UPDATE 13:30 Αναβλήθηκε για τις 20 Φεβρουαρίου 2020 η δίκη των 12 κατηγορούμενων για την επίθεση στον Γιάννη Μπουτάρη. Δύο εξ αυτών δήλωσαν κώλυμα των συνηγόρων τους. Στο δικαστήριο βρέθηκε και ο πρώην δήμαρχος Θεσσαλονίκης, που έχει δηλώσει παράσταση πολιτικής αγωγής και αποχώρησε χωρίς να κάνει κάποιο σχόλιο.
Μέλη ποντιακών συλλόγων, ακροδεξιοί και λούμπεν στοιχεία που φέρεται να διατηρούν σχέσεις με την Αστυνομία βρίσκονται μεταξύ των ατόμων που κατηγορούνται για την επίθεση κατά του Γιάννη Μπουτάρη, τον Μάιο του 2018 στον Λευκό Πύργο. Οι 12 για τους οποίους έγινε δικογραφία σε δεύτερη φάση μετά τη λήξη του Αυτοφώρου, πρόκειται να δικαστούν σήμερα στο Πλημμελειοδικείο της Θεσσαλονίκης -ανάμεσά τους και ο Παναγιώτης Ψωμιάδης.
Videos by VICE
Την έρευνα έκανε η Κρατική Ασφάλεια Θεσσαλονίκης. Η έκθεση είναι τόσο πρόχειρη, σαν να πρόκειται για το πιο αδιάφορο πλημμέλημα. Δεν έγινε καμιά προσπάθεια να ερευνηθεί η σύνδεση συγκεκριμένων κατηγορούμενων με ακροδεξιές-εξτρεμιστικές ομάδες. Επίσης, δεν ταυτοποιήθηκαν οι υποκινητές της επίθεσης, παρότι υπήρχε εισαγγελική παραγγελία ειδικά γι’ αυτό. Άθελά τους, ωστόσο, ορισμένοι από τους κατηγορούμενους δίνουν στις γραπτές καταθέσεις τους αποκαλυπτικές πληροφορίες για τη σύνθεση του όχλου που απείλησε να λιντσάρει τον Μπουτάρη.
Ένας από τους 12 είναι εν ενεργεία αστυνομικός στο Τμήμα Αμπελοκήπων-Μενεμένης. Όπως κατέθεσε, με την άφιξη του πρώην δημάρχου τα πνεύματα οξύνθηκαν εξαιτίας δηλώσεών του «που έχουν κριθεί από το σύνολο του ποντιακού ελληνισμού, στον οποίο ανήκω, ότι είναι ανθελληνικές και εις βάρος των συμφερόντων της Ελλάδας». Ο αστυνομικός αρνείται ότι χτύπησε τον Μπουτάρη ή προκάλεσε φθορές στο αυτοκίνητο με το οποίο φυγαδεύτηκε, εκτός από τη φράση «λαμόγιο» που του φώναξε. Ο ίδιος προσκόμισε μια φωτογραφία, στην οποία φαίνεται, όπως λέει, ότι με την κίνηση του χεριού του προσπαθεί να κατευνάσει τα πνεύματα.
Ακριβώς δίπλα του, στην ίδια φωτογραφία βρίσκεται ένα από τα πρόσωπα-κλειδιά του περιστατικού. Πρόκειται για έναν άντρα που φορά πράσινο μπλουζάκι και φαίνεται σε βίντεο να δίνει το σύνθημα για την επίθεση. Πιο ειδικά, ενώ παρακολουθεί για τουλάχιστον δύο λεπτά τους αρχικούς προπηλακισμούς κατά Μπουτάρη και βρίσκεται πίσω από τον κλοιό των αγριεμένων που φωνάζουν «παλιοεβραίε», «παλιόπουστε», ξαφνικά χτυπά τα χέρια του ψηλά και δίνει το σύνθημα για το λιντσάρισμα.
«Οργανωμένη επίθεση»
Σε αυτό το σινιάλο στηρίζεται η δικαστική απόφαση για τους τρεις πρώτους που συνελήφθησαν εντός του Αυτοφώρου, καταλήγοντας ότι η επίθεση ήταν οργανωμένη. Το δικαστήριο έκρινε ότι δόθηκε «σύνθημα για να κινηθεί το πλήθος σε βάρος του δημάρχου Θεσσαλονίκης» και ότι «ομάδα 10-15 ατόμων, κατόπιν του ανωτέρου συνθήματος, με ενωμένες δυνάμεις βιαιοπράγησαν» εναντίον του. Το ίδιο απόγευμα στον Λευκό Πύργο βρίσκονταν πέντε αστυνομικοί με πολιτικά, από τους οποίους μόνο ένας επενέβη για να απωθήσει τους δράστες, την ώρα που ο Μπουτάρης είχε πέσει στο έδαφος και δεχόταν κλωτσιές. Κανείς από τους υπόλοιπους δεν κλήθηκε για εξηγήσεις.
Οι δύο από τους τρεις που είχαν καταδικαστεί στο Αυτόφωρο, δεν ήταν περαστικοί (ο τρίτος ήταν ένας σεσημασμένος για κλοπές ομογενής από τη Γεωργία). Όπως αποκάλυψε το VICE, τα ίδια πρόσωπα ήταν στην ομάδα ακροδεξιών που προσπάθησε να διαλύσει το Thessaloniki Pride τον Ιούνιο του 2017. Τη διαμαρτυρία είχε προαναγγείλει η ακροδεξιά ομάδα «Ιερός Λόχος». Πρόκειται για σκληροπυρηνική γκρούπα που πρωτοστάτησε τα προηγούμενα χρόνια στα επεισόδια για τη φοίτηση προσφυγόπουλων στο Ωραιόκαστρο κι επίσης σε συγκεντρώσεις παρα-θρησκευτικών οργανώσεων κατά θεατρικών παραστάσεων.
Σε φωτογραφίες από τα επεισόδια του 2017 στο Thessaloniki Pride που κατατέθηκαν στο Αυτόφωρο, ο ένας από τους δράστες της επίθεση στον Μπουτάρη, 20 ετών, (τον κλώτσησε στην κοιλιά και έσπασε με γροθιά του τζάμι του αυτοκινήτου του) έχει ακάλυπτα τα χαρακτηριστικά του. Ο δεύτερος, επίσης 20 ετών, φορά καπέλο και γυαλιά, και κρατά στο χέρι τη δερμάτινη ζώνη του παντελονιού του. Στην ίδια ομάδα που επιτέθηκε στο Pride διακρίνεται κι ένα ακόμη άτομο, το οποίο, κατά την επίθεση στον πρώην δήμαρχο, τον είχε ακολουθήσει ως το αυτοκίνητο, κλωτσώντας την πόρτα.
Στις 21 Ιανουαρίου 2018 πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη το συλλαλητήριο για το Μακεδονικό. Ομάδα περίπου 80 μαυροφορεμένων ατόμων, που κρατούσαν ελληνικές σημαίες και ρόπαλα, προσπάθησαν να πλησιάσουν στην εξέδρα. Δύο από τους εμπλεκόμενους στην επίθεση Μπουτάρη ήταν στην ίδια ομάδα, όπως προκύπτει από τις φωτογραφίες που περιλαμβάνονται στα αναγνωστέα έγγραφα. Το ίδιο απόγευμα άγνωστοι πυρπόλησαν την κατάληψη Libertatia με μολότοφ και φωτοβολίδες. Υπήρξε τότε σε πληροφοριακό επίπεδο σύνδεσή με τη Combat 18, επίσης σκληροπυρηνική ομάδα που φέρεται τελευταία να έχει διαλυθεί.
VICE Video: Η Ειρήνη Σκυλακάκη Τραγουδά τις Ιστορίες της
Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.
Λίγα 24ωρα πριν την επίθεση στον Μπουτάρη, είχε δημιουργηθεί ένα τοξικό κλίμα στη Θεσσαλονίκη. Ακροδεξιοί και περιθωριακές ιστοσελίδες ανακύκλωναν το fake news ότι την ίδια μέρα ο δήμαρχος είχε δώσει άδεια για το Gay Pride. Η αλήθεια είναι ότι στο Radical Pride συμμετείχαν ΛΟΑΤΚΙ άτομα, πρόσφυγες και συλλογικότητες αντιεξουσιαστών που δεν έχουν καμία σχέση με το «επίσημο» Thessaloniki Pride, το οποίο στηρίζει ο δήμος Θεσσαλονίκης και ήταν προγραμματισμένο πέντε μέρες αργότερα. Ο Βελόπουλος είχε φθάσει στο σημείο να βγάλει κομματική ανακοίνωση σύμφωνα με την οποία ο Μπουτάρης πήγε στην εκδήλωση των Ποντίων με αυτοκόλλητο ΛΟΑΤΚΙ στο πέτο – τελικά ήταν μια κονκάρδα με το σύμβολο της γενοκτονίας των Ποντίων.
«Έφερε τους γκέι»
Μεταξύ των 12 που δικάζονται σήμερα στη Θεσσαλονίκη είναι ένας 59χρονος που δηλώνει αντιπρόεδρος ποντιακού συλλόγου στον Λαγκαδά. Κατέθεσε στην αστυνομία πως όταν είδε τον Μπουτάρη, ευρισκόμενος «σε κατάσταση ψυχικής έξαψης και ιεράς αγανάκτησης», άρχισε να φωνάζει, «Σήμερα τους γκέι τους έφερε ο ξεφτίλας; (…) Να φύγει (…) Έφερε τους γκέι, τη μνήμη δεν τη σεβάστηκε». Ο ίδιος περιγράφει την επίθεση κάπως διαφορετικά: «Μετά την κατακραυγή για περίπου πέντε λεπτά, ίσως και περισσότερο, βρέθηκαν αρκετοί κοντά του και του έλεγαν πάλι να φύγει. Κάποιοι τον έσπρωξαν και σιγά-σιγά υποχώρησε και εξαναγκάστηκε να φύγει». Ο 59χρονος πρωτοστατεί στις περισσότερες εκδηλώσεις ακροδεξιών στη Θεσσαλονίκη. Στο προφίλ του στο Facebook ποστάρει με ρυθμό bot ακραία ρατσιστικά και συνωμοσιολογικά μηνύματα. Τελευταία είναι κατά του «λαθροεποικισμού» στην Ελλάδα, επικροτώντας τα μπλόκα κατά προσφύγων στα Γιαννιτσά και τη Σκύδρα. Στη φετινή στρατιωτική παρέλαση της Θεσσαλονίκης κατέβηκε μαζί με άλλους, κρατώντας πανό για τον Κατσίφα και το Μακεδονικό.
Τουλάχιστον τέσσερις από τους 12 κατηγορούμενους κατέθεσαν ότι αντέδρασαν μόλις είδαν τον Μπουτάρη, εξαιτίας δηλώσεων που είχε κάνει για τον Κεμάλ Ατατούρκ και πιο ειδικά για τη φράση, «Χέστηκα αν ο Κεμάλ σκότωσε ή δεν σκότωσε Έλληνες» (I don’t give a shit). Του χρεώνουν, επίσης, τη στάση του στο Μακεδονικό και άλλοι λένε ότι θυμήθηκαν την πρόταση που είχε κάνει για τη μετονομασία της οδού Αγίου Δημητρίου σε Κεμάλ Ατατούρκ. Αυτό το τελευταίο είναι ακόμη ένα fake news που κυνηγά τον Μπουτάρη από τη δεκαετία του ’90. Ένας ακόμη κατηγορούμενος, 22 ετών, έχει προφίλ γεμάτο ακροδεξιά μηνύματα – ποστάρει δηλώσεις του Κασιδιάρη για «προδότες πολιτικούς», φωτογραφίες με ρωσικά σύμβολα, μοναχούς κ.α. «Οφείλω να τονίσω ότι η καταγωγή μου είναι από το Καζακστάν και συνεπώς οι γονείς μου έχουν βιώσει τις βιαιοπραγίες κατά του Ποντιακού Ελληνισμού, τις οποίες και μου μετέδωσαν», γράφει ο 22χρονος.
Υπάρχουν δύο ακόμη περιπτώσεις. Η πρώτη αφορά τον 41χρονο άντρα, ιδιοκτήτη επιχείρησης στη Δυτική Θεσσαλονίκη, που φαίνεται να προπηλακίζει τον Μπουτάρη κρατώντας αγκαλιά την ανήλικη κόρη του. Στη γραπτή του κατάθεση μιλά κι αυτός για τις «ανθελληνικές και εθνικά επικίνδυνες δηλώσεις» του πρώην δημάρχου και δέχεται ότι απλώς τον αποκάλεσε «προδότη». «Η μόνη κίνηση που έκανα ήταν η επαναλαμβανόμενη, δεικτική με φορά προς τον κ. Μπουτάρη ανάταση του αριστερού μου χεριού, κατά την ολοκλήρωση της οποίας ο συνοδός του έπεσε πάνω στο χέρι μου (…) Αποτέλεσμα της πτώσης του ήταν να διακινδυνεύσω να χάσω την ισορροπία μου, γεγονός που με θορύβησε σε σχέση με τη σωματική ακεραιότητα της κόρης μου, οπότε αποχώρησα».
Ο τελευταίος στο κατηγορητήριο είναι ο Παναγιώτης Ψωμιάδης. Την ώρα που εμφανίστηκε στον Λευκό Πύργο ο Μπουτάρης, εκείνος έκανε δηλώσεις σε τοπικό site. Πίσω του νεαροί φωνάζουν, «Πόντος, γη ελληνική, θα ξαναγυρίσουμε και θα τρέμει η γη». Στο φόντο διακρίνεται ο Μπουτάρης, τη στιγμή που οι δράστες της επίθεσης αρχίζουν να του φωνάζουν «ξεφτιλισμένε», «προδότη». Ο Ψωμιάδης βρίσκει την ευκαιρία: «Να, αυτός έχει ξεπουλήσει τη Μακεδονία. Αυτή η χολέρα, αυτό το τραβέλι το πολιτικό», λέει στην κάμερα. Αμέσως μετά, οι τριγύρω ξεσπούν: «Μπουτάρη ξεφτίλα, προσκύνα τον Αττίλα».
Οι 12 καλούνται να δικαστούν στο Μονομελές Πλημμελειοδικείο κατά περίπτωση για διατάραξη κοινής ειρήνης, έργω και λόγω εξύβριση και φθορά ξένης ιδιοκτησίας. Ο Ψωμιάδης κατηγορείται για προτροπή σε διάπραξη αδικήματος.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
Η Ιστορία της Βραζιλιάνας Τρανς που Αναγκάστηκε να Καταπιεί «Αυγά» Κόκας και Συνελήφθη στην Αθήνα
Η Ιστορία της Κινέζικης Μαφίας στην Αθήνα
Πώς το Bad Romance της Lady Gaga Άλλαξε την Pop Μουσική