Υπάρχουν μουσικές συνθέσεις -για παράδειγμα οποιοδήποτε κομμάτι στο νέο δίσκο των Swans– που σχεδόν μιμούνται τους ήχους μιας χειροβομβίδας. Πατάς το play, κατεβάζεις τη βελόνα και η ηχητική έκρηξη που παράγεται και είναι έτοιμη να διαλύσει τα ακουστικά σου τύμπανα και μοιάζει με την αληθινή έκρηξη που προκαλείται όταν κανείς τραβήξει την περόνη μιας χειροβομβίδας.
Το νέο πρότζεκτ Beautiful Dreamer (pulled) του καλλιτέχνη Maskull Lasserre υιοθετεί παρόμοια ιδεολογία, μόνο που τη μεταφράζει σε γλυπτά. Το πρόσφατο έργο του περιλαμβάνει μια σειρά χειροβομβίδων που «πυροδοτούν» μια μελωδία από το μουσικό κουτί το οποίο περικλείεται σε αυτές, όταν τραβιέται η ασφάλεια και απασφαλίζεται η περόνη.
Videos by VICE
Κάθε χειροβομβίδα μπορεί να «παιχτεί» μόνο μια φορά, όπως και η χειροβομβίδα μπορεί να εκραγεί μια φορά. «Η μουσική βγαίνει από τη πηγή της προς τα έξω με τη μορφή θλιπτικών κυμάτων, όπως συμβαίνει όταν πυροδοτούνται πυρομαχικά» εξήγησε στο The Creators Project του VICE μέσω email. «Και τα δύο έχουν την ισχύ να επηρεάσουν ανθρώπους σε μεγάλη απόσταση». Ωστόσο αντί να απελευθερώνεται ένα παραμορφωτικό κύμα (δηλαδή εκρηκτική μουσική), τα χειροποίητα χάλκινα αντικείμενα του παίζουν τα τραγούδια “America The Beautiful” και “Beautiful Dreamer” των Katharine Lee Bates και Stephen Foster, αντιστοίχως.
«Η εφήμερη ποιότητα της μουσικής είναι στο επίκεντρο αυτού του έργου» εξήγησε ο Lasserre. Όπως ακριβώς όταν η μουσική παίζεται ζωντανά και σταματήσουν να δονούνται τα μουσικά όργανα, ο ήχος του τέλους είναι οριστικός. «Η οξύτητα της βρίσκεται στην αδυναμία της, στην οριστικότητα του τέλους, αλλά και στην υπόσχεση της ομορφιάς». Μας αναστατώνουν με μια έκρηξη ή κάτι επικό αλλά τελικά αυτά τα γλυπτά, τόσο όσο αφορά τη φόρμα τους αλλά και τον ήχο που εκπέμπουν, είναι περισσότερο ευαίσθητα από βίαια.
Αρχικά, σκέφτηκα ότι το να ονομάσει το έργο Beautiful Dreamers και να συμπεριλάβει δυο πατριωτικά τραγούδια στα μουσικά κουτιά που κρύβονται μέσα στις χειροβομβίδες, θα μπορούσε να εμπεριέχει μια υποβόσκουσα κριτική κατά του εθνικισμού. Ωστόσο ο Lasserre, ο οποίος ήταν war artist στο Αφγανιστάν το 2010, έδωσε μια άλλη εξήγηση: «Ο τίτλος προσδίδει μια παιχνιδιάρικη διάσταση σε ένα αντικείμενο που σπανίως συνδέεται με την ποίηση, παρόλο που οι προσδοκίες από μια πολεμική σύρραξη ρομαντικοποιούνται και εξιδανικεύονται εκ των υστέρων, εάν όχι από την αρχή».
Και συνέχισε λέγοντας ότι «Αντανακλαστικά, αυτό που κάνουμε είναι να ψάξουμε τι κρύβεται πίσω από τη χρήση του ‘America the Beautiful’. Ωστόσο, εάν το κοιτάξετε και το σκεφτείτε προσεκτικά, δεν υπάρχει αντικειμενικό αποδεικτικό στοιχείο επίκρισης ή υποστήριξης του πολέμου μέσα σε αυτά τα αντικείμενα. Καθένα από αυτά είναι ένα πράγμα, μια χειροβομβίδα που παίζει μια μελωδία».
Στόχος του Lasserre ήταν απλώς να οπλίσει τις χειροβομβίδες. Το πώς θα ενσωματωθούν σε ένα γενικότερο πλαίσιο ή ένα επιμελημένο περιβάλλον είναι αυτό που θα τους δώσει την τελική γεύση ή απόχρωση. Το έργο ολοκληρώθηκε τόσο πρόσφατα που ο καλλιτέχνης δεν έχει προλάβει να το εκθέσει σε κάποια γκαλερί ή ένα μουσείο. «Φαντάζομαι ότι το κατάλληλο μέρος θα αυτοαποκαλυφθεί τελικά» τόνισε.
Όταν τον ρωτήσαμε εάν θα μπορούσε να βάλει οποιοδήποτε σύγχρονο τραγούδι μέσα σε αυτά τα γλυπτά ποιο θα ήταν, ο Lasserre είπε «Σίγουρα θα ήταν του Tom Waits. Ας πούμε το ‘Dog Door’ από το Orphans. Ελπίζω να μην περιμένατε να ακούσετε το ‘Wrecking Ball’…»