Όταν η Shannon Taggart ήταν 16 ετών, η ξαδέρφη της επισκέφτηκε ένα μέντιουμ και της είπε μια ανησυχητική ιστορία για τις συνθήκες θανάτου του μακαρίτη παππού τους, την οποία μοιράστηκε με την οικογένεια. Την ίδια εποχή, η Taggart παρακολούθησε ένα μάθημα φωτογραφίας στο λύκειο και μυήθηκε στο έργο της Diane Arbus. «Ήταν η πρώτη φορά που κατάλαβα πραγματικά τι μπορούσε να κάνει η φωτογραφία, επειδή ένιωθα ότι μπορούσα να δω μέσα στο μυαλό της», λέει. Η Taggart δεν είχε ιδέα τότε πόσο σημαντικός θα γινόταν ο πνευματισμός για το έργο της.
Μια δεκαετία αργότερα, το 2001, ενώ εργαζόταν ως φωτορεπόρτερ, η Taggart επέστρεψε στο Lily Dale – το χωριουδάκι στην πολιτεία της Νέας Υόρκης όπου το μέντιουμ είχε μιλήσει με τον ξάδερφό της. Γνωστή για τους στενούς δεσμούς της με τον πνευματισμό, η Taggart φαντάστηκε ότι το ταξίδι της στο Lily Dale δεν θα ήταν παρά ένα καλοκαιρινό πρότζεκτ για τη θρησκεία.
Videos by VICE
Αποδείχτηκε, ωστόσο, ότι η Taggart θα περνούσε σχεδόν 20 χρόνια ταξιδεύοντας και συναντώντας πνευματιστές, φωτογραφίζοντάς τους και μαθαίνοντας για τις πρακτικές τους. «Το Lily Dale άλλαξε τα πάντα στη φωτογραφική μου πρακτική», λέει σήμερα, «άλλαξε την προσέγγισή μου σε όλα».
Αυτό το εγχείρημα διάρκειας δύο δεκαετιών έγινε βιβλίο το 2019, με τίτλο Séance, το οποίο συνδύαζε τις δικές της αιθέριες φωτογραφίες και νεκρές φύσεις, με έργα από τα τέλη του 19ου και του 20ού αιώνα, ενώ συνοδευόταν από πρόλογο του συγγραφέα και ηθοποιού, Dan Aykroyd, από τα Ghostbusters, που είναι πνευματιστής τέταρτης γενιάς. Το περιοδικό Time το χαρακτήρισε λεύκωμα φωτογραφίας της χρονιάς για το 2019 και πρόσφατα αναθεωρήθηκε από το Atelier Éditions, με νέες εικόνες και σχόλια από τον συγγραφέα και σκηνοθέτη J. F. Martel.
Μιλήσαμε με την Taggart για την αποδοχή της ασάφειας και για το πώς ο Aykroyd έγινε κομμάτι του πρότζεκτ.
VICE: Τι ρόλο έπαιξε η θρησκεία στη ζωή σου μεγαλώνοντας και πώς αυτό επηρέασε την προσέγγισή σου στον πνευματισμό αργότερα; Shannon Taggart: Μεγάλωσα ως καθολική, οπότε ο πνευματισμός δεν ήταν τόσο τρελός για μένα, με τις πεποιθήσεις με τις οποίες μεγάλωσα, αλλά δεν τον γνώριζα ως θρησκεία. Οι καθολικοί δεν πιστεύουν πραγματικά κάτι διαφορετικό από όσα λένε οι πνευματιστές, επειδή οι πνευματιστές πιστεύουν ότι υπάρχει μια μεταθανάτια ζωή και οι βίοι των αγίων είναι πολύ παρόμοιοι με τις ζωές κάποιων μέντιουμ.
Αρχικά μυήθηκες στον πνευματισμό ως έφηβη, όταν ο ξάδερφός σου επισκέφτηκε ένα μέντιουμ. Ναι, της είπαν ένα μυστικό για τον θάνατο του παππού μου, που αποδείχθηκε αλήθεια. Όλη μου η οικογένειά μου σοκαρίστηκε και σκέφτηκα «πώς γίνεται να το ήξερε αυτό μια εντελώς άγνωστη;». Αυτή η ερώτηση μου έμεινε. Όταν έγινα επαγγελματίας φωτογράφος, έψαχνα για ένα μεγαλύτερο πρότζεκτ ντοκιμαντέρ με το οποίο θα μπορούσα να είμαι δημιουργική. Δεν είχα ιδέα ότι θα έβρισκα ένα τόσο περίεργο και ενδιαφέρον θέμα.
Και μπορείτε να μιλήσετε για την επιστροφή σας στον πνευματισμό και πώς ξεκίνησε αυτό το έργο;
Εκείνο το πρώτο καλοκαίρι, το 2001, οι πνευματιστές στο Lily Dale μου δίδαξαν την ιστορία τους, η οποία ήταν συγκλονιστική επειδή ανακάλυψα ότι ο πνευματισμός ήταν βαθιά συνδεδεμένος με το κίνημα για τα δικαιώματα των γυναικών και είχε υπάρξει όχημα για προοδευτικές πολιτικές όπως η μεταρρύθμιση του γάμου και η κατάργηση της δουλείας. Στη συνέχεια έμαθα για τη φωτογραφία πνευμάτων, η οποία ήταν πραγματικά σοκ για μένα – δεν είχα ιδέα ότι ο πνευματισμός είχε αυτή τη φωτογραφική ιστορία, ότι ήταν πραγματικά η πρώτη θρησκεία που χρησιμοποίησε τη φωτογραφία με εικονογραφικό τρόπο.
Ερευνώντας αυτή την ιστορία, που είναι τόσο παράλογη, τρομακτική και γκροτέσκα, αλλά και παράξενα όμορφη, καταγοητεύτηκα. Είναι οι πιο μοναδικά ανησυχητικές εικόνες που έχω δει ποτέ. Συνέχισα να αναλύω, αλλά το 2005 εγκατέλειψα το πρότζεκτ για αρκετά χρόνια επειδή απλώς σκεφτόμουν, πώς φωτογραφίζεις μια αόρατη εμπειρία; Έκανα λοιπόν πολλή έρευνα και άρχισα να ενστερνίζομαι την ασάφεια και τη σύγχυση, αντί να τα βλέπω σαν αλήθεια ή ψέματα.
Πώς κατάφερες την απαραίτητη οικειότητα για ένα πρότζεκτ όπως το Séance; Ένας από τους λόγους που το πρότζεκτ έγινε τόσο έντονο είναι επειδή γνώρισα όλους αυτούς τους υπέροχους, εκκεντρικούς ανθρώπους που είχαν τρελές εμπειρίες που εγώ δεν είχα ποτέ, αλλά τις οποίες πίστευα. Το στερεότυπο όταν πήγα πρώτη φορά εκεί ήταν, «θα συναντήσεις ένα σωρό τσαρλατάνους που σε ξεγελούν για χρήματα», αλλά πραγματικά δεν συνάντησα αυτό. Συνάντησα ειλικρινείς ανθρώπους και είδα πολλές ειλικρινείς συζητήσεις σχετικά με παράξενες ανθρώπινες εμπειρίες, και όλο αυτό με μάγεψε πραγματικά.
Το πρότζεκτ έχει ένα ανθρωπολογικό και ερευνητικό στοιχείο, γι’ αυτό έκανα 60 συνεντεύξεις με ανθρώπους που είχα φωτογραφίσει όλα αυτά τα χρόνια, προσθέτοντας τις φωνές τους στο λεύκωμα. Ήταν πολύ συνεργατικό. Υπάρχει μεγάλη εμπιστοσύνη γιατί μου επιτρέπουν να φωτογραφίσω τις πολύ ευαίσθητες προσωπικές εμπειρίες τους και νομίζω ότι αντιλήφθηκαν την ειλικρινή μου περιέργεια, δεν προσπαθούσα να απομυθοποιήσω, αλλά να γίνω κομμάτι του.
Ο Dan Aykroyd έγραψε τον πρόλογο του βιβλίου. Πώς προέκυψε αυτό;
Πάντα ήμουν fan των Ghostbusters – είναι η πρώτη φορά που άκουσα τον όρο εκτόπλασμα. Ο πατέρας του Dan, ο Peter, είχε γράψει ένα βιβλίο με τίτλο A History of Ghosts και έκανε κάποια έρευνα στο Lily Dale. Ήταν οικογένεια πνευματιστών. Ο Dan ήρθε στο Lily Dale και μέσω κοινών φίλων γνωριστήκαμε – ξέρει πολλά για την ψυχική έρευνα.
Πολιτιστικά, έχεις παρατηρήσει κάποια αλλαγή στη στάση απέναντι στον πνευματισμό από τότε που ξεκίνησες το πρότζεκτ; Σίγουρα. Ξεκίνησα το 2001, προτού γίνει η πρώτη μεγάλη έκθεση πνευματιστικής φωτογραφίας, προτού κάποιος αναγνωρίσει τη Hilma af Klint ή κάποιον από τους πνευματιστές καλλιτέχνες. Τώρα, διαπιστώνω ότι υπάρχει μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση και διαφάνεια, ειδικά στον κόσμο της τέχνης λόγω της Klint και της Georgiana Houghton.
Σε ό,τι αφορά τις δικές σου εμπειρίες, μπορείς να μου πεις κάποια πράγματα που έχεις μάθει τις δύο τελευταίες δεκαετίες;
Στη σημερινή εποχή το στερεότυπο είναι ότι αυτά τα πράγματα είναι πολύ αντιπνευματικό και αυτό που με εξέπληξε ήταν ότι ανακάλυψα πως υπάρχει σχετική ιστορία από πίσω. Στην πραγματικότητα, εμείς είμαστε η ανωμαλία – σε αυτήν τη σύγχρονη δυτική, ακαδημαϊκή κουλτούρα, με την άρνηση αυτών των πρακτικών ως σημαντικών ή πραγματικών. Οι άνθρωποι μιλούσαν με πνεύματα σε κάθε χώρα, σε κάθε εποχή διαχρονικά. Είναι δύσκολο να συνδυάσω αυτούς τους δύο κόσμους και προσπάθησα να το δω περισσότερο υπό ένα αρχαίο πρίσμα παρά με έναν σύγχρονο, εξετάζοντας πώς αυτές οι πρακτικές είχαν παίξει ρόλο στην ανθρώπινη ιστορία
Κάνε subscribe στο YouTube – VICE Greece.
Περισσότερα από το VICE
Οι “AFAB” Drag Queens της Αθήνας Δεν Θέλουν να τις Λέμε AFAB
Φωτογραφίες Δείχνουν Ναρκωτικά Αξίας Μισού Δισεκατομμυρίου να Γίνονται Καπνός
