Όλοι έχουμε βρεθεί έστω και μία φορά σε ένα οικογενειακό τραπέζι, ή σε συζήτηση με κάποιον μεγαλύτερο, ο οποίος, μεταφέρει με απόλυτη σιγουριά μία πληροφορία που δεν έχει μπει στον κόπο να επιβεβαιώσει. Τα τελευταία χρόνια γίνεται μεγάλη κουβέντα για τα fake news και παρότι τα social media και τα αμφιβόλου εγκυρότητας site έχουν παίξει τεράστιο ρόλο στη διάδοση τους, η αλήθεια είναι ότι πάντα υπήρχαν στη ζωή μας. Πολλές ιστορίες που ταξίδεψαν από στόμα σε στόμα μέσα στον χρόνο και ακούγονται μέχρι σήμερα, με τις γενιές των γονιών και των παππούδων μας, να αποτελούν βασικούς πομπούς και δέκτες τους, είναι στην πραγματικότητα μύθοι. Θέλοντας να τιμήσω τις συγκινητικές τους προσπάθειες, αποφάσισα να συγκεντρώσω τις πιο γνωστές ψεύτικες ειδήσεις που συνεχίζουν να πιστεύουν και να διαδίδουν ακόμη -κυρίως- οι μεγαλύτεροι. Τα fake news των γονιών μας.
Τα ελληνικά δεν έγιναν η επίσημη γλώσσα των ΗΠΑ για μία ψήφο
Όλοι έχουμε ακούσει την ατάκα που θέλει τα ελληνικά να γίνονται η επίσημη γλώσσα των ΗΠΑ, αλλά να χάνουν για μία ψήφο από τα αγγλικά. Μάλιστα, εμείς οι πιο παλιοί, που ζήσαμε και εποχές χωρίς Ιnternet, το πιστεύαμε για αρκετά χρόνια. Ωστόσο, πρόκειται ίσως για την πιο επιτυχημένη περίπτωση fake news στην ιστορία της Ελλάδας, αφού σίγουρα κυκλοφορεί για πάνω από 50 χρόνια, ενώ μέχρι και σήμερα υπάρχουν άνθρωποι που την πιστεύουν.
Videos by VICE
Το 1774, οι ΗΠΑ κέρδισαν την ανεξαρτησία τους και αποφάσισαν να κάνουν μια ψηφοφορία ώστε να αποφασίσουν ποια θα είναι η επίσημη τους γλώσσα. Τα ελληνικά είχαν πλεονέκτημα μιας και μιλάμε για τη χώρα που γέννησε τη Δημοκρατία, ενώ τα αγγλικά θύμιζαν τους αποικιοκράτες στον αμερικανικό λαό. Ωστόσο, μόλις μία ψήφος ήταν αρκετή για να γίνει η έκπληξη. Αυτό είναι πάνω-κάτω το παραμύθι, που δεν επιβεβαιώνεται από πουθενά, μιας και τα πρακτικά του Κογκρέσου είναι δημόσια και δεν έχει καταγραφεί κάποια σχετική ψηφοφορία. Μάλιστα, τα αγγλικά δεν έχουν κατοχυρωθεί θεσμικά ως επίσημη γλώσσα των ΗΠΑ. Ο συγκεκριμένος αστικός μύθος είναι τόσο δυνατός, που κυκλοφορεί και σε άλλες εκδοχές. Το ίδιο φαίνεται να πιστεύουν για τη γλώσσα τους οι Γερμανοί –ο θρύλος του Muhlenberg– και άλλοι λαοί.
Στη Βραζιλία έδεσαν σε κολόνα πολιτικό που καταχράστηκε δημόσιο χρήμα
Η συγκεκριμένη «είδηση» εμφανίζεται στο timeline μας ανά τακτά χρονικά διαστήματα και συνήθως πρόκειται για μια προσφορά στην καθημερινότητά μας, από κάποιον ξεχασμένο συγγενή που έχουμε κάνει accept από ευγένεια. Συνδυάζεται με ατάκα τύπου «οι δικοί μας να τα βλέπουν αυτά, αλλά εμείς καθόμαστε και τους χειροκροτούμε». Βέβαια, ο μεσήλικας ήρωας μας δεν γνωρίζει ότι στην πραγματικότητα έχει ποστάρει τη διαφήμιση μιας τράπεζας. Όπως διαβάζουμε και στο site ellinika hoaxes: «Στην πραγματικότητα η φωτογραφία δεν είναι ούτε από το 2016 ούτε από τη Βραζιλία, αλλά από το 2011 και την Αυστραλία. Πρόκειται για μέρος προωθητικής καμπάνιας της Εθνικής Τράπεζας της Αυστραλίας (NAB), κατά την οποία υποτίθεται ότι άλλες μεγάλες τράπεζες αντεπιτίθενται στην δημοφιλία της πρώτης, απαγάγοντας έναν υπάλληλό της και δένοντάς τον σε έναν στύλο».
Προφανώς, πολλά εγχώρια site έχουν μυριστεί ότι το εν λόγω θέμα εξιτάρει τις μεγαλύτερες ηλικίες και παίρνει «κλικαρίσματα» και το αναπαράγουν ξανά και ξανά, με αποκορύφωμα γνωστή ενημερωτική σελίδα που το έχει ανεβάσει δύο φορές αναφέροντας διαφορετικές χρονιές σε κάθε άρθρο σχετικά με το πότε έλαβε χώρα το περιστατικό. Παρόλα αυτά, ακόμη και σήμερα συνεχίζει να έχει απήχηση σε μπαμπάδες που δεν νιώθουν από fake news.
Ο Jimmy Hendrix «υποκλίθηκε» στον Μανώλη Χιώτη
Αν έχεις μπάντα στο ευρύτερο φάσμα της rock, τότε σίγουρα κάποιος από τους γονείς των μελών θα έχει πει την ιστορία που θέλει τον Jimmy Hendrix να βλέπει τον Χιώτη να παίζει μπουζούκι και να μένει παγωτό. Η ιστορία πάντα συμπληρώνεται από τη λεπτομέρεια που θέλει τον Αμερικανό κιθαρίστα να δηλώνει στα μέσα της χώρας του, ότι ο Έλληνας μουσικός είναι ο καλύτερος σολίστας στον κόσμο. Μάντεψε: Κάτι τέτοιο δεν συνέβη ποτέ ή τουλάχιστον δεν έχουν βρεθεί ποτέ τα σχετικά δημοσιεύματα. Ωστόσο, αυτός ο μύθος διαδίδεται μέσα στα χρόνια από μουσικά site μέχρι και την τηλεόραση, χωρίς κανείς να έχει μπει στον κόπο να επιβεβαιώσει την ιστορία. Η αλήθεια έχει ως εξής: ναι, ο Χιώτης εντυπωσίασε τον αμερικανικό κοινό -ή τουλάχιστον τους Έλληνες της Αμερικής- και έφθασε να εμφανίζεται μέχρι και στον Λευκό Οίκο. Όμως, δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να αποδεικνύει ότι υπήρξε κάποια συνάντησή με τον Hendrix.
Όπως έχει γράψει και το thefrog.gr, ο βιρτουόζος της κιθάρας δεν ήταν καν γνωστός τη χρονιά που υποστηρίζουν ότι έκανε τις σχετικές δηλώσεις (1965), αφού ήταν ακόμη άσημο μέλος της μπάντας του Little Richard, ενώ μετά έφυγε για την Αγγλία όπου αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά,το 1967. Κανείς δεν θα ζητούσε την άποψη ενός αγνώστου (απολαυστικό είναι το mythbasting του γνωστού μουσικοκριτικού Φώντα Τρούσα στο blog του, Δισκορυχείον). Η μόνη χρονική στιγμή που οι δύο καλλιτέχνες βρέθηκαν συγχρόνως στην ίδια πολιτεία ήταν το 1968 με τον Hendrix να εμφανίζεται στη Νέα Υόρκη στα πλαίσια της περιοδείας του. Αυτό, δεν είναι αρκετό για να μας κάνει να πιστέψουμε ότι οι δύο «μάγοι» συναντήθηκαν, αφού κάτι τέτοιο δεν επιβεβαιώνεται από καμία πηγή, πέραν της μαρτυρίας της Μαίρης Λίντα που εμφανίζονταν δίπλα στον Χιώτη εκείνη την εποχή, κάπου στην 8η Οδό.
VICE Video: «Το Above the Hood Είναι Θρησκεία»
Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.
Υπάρχει «κατάρα» που χτυπάει τους ηθοποιούς που υποδύονται τον Ιησού
Κάθε Πάσχα η ίδια ιστορία. «Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ» παίζει στην τηλεόραση και δεκάδες εγχώρια ενημερωτικά site ανεβάζουν το γνωστό κείμενο που θέλει τους ηθοποιούς που υποδύονται τον Ιησού να καταστρέφονται από μία «κατάρα». Για κάποιο λόγο αυτή είναι μια περίπτωση fake news που αγαπάει η γιαγιά και η μαμά σου, αν και έχει πέραση και σε αρκετούς μπαμπάδες. Υποτίθεται, λοιπόν, ότι οι ηθοποιοί που έχουν παίξει αυτόν τον ρόλο, είτε καταστράφηκαν είτε πέθαναν. Φυσικά, αυτό δεν ισχύει. Για παράδειγμα, ο πιο γνωστός «Ιησούς», ο Robert Powell, όχι μόνο συνεχίζει μέχρι και σήμερα την καριέρα του, αλλά μας στέλνει χαιρετίσματα από τη Σαλαμίνα όπου γυρίζει αυτές τις μέρες τη νέα του ταινία.
Ο William Dafoe από την άλλη, τυφλώθηκε από το ένα του μάτι λόγω αλλεργίας που παρουσίασε «μυστηριωδώς» κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας «Ο Τελευταίος Πειρασμός». Στην πραγματικότητα, βέβαια, ο πασίγνωστος ηθοποιός είχε χρησιμοποιήσει τεράστια δόση φυσικού ορού με σκοπό να πετύχει υπερβολική διαστολή στα μάτια του για να έχει ένα εξωπραγματικό look. Φυσικά, η όραση του επανήλθε. O κωμικός Graham Chapman που υποδύθηκε τον Brian στο υπέροχο «The Life of Brian», πέθανε από Καρκίνο στα 48 του χρόνια. Βέβαια, αυτό που δεν αναφέρουν οι φίλοι μας είναι πως αυτό συνέβη περίπου μια δεκαετία αργότερα από την ταινία. Η λίστα συνεχίζεται με άλλες ανούσιες αναφορές σε ηθοποιούς των ’50s που έπαιζαν μόνο σε θρησκευτικές παραγωγές, αλλά και τον Έλληνα ηθοποιό, Αλέξη Γκόλφη, που έπαιξε τον ρόλο του Μανωλιού στο «Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται», ο οποίος, πέθανε μόνος -έχοντας ωστόσο κάνει καριέρα- το 2007, δηλαδή 31 χρόνια μετά τη συμμετοχή του στην εν λόγω σειρά. Μιλάμε για έναν μύθο που συνεχίζει να διαδίδεται, παρότι μια απλή επίσκεψη στο IMDB.com είναι αρκετή για να καταρριφθεί.
«Έσβησε» αθόρυβα -για ακόμη μια φορά- ο αστυνομικός που είχε δεχθεί επίθεση από κουκουλοφόρους
Μία είδηση που πετυχαίνουμε συχνά είναι αυτή που θέλει έναν 24χρονο αστυνομικό που δέχθηκε επίθεση από κουκουλοφόρους το 2007, να «σβήνει» αθόρυβα. Η ιστορία του ξυλοδαρμού και του σοβαρού τραυματισμού του αστυνομικού από κουκουλοφόρους είναι αληθινή και έλαβε χώρα το καλοκαίρι του 2007 έξω από τις ολυμπιακές εγκαταστάσεις του baseball στο Ελληνικό, όπου πραγματοποιούνταν γνωστό, μουσικό φεστιβάλ, το οποίο διεκόπη λόγω των επεισοδίων. Τότε, ο νεαρός αστυνομικός -προς ένδειξη σεβασμού δεν θα αναφέρω το όνομά του- και ένας συνάδελφός του, είχαν δεχθεί επίθεση από κουκουλοφόρους με αποτέλεσμα να τραυματιστούν σοβαρά. Η ζωή του 24χρονου, τότε, άνδρα ήταν σε κίνδυνο.
Έναν χρόνο αργότερα ο ειδικός φρουρός, Επαμεινώνδας Κορκονέας, δολοφονούσε τον 15χρονο Αλέξη Γρηγορόπουλο στα Εξάρχεια και λίγο καιρό αργότερα θα ισχυριζόταν στο δικαστήριο ότι ο έφηβος ήταν μέσα στους αγνώστους που είχαν επιτεθεί στους συναδέλφους του. Μάλιστα, λανθασμένα κατέθεσε ότι ο 24χρονος είχε φύγει από τη ζωή, κάτι που διαψεύστηκε ώρες αργότερα από τον πατέρα του. Ωστόσο, το κακό είχε ήδη συμβεί και έκτοτε, για κάποιο περίεργο λόγο, τα όχι και τόσο έγκυρα ειδησεογραφικά site αναπαράγουν αυτό το σπαρακτικό «fake news», δείχνοντας πλήρη έλλειψη σεβασμού προς τα θύματα της ιστορίας. Ευτυχώς, το τελευταίο διάστημα δείχνουν να έχουν καταλάβει ότι το κόλπο δεν πιάνει και έτσι, έχουν σταματήσει να αναπαράγουν -τουλάχιστον με τον ίδιο ρυθμό- αυτήν την ψεύτικη είδηση.
Ακολουθήστε τον Αντώνη Κωνσταντάρα στο Ιnstagram.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
Η Ζωή μου Εκτός Κορυδαλλού με το Βραχιολάκι
«Το Μέτρο των Εποπτευόμενων Χώρων Χρήσης Είναι Υποκριτικό», Κατερίνα Μάτσα
Η Αναστασία Τσουκαλά Έγραψε Βιβλίο για την Ένοπλη Πάλη