Διασκέδαση

Η Ιστορία της Φράσης «Ιδού η Ρόδος, Ιδού και το Πήδημα»

Την επόμενη φορά που θα χρησιμοποιήσεις το «Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα» να θυμάσαι ότι απαγγέλεις Αίσωπο.
Rhodes,_with_the_channel_between_the_Islands_and_Asia_Minor_-_Carne_John_-_1836 (1)
Απεικόνιση του ανατολικού τμήματος του νησιού με τις όχθες της Μικράς Ασίας στον ορίζοντα, 1836. Εικόνα: Wikipedia

Όλοι είχαμε στο σχολείο έναν τύπο ο οποίος υποστήριζε ότι έχει καταφέρει κάτι εξωπραγματικό - όταν δεν ήταν κανείς μπροστά. Για παράδειγμα, στο δικό μου, υπήρχε ένα παιδί που διατυμπάνιζε ότι είχε κάνει οκτώ συνεχόμενα βήματα στον τοίχο. Κάτι μεταξύ Spiderman και parkour ένα πράγμα. Ωστόσο, κάθε φορά που του λέγαμε να το κάνει μπροστά μας, έλεγε ότι δεν φορούσε τα «σωστά» παπούτσια.

«Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα», θα μπορούσε να του πει κάποιο από τα υπόλοιπα παιδιά στο προαύλιο, παρακινώντας τον «φιδέμπορα» -άλλη λέξη με την οποία θα καταπιαστούμε μελλοντικά- να κάνει αυτά τα οκτώ βήματα στον τοίχο.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Η παραπάνω φράση ταιριάζει απόλυτα στην περίσταση, αφού προέρχεται από μια παρόμοια ιστορία. Αποτελεί δημιούργημα του Αισώπου, ο οποίος την έπλασε για τις ανάγκες ενός μύθου με τίτλο «Ανήρ κομπαστής» - σε ελεύθερη απόδοση: Καυχησιάρης Τύπος.

Σε αυτόν διαβάζουμε για έναν Αθηναίο αθλητή, ο οποίος ισχυριζόταν ότι κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στο νησί της Ρόδου είχε πραγματοποιήσει ένα απίστευτο για την εποχή άλμα. Όταν καταλάβαινε πως κάποιος δεν τον πίστευε, τον παρότρυνε να επισκεφτεί τη Ρόδο και να ρωτήσει τους ντόπιους αυτόπτες μάρτυρες του κατορθώματός του.

Ένα ταξίδι που για τα δεδομένα της εποχής ήταν τεράστιο.

Μάλιστα, περιαυτολογούσε σε τέτοιο βαθμό που ένας από τους γνωστούς του δεν άντεξε και έγραψε στην άμμο τη λέξη «Ρόδος», λέγοντας την ατάκα: «αὐτοῦ γὰρ καὶ Ῥόδος καὶ πήδημα».

Η γνωστή έκφραση, δηλαδή, αλλά στα Αρχαία Ελληνικά.

Παρακάτω παραθέτω το αρχαίο κείμενο με τη μετάφρασή του, όπως μπορεί να το βρει κανείς στο Greek-Language.gr:   

Πένταθλος Κομπάστης

[33.1] ἀνὴρ πένταθλος ἐπ᾽ ἀνανδρίᾳ ἑκάστοτε ὑπὸ τῶν πολιτῶν ὀνειδιζόμενος ἀποδημήσας ποτὲ καὶ μετὰ χρόνον ἐπανελθὼν ἀλαζονευόμενος ἔλεγεν, ὡς πολλὰ μὲν καὶ ἐν ἄλλαις πόλεσιν ἀνδραγαθήσας ἐν τῇ Ῥόδῳ τοιοῦτον ἥλατο πήδημα ὡς μηδένα τῶν Ὀλυμπιονικῶν ἐφικέσθαι. καὶ τούτου μάρτυρας ἔφη παρέξεσθαι τοὺς παρατετυχηκότας, ἂν ἄρα ποτὲ ἐπιδημήσωσι. τῶν δὲ παρόντων τις ὑποτυχὼν ἔφη πρὸς αὐτόν· «ἀλλ᾽, ὦ οὗτος, εἰ τοῦτο ἀληθές ἐστιν, οὐδὲν δεῖ σοι μαρτύρων· αὐτοῦ γὰρ Ῥόδος καὶ πήδημα».

ΑΠΟΔΟΣΗ

Ο Καυχησιάρης των Πέντε Αθλημάτων

[33.1] Ήταν μια φορά ένας πενταθλητής που οι συμπολίτες του συνέχεια τον χλεύαζαν για τη μαλθακότητά του. Έφυγε λοιπόν ταξίδι και όταν επέστρεψε ξανά στον τόπο του, μετά από πολύ καιρό, βάλθηκε να αραδιάζει καυχησιές, λέγοντας για πολλά και διάφορα ανδραγαθήματα που επιτέλεσε στη μία ή στην άλλη πόλη. Μεταξύ άλλων διηγούνταν και για τη Ρόδο, όπου έκανε, λέει, τέτοιο ρεκόρ στο πήδημα που κανένας Ολυμπιονίκης δεν μπορούσε να το ισοφαρίσει.

Και από πάνω διαβεβαίωνε ότι θα καλέσει μάρτυρες για το κατόρθωμά του όσους ήσαν παρόντες στην περίσταση, αν τύχει να περάσουν ποτέ από τούτα τα μέρη. Ένας από τους παριστάμενους τότε του έκοψε τα πολλά λόγια και του είπε: «Παλληκαρά μου, μην καθυστερούμε. Αν λες αλήθεια, δεν σου χρειάζονται μάρτυρες. Να εδώ χάμω η Ρόδος — να δούμε τώρα το πήδημα».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Η έκφραση ταξίδεψε μέσα στους αιώνες και χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα. Παρότι αναφέρεται το νησί της Ρόδου, δεν έχει κάποια ιδιαίτερη σχέση με την ουσία της.

Το μόνο που έχει μείνει αναπάντητο, αφού δεν έχει διασωθεί από την παράδοση, είναι η απάντηση του καυχησιάρη αθλητή και αν τελικά έκανε μπροστά στους Αθηναίους κάποιο εντυπωσιακό άλμα.

Την επόμενη φορά που θα χρησιμοποιήσεις το «Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα», λοιπόν, να θυμάσαι ότι απαγγέλεις Αίσωπο!

Ακολουθήστε τον Αντώνη Κωνσταντάρα στο Ιnstagram.

 Περισσότερα από το VICE

Μέσα στη Ζωή Ενός Street Artist: Γκράφιτι, Ταξίδια, Φυλακή, NFTs και Ένα Ντοκιμαντέρ

Κάποιοι Πληρώνουν για να Γίνουν «Πραγματικοί Άνδρες» σε Στρατόπεδα Μαχητών

Επηρεάζει ο Καθημερινός «Βομβαρδισμός» Δυσάρεστων Ειδήσεων την Ψυχολογία μας;

Ακολουθήστε το VICE σε FacebookInstagram και Twitter.