθεται», εξηγεί αρχικά. Συνεχίζοντας, μου αναφέρει πως τα φεστιβάλ και οι κοινωνικοί χώροι είναι σαν σχολεία, όπου άνθρωποι έρχονται σε επαφή και εκπαιδεύονται διαμέσου των σχέσεων που δημιουργούν αυτές οι διαδικασίες, ώστε να μπορούμε να πούμε ότι θα δημιουργήσουμε έναν τύπο ανθρώπων που θα κυριαρχήσει στο μέλλον. Όσο για την Ουτοπία, όπως λέει κι εκείνος: «Δεν υπάρχει μια τελική νύχτα, μια εξέγερση που θα οδηγήσει στην αλλαγή. Αν η Ουτοπία κάποτε σήμαινε πως θα υπάρξει μια τέτοια νύχτα, αυτό καταστράφηκε και δεν μας ενδιαφέρει. Όταν λέμε θεμελιώνουμε την Ουτοπία, δεν εννοούμε πως ψάχνουμε εκείνο τον κόσμο μακριά από εμάς. Σημαίνει πως αυτό τον κόσμο και αυτό που σκεφτόμαστε, τα δημιουργούμε τώρα. Πρέπει να σκεφτόμαστε τα βήματα υλοποίησης αυτής της διαδικασίας και να την κάνουμε πράξη».
Λίγο πριν από τις 8, την ώρα που πλησιάζω το γήπεδο των ομιλιών, παιδιά με το αντιφασιστικό έμβλημα στις μπλούζες τους ακόμη φτιάχνουν τον χώρο. Γνωρίζω πως θα συζητηθούν ζητήματα όπως το TTIP και τα ψηφιακά δικαιώματα, προβλήματα που αφορούν την εξέλιξη της ανθρωπότητας και τη διαμόρφωση του μέλλοντός μας. Όπως και κάθε χρόνο, οι διοργανωτές του φεστιβάλ φροντίζουν να συμμετέχουν παγκοσμίου φήμης προσωπικότητες στις συζητήσεις που γίνονται, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τη συμμετοχή ενός εκ των μεγαλύτερων διανοητών της εποχής μας, του Noam Chomsky, ο οποίος είχε πάρει μέρος στο πρώτο B-Fest που διοργανώθηκε.
Βασικοί ομιλητές της θεματικής που παρακολουθώ είναι ο Αντώνης Μπρούμας του Περιοδικού Βαβυλωνία, ο Chris Spannos, αρχισυντάκτης του New Internationalist Mag και συντάκτης του teleSUR English, ενώ συμμετέχει μέσω ζωντανής τηλεδιάσκεψης και ο Julian Assange, αρχισυντάκτης και συνιδρυτής του WikiLeaks.
Η συζήτηση ανοίγει με τον Chris Spannos, που τοποθετείται αρχικά πάνω στα ψηφιακά δικαιώματα και τον τρόπο που θα εξελιχθούν στο μέλλον. «To ίντερνετ αρχίζει να αποκτά στοιχεία καταπιεστικά, μέσα από την επιρροή που δέχεται από το κράτος και τον καπιταλισμό, οπότε αυτή η ανοιχτή πρόσβαση, τα χαμηλά εμπόδια εισόδου και η συμμετοχικότητα που υπήρχε στις αρχές, σήμερα υπάρχει με ερωτηματικό. Κανείς δεν περίμενε πως το ίντερνετ θα γίνει αυτό που έγινε σήμερα», αναφέρει αρχικά. «Το διαδίκτυο μπορεί να χρησιμοποιείται με τρόπους ώστε να δημιουργεί ένα παγκόσμιο σύστημα επιτήρησης αλλά και μορφές εντατικοποιημένης εκμετάλλευσης οι οποίες δεν ήταν δυνατές στο παρελθόν. Θα πρέπει συνέχεια να εντοπίζουμε τα σημεία ελέγχου και να δημιουργούμε μηχανισμούς έτσι ώστε να τα καταστρατηγούμε», υποστηρίζει.
Το διαδίκτυο, όπως όλοι γνωρίζουμε, είναι ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία της εποχής μας. Για παράδειγμα, όπως εξήγησε ο Chris Spannos, όταν οι άνθρωποι κάνουν μια αναζήτηση στο Google, συνήθως επιλέγουν κάποια από τα τρία πρώτα αποτελέσματα της αναζήτησής τους. Το ποια θα είναι αυτά δεν εξαρτάται από κάποιο φυσικό φαινόμενο. Αντίθετα, είναι αποτέλεσμα διάφορων διαδικασιών που έχει ορίσει η Google για να «δημοπρατεί» τα αποτελέσματα των αναζητήσεων. Μέσω αυτής της διαδικασίας και του ελέγχου των αποτελεσμάτων, η Google έχει τη δυνατότητα να επηρεάζει μέχρι και τη διαδικασία των εκλογών στα κράτη.
Η πραγματικότητα όπως είναι, μέσα από το Newsletter του VICE Greece
Λίγο μετά, τον λόγο πήρε ο Αντώνης Μπρούμας του περιοδικού Βαβυλωνία, για να αναλύσει τη σημαντικότητα της TTIP . Στην Ελλάδα αυτό το θέμα είναι σχεδόν άγνωστο, παρότι θα επηρεάσει άμεσα τη ζωή μας στο μέλλον. Για την ακρίβεια, ΤΤΙP σημαίνει Transatlantic Trade and Investment Partnership και, για όσους δεν το γνωρίζουν, είναι μια σειρά από εμπορικές διαπραγματεύσεις που διεξάγονται μεταξύ της Ε.Ε. και των ΗΠΑ και στην ουσία αποτελεί μια επίθεση στις ευρωπαϊκές και αμερικανικές κοινωνίες από τις πολυεθνικές εταιρείες.
Από αυτά που αναλύει ο Αντώνης Μπρούμας καταλαβαίνω πως στους κύριους στόχους της ΤΤΙΡ περιλαμβάνεται το «άνοιγμα» των υπηρεσιών δημόσιας υγείας, της εκπαίδευσης και των υδάτων της Ευρώπης για τις εταιρείες των ΗΠΑ. Αυτό θα μπορούσε να σημάνει ουσιαστικά την ιδιωτικοποίηση του ΕΣΥ, ενώ μέσα από τη συμφωνία θίγονται ζητήματα όπως η ασφάλεια των τροφίμων και του περιβάλλοντος, καθώς οι ευρωπαϊκές αγορές θα αρχίσουν να μοιάζουν στις αμερικανικές, όπου οι κανονισμοί είναι λιγότερο αυστηροί, με 70% του συνόλου των μεταποιημένων τροφίμων που πωλούνται στα σούπερ μάρκετ των ΗΠΑ να περιέχουν γενετικά τροποποιημένα συστατικά, σε αντίθεση με την Ε.Ε. που δεν επιτρέπει σχεδόν καθόλου τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα. Η μεγαλύτερη όμως απειλή που προκύπτει από τη συγκεκριμένη συμφωνία είναι πως θα επιτρέπει στις πολυεθνικές εταιρείες να μηνύουν τις κυβερνήσεις αν οι πολιτικές τους προκαλέσουν απώλεια κερδών. Αυτό σημαίνει πως οι εταιρείες θα μπορούν να υπαγορεύουν πολιτικές στις δημοκρατικά εκλεγμένες κυβερνήσεις, κάτι που θα αφορά όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μετά την απογοήτευση που ένιωσα για την εξέλιξη στη ζωή μας, γύρω στις 10 το βράδυ ο προτζέκτορας που είναι στημένος στη μέση του γηπέδου που πραγματοποιούνται οι ομιλίες ανάβει και η χαρακτηριστική κλεψύδρα, σήμα κατατεθέν του WikiLeaks, εμφανίζεται. Σε λίγα λεπτά, μπροστά από ένα μαύρο φόντο διακρίνεται το πρόσωπο του Αυστραλού Julian Assange, ο οποίος βρίσκεται εδώ και πεντέμισι χρόνια έγκλειστος στην πρεσβεία του Ισημερινού στο Λονδίνο για να αποφύγει ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης εναντίον του, παρότι ο ΟΗΕ θεωρεί παράνομη την κράτησή του.
H τηλεδιάσκεψη κρατάει περίπου μια ώρα, στην οποία ο Assange απάντησε σε ερωτήσεις που είχε την ευκαιρία να θέσει το κοινό, ανάμεσά τους κι εγώ. Αρχικά τόνισε πως τίποτα σημαντικό δεν συμβαίνει σε αυτό τον κόσμο μόνο από έναν άνθρωπο. Στην πραγματικότητα το Wikileaks θα ήταν ένα τίποτα αν δεν υπήρχαν οι πηγές του, γι’ αυτό η ανάκτηση κάθε δημοκρατικής δύναμης προέρχεται μόνο από συλλογικές διαδικασίες. Στην ερώτησή μου σχετικά με την πιο πρόσφατη μαζική διαρροή πληροφοριών, αυτή των εγγράφων του Παναμά , ο Julian Assange απάντησε πως η γνώμη του είναι διχασμένη: «Από τη μια πλευρά θα πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη σημασία στην πηγή. Όποιος κι αν ήταν εκείνος που απέκτησε αυτές τις πληροφορίες θα πρέπει να τον ευχαριστήσουμε, και εκείνον και τους δημοσιογράφους που συνεργάστηκαν επί μήνες σε μια τέτοια έρευνα. Όμως τα εύσημα τελειώνουν εκεί. Δυστυχώς, τα Έγγραφα του Παναμά στο σύνολό τους δεν μας πάνε ακριβώς ένα βήμα μπροστά. Θα μπορούσε να είναι ένα βήμα μπροστά, αλλά μας πηγαίνει πίσω», υποστηρίζει ο ίδιος κι εξηγεί: «Τα χαρτιά αυτά αποτελούν σήμερα μια από τις μικρότερες διαρροές στον κόσμο, αφού έχουν δημοσιευτεί μόνο 166 από αυτά. Θα μπορούσαμε να πούμε “ΟΚ, είναι επίσης πολλές πληροφορίες, έχουμε πετύχει κάτι”, όμως αυτό δεν είναι αλήθεια». Τονίζοντας τη σοβαρότητα των εγγράφων αυτών, ο αρχισυντάκτης του Wikileaks πρόσθεσε: «Υπεύθυνη γι’ αυτό το υλικό είναι η Διεθνής Ένωση Ερευνητών Δημοσιογράφων, η οποία επιλέγει σε ποιον θα δώσει το υλικό και έχει αναφέρει πως το μεγαλύτερο μέρος του δεν θα δημοσιοποιηθεί. Ποτέ. Τα έγγραφα αυτά ανήκουν στον κόσμο, τον οποίο επηρεάζουν, αλλά αντίθετα έχουν αρπαχτεί από ιδιώτες αγοραστές. Το σύστημα βοηθάει πολυεκατομμυριούχους να αποφύγουν φόρους και τα χρησιμοποιεί ενάντια σε συγκεκριμένους στόχους. Κάτι ύποπτο υπάρχει σε αυτό, από δομικής άποψης. Ποιος είναι υπεύθυνος για την αποτυχία δημοσίευσης των εγγράφων και για την εστίαση σε συγκεκριμένους στόχους; Δημοσιοποιήθηκαν 166 έγγραφα, που είναι λιγότερα από το 1% που υπάρχουν εκεί έξω». Μπορείτε να παρακολουθήσετε όλη την ομιλία του Julian Assange εδώ.
Φεύγοντας από την Πανεπιστημιούπολη, στο μυαλό μου βρίσκεται ο Assange και τα λόγια του: τίποτα σημαντικό δεν συμβαίνει σε αυτό τον κόσμο μόνο από έναν άνθρωπο. Μια φράση που θαρρείς πως φωτογράφισε όλες τις συλλογικές κουζίνες των ανθρώπων που τάισαν τα χρόνια της κρίσης εκείνους που δεν είχαν φαγητό, τα κοινωνικά ιατρεία που βοήθησαν όλους τους ανθρώπους που δεν είχαν χρήματα για νοσοκομεία και φάρμακα, τις καταλήψεις που οργανώθηκαν για να στεγάσουν πρόσφυγες και Έλληνες άστεγους, τα ρούχα και τα παιχνίδια που δωρίστηκαν στα παιδιά που τα είχαν ανάγκη και τόσα άλλα σημαντικά πράγματα που κατάφεραν οι άνθρωποι τα τελευταία, αβάσταχτα χρόνια. Η Ουτοπία είναι ακριβώς αυτό και βρίσκεται δίπλα μας. Μέσα σε κάθε άνθρωπο που θέλει να βοηθήσει τον διπλανό του.
Περισσότερα από το VICE
Tο Twitter Ζητά να Κλείσει το «Κολαστήριο» των Φυλακών Κορυδαλλού #end_kolastirio
ΠαΣοΚόμετρο: Μια Κλίμακα Μέτρησης για Νεαρούς Κεντροαριστερούς «Εξερευνητές»
Ένας Διασώστης στο Αιγαίο Εκπέμπει SOS για τους Πρόσφυγες