Μελέτη για την Κάνναβη Καταρρίπτει το Στερεότυπο του Τεμπέλη Μπαφάκια

Το στερεότυπο του τεμπέλη μπαφάκια είναι η κλασική απεικόνιση στα mainstream media όσων κάνουν χρήση κάνναβης και πυλώνας στις καμπάνιες κατά των ναρκωτικών σε όλο τον κόσμο. Αλλά μια καινούργια μελέτη δείχνει ότι η απεικόνιση όσων καπνίζουν χόρτο ως τεμπέληδες δίχως κίνητρο ίσως είναι πολύ απλοϊκή.

Η μελέτη, υπό την καθοδήγηση επιστημόνων από τα University of Cambridge, University College London και King’s College London, δημοσιεύτηκε στο  International Journal of Neuropsychopharmacology τον περασμένο μήνα και εξετάζει αν όσοι κάνουν χρήση κάνναβης έχουν υψηλότερα επίπεδα απάθειας (απώλεια κινήτρου) και ανηδονίας (απώλεια ενδιαφέροντος ή απόλαυσης από ανταμοιβές) σε σχέση με όσους δεν κάνουν χρήση κάνναβης και αν ήταν λιγότερο πρόθυμοι να καταβάλουν σωματικό κόπο για να πάρουν μια ανταμοιβή.

«Έχουμε συνηθίσει τόσο πολύ να βλέπουμε “τεμπέληδες μπαφάκηδες” στις οθόνες μας που δεν αναρωτιόμασταν αν είναι ακριβείς αναπαραστάσεις. Η δουλειά μας αποδεικνύει ότι είναι ένα εύκολο στερεότυπο και ότι άνθρωποι που κάνουν χρήση κάνναβης δεν έχουν μικρότερο κίνητρο ούτε είναι πιο τεμπέληδες από όσους δεν κάνουν χρήση», λέει η Martine Skumlien, μία εκ των συγγραφέων της μελέτης

Η κάνναβη μπορεί φυσικά να έχεις άλλες ψυχοσωματικές επιπτώσεις, ανάλογα με πράγματα όπως το στέλεχος του φυτού, καθώς και τα μοναδικά χαρακτηριστικά του κάθε ατόμου. Αλλά αν καταλάβουμε καλύτερα τι προκαλεί η κάνναβη και τι όχι μπορούμε να καταλάβουμε καλύτερα τους ανθρώπους που τη χρησιμοποιούν και να βρούμε καλύτερους τρόπους να μιλήσουμε γι’ αυτό εν γένει.

Στη μελέτη συμμετείχαν 274 έφηβοι και ενήλικες που χρησιμοποιούν κάνναβη τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα με μέσο όρο τέσσερις ή πέντε φορές την εβδομάδα, εδώ και τρεις μήνες, και μια ομάδα ανθρώπων που δεν κάνουν χρήση, με αντίστοιχες ηλικίες και φύλο. Για να μετρήσουν την απάθεια και την ανηδονία, οι συμμετέχοντες βαθμολόγησαν προτάσεις όπως πόσο τους αρέσει να είναι με συγγενείς και φίλους, πόσο τους ενδιαφέρει να μάθουν καινούργια πράγματα και πόσο πιθανόν είναι να ολοκληρώσουν μια δουλειά.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσοι έκαναν χρήση δεν ανέφεραν μεγαλύτερη απάθεια ή ανηδονία. Για την ακρίβεια, όσοι έκαναν χρήση είχαν ελαφρώς χαμηλότερο σκορ στην ανηδονία, πράγμα που δείχνει ότι οι πρώτοι μπορούν να διασκεδάσουν καλύτερες στις αναφερθείσεις δραστηριότητες. Σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης, αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι οι άνθρωποι που τείνουν να αποζητούν την απόλαυση είναι επίσης πιο πιθανό να κάνουν χρήση κάνναβης. Αλλά οι συγγραφείς επίσης προειδοποιούν ότι η διαφορά είναι μικρή και η ερμηνεία της πρέπει να γίνει με προσοχή.

Οι έφηβοι είτε έκαναν χρήση ή όχι ανέφεραν μεγαλύτερη απάθεια και ανηδονία από τους ενήλικες. Αυτό δείχνει ότι οι έφηβοι δεν είναι πιο ευάλωτοι στις υποτιθέμενες αρνητικές επιπτώσεις της κάνναβης.

Οι ερευνητές επίσης δεν βρήκαν σχέση ανάμεσα στη συχνότητα χρήσης και είτε στην απάθεια είτε στην ανηδονία.

«Τα στοιχεία μάς δείχνουν ότι η χρήση κάνναβης δεν επηρεάζει το κίνητρο για όσους κάνουν ψυχαγωγική χρήση. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη περιλάμβαναν χρήστες που έπαιρναν κάνναβη κάθε μέρα και δεν ήταν πιο πιθανό να έχουν έλλειψη κινήτρου», λέει η Barbara Sahakian, συγγραφέας της μελέτης.

Ωστόσο επισημαίνει ότι με τη μελέτη δεν μπορεί να αποκλειστεί η πιθανότητα ότι η περισσότερη χρήση κάνναβης, όπως π.χ. στην περίπτωση ανθρώπων με διαταραχή χρήσης κάνναβης, θα μπορούσε να επηρεάσει το κίνητρο. 

Οι ερευνητές επίσης αξιολόγησαν τη σχέση ανάμεσα στη χρήση κάνναβης και την προθυμία για προσπάθεια προκειμένου να πετύχουν μια ανταμοιβή.

Λίγο περισσότεροι από τους μισούς συμμετέχοντες έκαναν μια σειρά συμπεριφορικές ασκήσεις. Η πρώτη μετρούσε την προθυμία να κάνουν προσπάθεια για ανταμοιβή. Οι συμμετέχοντες είχαν τη επιλογή να πατάνε κουμπιά για να κερδίζουν πόντους που αργότερα μπορούσαν να ανταλλάξουν με γλυκά. Υπήρχαν τρία επίπεδα δυσκολίας και τρία επίπεδα ανταμοιβής και δίνονταν πόντοι στους συμμετέχοντες που δέχονταν και ολοκλήρωναν την αποστολή. Όσο περισσότεροι οι πόντοι τόσο πιο πρόθυμος ο συμμετέχων να προσπαθήσει για την ανταμοιβή.

Η δεύτερη αποστολή μετρούσε πόση απόλαυση έπαιρναν από τις ανταμοιβές. Πρώτα ζητούνταν από τους συμμετέχοντες να αξιολογήσουν πόσο πολύ ήθελαν κάθε μία από τις τρεις ανταμοιβές (30 δευτερόλεπτα από το αγαπημένο τους τραγούδι, ένα κομματάκι σοκολάτα ή ένα γλυκό και μια λίρα) σε μια κλίμακα «δεν θέλω καθόλου» μέχρι «θέλω πάρα πολύ» .Έπειτα έλαβαν τις ανταμοιβές και τους ζητήθηκε να βαθμολογήσουν πόσο ευχάριστες τις βρήκαν σε μια κλίμακα «δεν μου άρεσε καθόλου» μέχρι «μου άρεσε πάρα πολύ«.

Οι ερευνητές δεν εντόπισαν σημαντική διαφορά ανάμεσα σε όσους έκαναν χρήση κάνναβης και όσους δεν έκανα ή ανάμεσα σε διαφορετικές ηλικίες, και στις δύο αποστολές. Αυτό δείχνει ότι όσοι κάνουν χρήση κάνναβης είναι εξίσου πρόθυμοι να κοπιάσουν για μια ανταμοιβή και εξίσου πιθανό να θέλουν και να απολαμβάνουν ανταμοιβές με όσους δεν κάνουν χρήση κάνναβης.

Πρέπει να επισημάνουμε ότι οι συμμετέχοντες ήταν νηφάλιοι κατά τη διάρκεια της μελέτης και μπορεί το κίνητρο να υποχωρεί όταν κάποιος μαστουρώνει. Επίσης είναι πιθανόν οι συμμετέχοντες που χρησιμοποίησαν κάνναβη να ήθελαν να φανούν ότι έχουν περισσότερο κίνητρο στη μελέτη για να καταρρίψουν το στερεότυπο της τεμπελιάς.

Νωρίτερα μες στη χρονιά η ίδια ομάδα δημοσίευσε μια μελέτη που έκανε χρήση εικόνων από μαγνητικές τομογραφίες για να αποδείξει ότι όσοι έκαναν χρήση κάνναβης είχαν παρόμοιες αντιδράσεις στο σύστημα ανταμοιβής με όσους δεν έκαναν χρήση.

«Οι άδικες εικασίες δημιουργούν στίγμα και εμποδίζουν τα μηνύματα γύρω από τον περιορισμό της βλάβης», λέει η Skumlien. «Πρέπει να είμαστε ειλικρινείς για το ποιες είναι και ποιες δεν είναι οι επιβλαβείς συνέπειες της χρήση ναρκωτικών».

Περισσότερα από το VICE

Εντυπωσιακές Φωτογραφίες της Ελλάδας από Ψηλά

No Fomo Friends: Οι Φίλοι που Βλέπουμε Μία Φορά τον Χρόνο

Σε Ένα Μικρό Χωριό της Πιερίας το Έδαφος Βγάζει Φωτιά

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.