Το Nησί-Παράδεισος της Ιαπωνίας που Είναι Βουτηγμένο στη Φτώχεια

Στο νησί που αποκαλούν «παράδεισο της Ιαπωνίας», η θάλασσα σηματοδοτεί το πέρασμα του χρόνου. 

Νωχελικά κύματα γνέφουν σε οικογένειες που παρατηρούν τη θάλασσα να γλείφει τις λευκές ακτές, όπου η ψιλή άμμος βουλιάζει κάτω από το βάρος παιδιών που παίζουν. Η πλημμυρίδα στέλνει κάποιους στο σπίτι – ψηλά κύματα εμποδίζουν τη διασκέδαση. Αλλά λίγοι υπομονετικοί περιμένουν την άμπωτη.

Αλλά όπως τα κύματα κυκλώνουν την Οκινάουα, έτσι την κυκλώνει και η φτώχεια.

Πίσω από την ταμπέλα του «παραδείσου της Ιαπωνίας», η Οκινάουα έχει το υψηλότερο ποσοστό φτώχειας στη χώρα. Έχει αυτή την παράδοξη ταυτότητα εδώ και δεκαετίες, κάνοντας τους ντόπιους να ανησυχούν ότι είναι πια κομμάτι της πολιτισμικής ταυτότητας της Οκινάουα. Μπορεί να μην υπάρχουν ρημαγμένα σπίτια και χωματόδρομοι, αλλά η φτώχεια έχει διαπεράσει όλες τις όψεις της ζωής, σαν την άμμο μετά από μια μέρα στην παραλία.

Η Kana Tsuyama είναι μία single μητέρα ενός πεντάχρονου κοριτσιού. Είναι μία από τις χιλιάδες γυναίκες που μεγαλώνουν τα παιδιά μόνες τους – η περιφέρεια του 1,5 εκατομμυρίου κατοίκων είναι πρώτη στα ποσοστά single mums. 

Η Tsuyama δεν πιστεύει ότι θα μπορούσε να επιβιώσει χωρίς τη δεύτερη δουλειά της ως hostess σε club. «Πολλοί άνθρωποι στην Οκινάουα προσπαθούν να βγάλουν τον μήνα. Τα λεφτά που βγάζω σε μια μέρα πηγαίνουν κατευθείαν στο σχολείο της μικρής ή για πράγματα της καθημερινότητας. Δεν βγάζω αρκετά με την καθημερινή δουλειά μου ώστε να μας ζήσω», είπε στο VICE World News.

Στην Ιαπωνία σχεδόν οι μισές μονογονεϊκές οικογένειες μαστίζονται από φτώχεια. Το 87% είναι οικογένειες με μόνες μητέρες. Στην Οκινάουα, το πρόβλημα εντείνεται από το ανησυχητικά αυξανόμενο ποσοστό παιδικής φτώχειας – περίπου 30%, διπλάσιο από τον μέσο όρο της χώρας. Η Tsuyama έζησε στιγμές φτώχειας πριν επιστρέψει στο πατρικό της.

Σύμφωνα με τον Kotaro Higuchi, καθηγητή από το Πανεπιστήμιο της Οκινάουα, που μελετά τη φτώχεια και την οικονομία στην περιφέρεια, τα υψηλά ποσοστά φτώχειας στις μόνες μητέρες σημαίνει ότι πολλές στρέφονται στη σεξεργασία, έναν βολικό και επικερδή τρόπο να πληρώσουν τους λογαριασμούς. Γυναίκες που εγκατέλειψαν το σχολείο για να κάνουν οικογένεια «δεν έχουν τα απαραίτητα προσόντα για να δουλέψουν σε γραφείο κι έτσι δεν μπορούν να εξασφαλίσουν εργασία πλήρους απασχόλησης. Έτσι κάνουν τις δουλειές του σπιτιού και δουλεύουν ως τις 2 π.μ., κάτι εξοντωτικό για οποιονδήποτε, που μπορεί να οδηγήσει στην παραμέληση των παιδιών», είπε στο VICE World News.

Η Tsuyama εικάζει ότι 60% άλλων single μαμάδων που γνωρίζει δούλευαν ως hostesses σε clubs, μια από τις πολλές δουλειές στη βιομηχανία σεξ της Οκινάουα. «Συνέχεια με πλησιάζουν φίλες και μου λένε “είμαι μόνη τώρα” ή “παίρνω διαζύγιο, πες μου πού μπορώ να βρω δουλειά ως hostess”», λέει. Στην Ιαπωνία οι hostesses κάνουν παρέα στους πελάτες, τους σερβίρουν ποτά και κουβεντιάζουν μαζί τους. 

Όμως στο φόντο των υψηλών ποσοστών φτώχειας στην Οκινάουα βρίσκονται οι περίπλοκες σχέσεις με την υπόλοιπη Ιαπωνία και η μακρά ιστορία ξένης κατοχής.

Η Οκινάουα, κάποτε ανεξάρτητη χώρα στο Βασίλειο Ryukyu, προσαρτήθηκε από την Ιαπωνία το 1879 και έγινε περιφέρεια. Κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η περιφέρεια έπαιξε σημαντικό ρόλο στην κατοχή της Ιαπωνίας που σχεδίαζαν οι ΗΠΑ και ρημάχτηκε από τον πόλεμο. Υπολογίζεται ότι 200.000 πολίτες έχασαν τη ζωή τους κατά τη Μάχη της Οκινάουα, μια από τις πιο αιματηρές μάχες στον Πόλεμο του Ειρηνικού.

Μετά τον Πόλεμο, οι ΗΠΑ κατέλαβαν την Οκινάουα ως το 1972, οπότε και επιστράφηκε στην Ιαπωνία. Η μεγάλη επιρροή της αμερικανικής κουλτούρας από την 28ετή κατοχή μέχρι την παρουσία μεγάλων πεζοναυτικών βάσεων των ΗΠΑ σήμερα, καθιστά δύσκολο για τους κατοίκους να αφομοιωθούν ξανά στην ιαπωνική κοινωνία, λέει η Yuko Irie, γέννημα-θρέμμα της Οκινάουα, αναπληρώτρια καθηγήτρια που μελετά την παιδική φτώχεια στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο Gakugei.

«Η Οκινάουα επέστρεφε στην Ιαπωνία μετά από μεγάλη οικονομική άνθηση τη δεκαετία του ‘60. Έπρεπε να μάθουν από την αρχή πολλά κοινωνικά ‘δεδομένα’ όπως την εκπαίδευση και το σύστημα εργασίας, και ότι πολλοί υπάλληλοι έμεναν σε μια εταιρεία για πολύ καιρό», είπε στο VICE World News. Η απόσταση της Οκινάουα από την υπόλοιπη Ιαπωνία επίσης καθιστούσε το εμπόριο πιο δύσκολο και ακριβό, συμπληρώνει η Irie.

Η πετρελαϊκή κρίση της Ιαπωνίας το 1973 προκάλεσε αύξηση της ανεργίας στη χώρα κι ως εκ τούτου η Οκινάουα δυσκολευόταν να σταθεί στα πόδια της οικονομικά. Ο Higuchi λέει ότι η φτώχεια δεν ήταν πια οικονομικό πρόβλημα αλλά πρόβλημα που είχε ψυχολογικές επιπτώσεις και επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων της περιφέρειας. Το 2018, η Οκινάουα είχε το υψηλότερο ποσοστών αυτοκτονιών στη χώρα, επισημαίνει.

Ο αλκοολισμός και οι θάνατοι που συνδέονται με αυτόν είναι άλλα κοινωνικά προβλήματα που συνδέονται με τη φτώχεια στην Οκινάουα. Το 2017,  η περιφέρεια είχε το υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας από κίρρωση του ήπατος λόγω αλκοόλ σε άντρες και γυναίκες. 

Ο Teruyuki Fukumoto, που έχει πρόβλημα αλκοολισμού από τα 18, είπε ότι η εξάρτησή του ξεκίνησε όταν άρχισε να δουλεύει σε izakaya (ιαπωνικά μπαρ) όταν ήταν 20. Οι πελάτες τον ενθάρρυναν να πίνει και σύντομα βρέθηκε να πίνει όλη μέρα.

«Η σχέση μου με το αλκοόλ έφτασε στο σημείο όπου άρχιζα να πίνω το πρωί. Δεν πήγαινα στη δουλειά ή ακόμα κι αν πήγαινα, δεν μπορούσα να σταματήσω να πίνω. Το αφεντικό μου με προειδοποίησε αλλά δεν μπορούσα να σταματήσω. Με απέλυσαν κι έμεινα άστεγος. Έκλεβα αλκοόλ για να συνεχίσω να πίνω και μπήκα φυλακή. Έχω μπει πέντε φορές ως τώρα», είπε στο VICE World News.

Οι ειδικοί ανησυχούν ότι οι επιπτώσεις της φτώχειας είναι κυκλικές και διαπερνούν τις γενιές. Στο μεταξύ, η περιφερειακή κυβέρνηση της Οκινάουα έχει κάνει βήματα για την εξάλειψη της φτώχειας, ιδρύοντας ένα συμβουλευτικό κέντρο και ένα σύστημα δανεισμού πρόνοιας για να βοηθήσει τους ντόπιους που έχουν οικονομικό πρόβλημα. Επίσης χαλάρωσε τους κανονισμούς δανειοδότησης και επέκτεινε τις προθεσμίες πληρωμής για να ενθαρρύνει τον κόσμο να αναζητήσει οικονομική στήριξη.

«Όσοι έχουν μεγάλες οικονομικές δυσκολίες δεν ανησυχούν για το αύριο, ανησυχούν για το σήμερα», είπε ο κυβερνήτης της Οκινάουα Denny Tamaki στο VICE World News. 

Αλλά για την Tsuyama, το θέμα δεν είναι να δανειστεί χρήματα. Την απασχολούν οι ψυχολογικές επιπτώσεις της έλλειψης ισορροπίας ζωής-εργασίας στην κόρη της.

«Ανησυχώ για τη συναισθηματική της σταθερότητα στο μέλλον. Όταν φεύγω το βράδυ, κλαίει και με ικετεύει να μη φύγω. Αλλά της υπόσχομαι ότι πάντα θα γυρίζω. Κι όταν γυρίζω, της φέρνω πολλά λεφτά και της δείχνω. “Κοίτα πόσα λεφτά έβγαλε η μαμά για σένα”, λέω».

Λέει ότι δεν ντρέπεται για τη βραδινή εργασία της αλλά δεν θέλει να ζήσει η κόρη της έτσι, όπου κάθε απόφαση που θα παίρνει θα είναι κάτω από πίεση και καθαρά για πρακτικούς λόγους. Θέλει να προστατεύσει την παιδική χαρά της  – τη χαρά με την οποία φωνάζει όταν τρέχει στις παραλίες εκείνες που έχουν πείσει τους επισκέπτες να αποκαλούν το νησί παράδεισο.

«Μπήκα σε Άλλη Ζωή» - Όσα Συνέβησαν σε Μία Oμαδική Βιντεοκλήση Ύπνωσης

Personal Trainers Εξηγούν τα Λάθη που Κάνεις Όταν Γυμνάζεσαι στο Σπίτι

Τα Kατασχεμένα: Μια Ματιά στο Μεγαλύτερο «Νεκροταφείο» Αυτοκινήτων της Θεσσαλονίκης

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.