«Τον Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα τον λάτρευαν όχι μόνο για τα υπέροχα ακροβατικά του, αλλά και γιατί ήταν ένας τρωτός θεός, αμαρτωλός, ο πιο ανθρώπινος των θεών».
Ο Εδουάρδο Γκαλεάνο συμπύκνωσε σε λίγες λέξεις το σύμπαν αυτού που λάτρεψαν τα χαμίνια στη Βίλα Φιορίτο και σήκωσαν στα χέρια τους οι Ναπολιτάνοι, πριν κατακτήσει τον κόσμο. Ποδοσφαιρική ιδιοφυία, λατίνος, βαθιά πολιτικοποιημένος, όμως αυτοκαταστροφικός, αντισυμβατικός και ταυτόχρονα ο Pibe de Oro (Το Χρυσό Αγόρι) της Νάπολη των μαφιόζικων φατριών. Φανφαρόνος και τρωτός – «ήταν υποχρεωμένος να είναι το αστέρι σε κάθε γιορτή, το μωρό σε κάθε βάφτιση και ο νεκρός σε κάθε κηδεία», έγραψε πάλι ο Γκαλεάνο.
Videos by VICE
Ο Μαραντόνα απασχολεί τους ερευνητές των Κοινωνικών Επιστημών. Δυόμιση μήνες μετά τον θάνατό του στο Μπουένος Άιρες, πανεπιστημιακοί του ΑΠΘ και του Παντείου, στην άλλη άκρη του κόσμου δηλαδή, διοργανώνουν ποδοσφαιρικό τουρνουά στη μνήμη του.
Η αθλητική συνάντηση σχεδιάζεται να πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και σε αυτή θα πάρουν μέρος παιδιά, ελληνόπουλα και προσφυγόπουλα, και νεαροί παίκτες ερασιτεχνικών ομάδων. Τον σχεδιασμό του αθλητικού μέρους ανέλαβε με χαρά ο Χουάν Ραμόν Ρότσα, Αργεντίνος άσσος που γνώριζε προσωπικά τον Μαραντόνα και βέβαια έπαιξε αργότερα στην Ελλάδα.
«Η αρχική ιδέα για τη διοργάνωση του τουρνουά ήταν στο πλαίσιο ενός συνεδρίου για το προσφυγικό που προγραμμάτιζε το Διεπιστημονικό Εργαστήριο Παρευξείνιων και Μεσογειακών Μελετών του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ. Η κυρίαρχη προσέγγιση είναι πως το ποδόσφαιρο είναι το κατ’ εξοχή λαϊκό άθλημα –αρκούν δύο πέτρες για την εστία και μία φθηνή μπάλα– κι επίσης ως άθλημα υπερβαίνει τους διαχωρισμούς και ενώνει», λέει στο VICE o Θέμης Τζήμας, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, μέλος του βασικού πυρήνα που πήρε την πρωτοβουλία.
VICE Video: #MeToo στο Ελληνικό Θέατρο
Ο θάνατος του Μαραντόνα τον περασμένο Νοέμβρη έδωσε νέα διάσταση στο εγχείρημα. «Είναι η κοινωνική παρουσία του Μαραντόνα δίπλα στην ποδοσφαιρική του ιδιοφυία. Ένας κοντός, φαινομενικά ατσούμπαλος ποδοσφαιριστής, που ξεκίνησε από μια φτωχογειτονιά κι έφτασε στην κορυφή του κόσμου. Ο απόλυτος πρωταγωνιστής ενός Μουντιάλ και του πιο έντονα πολιτικοποιημένου αγώνα των τελευταίαων δεκαετιών, αν εξαιρέσουμε κάποια ματς μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου».
Ο Θ. Τζήμας αναφέρεται φυσικά στον αγώνα της Αργεντινής με την Αγγλία στα προημιτελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1986 στο Μεξικό. Στο έκτο λεπτό του δεύτερου ημιχρόνου ο Μαραντόνα σκόραρε χτυπώντας τη μπάλα με το χέρι – το περίφημο «Χέρι του Θεού». Και λίγο αργότερα, πέτυχε το «γκολ του αιώνα», ντριπλάροντας σχεδόν όλη την αγγλική ομάδα πίσω από το κέντρο – δαίμονας και άγγελος, μέσα σε ελάχιστα λεπτά.
«Στο τουρνουά, που θα πραγματοποιηθεί σε δύο Σαββατοκύριακο σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, θα συμμετέχουν μικτές ομάδες νεαρών αθλητών, παιδιών, ελληνόπουλων και προσφυγόπουλων, ώστε ακριβώς να προβληθεί η διάθεση του ποδοσφαίρου ως κοινωνικό φαινόμενο και εργαλείο κατά των διαχωρισμών», λέει στο VICE o αναπληρωτής καθηγητής Γρηγόρης Ζαρωτιάδης, κοσμήτορας της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ.
Κι εκεί έρχεται ο Μαραντόνα. «Τα κοινωνικά χαρακτηριστικά του ποδοσφαίρου συμπίπτουν με τα στοιχεία τη αντισυστημικής προσωπικότητας του Μαραντόνα, αναγνωρίζοντας πάντως και μη δικαιολογώντας την αντιφατικότητα και την τάση αυτοκαταστροφής του εκτός γηπέδων», σημειώνει ο καθηγητής Ζαρωτιάδης.
«Στόχος των δύο πανεπιστημίων είναι μέσα από το τουρνουά να ενισχύσουμε την ομαδικότητα και την αλληλεγγύη, δίδοντας έμφαση στην κοινωνική διάσταση και τη λαϊκότητα του ποδοσφαίρου, η οποία υπερβαίνει τις διαφορές στο ευρύ φάσμα της κοινωνίας και τελικά ενώνει τους ανθρώπους», λέει από την πλευρά του ο καθηγητής Γιάννης Κουζής, κοσμήτορας της Σχολής Πολιτικών Επιστημών του Παντείου Πανεπιστημίου.
Κι έπειτα, είναι πάντα ο Ντιέγκο. «Μια ποδοσφαιρική ιδιοφυία, με κοινωνικές ευαισθησίες και πολιτική θέση και στάση απέναντι στις ανισότητες», λέει ο καθηγητής Κουζής. «Την ίδια στιγμή, ο ίδιος σε έναν φιλικό αγώνα προς τιμήν του, παρότρυνε όσους τον αποθέωναν στις εξέδρες να μην τον παίρνουν ως πρότυπο, γιατί με τη στάση του είχε αναιρέσει πολλά πράγματα».
Πέρα από το αμιγώς αθλητικό κομμάτι, το τουρνουά πρόκειται να συμπεριλάβει εκδηλώσεις και συζητήσεις με γονείς και παιδιά για τον αθλητισμό και τον ρατσισμό. Η οργανωτική επιτροπή σχεδιάζει να απευθυνθεί για υποστήριξη σε δημοσίους φορείς, αθλητικά σωματεία, ιδρύματα του εξωτερικού και σε φορείς της κοινωνίας των πολιτών.
Ένας παλιός Έλληνας φοιτητής στην Ιταλία, αφηγήθηκε στον γράφοντα ότι κάθε καταστηματάρχης στη Νάπολη είχε στο εικονοστάσι του τρεις φωτογραφίες: της Παναγίας, του τοπικού μαφιόζου και του Μαραντόνα. Οι ίδιοι άνθρωποι, όταν η Νάπολη κέρδισε το Ευρωπαϊκό Κύπελλο, έγραψαν στον μαντρότοιχο του νεκροταφείου της πόλης: «Δεν ξέρετε τι χάσατε».
Ακολουθήστε τον Κώστα Κουκουμάκα στο Twitter.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
Ασημί 925: Το Graffiti Περιοδικό που Γεννήθηκε στη Βόρεια Ελλάδα Επέστρεψε
Εύκολη Συνταγή για Κρεμ Μπουλέ με Σοκολάτα και Πορτοκάλι
Περισσότερα από το VICE
-
Bee -
Screenshot: Ubisoft -
Matthias Nareyek/Getty Images -
(Photo by Alison S. Braun / CORBIS / Corbis via Getty Images)
