Γιατί η Taylor Swift Κάνει Λάθος για την Αξία της Δωρεάν Μουσικής

​Έχει χυθεί πολύ σάλιο και μελάνι από την προηγούμενη εβδομάδα, λόγω του θορυβώδους διαζυγίου μεταξύ του Spotify και της Taylor Swift. Σε περίπτωση που ζούσατε σε κάποια σπηλιά όλη την προηγούμενη εβδομάδα τα πράγματα πήγαν ως εξής: Η Swift αφαίρεσε όλη την μουσική της από το Spotify, κατηγορώντας τη υπηρεσία για ανεπαρκείς αμοιβές προς τους καλλιτέχνες. «Απλά δεν συμφωνώ με την διαιώνιση της άποψης πως η μουσική δεν έχει αξία και θα έπρεπε να διαδίδεται δωρεάν», είπε χαρακτηριστικά η Swift. Το τελευταίο της άλμπουμ «1989», είναι εξαιρετικά επιτυχημένο, πωλώντας περισσότερες κόπιες μέσα σε μια εβδομάδα από κάθε άλλο άλμπουμ την τελευταία δεκαετία. Πολύς κόσμος θεώρησε πως αυτό ήταν ένα σημάδι που έδειχνε πως οι φυσικές πωλήσεις δίσκων δεν είχαν πεθάνει. Ποιος χρειάζεται το streaming; Να ζήσει το CD!

O διευθύνων σύμβουλος του Spotify Daniel Ek, απάντησε στην Swift μέσω blog post, ελπίζοντας να γκρεμίσει τις κατηγορίες της Swift σχετικά με το ότι η εταιρία του δεν πληρώνει τους καλλιτέχνες. Το επιχείρημα του Ek, ήταν πως η ουσιώδης σύγκριση δεν θα έπρεπε να είναι μεταξύ των πωλήσεων άλμπουμ και του streaming, αλλά μεταξύ του streaming και των παράνομων downloads. Το Spotify έχει πληρώσει συνολικά δύο δισεκατομμύρια δολάρια σε δικαιώματα, σε αντίθεση με τα πειρατικά sites που δεν έχουν δώσει δεκάρα. «Το όλο μοντέλο της επιχείρησής μας είναι φτιαγμένο για να μεγιστοποιήσει την αξία της μουσικής σας», απάντησε στην Swift ο Ek.

Να 'μαστε λοιπόν πάλι, στο περίφημο σταυροδρόμι του «το streaming θα σώσει την μουσική βιομηχανία» και του «το streaming θα σκοτώσει την μουσική βιομηχανία». Κάθε επιλογή έχει διερευνηθεί εκατομμύρια φορές ως τώρα και για να σας πω την αλήθεια, τα έχω βαρεθεί και τα δύο.

Αν όμως υπήρχε ένας τρίτος δρόμος για να εξερευνήσει κανείς; Τι θα γινόταν αν αποσυναρμολογούσαμε την όλη κουβέντα και ανακαλύπταμε ότι στην ουσία της είναι άκυρη; Η Swift δήλωσε πως αφαίρεσε την μουσική της από το Spotify επειδή δεν θέλει να διαιωνίσει την ιδέα πως «η μουσική δεν έχει αξία και πρέπει να διαδίδεται δωρεάν».

Η δήλωσή της υποθέτει πως κάπου εκεί έξω, υπάρχει μια αχανής μάζα ανθρώπων που πιστεύει πως η μουσική δεν έχει την παραμικρή αξία και πως άρα η μουσική πρέπει να μοιράζεται με την ίδια άνεση που σου μοιράζουν flyer έξω από μια συναυλία. Άρα, η Swift θεωρεί πως είναι δουλειά της, ως η πιο επιτυχημένη ποπ σταρ του κόσμου είναι να υποστηρίξει την αξία της μουσικής, με το να απαιτεί να πληρώνεται με βάση τις πωλήσεις της.

Η Swift ενίσχυσε αυτήν την σταυροφορική της θέση στο άρθρο που έγραψε για την Wall Street Journal νωρίτερα μέσα στην χρονιά, όπου και είπε πως «η άποψή μου είναι πως η μουσική δεν θα έπρεπε να διαδίδεται δωρεάν και προβλέπω πως τόσο οι καλλιτέχνες όσο και οι δισκογραφικές θα αποφασίσουν μια μέρα μια κεντρική τιμή πώλησης. Εύχομαι να μην υποτιμήσουν τους εαυτούς τους ή την τέχνη τους».

Ο τρόπος σκέψης της Swift είναι προβληματικός για δύο λόγους: Καταρχήν χαρακτηρίζει λανθασμένα τους ανθρώπους που υποστηρίζουν το μοντέλο του streaming, ως άτομα που πιστεύουν ότι η μουσική δεν έχει αξία. Επιπλέον, κατηγορεί αδίκως τους καλλιτέχνες που μοιράζουν την μουσική τους δωρεάν, ότι υποτιμούν την καλλιτεχνική τους αξία. Και οι δύο αυτές θέσεις στηρίζονται σε ένα κεντρικό λάθος: ότι η δωρεάν μουσική ισούται ανάξια μουσική. Μια τέτοια λογική δεν είναι απλώς παντελώς λανθασμένη, αλλά και εξαιρετικά απαρχαιωμένη.

Η Swift έχει κάθε δικαίωμα να υπερασπίζεται την αξία της δουλειά της. Χρησιμοποιώντας όμως τις πωλήσεις της ως το κύριο μέσο επιβεβαίωσης της καλλιτεχνικής της αξίας, αγνοεί το γεγονός πως οι μόνοι άνθρωποι που εξακολουθούν να αγοράζουν cd είναι οι μεγαλύτεροι σε ηλικία και τα παιδιά (ίσως να υπερβάλω λίγο, αλλά ας είμαστε σοβαροί. Τα cd θα πάνε κατά 'κει που πήγαν και οι δεινόσαυροι). Καθώς η μουσική βιομηχανία προσπαθεί να εναρμονιστεί με τη ψηφιακή εποχή, πρέπει να ξανασκεφτούμε τον τρόπο που ένας καλλιτέχνης μπορεί να βγάλει λεφτά από την μουσική του. Εδώ πρέπει πλέον να σκεφτούμε από την αρχή και την ίδια την έννοια του άλμπουμ, από την στιγμή που «χωρίζει» από το φυσικό αντικείμενο που είναι το CD. Αλλά υπάρχει ένα πράγμα που δεν πρέπει να ξανασκεφτούμε. Το αν δηλαδή η μουσική έχει αξία από μόνη της. Γιατί όλοι ξέρουμε πως έχει.

Ενώ η Swift αποποιείται κάθε σχέση της με την δωρεάν μουσική, υπάρχουν πολλοί καλλιτέχνες που πειραματίζονται εδώ και καιρό με το είδος, σε μια προσπάθεια να ξεφύγουν από το καταδικασμένο μέσο των πωλήσεων. Τον Μάρτιο, ο Skrillex κυκλοφόρησε το ντεμπούτο του με τίτλο Recess, μέσω ενός smartphone app που σου έδινε πρόσβαση σε κάθε κομμάτι του δίσκου σταδιακά, μέχρι όλα τα κομμάτια του δίσκου να είναι εν τέλει ελεύθερα για streaming. Μην ξεχνάμε άλλωστε πως ο Skrillex ήταν πάντα μπροστά σε αυτόν τον τομέα. Το 2010, είχε διανείμει δωρεάν το πρώτο του ep μέσω MySpace. Σε συνεντεύξεις του, ο Skrillex δηλώνει πως όλο αυτό έγινε για να χτίσει μια αίσθηση και μια εμπειρία γύρω από την μουσική του. «Αυτοί που πήραν πρώτοι τον δίσκο, είναι αυτοί που νοιάζονται περισσότερο. Οι πωλήσεις δίσκων δεν έχουν και ιδιαίτερη σημασία».

Πρόσφατα, ο Aphext Twin, αναστάτωσε τον κόσμο της ηλεκτρονικής μουσικής, αρχικά με την κυκλοφορία του Syro, του πρώτου του δίσκου μετά από 13 χρόνια και έπειτα με αναρίθμητες δωρεάν κυκλοφορίες, μια εκ των οποίων ήταν ένα άλμπουμ με 21 κομμάτια, βασισμένο στα modual synths. Και σε αυτήν την περίπτωση, ο Aphex Twin δεν μοιράζει την μουσική του δωρεάν επειδή υποτιμά την καλλιτεχνική του αξία.

Ζούμε σε μια εποχή ψηφιακής αφθονίας και οι δισκογραφικές εταιρίες κοστολογούν τα άλμπουμ με μια τιμή που η αγορά δεν μπορεί να «σηκώσει». Αν οι καλλιτέχνες θέλουν τα άλμπουμ τους να διατηρήσουν την καλλιτεχνική και οικονομική τους αξία στο μέλλον, έχουν συγκεκριμένες επιλογές. Μπορούν να κυκλοφορήσουν δίσκους εξαιρετικά σπάνιους, όπως το Once Upon A Time in Shaolin των Wu-Tang Clan που βγήκε σε μια κόπια, η οποία τελικά πωλήθηκε για 5 εκατομμύρια δολάρια. Μπορούν επίσης να «ενισχύσουν» τεχνολογικά τα άλμπουμ τους, όπως το Obverse Box του Deru, το οποίο ήταν ένας προβολέας χειρός, που επέτρεπε στον αγοραστή (κόστιζε 500 δολάρια και 8000 δολάρια) να βλέπει ένα βίντεο με κάθε κομμάτι. Επιπλέον, μπορούν να αντιμετωπίσουν τον δίσκο τους ως ένα ιδιαίτερο αντικείμενο, όπως οι YACHT, που μαζί με το τελευταίο τους EP Where Does This Disco? έδωσαν έναν διάφανο δίσκο (που όμως δεν μπορεί να «παίξει») που περιείχε όλο τον μουσικό κατάλογο της μπάντας.

Το σίγουρο είναι πως παρά τις διαθέσεις της δισκογραφικής βιομηχανίας, το να κάθεσαι και να φωνάζεις για την ενυπάρχουσα αξία ενός δίσκου, δεν θα το κάνει μια βολική για αυτούς πραγματικότητα.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.