Να Αντικαταστήσουμε το Facebook με Προσωπικά Site

Όταν ήμουν στην Α΄ Λυκείου, το σωτήριο έτος 2001, έφτιαξα ένα site που λεγόταν «Jason’s Site». Ενώ εκείνη την εποχή ένας ιστότοπος με το όνομά μου, αφιερωμένος στη ζωή μου, ήταν κάτι αδιανόητα ματαιόδοξο, ήταν επίσης μια ματιά στο μέλλον: Το site έχει news feed, μια σελίδα “Αbout me” και μια λίστα με email ανθρώπων, για να λαμβάνουν ενημερώσεις. Σκόπευα να χρηματοδοτείται από δωρεές επισκεπτών. Είχε ένα τμήμα για βίντεο και φωτογραφίες, ένα guestbook και μια σελίδα «φίλων», που ήταν κυριολεκτικά μια λίστα με τους φίλους μου. Είχε ένα άστοχο, αλλά προφητικό section «hot or not», όπου υπήρχαν φωτογραφίες των φίλων μου και των γνωστών μου και υπήρχε όχι μόνο πριν από το Facebook, αλλά και πριν από την αρχική ιδέα του Mark Zuckerberg για ένα κοινωνικό δίκτυο, που λεγόταν «FaceMash».

Ενημέρωνα το site τακτικά και μιανιωδώς επί τρεις μήνες περίπου και μετά δεν επέστρεψα ξανά. Ήταν ντροπιαστικό τότε και είναι ντροπιαστικό τώρα, αλλά ήταν τρομερό λάθος που το εγκατέλειψα.

Όταν σταμάτησα να ανανεώνω το site μου, δεν σταμάτησα να ποστάρω στο Ίντερνετ. Απλώς βρήκα άλλα μέρη να το κάνω, Πρώτα έφτιαξα ένα Xanga, μετά ένα LiveJournal και μετά σελίδα MySpace. Όπως όλοι μου οι φίλοι. Ανεβάζαμε πράγματα κάθε μέρα - φωτογραφίες από ταξίδια, προβλήματα με φιλικές και ερωτικές σχέσεις, παράπονα για καθηγητές, αστεία μεταξύ μας. Ποστάραμε, επειδή μόνο τα περίεργα παιδιά δεν πόσταραν. Υπήρχαν σπάνια συνέπειες από τα ποσταρίσματα προσωπικών στοιχείων για τις ζωές μας: οι μόνες συνέπειες προέκυπταν, όταν δεν συμμετείχες στην online συζήτηση.

Ούτε το Xanga, ούτε το LiveJournal ούτε το MySpace κατάφεραν να βρουν τρόπο να εκμεταλλευτούν αυτά που ποστάραμε. Δεν υπήρχαν στοχευμένες διαφημίσεις και κανείς δεν σκεφτόταν τα προσωπικά δεδομένα ή το τι θα μπορούσε να κάνει κάποιος με αυτά.

Θυμάμαι τη μέρα που το Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ έδωσε στους πρωτοετείς διευθύνσεις email @umd.edu. Ήταν μνημειώδης μέρα, όχι επειδή θα πηγαίναμε σύντομα στο κολλέγιο - ήταν σημαντικό, επειδή οι διευθύνσεις αυτές μας επέτρεπαν να δημιουργήσουμε λογαριασμούς στο Facebook, καθώς τότε το Facebook ακόμη απαιτούσε από τους χρήστες να επιβεβαιώνουν τα προφίλ τους με πανεπιστημιακή διεύθυνση email.

Όταν μας έδωσαν τις διευθύνσεις (λίγες εβδομάδες προτού αποφοιτήσουμε από το Λύκειο), βρισκόμουν στο μάθημα γενετικής της κυρίας Brosnan, όπου υπήρχαν μερικοί υπολογιστές. Μια ντουζίνα άτομα μαζευτήκαμε γύρω τους και ξεκινήσαμε να γραφόμαστε στο Facebook. Το κάναμε όλοι, ο ένας μετά τον άλλον. Ξεκινήσαμε να ψάχνουμε τους φίλους μας που είχαν ήδη πάει στο κολλέγιο και μετά ποστάραμε συνέχεια, όπως στο MySpace. Αυτό συνέβη πριν από 12 χρόνια και οι περισσότεροι δεν έχουμε σταματήσει να το κάνουμε έκτοτε.

Εκ των υστέρων, δεν ξέρω γιατί είχαμε ενθουσιαστεί όλοι τόσο πολύ που φτιάξαμε Facebook. Ήδη ήμασταν στα ίδια κοινωνικά δίκτυα. Αλλά κάποιος -μάλλον κάποιος δημοφιλής- αποφάσισε ότι θα χρησιμοποιούσαμε Facebook, έτσι το χρησιμοποιήσαμε όλοι.

To VICE Συναντά τη «Μάντισσα» Σάττι

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Στο Facebook αποδίδεται μια «ανατροπή» στα social media και η πλήρης αχρήστευση του MySpace, αλλά εκατομμύρια έφηβοι και νέοι ήδη μοιράζονταν κάθε κομμάτι της ζωής τους σε άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στα δικά τους sites. Το Facebook είχε την καλή τύχη να είναι καινούργιο, ελαφρώς διαφορετικό και πριβέ - και ακόμη πιο τυχερό που εμφανίστηκε λίγο πριν από την έλευση των smartphone. Μάλλον θέλω να πω ότι το Facebook δεν είναι τρομερά καλύτερο ή πιο βολικό από το να έχεις δικό σου site ή να στέλνεις emails ή να κάνεις chat. Αλλά για κάποιον λόγο, σήμερα ποστάρουμε στο Facebook (και στο Instagram).

Υπάρχει μια υποβόσκουσα σκέψη στο κίνημα #deleteFacebook που δεν έχει καμία σχέση με την κακοδιαχείριση προσωπικών δεδομένων, αλλά με την ιδέα ότι οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν το Facebook είναι ηλίθιοι ή ότι δεν έπρεπε να έχουν βγάλει τόσο τη ζωή τους προς τα έξω. Αλλά για τους ανθρώπους που ενηλικιωθήκαμε στις αρχές του 2000, κάτι τέτοιο αποτελεί δεύτερη φύση και σε γενικές γραμμές δεν είχε συνέπειες. Δεν υπήρχε ένδειξη ότι κάτι που είχαμε μάθει να κάνουμε θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως όπλο εναντίον μας.

Το Facebook, φυσικά, έχει γίνει κάτι πολύ μεγαλύτερο από ένα site και παρά τα ελαττώματά του έχει βοηθήσει να συνδεθεί ο κόσμος, καλώς ή κακώς. Αλλά το Facebook αξιοποίησε μια τάση που ήδη υπήρχε - δεν εφηύρε την ιδέα να αφήσει τον κόσμο να ποστάρει πράγματα για τη ζωή του, απλώς την κεφαλαιοποίησε καλύτερα.

Όταν σκέφτομαι πώς χρησιμοποιώ το Facebook, συχνά σκέφτομαι το πρώτο site που έφτιαξα και πώς εξυπηρετούσε τον ίδιο σκοπό. Το προπατορικό μου αμάρτημα δεν ήταν ότι έφτιαξα λογαριασμό στο Facebook, αλλά που άφησα το site που έλεγχα (host ήταν το Tripd, αλλά αν το έκανα ξανά, θα πλήρωνα για web hosting). Ίσως είναι ώρα, μετά από τόσα χρόνια, να ανανεώσω το Jason’s Site.

To άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο Motherboard.

Περισσότερα από το VICE

Στο Παγκράτι Λειτουργεί Ένα Ιατρείο για Κούκλες - Κυριολεκτικά

Φέτος, τα Μισά Ηλεκτρονικά Εγκλήματα στην Ελλάδα Ήταν για Πορνογραφία και Ασέλγεια Ανηλίκων

Ο Λευτέρης Πανταζής Πιστεύει ότι θα τον Πεθάνουν οι Γυναίκες και το Τραγούδι