To άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE UK.
Περιγράφοντας πώς προέκυψε το project Urban Goals, ο φωτογράφος Michael Kirkhamσταματάει σε μια γωνία του δρόμου της πόλης του, του Λίβερπουλ. «Παλιά, έβλεπα ένα συγκεκριμένο τέρμα στο Γκράνμπι του Τόξτεθ, στη γωνία της Τζέρεμι Στριτ και ακριβώς δίπλα του, κάποιος είχε γράψει με σπρέι «RIP Chedz». Ήταν ένας τύπος από το Τόξτεθ. Δεν ξέρω ποιος ήταν, όμως πρέπει να πέθανε. Αυτό με έκανε να σκεφτώ το περιβάλλον στο οποίο παίζουν ποδόσφαιρο τα παιδιά της γειτονιάς και τους στόχους (σ.σ. goals) των παιδιών που ζουν εκεί».
Το «Urban Goals» έχει διπλό νόημα εδώ, τόσο με την κυριολεκτική έννοια των λευκοβαμμένων γκολπόστ που φωτογραφίζει ο Michael, αλλά και των φιλοδοξιών που έχουν τα παιδιά, τα οποία κλωτσούν την μπάλα πάνω στους τούβλινους τοίχους των βρετανικών πόλεων. Μέσα στα δύο χρόνια από τότε που του τράβηξε την προσοχή το «RIP Chedz», ο Michael έχει ταξιδέψει σε μερικές από τις πιο παραμελημένες περιοχές της χώρας, αναζητώντας αυτοσχέδια τέρματα. Κατασκευαστής στεγών στο επάγγελμα, ο Michael δεν έχει καμία επίσημη εκπαίδευση στη φωτογραφία, ούτε και κάποιο πτυχίο της Σχολής Καλών Τεχνών, όμως οι φωτογραφίες του είναι αιθέριες, όμορφες και αποτελούν μια συναρπαστική καταγραφή της ζωής της εργατικής τάξης.
Το project αρχικά προοριζόταν να είναι ένα αφιέρωμα στο Λίβερπουλ, όμως πλέον το Urban Goals περιλαμβάνει φωτογραφίες από τη Γλασκόβη, το Λιντς, το Σέφιλντ, το Μπέρμινγκχαμ και αλλού. Ο Michael δεν οδηγεί και, καθώς περπάτησε χιλιόμετρα αναζητώντας μέρη, για να τραβήξει φωτογραφίες, ολόκληρο το project έχει γίνει είτε με τα πόδια, είτε με τη βοήθεια των δημόσιων συγκοινωνιών.
Videos by VICE
Μιλώντας για τη μέθοδό του για τον εντοπισμό αυτοσχέδιων (και μερικές φορές διαλυμένων) εστιών, ο Michael λέει: «Όταν ξεκίνησα να ψάχνω και εκτός του Λίβερπουλ, πήγα στις πιο προφανείς πόλεις –Μάντσεστερ, Λονδίνο, Γλασκόβη, Μπέλφαστ κτλ– και ξεκίνησα να σημειώνω τοποθεσίες. Έχω ένα σημειωματάριο με καμιά 700αριά σημεία και σημειώνω δίπλα τον αριθμό της κοντινότερης στάσης λεωφορείου ή σιδηροδρομικού σταθμού… έκανα τα πάντα περπατώντας».
Αν το Urban Goals είναι μια αστική οδύσσεια και μια προσωπική δουλειά αγάπης, τότε είναι ταυτόχρονα και ένας φόρος τιμής στις κοινότητες και τις γειτονιές που έχουν παραμεληθεί από την κυβέρνηση. Αναπόσπαστο κομμάτι κάθε φωτογραφίας είναι η ανάγκη για αυτοσχεδιασμό και εφευρετικότητα στην προσπάθεια να δημιουργηθούν αξιοπρεπή γήπεδα και ποδοσφαιρικές εγκαταστάσεις, είτε αυτό σημαίνει σκουριασμένα δοκάρια χωρίς δίχτυα που στήνουν τα παιδιά είτε αυτοσχέδια τέρματα βαμμένα με άσπρη μπογιά στους τοίχους.
Πολλές από τις εστίες που φωτογράφισε ο Michael είναι σχεδιασμένες σε πλαϊνούς τοίχους από παμπ, αποθήκες, σιδηροδρομικούς σταθμούς και σπίτια ή είναι απλώς μεταλλικά πλαίσια κοντά σε εργοστάσια και κτιριακά συγκροτήματα. Κάποιες από αυτές, μπορείς να φανταστείς ότι χρησιμοποιήθηκαν για παιχνίδια στη διάρκεια 15λεπτων διαλειμμάτων από τη δουλειά, ενώ άλλες από βαριεστημένους εφήβους και παιδιά, σε μέρη που δεν υπάρχουν και πολλές δουλειές, για να κάνει κάποιος διάλειμμα από αυτές.
«Όταν πρωτοξεκίνησα να βγάζω φωτογραφίες, συνειδητοποίησα ότι το κοινό στοιχείο σε όλα μου τα έργα είναι η ζωή της εργατικής τάξης και η θέση της στη σύγχρονη Βρετανία, υποθέτω», λέει ο Michael. «Ήθελα να παρουσιάσω αυτές τις γειτονιές του Ηνωμένου Βασιλείου και να δείξω ότι συστηματικά υποχρηματοδοτούνται – μερικές από αυτές για γενιές ολόκληρες. Βλέπεις μια γειτονιά όπως το Τόξτεθ, το Μπρίξτον ή οποιαδήποτε άλλη περιοχή που είναι παραμελημένη και συχνά νιώθεις ότι οι φιλοδοξίες και οι στόχοι στη ζωή σου είναι αναγκαστικά περιορισμένοι, αν είσαι από εκείνα τα μέρη. Τουλάχιστον, αυτή είναι η δική μου εμπειρία».
Ειδικά όσον αφορά τις φωτογραφίες των τερμάτων που είναι πρόχειρα σχεδιασμένα σε τοίχους, υπάρχει ένα απόκοσμο στοιχείο στη δουλειά του Michael. Οι λευκές γραμμές είναι συχνά ξεθωριασμένες, λόγω της κακοκαιρίας και του χρόνου, πράγμα που, σε αντίθεση με τον πορτοκαλοκόκκινο καμβά των τούβλων, τις κάνει να μοιάζουν με τον απόηχο μιας άλλης εποχής.
Αυτό αντανακλά την αίσθηση της κοινωνικής παραμέλησης που βρίσκεται στην καρδιά του project Urban Goals, όμως ταυτόχρονα δημιουργεί αιχμηρές εικόνες που συγκινούν. Υπάρχει ίσως μια αίσθηση οργής στις φωτογραφίες, καθώς και μια αίσθηση θλίψης, η οποία ενισχύεται από τον αυθορμητισμό και την απλότητα του σκηνικού: φωτογραφίες από αυτοσχέδια γήπεδα ποδοσφαίρου, συμπυκνωμένα σε μεταλλικές μπάρες και γραμμές από μπογιά.
Αν όμως υπάρχει μια μελαγχολική πτυχή στο project Urban Goals, σίγουρα υπάρχει και μια αίσθηση ελπίδας μέσα σε κάθε φωτογραφία. Παρόλο που, όπως λέει ο Michael, «σπάνια βρίσκεις αυτοσχέδια τέρματα στις πλούσιες περιοχές μια πόλης – τα βρίσκεις πάντα σε μέρη που δεν παίρνουν πολλή αγάπη», μπορεί να βρεθεί λίγη αγάπη στους ζωγραφισμένους τοίχους και τα σπασμένα καφετιά τούβλα τους.
Αν και οι φωτογραφίες του Michael λένε κάτι για την ανισότητα, την έλλειψη και την ανέχεια, μιλούν επίσης και για κάτι παιδικό που προηγείται όλων των ανησυχιών που αποκτούμε οι περισσότεροι ενήλικες. Ένα ζωγραφισμένο γκολπόστ στην άκρη μιας σιδηροδρομικής γέφυρας μπορεί να συμβολίζει την παραμέληση για έναν ενήλικα, όμως για ένα παιδί που παίζει ποδόσφαιρο εκεί, ίσως και να είναι ο μεγαλύτερος θησαυρός του κόσμου.
Έτσι, όπως υποδηλώνει και ο τίτλος του project, οι ξεθωριασμένες εστίες πάνω στους τοίχους ενός κτιρίου ίσως να είναι ακόμη ένας λόγος να ονειροπολείς και να οραματίζεσαι τους μελλοντικούς ηρωισμούς μέσα στο γήπεδο. Όντας ζωγραφισμένες και όχι μόνιμες, αυτές οι εστίες συμβολίζουν και κάτι διαχρονικό: τις απλές απολαύσεις του να είσαι παιδί.
Περισσότερα από το VICE
Η Εφιαλτική Γέννα της Serena Williams Είναι Υπερβολικά Οικεία για τις Μαύρες Γυναίκες
Όλα Όσα Εμαθα για το Σεξ, Ένα Απόγευμα Σαββάτου στην Ιερά Οδό
Δέκα Eρωτήσεις που Πάντα Ήθελες να Κάνεις σε μια Αεροσυνοδό