Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE UK.
Τη Δευτέρα έφυγαν τα πρώτα πλοία με πρόσφυγες από την Ελλάδα για την Τουρκία, στο πλαίσιο της αμφιλεγόμενης συμφωνίας «ένας μπαίνει, ένας βγαίνει» που κάνει την Ευρωπαϊκή Ένωση να ακούγεται σαν κάποιο είδος ιδιωτικού κλαμπ διασκέδασης. Με βάση τη συμφωνία, οι πρόσφυγες που βρίσκονται στα ελληνικά νησιά θα μεταφερθούν στην Τουρκία και σε αντάλλαγμα η Ε.Ε. θα δεχθεί εκείνους που ζήτησαν άσυλο με όλες τις νόμιμες διαδικασίες στη γειτονική χώρα.
Videos by VICE
Με την πρώτη ματιά, η συμφωνία είναι μια προσπάθεια να περιοριστεί το λαθρεμπόριο ανθρώπων και να δοθεί ζωτικής σημασίας ανθρωπιστική βοήθεια στους Σύρους, οι οποίοι προσπαθούν να ξεφύγουν από τον πόλεμο που μαίνεται εδώ και πέντε χρόνια. Το αφεντικό της Ε.Ε. Ντόναλντ Τουσκ είπε ότι «οι μέρες της άτακτης μετανάστευσης στην Ευρώπη τελείωσαν». Ωστόσο, οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν επικρίνει τη συμφωνία, λέγοντας ότι τα 6 δισεκατομμύρια ευρώ ανθρωπιστικής βοήθειας που ζήτησε η Τουρκία στο πλαίσιο της συμφωνίας μπορεί να δαπανηθούν για την ενίσχυση των συνόρων και τη διεύρυνση των κέντρων κράτησης αντί να βοηθήσουν τους έχοντες ανάγκη. Την ώρα που εκατομμύρια Σύροι πρόσφυγες περιμένουν στα προσωρινά σπίτια τους στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή για να δουν ποια θα είναι η συνέχεια, για πολλούς είναι η αρχή ενός νέου κεφαλαίου στην ήδη χαοτική ζωή τους.
Τις μέρες που ακολούθησαν τη σύναψη της συμφωνίας, ρώτησα Σύρους που ζουν σε διαφορετικά μέρη τι κατάλαβαν από αυτή.
Nour, 27 ετών, προς το παρόν στην Κωνσταντινούπολη, Τουρκία
Πιστεύετε ότι είναι σημαντικό να ακουστούν οι φωνές μας; Σ’ αυτήν τη συμφωνία είμαστε απλώς λεφτά πάνω στο τραπέζι, είμαστε συνάλλαγμα για τις κυβερνήσεις. Μας έχουν αντικειμενοποιήσει εντελώς, δεν ενδιαφέρονται πραγματικά για τους Σύρους. Είναι λογικό να πάρεις τους Σύρους από την Ελλάδα και να τους πας πίσω στην Τουρκία και στη συνέχεια να τους πάρεις και να τους στείλεις στην Ευρώπη;
Δημιουργούν ουρές στις πρεσβείες, ο κόσμος περιμένει να ανοίξει κάποια θέση για να προχωρήσει. Είναι πολύ παράξενο. Έχει δημιουργηθεί τεράστια πίεση και ενώ δεν μπορούμε να δούμε το μέλλον, προβλέπω ότι τίποτα καλό δεν θα βγει από αυτό. Οι άνθρωποι που έφυγαν από τα σπίτια τους ως πρόσφυγες δεν έχουν τίποτα να χάσουν. Αυτό που φοβάμαι είναι ότι ο κόσμος θα διακινδυνεύσει ακόμα περισσότερο. Η Τουρκία δεν είναι η μόνη πύλη για να φύγει κανείς από τη Συρία, αλλά οι άλλοι τρόποι είναι περισσότερο επικίνδυνοι, για παράδειγμα να διασχίσει κάποιος τη Μεσόγειο θάλασσα. Πρέπει να πεθάνουν κι άλλοι άνθρωποι; Εάν αυτό συμβεί, σίγουρα θα βλάψει τη φήμη τη Ε.Ε.
Η πραγματικότητα όπως είναι, μέσα από το Newsletter του VICE Greece
Amer, 28 ετών, προς το παρόν στο Βερολίνο, Γερμανία
Η συμφωνία της Ε.Ε., κατά τη γνώμη μου, είναι δίκοπο μαχαίρι. Από τη μία πλευρά, είναι ένας τρόπος να προστατευτούν οι άνθρωποι και να μην πεθαίνουν στον εφιάλτη που λέγεται Αιγαίο Πέλαγος και σταματάει τους λαθρεμπόρους από το να οδηγούν τους ανθρώπους στον επικίνδυνο δρόμο. Από την άλλη πλευρά, δεν εμπιστεύομαι την Τουρκία. Εργάζονται για τα δικά τους συμφέροντα και όχι για ανθρωπιστικές αρχές. Ποιος θα διασφαλίσει ότι τα χρήματα από την Ε.Ε. θα πάνε πραγματικά για να βοηθηθούν οι φτωχοί άνθρωποι;
Και ποιος σκέφτεται τους ανθρώπους που είναι παγιδευμένοι στα σύνορα και κοιμούνται έξω στο κρύο; Πρέπει να προσπαθήσουμε να τους βοηθήσουμε χωρίς ένα σωρό πολιτικές διαπραγματεύσεις.
Δεν μπορώ να πω ότι είναι άσχημα τα πράγματα αλλά δεν πρόκειται να πω ότι είναι και καλά. Οι πρόσφυγες στα σύνορα χρειάζονται δικλίδες ασφαλείας για να βοηθηθούν και τις χρειάζονται άμεσα. Όταν είσαι σε αυτή την κατάσταση, δεν σκέφτεσαι πολιτικά. Έχασα τα πάντα, το σπίτι, τους φίλους μου και τώρα πρέπει να αρχίσουμε μια νέα ζωή. Οι άνθρωποι στην Ευρώπη πρέπει να καταλάβουν ότι δεν σκεφτόμαστε τα χρήματα, την πολιτική ή τη διαπραγμάτευση με εγωιστικές κυβερνήσεις. Απλώς χρειαζόμαστε τρόπους για να φύγουμε μακριά από τον πόλεμο. Εκείνοι το μετατρέπουν σε παιχνίδι.
Adel, 24 ετών, προς το παρόν στην Κωνσταντινούπολη, Τουρκία
Τώρα όλοι ανησυχούμε. Ειδικά για την κατάσταση εδώ στην Τουρκία – είναι άσχημα για τους Σύρους σαν εμένα που ζούνε εδώ. Αναρωτιόμαστε τι θα μας συμβεί. Άκουσα ότι ακύρωσαν τη βίζα για τους Σύρους που θέλουν να έρθουν στην Τουρκία. Τώρα η Ε.Ε. κλείνει τα σύνορά της στα μούτρα των Σύρων και τα αραβικά κράτη μας κλείνουν επίσης τον δρόμο. Η κατάσταση απλώς χειροτερεύει. Οι νέοι άντρες, όπως εγώ, δεν μπορούν να πάνε πίσω στη Συρία – απλώς δεν είναι ασφαλές. Υπάρχουν τόσο πολλοί στρατοί εκεί. Υποθέτω ότι όταν σκέφτομαι για τη συμφωνία συνειδητοποιώ ότι απλώς πωλούν τους Σύρους. Άκουσα ότι έστειλαν 100 λεωφορεία πίσω στη Συρία. Εάν αυτό είναι αλήθεια, είναι τόσο λάθος. Και τι θα γίνει με τους ανθρώπους σαν κι εμένα εδώ στην Τουρκία; Θα μας στείλουν πίσω; Έστω κι αν είναι δύσκολο να έχεις ένα καλό μέλλον εδώ, υπάρχει ειρήνη. Αλλά τι θα γίνει με τους ανθρώπους στη Συρία; Έχασαν τα πάντα. Ο κόσμος θα εξακολουθεί να προσπαθεί να έρθει στην Ελλάδα, ενώ κάποιοι από αυτούς θα πεθάνουν στη διαδρομή.
Mohammed, 25 ετών, προς το παρόν στη Δαμασκό, Συρία
Αυτή η συμφωνία είναι απαίσια. Μας ανταλλάσσουν σαν ζώα. Κάποιος επιστρέφει, πού ακριβώς; Κάποιος έρχεται, από πού; Τι πιστεύουν ότι μπορούμε να κάνουμε; Είναι ΟΚ στη Δαμασκό αυτήν τη στιγμή, αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει. Ο μπαμπάς μου ήθελε να φύγω από τη χώρα. Εγώ έμεινα. Τώρα δεν μπορώ να φύγω. Έχω κουραστεί από όλο αυτό. Έχω κουραστεί από τον πόλεμο, από το να είμαι μόνος τώρα που οι φίλοι μου έφυγαν. Μου λείπουν οι φίλοι μου, είναι όλοι στην Ευρώπη τώρα. Δεν με ενδιαφέρει η Τουρκία ή η Ευρώπη ή η πολιτική. Όλα είναι το ίδιο. Κανένας δεν ενδιαφέρεται για εμάς. Απλώς πεθαίνουμε. Πιστεύαμε ότι η Ευρώπη ήταν καλή, αλλά τώρα αυτό αλλάζει.
Waddah, 26 ετών, προς το παρόν στο Μόναχο, Γερμανία
Νομίζω ότι πρόκειται για μια καλή συμφωνία μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας. Εάν λένε την αλήθεια και δεν ψεύδονται, θα μπορούσε να είναι καλή για τους Σύρους. Θα μπορώ να δω την οικογένειά μου στα βόρεια της Συρίας και στην Τουρκία. Η ζωή στην Τουρκία είναι παρόμοια με εκείνη στη Δαμασκό. Είμαι στη Γερμανία τώρα και η ζωή εδώ είναι πολύ μοναχική. Νομίζω ότι οι Σύροι που ζουν στην Τουρκία θα έπρεπε να μείνουν εκεί – είναι καλύτερα απ’ ό,τι η ζωή εδώ. Όλα εδώ είναι τόσο διαφορετικά και η οικογένειά μου είναι παρά πολύ μακριά. Δεν ξέρω εάν εμπιστεύομαι στην Τουρκία ή την Ευρώπη, αλλά ίσως είναι καλύτερα να ζούμε κοντά στον πολιτισμό μας. Θεωρώ την κοινωνική ενσωμάτωση πολύ δύσκολη εδώ στην Ευρώπη.
Περισσότερα από το VICE
#PanamaLeaks: Γιατί θα Πρέπει να μας Ενδιαφέρουν τα «Έγγραφα του Παναμά»
Όταν Δημοσιογραφία και Λαός Κατεβάζουν Κυβερνήσεις
Ευτυχισμένοι Άνεργοι: Οι Άνθρωποι που Άφησαν τις Δουλειές τους για να Ζουν με Επιδόματα