FYI.

This story is over 5 years old.

Tonic

Μπορεί να Βοηθήσει τον Εγκέφαλό σου η Κρεατίνη;

Η κρεατίνη μπορεί να έχει πολλά οφέλη, ακόμη και για όσους δεν είναι φανατικοί του γυμναστηρίου.
Nick English
Κείμενο Nick English
Φωτό: ogichobanov / Getty Images

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο Tonic.

Η κρεατίνη είναι ένα από τα δημοφιλέστερα αθλητικά συμπληρώματα διατροφής στην αγορά και παρ' ότι κάποιοι δεν ανταποκρίνονται στη δράση της, δεν είναι δύσκολο να δει κανείς γιατί η χρήση της είναι τόσο διαδεδομένη. Η πιο αισθητή διαφορά είναι ότι η ημερήσια δόση συνήθως εφοδιάζει τους μύες με περισσότερο νερό, φουσκώνοντάς τους, χωρίς να χρειαστεί αλλαγή στη διατροφή ή το πρόγραμμα γυμναστικής. Επίσης, πληθώρα ερευνών έχει δείξει ότι μπορεί να έχει θεαματική επίδραση στη δύναμη και τη μυϊκή αντοχή.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Στο τέλος της λίστας με τα οφέλη, βλέπουμε επίσης συχνά τις λέξεις «διανοητικά οφέλη» και «νευρολογικές βελτιώσεις», όμως πολλοί δεν κατανοούν την ακριβή επίδραση που μπορεί να έχουν τα συμπληρώματα κρεατίνης. Είναι πράγματι ένας καλός τρόπος να βελτιώσεις τον εγκέφαλό σου; Αν ναι, τι ακριβώς κάνουν;

Σχεδόν το 95% της κρεατίνης αποθηκεύεται στους μύες, όμως ένα μέρος της αποθηκεύεται στο συκώτι, στους όρχεις, τους νεφρούς και τον εγκέφαλο, όπου λειτουργεί ως νευροδιαβιβαστής και μόριο αποθήκευσης τριφωσφορικής αδενοσίνης (ΑΤΡ).

Όσοι έχουν έλλειψη κρεατίνης μπορεί να έχουν μειωμένες διανοητικές ικανότητες, από κάποιες απόψεις.

«Πολλές ασθένειες που σχετίζονται με τον εγκέφαλο, όπως η νόσος του Πάρκινσον, βλάπτουν τον μεταβολισμό της εγκεφαλικής ενέργειας, διαδικασία στην οποία εμπλέκεται η μειωμένη μεταφορά κρεατίνης. Επομένως, είναι λογικό ότι το συμπλήρωμα κρεατίνης μπορεί να ανακουφίσει τα συμπτώματα που σχετίζονται με την ενεργειακή δυσλειτουργία», λέει ο Trevor Kashey, διατροφολόγος και σύμβουλος σε θέματα διατροφής. «Όμως δεν είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι αυτό συμβαίνει στην πραγματικότητα».

Μετά τη νηπιακή ηλικία, η κρεατίνη δυσκολεύεται πολύ να διασχίσει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, πράγμα που σημαίνει ότι είναι δύσκολο να γνωρίζουμε εάν η κατανάλωση μεγαλύτερης ποσότητας οδηγεί πράγματι σε σημαντικές αυξήσεις στο απόθεμα κρεατίνης του εγκεφάλου. Επιπλέον, πολλά από τα τεστ που χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό των βελτιώσεων της διανοητικής λειτουργίας, επηρεάζονται από το φαινόμενο της αυθυποβολής – από την πλευρά των συμμετεχόντων και των συντακτών της έρευνας.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

VICE Video: Υποβρύχιο Ράγκμπι

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.


«Πολλά τεστ που χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό της αποτελεσματικότητας αποτελούν έμμεσες μετρήσεις που εξαρτώνται από τις δεξιότητες: Είναι σαν να λες ότι αν δώσεις στους συμμετέχοντες κρεατίνη και βελτιωθούν οι επιδόσεις τους στην ικανότητα επίλυσης σταυρολέξων, τότε η κρεατίνη είναι μια αποτελεσματική θεραπεία για τις νευρολογικές ασθένειες», λέει ο Kashey. «Όμως, είναι δύσκολο να καταλήξουμε σε αυτό το συμπέρασμα, επειδή η αυθυποβολή είναι ένας παράγοντας που προκαλεί σύγχυση στις νευροεκφυλιστικές διαταραχές. Δεν έχω πειστεί για τους συγκεκριμένους μηχανισμούς ακόμη».

Αν κοιτάξει κανείς τις εμπεριστατωμένες επιστημονικές έρευνες, τα στοιχεία συμφωνούν. Σε πολλές έρευνες, συμπεριλαμβανομένων των τυχαιοποιημένων κλινικών δοκιμών, δεν έχει διαπιστωθεί σημαντική σύνδεση μεταξύ της κατανάλωσης κρεατίνης και της βελτίωσης νευροεκφυλιστικών ασθενειών, εγκεφαλικών τραυμάτων ή ακόμη και της μνήμης. «Αν εξετάσεις τα συμπεράσματα πρόσφατης μετα-ανάλυσης δεδομένων, όπου συγκεντρώθηκαν αποτελέσματα από τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές, η κρεατίνη δεν κάνει τίποτα», λέει ο Kashey, αναφερόμενος σε άρθρο του 2017 που δημοσιεύτηκε στο BMC Neurology.

Η κρεατίνη έχει τα μεγαλύτερα δυνητικά οφέλη στους ανθρώπους που δεν καταναλώνουν ποτέ κρέας ή αυτούς που το καταναλώνουν σπάνια.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Η κρεατίνη είναι αντιοξειδωτικό και αν πιστεύεις ότι το οξειδωτικό στρες μπορεί να συμβάλλει σε αυτά τα είδη ασθενειών, τότε τα συμπληρώματα μπορεί να έχουν κάποια επίδραση, όμως ίσως όχι στον βαθμό που υποστηρίζουν κάποιοι. Δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία, ωστόσο, ότι μπορεί να χρησιμοποιηθούν ως θεραπεία για νευροεκφυλιστικές ασθένειες.

Υπάρχει, παρόλα αυτά, η λεγόμενη «έλλειψη κρεατίνης» - ή για την ακρίβεια, μια διαφορά στους ανθρώπους που είναι «κορεσμένοι» με κρεατίνη και σε όσους δεν είναι. Όσοι έχουν έλλειψη κρεατίνης μπορεί να έχουν μειωμένες διανοητικές ικανότητες, από κάποιες απόψεις. Ο Kashey δεν πιστεύει ότι η πρόσληψη κρεατίνης οδηγεί σε «βελτιωμένες» διανοητικές ικανότητες, αλλά θεωρεί ότι η κατανάλωσή της μπορεί να σε επαναφέρει στα αρχικά επίπεδα (για παράδειγμα, σημειώνει ότι παρόλο που η έλλειψη βιταμίνης C μπορεί να προκαλέσει απώλεια δοντιών, λόγω του σκορβούτου, η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας βιταμίνης C δεν πρόκειται να κάνει έξτρα δόντια να εμφανιστούν).

Όπως μπορεί να έχετε ήδη μαντέψει, αυτό σημαίνει ότι η κρεατίνη έχει τα μεγαλύτερα δυνητικά οφέλη στους ανθρώπους που δεν καταναλώνουν ποτέ κρέας ή αυτούς που το καταναλώνουν σπάνια. Με άλλα λόγια, τους χορτοφάγους και τους vegan, κι επίσης τους ηλικιωμένους, οι οποίοι τείνουν να καταναλώνουν πολύ λιγότερη πρωτεΐνη. Τα στοιχεία που υποστηρίζουν αυτήν την υπόθεση δεν είναι εξίσου πειστικά με τα αποδεικτικά στοιχεία για τη χρήση της στον αθλητισμό, αλλά υπάρχουν αρκετές έρευνες στις οποίες έχει διαπιστωθεί ότι οι χορτοφάγοι που λαμβάνουν κρεατίνη μπορεί να έχουν καλύτερη μνήμη και μπορεί να έχουν καλύτερες επιδόσεις στις αθλητικές δραστηριότητες, σε σχέση με τους κρεατοφάγους.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Τέλος, ακόμη και αν η κρεατίνη δεν είναι τόσο χρήσιμη για τη θεραπεία ασθενειών που επηρεάζουν τις νοητικές ικανότητες όπως πιστεύαμε, εξακολουθεί να έχει χρήσεις σε κλινικά περιβάλλοντα. Τα επίπεδα κρεατίνης των καρδιακών και των σκελετικών μυών είναι χαμηλά σε ασθενείς με συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, ενώ έχουν υπάρξει εμπεριστατωμένες, ελεγχόμενες με εικονικά φάρμακα, έρευνες που έχουν δείξει ότι τα συμπληρώματα κρεατίνης μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά τη μυϊκή δύναμη της καρδιάς και την ικανότητα άσκησης.

Πράγμα που σημαίνει ότι, παρά κάποιες λιγοστές ανακριβείς έρευνες, η κρεατίνη μπορεί να έχει ένα ευρύ φάσμα οφελών, ακόμη και για αυτούς που δεν είναι λάτρεις του γυμναστηρίου, ακόμη και στα γηρατειά.

Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.

Περισσότερα από το VICE

Πώς ο Ερντογάν Σκότωσε την Ανερχόμενη Σκηνή Ηλεκτρονικής Μουσικής της Τουρκίας

«Ήταν μια Εξευτελιστική Οντισιόν» - Το Viral Βίντεο της Ηθοποιού που Δείχνει Όλα Όσα Πάνε Λάθος στο Ελληνικό Θέατρο

Η Εβδομάδα μιας Άνεργης στην Ελλάδα

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.