Όσα Ξέρουμε Μέχρι Στιγμής για τα Ναρκωτικά που Ίσως Σκότωσαν τον Prince

To άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο VICE UK.

Όταν ο Prince βρέθηκε νεκρός στην οικία του στη Minnesota τον περασμένο Απρίλιο, άρχισαν να κυκλοφορούν σχεδόν αμέσως φήμες που συνέδεαν τον θάνατό του με υπερβολική δόση ναρκωτικών. Τον Ιούνιο, πηγές ανέφεραν πως η ουσία που προκάλεσε τον θάνατο του διάσημου ποπ σταρ ήταν το fentanyl, ένα ισχυρότατο οπιοειδές το οποίο είναι σε γενικές γραμμές 100 φορές πιο δυνατό από τη μορφίνη και πολύ πιο δυνατό από την ηρωίνη. Στις 21 Αυγούστου, όμως, μια ανώνυμη επίσημη πηγή, η οποία σχετίζεται με την έρευνα για τον θάνατο του Prince, δήλωσε στο Associated Press πως ίσως τελικά να μην ευθύνεται το συνταγογραφούμενο fentanyl για τον θάνατο του καλλιτέχνη – στο σπίτι του είχαν βρεθεί χάπια-απομιμήσεις που περιείχαν παράνομο fentanyl.

H πηγή που μίλησε στο AP είπε πως στο σπίτι του Prince βρέθηκαν 24 τέτοια χάπια μέσα σε ένα μπουκάλι με την ετικέτα Watson 385, η οποία συνήθως χρησιμοποιείται για συνταγογραφούμενα χάπια υδροκωδόνης-ακεταμινοφαίνης. Τα συγκεκριμένα χάπια, όμως, περιείχαν fentanyl, λιδοκαΐνη και άλλη μια ουσία.

Αν και το fentanyl είναι γνωστό ως συνταγογραφούμενο φάρμακο που συνήθως διατίθεται σε αυτοκόλλητη μορφή για τοποθέτηση κατευθείαν πάνω στο δέρμα, τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να κυκλοφορεί μια παράνομη έκδοση της ουσίας, η οποία εικάζεται πως παράγεται στην Κίνα και η οποία έχει πλημμυρίσει την παράνομη αγορά οπιοειδών τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και στον Καναδά. Το 2014, 28.647 Αμερικανοί πολίτες πέθαναν από υπερβολική δόση οπιοειδών, με το fentanyl να παίζει ολοένα και πιο σημαντικό ρόλο σε αυτούς τους θανάτους: περισσότεροι από 700 άνθρωποι πέθαναν από υπερβολική δόση του εν λόγω οπιοειδούς από το 2013 έως το 2015, αν και εικάζεται πως το παραπάνω νούμερο είναι πολύ πιθανό να είναι αρκετά υψηλότερο, μιας και συχνά δεν γίνεται έλεγχος για την παρουσία της συγκεκριμένης ουσίας στο σώμα.

Και στον Καναδά, όμως, τα οπιοειδή σκοτώνουν πλέον περισσότερο κόσμο από ποτέ, με το fentanyl να εμπλέκεται σε 655 θανάτους από το 2009 έως το 2014. Εξετάζοντας αυτούς τους θανάτους, βρίσκει κανείς πως οι απομιμήσεις χαπιών fentanyl παίζουν ολοένα και πιο κομβικό ρόλο σε αυτούς.

Αν και το πειρατικό fentanyl έχει προκαλέσει μεγάλα προβλήματα στις Αρχές αλλά και στους επαγγελματίες του ιατρικού χώρου, οι ρίζες του προβλήματος βρίσκονται στην ευκολία με την οποία οι γιατροί συνταγογραφούσαν τα οπιοειδή στο πρόσφατο παρελθόν, κάτι που οδήγησε στη ραγδαία αύξηση των εθισμένων σε αυτές τις ουσίες. Τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και ο Καναδάς είναι με διαφορά οι δυο χώρες στις οποίες συνταγογραφούνται τα περισσότερα οπιοειδή στον πλανήτη.

Ο δρ Hakique Virani, ειδικός σε θέματα δημόσιας υγείας και εθισμών στο Edmonton, ο οποίος εμφανίστηκε και στο DOPESICK, το ντοκιμαντέρ του VICE με θέμα το fentanyl, τονίζει πως υπάρχουν μερικά στοιχεία στην υπόθεση του θανάτου του Prince που θα έπρεπε να μας κάνουν να σκεφτούμε. «Ο θάνατος από υπερβολική δόση οπιοειδών επηρεάζει κάθε κοινωνικοοικονομική ομάδα. Η άνοδος της ζήτησης στα οπιοειδή εξαιτίας της προσέγγισης του χώρου της υγείας στη Βόρεια Αμερική στο ζήτημα της αντιμετώπισης του πόνου συνεχίζει να έχει τραγικές συνέπειες και η παράνομη παραγωγή οπιοειδών είναι πλέον περισσότερο τοξική και απρόβλεπτη από κάθε άλλη φορά».

Ο δρ Virani δηλώνει πως το λαθρεμπόριο πειρατικού fentanyl στη Βόρεια Αμερική είναι κατά πάσα πιθανότητα μια πολύ κερδοφόρα αγορά στο πλαίσιο του παράνομου εμπορίου ναρκωτικών. «Όταν λέμε ότι το fentanyl είναι 100 φορές πιο τοξικό από τη μορφίνη, αυτό που λέμε ουσιαστικά είναι πως ένα κιλό fentanyl είναι το ίδιο με 100 κιλά μορφίνης ή 50 κιλά ηρωίνης», σημειώνει ο Virani στο DOPESICK. «Αν είσαι έμπορος ναρκωτικών, μπορείς να διακινήσεις ένα εκατομμύριο δόσεις fentanyl σε ένα κουτί παπουτσιών ή σε μια θήκη γυαλιών, ενώ για μια αντίστοιχη ποσότητα μορφίνης θα χρειαζόσουν μια παλέτα».

Επιπλέον, ο τρόπος που παράγονται τα πειρατικά χάπια fentanyl αυξάνει την επικινδυνότητά τους. Όπως ακριβώς και με τα μπισκότα με κομματάκια σοκολάτας, το κάθε μπισκότο δεν θα έχει την ίδια ποσότητα σοκολάτας. Το ίδιο ισχύει και με τα χάπια. Tο παράνομο fentanyl μπορεί να αποδειχτεί ιδιαίτερα επικίνδυνο.

Το 2012, όταν ο Καναδάς απαγόρευσε την αρχική μορφή του Oxycontin θέλοντας να προωθήσει το OxyNeo, μια «ασφαλέστερη» εναλλακτική λύση, τα άτομα που ήλεγχαν την παράνομη αγορά ναρκωτικών είδαν ένα εμπορικό άνοιγμα και άρχισαν να παράγουν πειρατικά Oxycontin τα οποία περιείχαν παράνομο fentanyl. Όπως δηλώνει η Alisa Ramsey, χρήστρια fentanyl: «Όταν άρχισα να αγοράζω Oxys από τον δρόμο, δεν το ήξερα αρχικά, αλλά έπαιρνα fentanyl. Έκανα χρήση fentanyl για τριάμισι χρόνια και συνειδητοποίησα πως δεν ήταν Oxy όταν πήγα σε έναν ντίλερ και εκείνος μου είπε πως τα χάπια δεν ήταν Oxys, αλλά fentanyl».

Ο MichaelParkinson, συντονιστής του Συμβουλίου Αποτροπής Εγκλήματος της Περιοχής Waterloo, σημείωσε την επικινδυνότητα του fentanyl στις αρχές το 2008. «Έπειτα από 15 χρόνια και δισεκατομμύρια δολάρια σε πωλήσεις παράνομων οπιοειδών, η μαύρη αγορά για τα παράνομα οπιοειδή είναι πλέον καλά ριζωμένη στη Βόρεια Αμερική», εξηγεί ο Parkinson. «Από τη στιγμή που οποιοσδήποτε με σύνδεση στο ίντερνετ μπορεί να αγοράσει, ο αριθμός ατόμων που πεθαίνουν εξαιτίας του fentanyl θα συνεχίσει να αυξάνεται».

Στην Alberta, μια πόλη που έχει σοβαρότατο πρόβλημα με παράνομα χάπια OxyContin, τα οποία ονομάζονται «beans» (φασόλια) και πωλούνται από έμπορους ναρκωτικών προς 20 δολάρια το χάπι, έχουν καταγραφεί σχεδόν 300 θάνατοι εξαιτίας του fentanyl μόνο μέσα στο 2015, αριθμός αυξημένος κατά 75% σε σχέση με το 2014. Μέχρι στιγμής έχει βρεθεί fentanyl σε απομιμήσεις των συνταγογραφούμενων Percocet, Xanax και Oxycontin. Επιπλέον, το fentanyl έχει βρεθεί και σε ουσίες όπως η κοκαΐνη, το meth και η ηρωίνη, τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και στον Καναδά. Στο Βανκούβερ, μια πόλη με ιδιαίτερη ιστορική σύνδεση με το εμπόριο οπιοειδών, υπάρχει ελάχιστη ηρωίνη στην αγορά, καθώς το μεγαλύτερο μέρος της προσφερόμενης «ηρωίνης» είναι fentanyl.

«Το ότι πλέον είναι ένα ζήτημα που εξετάζεται σοβαρά στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι ενθαρρυντικό. Μέχρι και ο Obama έχει ασχοληθεί», λέει ο Virani.

Στις Ηνωμένες πολιτείες, η κυβέρνηση Obama έχει δεσμεύσει 1 δισεκατομμύριο δολάρια για την αντιμετώπιση του προβλήματος των οπιοειδών. Στον Καναδά δεν υπάρχει ακόμα αντίστοιχη κίνηση.

«Θα ήταν σοφό να υπάρξει άμεσα σχεδιασμός έκτακτης ανάγκης, αν θέλουμε να περιορίσουμε τη ζημιά που προκαλούν τα παράνομα οπιοειδή», λέει ο Parkinson. «Οι κυβερνήσεις πρέπει να συμμετάσχουν σε αυτό, αλλά μέχρι στιγμής κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να συμβαίνει στον Καναδά. Οι ειδικοί είναι για άλλη μια φορά θεατές σε μια θανατηφόρα κρίση που θα μπορούσε να αποτραπεί».

Περισσότερα από το VICE

H Ζωή μου ως Sugar Baby

Ρωτήσαμε Ειδικούς Πώς να τα Πας Τέλεια στην Αμήχανη Ψιλοκουβεντούλα

Τα Χειρότερα Σκηνικά Ζήλιας που Έχουμε Ζήσει σε Σχέση