Πριν από μερικές εβδομάδες, μίλησα με την ψυχαναλύτρια Jamieson Webster μπροστά σε κοινό, στο NeueHouse της Νέα Υόρκης, σε μια εκδήλωση που αποφασίσαμε να ονομάσουμε «Πώς να είσαι ΟΚ (LIVE)». Η Jamieson είχε μόλις βγάλει το καινούργιο της βιβλίο, το Conversion Disorder (εκδ. Columbia University Press), όπου ενσωματώνει αριστοτεχνικά σοβαρή ψυχολογική θεωρία σε ένα εντυπωσιακά προσωπικό πλαίσιο. Πυκνογραμμένο, αλλά σίγουρα διαβαστεό, το βιβλίο φανερώνει αυτό που κάνει την Jamieson μοναδική: είναι λακανική, αλλά σε αντίθεση με άλλους λακανικούς που έχω γνωρίσει, μπορεί να κάνει μια απόλυτη φυσιολογική συζήτηση.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ίσως αξίζει να σημειώσουμε ότι ενώ μιλούσαμε, καθόμουν σε μια πολυθρόνα και η Jamieson ήταν ξαπλωμένη στον καναπέ. Της είχα στείλει μήνυμα την προηγούμενη μέρα, λέγοντάς της ότι μπορεί να ήταν παράξενο για μένα να της πάρω συνέντευξη σαν να ήμουν ασθενής της, αλλά απάντησε αμέσως, «Εγώ θέλω να είμαι στον καναπέ». Υπάκουσα στις εντολές της γιατρού:VICE:Ποια είναι τα κύρια εμπόδια που συναντάς στους ασθενείς σου; Τι τους εμποδίζει να είναι ΟΚ;
Υπάρχει ένα εκπληκτικό γράμμα του Freud στην πριγκίπισσα Maria Bonaparte. Της εξηγούσε για την κατάθλιψη και έγραψε: «Νομίζω ότι το πρόβλημα με όσους έχουν κατάθλιψη είναι ότι απλώς έχουν πολύ μεγάλες προσδοκίες από τη ζωή. Νομίζουν ότι η ζωή υποτίθεται πως πρέπει να έχει μεγαλύτερο νόημα απ’ ό,τι έχει».Για τον Freud, το να αναρωτιέσαι για το νόημα της ζωής σημαίνει ότι είσαι νευρωτικός. Ένα από τα πράγματα που παρατηρώ στους ασθενείς είναι αυτή η ανάγκη να βρουν νόημα στη ζωή και ένα από τα πράγματα που μπορεί να κάνει η ψυχανάλυση είναι βοηθήσει να σταματήσει ο μηχανισμός που επεξεργάζεται διαρκώς πληροφορίες και σκέφτεται ότι κάτι πρέπει να βρεις, να λύσεις, να καταλάβεις, για να νιώσεις καλύτερα. Γι’ αυτό, επίσης, πιστεύω ότι οι εφαρμογές διαλογισμού βγάζουν δισεκατομμύρια. Επειδή σε βοηθούν να σταματήσεις το μυαλό σου.
Σπάνιες Ασθένειες, Σπάνιοι Άνθρωποι
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Στο βιβλίο σου αποκαλείς το συλλογικό άγχος, καινούργια θρησκεία. Μια λέξη-κλειδί στον τίτλο σου, το conversion (σ.σ. μεταστροφή) είναι θρησκευτική λέξη, υποδηλώνει το πριν και το μετά. Τον ασθενή πριν από την ψυχανάλυση και μετά. Ο βουδιστής φεύγει από το σκοτάδι και γίνεται πεφωτισμένος. Ο χριστιανός ήταν χαμένος και βρέθηκε. Κατά κάποιον τρόπο, η ψυχοθεραπεία, όπως η θρησκεία, μερικές φορές υπόσχεται τη σωτηρία, σωστά;
Εγώ δεν θέλω να υπόσχομαι τη σωτηρία. Με ενδιέφερε ότι η μεταστροφή στην ψυχιατρική σήμαινε μια ριζική, ενεργητική αλλαγή. Αν διαβάσεις William James, ο οποίος ενδιαφέρθηκε για εμπειρίες θρησκευτικής μεταστροφής, λέει ότι κάτι πρέπει να αλλάξει τόσο ριζικά, που το πού ήσουν πριν και το πού είσαι μετά να είναι αισθητά διαφορετικό.Η ψυχανάλυση λέει το ίδιο, ότι πρέπει να γίνει δομική αλλαγή σε κάποιον. Η ψυχανάλυση το εννοεί κυριολεκτικά. Δεν είναι απλώς, «Α, τώρα καταλαβαίνω». Σημαίνει κυριολεκτικά ότι κάτι αλλάζει στο σώμα σου.Ο William James έλεγε το ίδιο για τις θρησκευτικές εμπειρίες, ότι κάτι πρακτικό, υλικό συνέβαινε σε αυτούς τους ανθρώπους. Μερικές φορές συμβαίνει αργά, μερικές φορές αστραπιαία και τον ενδιαφέρει η διαφορά ανάμεσα σε αυτά τα φαινόμενα.Μια διαφορά ανάμεσα στη σταδιακή αλλαγή και στην αστραπιαία, είναι ότι η αστραπιαία είναι πιο διασκεδαστική και εύκολη. Σε έναν κόσμο που διαρκώς θρέφει την επιθυμία μας για άμεση ικανοποίηση, πιστεύεις ότι έχουμε την υπομονή ακόμη για σταδιακή αλλαγή;
Εξαρτάται από τον ασθενή. Θέλω να πω, υπάρχουν ασθενείς που τους χτυπάει ο μια αστραπή μετά την άλλη. Υπάρχουν ασθενείς που περιμένεις τρία χρόνια να τους συμβεί και τελικά συμβαίνει, αλλά τόσον καιρό σέρνονταν στα πατώματα. Επίσης, θα έλεγα ότι εξαρτάται από το άγχος: Οι ασθενείς που είναι πιο μπερδεμένοι είναι αυτοί που έχουν μεγαλύτερο άγχος. Είναι πολύ δύσκολο να αναλύσεις το άγχος. Θέλω να πω, τι αναλύσεις;
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Πρέπει να πιέσεις το άτομο να κάνει κάτι στη ζωή του που αναγκαστικά θα μετατρέψει το άγχος σε κάτι άλλο, κάτι που είναι από τα πιο δύσκολα πράγματα που κάνεις ως ψυχαναλυτής επειδή δεν έχει να κάνει με την κουβέντα, με την ανάλυση, με τα όνειρα. Πραγματικά σπρώχνεις τον άλλον να κάνει κάτι άλλο πέραν του να έχει άγχος.Όταν το σκέφτομαι, την αύξηση του άγχους στον κόσμο, με πιάνει μεγάλη νευρικότητα.Δηλαδή έχεις άγχος.
Ναι.Μ’ αυτό μπορεί να πλησιάζουμε στα λημέρια των βουδιστικών κοάν, αλλά βασική προϋπόθεση για να βιώσεις την αστραπιαία αλλαγή, δεν είναι να τη θέλεις;
Δεν είναι η απόλυτη νεύρωση να επιθυμείς την επιθυμία; Πόσο μακριά είσαι από την επιθυμία τη στιγμή που επιθυμείς να την έχεις;Στο βιβλίο σου, λες ότι πρέπει να επανεξετάσουμε την ψυχανάλυση σε έναν κόσμο όπου τα συμπτώματα γίνονται viral , όπως τα βακτήρια που είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά. Αυτό με κάνει να αναρωτιέμαι πώς το WebMD έχει επηρεάσει τη δουλειά σου.
Μερικές φορές έρχονται ασθενείς που πιστεύουν ότι έχουν ένα σωρό προβλήματα και αυτό δεν προέρχεται από μέσα τους, αλλά από το ίντερνετ. Μερικές φορές θυμώνουν, όταν τους λέω, «Πώς σου ήρθε αυτό;». Μερικές φορές έρχονται για να τους επιβεβαιώσω αυτά που πιστεύουν.Επίσης, λες στο βιβλίο σου ότι πρέπει να επανεξετάσουμε την ψυχανάλυση, σε έναν κόσμο όπου υπάρχει «η αντίφαση του πόθου για στιγμιαία δόξα σε μια γενιά που μένει σπίτι περισσότερο από ποτέ, σκαλωμένη σε μια εικονική ζωή». Πώς έχει αλλάξει το ίντερνετ γενικά την ικανότητά μας να είμαστε ΟΚ;
Στην Ιαπωνία, το 40% του πληθυσμού λέει ότι αηδιάζει με το σεξ. Στις ΗΠΑ, υποτίθεται πως υπάρχει πτώση 15 % στη σεξουαλική δραστηριότητα. Ο κόσμος δεν θέλει να πηδάει πια. Τα παιδιά στο Λύκειο κάνουν sexting. Ανησυχώ που δεν θέλουμε να πλησιάζουμε το σώμα του άλλου.
Ναι.Μ’ αυτό μπορεί να πλησιάζουμε στα λημέρια των βουδιστικών κοάν, αλλά βασική προϋπόθεση για να βιώσεις την αστραπιαία αλλαγή, δεν είναι να τη θέλεις;
Δεν είναι η απόλυτη νεύρωση να επιθυμείς την επιθυμία; Πόσο μακριά είσαι από την επιθυμία τη στιγμή που επιθυμείς να την έχεις;Στο βιβλίο σου, λες ότι πρέπει να επανεξετάσουμε την ψυχανάλυση σε έναν κόσμο όπου τα συμπτώματα γίνονται viral , όπως τα βακτήρια που είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά. Αυτό με κάνει να αναρωτιέμαι πώς το WebMD έχει επηρεάσει τη δουλειά σου.
Μερικές φορές έρχονται ασθενείς που πιστεύουν ότι έχουν ένα σωρό προβλήματα και αυτό δεν προέρχεται από μέσα τους, αλλά από το ίντερνετ. Μερικές φορές θυμώνουν, όταν τους λέω, «Πώς σου ήρθε αυτό;». Μερικές φορές έρχονται για να τους επιβεβαιώσω αυτά που πιστεύουν.Επίσης, λες στο βιβλίο σου ότι πρέπει να επανεξετάσουμε την ψυχανάλυση, σε έναν κόσμο όπου υπάρχει «η αντίφαση του πόθου για στιγμιαία δόξα σε μια γενιά που μένει σπίτι περισσότερο από ποτέ, σκαλωμένη σε μια εικονική ζωή». Πώς έχει αλλάξει το ίντερνετ γενικά την ικανότητά μας να είμαστε ΟΚ;
Στην Ιαπωνία, το 40% του πληθυσμού λέει ότι αηδιάζει με το σεξ. Στις ΗΠΑ, υποτίθεται πως υπάρχει πτώση 15 % στη σεξουαλική δραστηριότητα. Ο κόσμος δεν θέλει να πηδάει πια. Τα παιδιά στο Λύκειο κάνουν sexting. Ανησυχώ που δεν θέλουμε να πλησιάζουμε το σώμα του άλλου.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Υπάρχει κάτι στο να παλεύεις με το σώμα -το δικό σου, των άλλων- και το πόσο τρομακτικό είναι το σώμα του άλλου, γεγονός που σε βοηθάει να αντιμετωπίσεις τη σεξουαλικότητα και τη ζωή. Αν δεν το κάνουμε αυτό, δεν ξέρω τι θα γίνει.Για μένα δεν είναι ότι δεν υπάρχει οικειότητα, απλώς υπάρχει στον ψηφιακό χώρο. Μπορεί να φαίνεται χαζό, αλλά νομίζω ότι είναι ένα σοβαρό μεταμοντέρνο ζήτημα των καιρών μας: υπάρχει όντως μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο να κάνεις σεξ στον πραγματικό κόσμο και στο να κάνεις σεξ στο τηλέφωνό σου;
Υπάρχει διαφορά. Δεν έχεις έλεγχο του άλλου, όταν είναι μπροστά σου. Επίσης, δεν ελέγχεις το σώμα σου, όταν είναι σε επαφή με ένα άλλο σώμα. Έτσι, νομίζω ότι το εικονικό σου δίνει μια ψευδαίσθηση ελέγχου και παντοδυναμίας που σε βοηθάει να εξαλείψεις το άγχος σου. Αλλά ίσως και να είμαι παλιομοδίτισσα. Δεν θέλω να είμαι παλιομοδίτισσα.Πώς είναι κάποιος OK;
Δεν είμαι σίγουρη ότι υπάρχει απάντηση.Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE US
Υπάρχει διαφορά. Δεν έχεις έλεγχο του άλλου, όταν είναι μπροστά σου. Επίσης, δεν ελέγχεις το σώμα σου, όταν είναι σε επαφή με ένα άλλο σώμα. Έτσι, νομίζω ότι το εικονικό σου δίνει μια ψευδαίσθηση ελέγχου και παντοδυναμίας που σε βοηθάει να εξαλείψεις το άγχος σου. Αλλά ίσως και να είμαι παλιομοδίτισσα. Δεν θέλω να είμαι παλιομοδίτισσα.Πώς είναι κάποιος OK;
Δεν είμαι σίγουρη ότι υπάρχει απάντηση.Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE US
Περισσότερα από το VICEΟ Σταύρος Τσιώλης Επιστρέφει Μετά από 13 Χρόνια με Ένα Ακίνητο Road MovieΦωτογραφίες από την Άγνωστη «Κόλαση» στο Προσφυγικό Καμπ της ΣάμουΠώς Είναι να Κάνεις το Αγροτικό σου τον Χειμώνα, ως Γιατρός στην Άγονη ΓραμμήΓια τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.