H Vanessa* ορκίστηκε να μην κάνει ποτέ ξανά περιστασιακό σεξ έπειτα από ένα σκηνικό στο μπάτσελορ πάρτι μιας φίλης της. Είχε κανονίσει ένα σκηνικό μέσω Tinder στις 2 το πρωί και εντέλει συνάντησε τον τύπο με τον οποίο έκανε σεξ, το οποίο χαρακτήρισε «ΟΚ». Για τον τύπο, μάλιστα, είχε να πει πολύ χειρότερα: «Τον σιχαινόμουν με κάθε μου κύτταρο και αυτόν και ό,τι εκπροσωπούσε».
Εντούτοις, μετά το έφαγε το σκαλωματάκι της. «Κάθε μου κύτταρο γκάριζε “μην τον αφήσεις να φύγει ποτέ”. Ήταν κάψιμο».
Videos by VICE
Είναι μια πολύ γνώριμη φάση για πολύ κόσμο: αποφασίζεις να κάνεις σεξ με κάποιο άτομο του οποίου την προσωπικότητα σιχαίνεσαι, έναν άνθρωπο που δεν σε ενδιαφέρει καθόλου, αλλά μετά αισθάνεσαι μια αδιανόητη συναισθηματική σύνδεση μαζί του.
«Πάντα θέλω να βγω με τους ανθρώπους με τους οποίους κάνω σεξ», λέει η 25χρονη Lucy, «ακόμα κι αν τους μισώ».
Η ρομαντική σύνδεση λειτουργεί με περίεργους τρόπους. Εικάζεται πως είναι το αποτέλεσμα ενός περίπλοκου συνδυασμού ορμονών, νευροβιολογικών διαδικασιών και κοινωνικής κατάστασης. Αν και πολλά μέρη της ανθρώπινης εγκεφαλικής λειτουργίας παραμένουν μυστηριώδη, επιστήμονες έχουν απομονώσει μερικές ορμόνες και εγκεφαλικές λειτουργίες οι οποίες ίσως και να ευθύνονται για εκείνα τα μεταμεσονύχτια μηνύματα που έστειλες χθες βράδυ. Αυτά τα τρελά.
Η πραγματικότητα όπως είναι, μέσα από το Newsletter του VICE Greece
Πολλά από αυτά που ξέρουμε για την αγάπη προέρχονται από τους ποντικούς των αγρών. Τα εν λόγω τρωκτικά είναι από τα αγαπημένα των επιστημόνων που προσπαθούν να ξεδιαλύνουν τα μυστικά της ανθρώπινης αγάπης: σε αντίθεση με τα περισσότερα θηλαστικά, τα τρωκτικά αυτά είναι μονογαμικά, ενώ δημιουργούν ζεύγη με πολύ δυνατούς δεσμούς. Όταν έχουν την επιλογή, τα τρωκτικά –που προέρχονται από τις δασώδεις περιοχές της Ευρώπης και της Ασίας– επιλέγουν να είναι διαρκώς με το ταίρι τους, φροντίζοντας το ένα το άλλο και προχωρώντας στη διαδικασία της αναπαραγωγής. Σε μελέτες, οι ερευνητές έχουν απομονώσει δύο ορμόνες που ευθύνονται για τους αποκλειστικούς αυτούς δεσμούς: την οξυτοκίνη και τη βασοπρεσίνη, οι οποίες απελευθερώνονται κατά τη διάρκεια του σεξ.
Επιστημονικές δοκιμές έχουν δείξει πως όταν στους συγκεκριμένους αρσενικούς ποντικούς δίνεται μια δόση βασοπρεσίνης –ή οξυτοκίνη στα θηλυκά–, τα ζώα συνδέονται αμέσως με το πλησιέστερο ταίρι, πριν καν αρχίσουν τη διαδικασία της αναπαραγωγής. Για τα αρσενικά και τα θηλυκά, οι δύο αυτές ορμόνες είναι τα μαγικά στοιχεία που «ξεκλειδώνουν» τη μακροχρόνια μονογαμία, μέχρι να τα χωρίσει ο θάνατος.
«Οι αρσενικοί ποντικοί παράγουν βασοπρεσίνη», εξηγεί ο Larry Young, ερευνητής του Πανεπιστημίου Emory του οποίου η έρευνα επικεντρώνεται στην κοινωνική συμπεριφορά των αρσενικών. «Το σύστημα βασοπρεσίνης διεγείρει την ανάγκη τους να επιδιώξουν εδαφική κυριαρχία. Είναι μια κτητική σχέση». Οι μελέτες έχουν δείξει πως όταν οι αρσενικοί ποντικοί δέχονται μέσω ένεσης ένα χημικό που ανακόπτει την απελευθέρωση της βασοπρεσίνης, τότε αδυνατούν να συνάψουν δεσμούς με τα θηλυκά.
Την ίδια στιγμή, τα θηλυκά του είδους εξαρτώνται περισσότερο από την οξυτοκίνη (αν και η συγκεκριμένη ορμόνη παράγεται και από τα αρσενικά). Η οξυτοκίνη, που παράγεται κυρίως στον υποθάλαμο, συνδέεται με μια σειρά από κοινωνικές συμπεριφορές, που περιλαμβάνουν το μητρικό ένστικτο, τις δημιουργίες δεσμών και την αναγνώριση και ανάγνωση κοινωνικών ερεθισμάτων. Στα θηλυκά, η οξυτοκίνη συνδυάζεται με την ντοπαμίνη, δημιουργώντας μια ισχυρή αίσθηση δεσμού με τον εκάστοτε σύντροφο.
«Υπάρχει ένα κοκτέιλ χημικών ουσιών που μπαίνουν στον εγκέφαλο του θηλυκού και μία από αυτές τις ουσίες είναι η οξυτοκίνη», εξηγεί ο Young. «Κάνει τον εγκέφαλο να απορροφά τα κοινωνικά ερεθίσματα που εκπέμπει ο σύντροφός τους: το πρόσωπο, την οσμή, τον ήχο τους». Όταν οι ποντικοί ζευγαρώνουν, ένα μέρος του εγκεφάλου που ονομάζουμε επικλινή πυρήνα κάνει τη σύνδεση ανάμεσα στα κοινωνικά ερεθίσματα που «σημειώνει» η οξυτοκίνη και την αίσθηση ευχαρίστησης που χαρίζει μια μεγάλη δόση ντοπαμίνης.
Καθώς η οξυτοκίνη και η ντοπαμίνη συνδέονται στους εγκεφάλους των ποντικών των αγρών μετά το ζευγάρωμα, η σύνδεση μεταξύ τους ενισχύεται. «Εδώ δημιουργείται ο ισχυρός δεσμός», εξηγεί ο Young. «Λαμβάνει χώρα στο σημείο του εγκεφάλου που συνδέεται και με την αίσθηση της εξάρτησης».
Και ο ανθρώπινος εγκέφαλος με τη σειρά του περιέχει υποδοχείς τόσο για την ντοπαμίνη όσο και για την οξυτοκίνη. Επιπλέον, όπως ακριβώς και τα τρωκτικά, έτσι και οι άνθρωποι παράγουν μεγάλες ποσότητες οξυτοκίνης κατά τη διάρκεια του σεξ. Ο δρ Young εξηγεί πως ο ερεθισμός του στήθους και του τραχήλου της μήτρας συνδέονται με την παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων οξυτοκίνης από τον γυναικείο εγκέφαλο, κάτι στο οποίο προστίθεται και άλλη μια ποσότητα της ορμόνης η οποία απελευθερώνεται μετά το σεξ. Έρευνες της δρ. Helen Fisher του Πανεπιστημίου της Indiana έχουν δείξει πως όταν σκανάρονται οι εγκέφαλοι ερωτευμένων ατόμων, παρατηρείται δραστηριότητα στα τμήματα του εγκεφάλου που παράγουν ντοπαμίνη, τα ίδια δηλαδή ακριβώς τμήματα που ενεργοποιούνται όταν παίρνει κανείς κοκαΐνη.
Ο Young υποστηρίζει πως η ρομαντική σύνδεση είναι ένα εξελικτικό «σκάλωμα» το οποίο υπάρχει για να μας σπρώχνει προς τη συναισθηματική σύνδεση, εξασφαλίζοντας έτσι πως τα παιδιά μας έχουν αυξημένη πιθανότητα επιβίωσης. «Τα ανθρώπινα παιδιά χρειάζονται πολύ χρόνο για να αναπτυχθούν – η μητέρα θηλάζει το μωρό της για χρόνια. Ιστορικά, ήταν γόνιμο για τους σεξουαλικούς συντρόφους να διαμορφώνουν μια συναισθηματική σύνδεση, έτσι ώστε να μείνουν μαζί και να μεγαλώσουν υγείες απογόνους», καταλήγει.
Μπορεί όμως αυτή η σύνδεση να αποτραπεί; Από τη στιγμή που η βασοπρεσίνη και η οξυτοκίνη δημιουργούν περίεργα «κολλήματα» μετά το σεξ, είναι δυνατόν να διαχειριστούμε αυτές τις ορμόνες με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να μην κλαίμε πίνοντας τον πόνο μας ύστερα από ένα φευγαλέο one night stand; Ο δρ Young θεωρεί πως είναι εφικτό.
Το πρώτο βήμα στον έλεγχο των ορμονών «της αγάπης» είναι, σύμφωνα με εκείνον, να αποφεύγει κανείς την επαφή με τα μάτια, μιας και η παρατεταμένη οπτική επαφή αυξάνει την παραγωγή οξυτοκίνης στον εγκέφαλο. «Όταν κάνεις σεξ με κάποιο άτομο», εξηγεί ο Young, «δημιουργείς στενή συναισθηματική επαφή, ιδιαίτερα με το πρόσωπο και τα μάτια του άλλου ατομου. Αυτό ως εμπειρία μεταφέρεται στον εγκέφαλο και ασφαλώς είναι πολύ ικανοποιητικό. Η αγάπη και σύνδεση με το άλλο άτομο έχουν κοινά στοιχεία με την εξάρτηση. Μοιράζονται πολλά από τα ίδια χημικά. Αν λοιπόν μπορείς να αποτρέψεις αυτήν τη διαδικασία αποφεύγοντας την οπτική επαφή, τότε είσαι σε καλό δρόμο».
Εάν θες να αποφύγεις τη συναισθηματική δέσμευση και είσαι γυναίκα θα βοηθούσε αν απέφευγες και το αλκοόλ. «Όταν στα αρσενικά τρωκτικά δίνεται αλκοόλ, γίνονται σεξουαλικά πιο ενεργά και αυτό τα αποτρέπει από τη δημιουργία δεσμών», λέει ο Young αναφερόμενος σε μια μελέτη που διενεργεί αυτή την περίοδο, κατά την οποία δίνεται αλκοόλ στα αρσενικά τρωκτικά και μετά τους επιτρέπεται να ζευγαρώσουν με θηλυκά. «Κανονικά, αν ένα αρσενικό ζευγάρωνε με ένα θηλυκό, την επόμενη ημέρα όταν το βάζουμε σε ένα κλουβί με τρία θηλυκά, εκείνο κάθεται με αυτό που ζευγάρωσε». Εντούτοις, αν το τρωκτικό έχει μεθύσει και μετά ζευγαρώσει, δεν επιλέγει να μείνει κοντά στο ένα θηλυκό και κινείται προς τα άλλα.
Άλλος ένας τρόπος που μπορεί να αποφύγει ένα άτομο τη συναισθηματική σύνδεση είναι να επικεντρωθεί τη σκέψη του σε κάποιο άλλο άτομο την ώρα που κάνει σεξ. «Αναγκάζεις το μυαλό σου να σχετίσει την ευχαρίστηση που νιώθεις με κάποιον άλλον», εξηγεί ο Young. «Μπορεί να μιλάμε για κάποιο κινηματογραφικό αστέρι ή κάποιο άτομο που δεν θα δεις ποτέ σου». Η παραπάνω διαδικασία εμποδίζει τον εγκέφαλο να συνδεθεί με το άτομο με το οποίο κάνεις σεξ, αφού δεν απορροφάς τα οπτικά ερεθίσματα τα οποία οδηγούν στην παραγωγή της οξυτοκίνης.
Ο Young προτείνει επίσης την αποφυγή του ερεθισμού των θηλέων. Συγκεκριμένα, αναφέρει: «Οι άνθρωποι είναι τα μόνα όντα όπου τα αρσενικά χρησιμοποιούν τον ερεθισμό των θηλέων για να παραχθεί οξυτοκίνη. Είναι ένας τρόπος για να ενεργοποιηθεί το σύστημα της οξυτοκίνης, κάτι που οδηγεί στην πιο γρήγορη δημιουργία συναισθηματικής σύνδεσης από τη μεριά των γυναικών». Οι γυναίκες άλλωστε είναι έτσι κατασκευασμένες έτσι ώστε να απελευθερώνουν ποσότητες οξυτοκίνης όταν ερεθίζεται η θηλή. Έτσι άλλωστε φροντίζουν και τα μωρά τους.
Αν έχετε κάνει όλα τα παραπάνω αλλά και πάλι βρίσκετε πως «σκαλώνετε» με το μυστηριώδες άτομο που ξαπλώνει δίπλα σας, μην ανησυχείτε. Η σύμβουλος σεξουαλικών θεμάτων Nan Wise προτείνει να θυμόμαστε πάντα ότι εντέλει είμαστε κι εμείς θηλαστικά.
«Αυτά τα αισθήματα που νιώθουμε είναι φυσικές αντιδράσεις θηλαστικών. Αυτή η σύνδεση είναι κάτι σαν ναρκωτικό. Αλλά σίγουρα είναι διαχειρίσιμη», εξηγεί η Wise. «Μην το θεωρείτε κάτι πολύ σημαντικό. Αυτά τα αισθήματα δεν προέρχονται από το άτομο που ξαπλώνει δίπλα σας, αλλά από την αντίδρασή μας στα ερεθίσματα».
Σε αντίθεση με τους ποντικούς των αγρών, οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν τη λογική και την πνευματική ικανότητα να καταλάβουν πως αυτό που νιώθουν δεν είναι απαραίτητα αληθινό. Αν γνωρίζεις πως ο εγκέφαλός σου έχει πλημμυρίσει με μια δυνατή χημική ουσία η οποία εντέλει θα σε αφήσει, μπορείς να βοηθηθείς να διαχειριστείς τα συναισθήματά σου μετά το σεξ. Ας αντιληφθούμε ότι απλώς την έχουμε «ακούσει» κάπως διαφορετικά και ας αφήσουμε ελεύθερα επιτέλους τα γεννητικά μας όργανα.
Περισσότερα από το VICE
«Πλατωνικός» Ύπνος στο Ίδιο Κρεβάτι με Κάποιον: Κατά Πάσα Πιθανότητα Απιστία
Ήμασταν με τον Ντέμη Νικολαίδη στην Πρεμιέρα της Ραδιοφωνικής Εκπομπής του
Όταν Επιτέλους Ρίχνεις στο Κρεβάτι τη Μακροχρόνια Καψούρα σου