Ένας τεράστιος κίτρινος γερανός, στη μέση του περιφραγμένου με γκρι λαμαρίνες οικοπέδου, γυρίζει δεξιά κι αριστερά. Αποτελεί τη μοναδική ίσως κίνηση στο -κατά τ’ άλλα- σταματημένο τοπίο της Πλατείας Αγίου Νικολάου, στη Νίκαια. Οι δρόμοι είναι άδειοι. Τα συνοικιακά μαγαζιά, επίσης. Η βροχή έχει κάνει τους κατοίκους να αναβάλλουν την πρωινή τους βόλτα. Ο μόνος ήχος που ακούγεται είναι οι συνομιλίες των εργατών μέσα στο εργοτάξιο, που δουλεύουν πυρετωδώς για να παραδοθεί μέχρι τον Ιούνιο ο νέος σταθμός του Μετρό, όπως έχει ανακοινωθεί. Η επέκταση της γραμμής 3 του Μετρό από την Αγία Μαρίνα, θα κάνει στάσεις στην Αγία Βαρβάρα, τον Κορυδαλλό και στη Νίκαια, και αργότερα θα φτάσει στα Μανιάτικα, το λιμάνι και το Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά. Μέχρι να συμβεί αυτό, λοιπόν, η Νίκαια θα αποτελεί τον τερματικό σταθμό της μπλε γραμμής του Μετρό, που θα ενώνει τις γειτονιές της Β’ Πειραιά με το αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος».
Λαϊκή και προσφυγική γειτονιά, η Νίκαια έχει πλούσια ιστορία. Η μαρμάρινη πινακίδα δίπλα από τα έργα του νέου σταθμού, με τη σημείωση «Εδώ οι Γερμανοί κατακτητές με του ντόπιους συνεργάτες τους, σκότωσαν Έλληνες πατριώτες», δεν αφήνουν κανέναν να ξεχάσει όσα έζησε η μαρτυρική πόλη.
Videos by VICE
Ο δήμος, που επί Καλλικράτη συνενώθηκε με του Αγίου Ιωάννη Ρέντη, ξεπερνά τους 100.000 κατοίκους και τα 11 τετραγωνικά χιλιόμετρα έκταση – δεν είναι μία μικρή γειτονιά. Είναι, όμως, μία γειτονιά που εγκαταλείφθηκε. Η Νίκαια, αυτήν τη στιγμή, με την έλευση του Μετρό, παίζει το τελευταίο της χαρτί. Το αν αυτό θα αλλάξει γενικώς την πόλη -πόσο μάλλον προς το καλύτερο- μένει να το δούμε. Από τον δήμαρχο μέχρι τους απλούς κατοίκους και καταστηματάρχες, ο κόσμος της Νίκαιας περιμένει πώς και πώς το μετρό.
«Η μοναδική και τελευταία ευκαιρία μας να αναβαθμίσουμε την πόλη»
Γιώργος Ιωακειμίδης, Δήμαρχος Νίκαιας-Ρέντη
«Η Νίκαια περιμένει πώς και πώς το Μετρό, όχι απλώς επειδή θα μπορέσει να επικοινωνήσει καλύτερα με την υπόλοιπη Αττική, αλλά γιατί είναι η μεγάλη ευκαιρία να αναβαθμιστεί. Εδώ και περίπου 30 με 40 χρόνια τώρα, καταρρέει. Διότι στο ιστορικό κέντρο, τα σπίτια που έγιναν τη δεκαετία του ’20 και του ’30, όταν ήρθαν οι πρόσφυγες, είναι πολύ παλιές και μικρές ιδιοκτησίες. Οι περισσότερες από αυτές τις κατοικίες είχαν πολλούς ιδιοκτήτες, οπότε δεν ήταν εύκολο να ξαναφτιαχτούν. Έχουν εγκαταλειφθεί, με αποτέλεσμα να εγκαταλειφθεί και η πόλη. Όποιος είχε την οικονομική δυνατότητα έφευγε. Η Νεάπολη και η Χαλκηδόνα είναι δύο συνοικίες όπου πήγε πάρα πολύς κόσμος, ενώ άλλοι έφυγαν εκτός πόλης. Υποβαθμίστηκε λοιπόν το κέντρο της πόλης, πολλά χρόνια τώρα και βλέπουμε την έλευση του Μετρό ως τη μοναδική και τελευταία ευκαιρία μας να αναβαθμίσουμε ξανά το κέντρο της Νίκαιας και να το κάνουμε προσβάσιμο στους πάντες.
»Έτσι λοιπόν, ως δημοτική Αρχή, από όταν ήρθαμε στον δήμο πριν οκτώ χρόνια, έχουμε επενδύσει πάνω στη μέρα που θα έρθει το Μετρό, με μία σειρά έργων που πραγματοποιούμε και θα ολοκληρώσουμε με πεζόδρομους, με την ανάπλαση των εσωτερικών χώρων στα προσφυγικά, με υπόγειους κάδους και με δωρεάν λεωφορεία που θα συνδέουν τις γειτονιές με το Μετρό. Παράλληλα, έχουμε καταθέσει αίτηση στο ΕΣΠΑ για ένα Open Mall. Νομίζω ότι έχουμε πάρα πολλές πιθανότητες να είμαστε από τους κερδισμένους. Η Νίκαια νομίζω ότι το δικαιούται, γιατί ήταν μία γειτονιά προσφυγική που έμεινε πίσω κι άρα της το οφείλει και η πολιτεία.
»Προσδοκούμε ότι μέσα στον Ιούνιο του ’19, που θα φτάσει το Μετρό, θα μπορέσει η πόλη να βρει τον χαμένο της εαυτό. Σε αυτό ποντάρουμε, γι’ αυτό τρέχουμε και προσδοκούμε ότι θα τα καταφέρουμε. Οι κάτοικοι πάντα είναι κορεσμένοι από λόγια. Οι κάτοικοι θα έχουν εικόνα όταν πραγματικά λειτουργήσει το Μετρό. Ο κόσμος το περιμένει, αλλά νομίζω ότι πάντα έχει μία αμφιβολία για το αν θα παραδοθεί τον Ιούνιο – και δικαίως την έχει, γιατί πολλές φορές έχει γελαστεί και καλά κάνει και κρατάει μικρό καλάθι».
«Υπάρχει φόβος να μη λειτουργήσει σαν πύλη εξόδου, δημιουργώντας ερήμωση της περιοχής»
Θανάσης Τσίνος, Πρόεδρος Εμπορικού Συλλόγου Νίκαιας
«Αυτήν τη στιγμή είναι υποβαθμισμένη η περιοχή. Αν δεν γίνουν οικιστικές παρεμβάσεις γύρω από ένα έργο πολυτελείας, πιστεύουμε ότι δεν θα έχουμε πολλή τύχη. Την έλευση του Μετρό, ο Εμπορικός Σύλλογος Νίκαιας τη συνδυάζει με ένα έργο που θα γίνει σε συνεργασία με τον δήμο και το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Πειραιά, το Open Mall, το οποίο θα γίνει στον ίδιο δρόμο με το Μετρό, στην Π. Τσαλδάρη και στους κάθετους άξονες. Η έλευση του Μετρό θέλουμε να βοηθήσει τουλάχιστον στην οικιστική ανάπλαση της περιοχής. Το Open Mall δεν είναι εμπορικό κέντρο, είναι ένα πρόγραμμα ΕΣΠΑ με το οποίο γίνεται η οργάνωση της ήδη υπάρχουσας αγοράς σαν ενιαίο πολυκατάστημα. Θα υπάρχει μία ηλεκτρονική πλατφόρμα στην οποία θα μπορεί ο πελάτης να μπαίνει και να ενημερώνεται για τα καταστήματα της περιοχής και θα υπάρχουν και εφαρμογές που θα μπορεί ο πελάτης να φτάσει μέχρι και το ράφι του καταστήματος. Θα υπάρχουν παρεμβάσεις από το επιμελητήριο στις προσόψεις τον καταστημάτων και παρεμβάσεις από τον δήμο στους δρόμους του Open Mall. Ελπίζουμε ότι μέσα στον Απρίλιο θα έχουμε μία θετική έκβαση και θα πάρουμε το πρόγραμμα. Ελπίζουμε ότι αυτοί οι παράγοντες ίσως βοηθήσουν στην αναβάθμιση της περιοχής.
»Υπάρχει κινητικότητα στα άδεια καταστήματα γύρω από το μετρό, αλλά σαν Εμπορικός Σύλλογος Νίκαιας ο στόχος μας δεν είναι να ανοίξουν 50 καφετέριες ούτε 50 φούρνοι. Θα ανοίξουν και κάποια στιγμή θα κλείσουν. Δεν μπορεί να τα απορροφήσει η περιοχή. Η νέα τάση επιχειρηματικότητας είναι ό,τι αφορά την εστίαση, με μαγαζιά cafe και φούρνους. Δεν νομίζουμε όμως ότι αυτό το πράγμα θα βοηθήσει. Αν δεν ανοίξουν εμπορικές επιχειρήσεις, αν δεν έρθουν μεγάλα εμπορικά σήματα να παρακινηθούν να επενδύσουν σε αυτήν την περιοχή, δεν θα γίνει κάτι.
Φάρμα Κλασικής Παιδείας
Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook
Υπάρχει βέβαια και ο φόβος ότι η έλευση του Μετρό μπορεί να λειτουργήσει σαν πύλη εξόδου, δημιουργώντας μία ερήμωση της περιοχής. Θα είναι πολύ πιο εύκολο να μπαίνουν με 1,5 ευρώ στο Μετρό και να κατεβαίνουν στα εμπορικά κέντρα. Ο κόσμος το περιμένει το Μετρό. Γκρινιάζει για τα έργα, επειδή έχει κλείσει η πλατεία με τις λαμαρίνες για μεγάλο χρονικό διάστημα. Όμως ευελπιστούμε ότι σε λίγους μήνες που θα φύγουν οι λαμαρίνες, θα επανέλθει η κυκλοφορία των πεζών.
»Το αρνητικό στην όλη ιστορία είναι ότι δεν υπάρχουν θέσεις πάρκινγκ και ελεύθεροι χώροι. Κάποιος που θέλει να έρθει από άλλη περιοχή στο Μετρό της Νίκαιας, πρέπει να μεταφερθεί με τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Πάντως, από πλευράς μας, θα δώσουμε τη μάχη να αναπτυχθεί η γειτονιά κι ελπίζουμε να κερδίσουμε».
«Θα υπάρξει ζήτηση από φοιτητές αλλά δεν υπάρχουν ενοίκια»
Γιάννης Πέππας, μεσίτης ακινήτων
«Στη γειτονιά της Νίκαιας και πλησίον του δρόμου του σταθμού Μετρό, προφανώς τα ακίνητα θα αναπτυχθούν. Αίσθηση δική μου είναι ότι πρόκειται μόνο γι’ αυτούς τους συγκεκριμένους τέσσερις δρόμους. Έχετε έρθει στις πιο χαμηλές οικονομικές περιοχές και απέχουμε από το να ανέβουν οι τιμές. Τα ενοίκια βέβαια κρατούνται σε ένα καλό νούμερο, γιατί υπάρχει ανυπαρξία ακινήτων προς ενοικίαση. Υπάρχει μεγάλο πελατολόγιο που ψάχνει νοίκι και δεν υπάρχουν σπίτια που νοικιάζονται. Μαγαζιά, από την άλλη, υπάρχουν. Αν κάνετε βόλτα στις γειτονιές, θα δείτε πάρα πολλά ανοίκιαστα. Αν παρατηρήσετε τα “ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ”, στην ταμπέλα, είναι μαγαζιά και τα “ΠΩΛΕΙΤΑΙ” είναι σπίτια.
»Το Μετρό, από τη στιγμή που κάνει την προσβασιμότητα στο κέντρο πιο εύκολη, προφανώς θα μπορούσε να τονώσει το ΑirBnb. Αυτήν τη στιγμή, είναι σχεδόν ανύπαρκτο. Πιθανόν να αρχίσει να εμφανίζεται. Ζήτηση από φοιτητές έχουμε έτσι κι αλλιώς -και χωρίς το Μετρό-, αλλά το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν ενοίκια. Προφανώς αν έρθει το Μετρό, πιθανόν να ψάχνουν κι ακόμα περισσότερο.
»Πώς θα επηρεάσει το μετρό; Χειρότερο κακό δεν θα κάνει η έλευσή του. Δεν πάει πιο κάτω. Αν θα κάνει καλό η ιστορία θα δείξει».
«Θα πηγαίνω στον Πειραιά όταν γίνει κι εκεί το Μετρό»
Άννα Γεωργιάδου, κάτοικος Νίκαιας
«Γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Νίκαια. Δεν με ενοχλούν τα έργα, η Αθήνα μια ζωή σκάβεται. Το περιμένω το Μετρό και βεβαίως θα το χρησιμοποιώ. Θα πηγαίνω στον Πειραιά όταν γίνει κι εκεί το Μετρό. Εντάξει και στην Αθήνα, αλλά για τον Πειραιά με νοιάζει. Όλοι το λέμε ότι θα βοηθήσει στην ανάπτυξη της Νίκαιας. Ακόμη και κάποιες φίλες μου στον Κορυδαλλό, το λένε. Το ίδιο είναι να περιμένεις τα λεωφορεία; Τα τρένα φεύγουν αστραπή. Το περιμένω, αλλά περισσότερο το περιμένουν οι εργαζόμενοι».
«Θα βοηθήσει και τους μετανάστες στις μετακινήσεις τους»
Ιρφάν Ασγκάρ, ιδιοκτήτης κουρείου πάνω στην πλατεία του Μετρό
«Είμαι στη Νίκαια 20 χρόνια και έχω το κουρείο εδώ και δέκα χρόνια. Ήρθα στην Ελλάδα μετανάστης από το Πακιστάν. Είμαστε τόσα χρόνια εδώ με κλειστή την πλατεία για τα έργα, οπότε το μόνο που μας ενδιαφέρει είναι να ανοίξει η πλατεία. Σε εμένα δεν θα έρθει κάποιος από την Ομόνοια να κουρευτεί. Αλλά ελπίζουμε να αλλάξει κάτι με το Μετρό. Πιστεύω θα βοηθήσει και τους μετανάστες στις μετακινήσεις τους, αλλά δεν πιστεύω ότι θα φέρει δουλειές, δεν νομίζω ότι θα γίνει κάποια τεράστια διαφορά. Εγώ δεν έχω μπει ποτέ στο τρένο. Έχω αυτοκίνητο και μηχανάκι, δεν νομίζω ότι θα το πάρω το Μετρό».
«Εύχομαι να φέρει νέο κόσμο στη γειτονιά»
Φώτης Μπόκας, εργαζόμενος σε οικογενειακό φούρνο πάνω στην πλατεία του Μετρό
«Είναι σίγουρο ότι μία ποιοτική ανάπτυξη θα επέλθει, αλλά δεν ξέρουμε το μέγεθος της ανάπτυξης. Επί επτά χρόνια που λειτουργεί το εργοτάξιο εδώ, έχουν αλλάξει ριζικά οι εμπορικοί κανόνες της περιοχής προς το χειρότερο. Το μέγεθος της βελτίωσης κανείς δεν μπορεί να το ξέρει. Πιστεύουμε ότι και η δική μας δουλειά θα αναπτυχθεί, ειδικά τα δύο χρόνια που θα είναι εδώ τερματικός σταθμός, μέχρι να φτάσει το Μετρό στον Πειραιά. Το είδος μας εμάς είναι ένα είδος που προσφέρεται. Έχουμε λοιπόν ελπίδες ότι θα συμβεί αυτό.
»Επίσης, σίγουρα διευκολύνει στις εξόδους και τις μετακινήσεις. Όλοι το περιμένουμε, είναι ένα υπέροχο έργο διότι μειώνει πολύ τη χρονική περίοδο για να πας κάπου. Αλλά εγώ πιο πολύ εύχομαι να φέρει νέο κόσμο στη γειτονιά, γιατί δεν υπάρχει νέος κόσμος εδώ. Όπου υπάρχουν συγκοινωνίες βοηθάει να έρθουν, διότι οι τιμές δεν είναι τόσο ακριβές όσο στις περιοχές που έχει πανεπιστήμια κοντά. Και θα είναι καλό για την οικονομία της περιοχής. Πιστεύω ότι θα υπάρξει ζήτηση για AirΒnb σίγουρα. Εγώ το βλέπω ότι σε βάθος δεκαετίας, θα αλλάξει θετικά την περιοχή».
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
Aυτός Είναι ο Ακροδεξιός «Ιερός Λόχος» που Επιχείρησε να Διακόψει Παράσταση στη Θεσσαλονίκη
Mewing: Η Oρθοδοντική Tεχνική που Σαρώνει στο YouTube
Οι Ρατσιστικές Επιθέσεις στην Αθήνα Μέσα από Aνατριχιαστικά Σκίτσα