Η ενοικίαση σπιτιού είναι εδώ και καιρό σκέτη κόλαση. Μέχρι τώρα, πιθανότατα θα έχεις ακούσει τις φρικτές ιστορίες για τις αυξήσεις ενοικίων, τις μάχες πλειοδότησης και τις ουρές που σχηματίζουν επίδοξοι ενοικιαστές για να δουν σπίτια με διαρροές, μούχλα και υγρασία.
Το σωστό θα ήταν να θεσπίσει νόμους η κυβέρνηση για την προστασία των ενοικιαστών και να δεσμευτεί να χτίσει πραγματικά οικονομικά προσιτές κοινωνικές κατοικίες. Τον Απρίλιο, στο Ηνωμένο Βασίλειο, η κυβέρνηση τούς έδωσε περισσότερες δικαιοδοσίες ώστε να μπορούν να εκδιώξουν τους λεγόμενους αντικοινωνικούς ενοικιαστές με προειδοποίηση δύο εβδομάδων – ένα μέτρο που δεν μπορούσε να έρθει σε χειρότερη στιγμή.
Videos by VICE
«Το ανησυχητικό είναι η μείωση της προθεσμίας ειδοποίησης έξωσης σε μόλις δύο εβδομάδες για όσους καθυστερούν την πληρωμή του ενοικίου», λέει η Amy Cullen, υπεύθυνη πολιτικής και έρευνας στο ACORN, ένα σωματείο που ασχολείται με τη στέγαση στην κοινότητα. «Ζούμε μια κρίση του κόστους διαβίωσης και κάποιοι αναγκάζονται να επιλέξουν μεταξύ του ενοικίου και της θέρμανσης του σπιτιού τους, κι αυτό το μέτρο θα επιδεινώσει περαιτέρω τη στεγαστική κρίση και θα δημιουργήσει περισσότερους άστεγους».
Ο ανταγωνισμός γίνεται εντονότερος μεταξύ των ενοικιαστών, καθώς ο αριθμός των διαθέσιμων κατοικιών προς ενοικίαση στη Βρετανία μειώθηκε κατά ένα τρίτο τους τελευταίους 18 μήνες. Είναι μια κρίση που εκμεταλλεύονται οι ιδιοκτήτες: υποβάλλουν υποψήφιους ενοικιαστές σε συνεντεύξεις που μοιάζουν με συνεντεύξεις δουλειάς, κάνουν αναξιόπιστα συμβόλαια, ζητάνε προκαταβολές πολλών ενοικίων ή τους βάζουν τους να συμφωνήσουν σε τακτικές αυξήσεις. «Γίνεται πάντα πολύς λόγος για την επιλογή των καταναλωτών, αλλά για πάρα πολλούς ανθρώπους η επιλογή είναι μεταξύ του να είναι άστεγοι και να δεχτούν τις τρελές απαιτήσεις του ιδιοκτήτη», λέει η Cullen. «Δεν μπορούμε να περιμένουμε να αυτορυθμιστεί η αγορά κατοικίας, διότι δεν πρόκειται».
Μιλήσαμε σε εννέα άτομα για φρικτές συμπεριφορές ιδιοκτητών που κάνουν την ενοικίαση ενός χώρου ακόμα πιο δύσκολη από ό,τι ήταν πριν. Αν χρειαζόσουν αποδείξεις ότι κάποιοι ιδιοκτήτες είναι αποβράσματα, μην ψάχνεις άλλο.
«Μας ανάγκασε να κάνουμε αίτηση μέσω βίντεο τύπου Χ-Factor»
Μετά από μήνες αναζήτησης, βρήκαμε ένα σπίτι που μας άρεσε. Ο μεσίτης μας ενημέρωσε ότι η ιδιοκτήτρια ήταν έγκυος, ζούσε στην Ιαπωνία και ότι είχε αγοράσει το σπίτι για το μελλοντικό μωρό της. Έτσι, ο πραγματικός ιδιοκτήτης μας θα ήταν ένα αγέννητο παιδί.
Μας είπαν ότι η ιδιοκτήτρια ήθελε να υποβάλουμε αίτηση-βίντεο για το ακίνητο. Έτσι, τέσσερις από εμάς στριμωχτήκαμε γύρω από μια κάμερα τηλεφώνου σε μια γωνιά της παμπ και λέγαμε εναλλάξ τι δουλειά κάναμε, πόσα βγάζαμε και γιατί θα ήμασταν καλοί ένοικοι. Έμοιαζε με ακρόαση X Factor – ήταν πολύ άβολο. Το υποβάλαμε και τελικά μας απέρριψε.
— Jake Khan, 24, Λονδίνο
«Ο ιδιοκτήτης ακύρωσε το συμφωνητικό ενοικίασης τη μέρα της μετακόμισης»
Πήγα να δω ένα ακίνητο και όλα ήταν υπέροχα – αλλά υπήρχε μια μεγάλη τρύπα και μερικές γρατζουνιές στον τοίχο. Ρώτησα τον ιδιοκτήτη αν επρόκειτο να τα φτιάξει πριν μετακομίσω. Με διαβεβαίωσε πως ναι. Έβαλα μια προκαταβολή 850 λίρες (975 ευρώ) για να καπαρώσω το σπίτι.
Δύο εβδομάδες αργότερα, τη μέρα της μετακόμισης, μου έστειλε το συμβόλαιο στις 9 το πρωί. Υπήρχαν μερικά πράγματα που ρώτησα αν μπορούσαμε να διορθώσουμε – τίποτα σημαντικό, απλώς να διορθωθεί το όνομά μου, εγγύηση για καθάρισμα, μια ερώτηση σχετικά με τη θέση στάθμευσής μου (για την οποία πλήρωνα επιπλέον) και ρωτούσα πότε θα έκανε τις επισκευές που είχε πει.
Σε αυτή τη φάση, έχω μαζέψει τα πάντα, είμαι σε ένα Uber στον δρόμο για να πάω να παραλάβω το φορτηγάκι που είχα νοικιάσει και μου στέλνει μήνυμα: «Φαίνεται ότι δεν είσαι ευχαριστημένη με το ακίνητο πια, οπότε θα σου επιστρέψω την προκαταβολή σου». Αυτό έγινε στις 14:00. Υποτίθεται ότι μετακόμιζα στις 15.00.
Τον ρώτησα αν θα μπορούσαμε να κάνουμε μια κλήση για να το συζητήσουμε, αλλά αρνήθηκε κατηγορηματικά. Είχα χαρίσει ένα σωρό πράγματα λόγω της μετακόμισης – συμπεριλαμβανομένου του πλυντηρίου, του ψυγείου, του φούρνου μικροκυμάτων μου. Δεν έχω βρει ακόμα ένα καινούργιο σπίτι και εξακολουθώ να χρησιμοποιώ κοινόχρηστο πλυντήριο.
– Gracey Mae, 31, Λονδίνο
«Η ιδιοκτήτρια προσπάθησε να μου νοικιάσει το μισό καθιστικό της»
Το χειρότερο που μου συνέβη ήταν όταν πήγα να δω ένα δωμάτιο σε ένα διαμέρισμα. Στις φωτογραφίες φαινόταν υπέροχο: Ήταν τεράστιο και διαφημιζόταν ως ιδιωτικός χώρος. Όταν έφτασα εκεί, το «δωμάτιο» ήταν στην πραγματικότητα το μισό του καθιστικού του διαμερίσματος που χωριζόταν από αυτοσχέδια πάνελ μοριοσανίδας σε ρόδες, με κενό δέκα πόντων από το πάτωμα.
Η ιδιοκτήτρια που ζούσε στο σπίτι μου είπε να μην ανησυχώ, χρησιμοποιούσε το σαλόνι για να παρακολουθεί ταινίες, αλλά αν χρειαζόμουν ιδιωτικότητα θα μπορούσα να της το πω. Ήταν ουσιαστικά μια ξύλινη κουρτίνα που χώριζε το δωμάτιο στα δύο και θα πλήρωνα 750 λίρες (860 ευρώ) τον μήνα.
Εκείνη τη μέρα ήρθαν πάνω από 30 άτομα να το δουν και το άτομο μετά από εμένα το έκλεισε.
– Tiegan, 22, Λονδίνο
«Ο ιδιοκτήτης ήθελε να με χρεώσει επειδή θα έρχονταν φίλοι»
Υπήρχε ένας ιδιοκτήτης που ήθελε να συμπληρώσω ένα υπολογιστικό φύλλο με τις μέρες που θα είχα καλεσμένους. Αν ήταν πάνω από ένα συγκεκριμένο αριθμό, θα έπρεπε να πληρώσω περισσότερο ενοίκιο. Το σκεπτικό του ήταν ότι ένα τρίτο άτομο θα αύξανε τους μηνιαίους λογαριασμούς.
– Fillipe, 29, Λονδίνο
«Μείναμε άστεγοι αφού ο ιδιοκτήτης τα έκανε μαντάρα με την ημερομηνία»
Μετά από περίπου δύο μήνες αναζήτησης, εγώ και δύο άλλοι συγκάτοικοι υποβάλαμε μια προσφορά για ένα σπίτι αφού αυξήσαμε τον προϋπολογισμό μας – ήμασταν απελπισμένοι πια. Ο ιδιοκτήτης μάς έβαλε να υπογράψουμε τριετές συμβόλαιο με αύξηση ενοικίου £50 (σχεδόν 60 ευρώ) τον χρόνο.
Πήγαμε στο σπίτι πριν από την επίσημη μέρα μετακόμισης για να κάνουμε κάποιες μετρήσεις και είδαμε μπροστά μας τους ενοίκους που ζούσαν εκεί. Μας ενημέρωσαν ότι είχαν άλλον έναν μήνα. Αποδείχθηκε ότι η μέρα μετακόμισής μας ήταν νωρίτερα απ’ ό,τι θα έφευγαν εκείνοι. Αναγκαστήκαμε να μεταφέρουμε όλα τα πράγματά μας από το προηγούμενο σπίτι μας σε αποθήκη– την οποία ο ιδιοκτήτης αρνήθηκε να πληρώσει– και να περάσουμε τον επόμενο μήνα σε καναπέδες, στα σπίτια φίλων, μέχρι να μπορέσουμε να μετακομίσουμε.
– Billie, 28, Λονδίνο
«Ο ιδιοκτήτης προσπάθησε να μου πουλήσει μια “παγίδα θανάτου” γεμάτη μούχλα και υγρασία»
Ήταν εφιάλτης γιατί προσπαθούσα να νοικιάσω ως ελεύθερος επαγγελματίας και μόνος μου. Ακόμη και όταν προσπάθησα να προσφέρω εξάμηνη ενοικίαση εκ των προτέρων, δεν ήταν αρκετό. Ένα μεσιτικό γραφείο ήθελε να πληρώσω έναν χρόνο προκαταβολικά και να έχω εγγυητή – άρα 15.000 £ (περίπου 17.000 ευρώ). Αδιανόητο.
Είδα μερικά βρόμικα, υγρά, μικρά, ούτε καν βαμμένα σπίτια. Διαφημίζονται ως διαμερίσματα του ενός υπνοδωματίου, αλλά στην ουσία είχαν ένα κρεβάτι μπροστά από μια κουζίνα και κόστιζαν γύρω στα 900 £ (1.030 ευρώ) χωρίς λογαριασμούς.
Ένας ιδιοκτήτης μου έδειχνε ένα σπίτι και είπα «Μυρίζει υγρασία» κι εκείνος είπε «Όχι, όχι, όχι, είναι μια χαρά». Είχα ένα εργαλείο για να μετρήσω την υγρασία. Το ασφαλές επίπεδο είναι περίπου 50 με 55 % – αυτό το σπίτι είχε 85 %. Τον ρώτησα επίσης για τη μούχλα και ο ιδιοκτήτης είπε «ψέκασε με λίγη χλωρίνη» – δεν φεύγει η μούχλα με χλωρίνη!
– Marti, 34, Μπρίστολ
«Δεν το πήραμε γιατί ζήτησα να καθαριστεί το σπίτι και να κλείσουν κάποιες τρύπες»
Σε ένα ακίνητο ρώτησα αν θα το βάψουν —οι τοίχοι είχαν γρατζουνιές και η μοκέτα στις σκάλες ήταν πενταβρόμικη. Ο μεσίτης είπε ότι εάν κάποιος υποβάλει μια προσφορά χωρίς να ζητήσει τίποτα, τότε πιθανότατα θα δεχτούν αυτήν την προσφορά. Άρα, ο ιδιοκτήτης θα νοίκιαζε ένα ακίνητο 3.000 £ (σχεδόν 3.500 ευρώ) χωρίς να κάνει τίποτα για να το ανανεώσει μετά τους τελευταίους ενοικιαστές.
Προσφέραμε ακόμη και έξι μήνες προκαταβολικά ενοίκια και δεν το πήραμε. Ίσως γιατί ζήτησα να καθαριστεί το σπίτι και να κλείσουν κάποιες τρύπες.
– Ollie, 29, Λονδίνο
«Η ιδιοκτήτρια μάς κρέμασε έναν μήνα μετά την αποδοχή της προσφοράς μας»
Η προσφορά μας για ένα σπίτι έγινε δεκτή υπό τον όρο ότι η ιδιοκτήτρια θα γνώριζε κάθε ενοικιαστή. Οι δύο είχαμε γνωρίσει την ιδιοκτήτρια όταν είδαμε το σπίτι και μας έλεγε ότι είχε καταλήξει τυχαία, και δεν ήταν σαν τους άλλους.
Η τρίτη συγκάτοικος, η Rosie, που ζούσε στο Λιντς, δεν την είχε γνωρίσει. Η Rosie αναγκάστηκε να έρθει με το αυτοκίνητο μέχρι το Λονδίνο και να κοιμάται στον καναπέ για να γνωρίσει την ιδιοκτήτρια και να πάρει άδεια άνευ αποδοχών, διότι η ιδιοκτήτρια μπορούσε να τη συναντήσει μόνο σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα. Ενημέρωσε τη Rosie ότι «δεν ήμασταν η πρώτη της επιλογή» – πολύ καλή αρχή!
Πέρασαν περίπου δύο εβδομάδες και η ιδιοκτήτρια δεν μας είχε παραδώσει το συμβόλαιο. Την κυνηγούσα κάθε τόσο, λέγοντάς της ότι το υπάρχον συμβόλαιο μας έληγε σύντομα. Μου έλεγε «πρέπει να προσπαθήσουμε να αποκτήσουμε αμοιβαία εμπιστοσύνη! Σε εμπιστεύομαι ότι δεν θα βρεις κάπου αλλού και εσύ με εμπιστεύεσαι ότι δεν θα δώσω το σπίτι». Φυσικά δεν λειτούργησε έτσι. Άλλα 30 άτομα είδαν το σπίτι.
«Έπειτα από πάνω από έναν μήνα που προσπαθούσα να υπογράψουμε, μας ζήτησε να στείλουμε μια κατάθεση £1.500 (1.720 ευρώ). Της είπα ότι χρειαζόμασταν μερικές μέρες για να μεταφέρουμε τα χρήματα από τις αποταμιεύσεις, και μας έδωσε μέχρι την Παρασκευή το απόγευμα. Την Παρασκευή, στις 7 το πρωί, μας ενημέρωσε ότι μας απέρριπτε και ότι το διαμέρισμα ξαναβγήκε στην αγορά. Ο λόγος; «Με ταλαιπωρήσατε και τώρα κωλυσιεργείτε».
– Ben Bloom, 29, Λονδίνο
«Ένας πρώην ιδιοκτήτης με σαμπόταρε»
Έψαχνα να νοικιάσω σπίτι ως φοιτήτρια με δύο φίλες μου, που δουλεύουν με πλήρη απασχόληση. Καταφέραμε να βρούμε ένα με τρία δωμάτια μετά από ενάμιση μήνα αναζήτησης, το οποίο δεν ήταν και στην καλύτερη τοποθεσία, αλλά ήμασταν πραγματικά απελπισμένες.
Ο ιδιοκτήτης ήταν δύσπιστος επειδή ήμουν φοιτήτρια και ζήτησε συστάσεις από τον προηγούμενο ιδιοκτήτη μου, που μου έδωσε τόσο κακές συστάσεις, που ήταν πραγματικά σοκαριστικό, γιατί εγώ και οι συγκάτοικοί μου πιστεύαμε ότι είχαμε καλή σχέση μαζί του.
Είχε κρατήσει μέρος της προκαταβολής μας λέγοντας ότι είχαμε κάνει ζημιές. Το διαμέρισμα είχε ποντίκια, το πλυντήριο πιάτων ήταν χαλασμένο –υποτίθεται θα το έφτιαχνε– και υπήρχε μούχλα από πριν μετακομίσουμε. Και νομίζω ότι μου έγραψε κακή συστατική για να στηρίξει τον λόγο που δεν επέστρεψε τα χρήματα.
Νόμιζα ότι θα χρειαζόταν να αναβάλω το τρίτο έτος μου γιατί δεν είχα πού να μείνω. Ο μόνος λόγος που κατάφερα να εξασφαλίσω το σημερινό μου σπίτι είναι επειδή είναι σκέτη τρώγλη και έδωσα μπροστά έξι ενοίκια».
– Kadie Howard, 25, Μάντσεστερ
Κάνε subscribe στο YouTube – VICE Greece.
Περισσότερα από το VICE
Πήγαμε με τον Hambas για Graffiti στις Φυλακές Κορυδαλλού
Το Whorehouse Cinema Είναι το Πρώτο Φεστιβάλ Σεξεργατ(ρι)ών του Άμστερνταμ
Οι Ξεχασμένες Γυναίκες της Σκηνής του Μάντσεστερ και οι 900 Λεσβίες στο Haçienda