O Άνθρωπος που Άνοιξε μια Τρύπα στο Κεφάλι του για να Είναι Μόνιμα «Φτιαγμένος»

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE UK.

«Αυτή είναι μια ιστορία για το πώς κατέληξα να ανοίξω μια τρύπα στο κρανίο μου για να είμαι μόνιμα φτιαγμένος».

Στην ιστορία των τρόπων με τους οποίους μπορείς να ξεκινήσεις ένα βιβλίο απομνημονευμάτων, η παραπάνω πρόταση είναι σίγουρη πολύ ψηλά και προέρχεται από το Bore Hole, το βιβλίο του Joe Mellen από το 1970. Εξιστορεί την πορεία του συγγραφέα, ο οποίος παράτησε την «κανονική» ζωή το 1963 για να γίνει beatnik, πήρε acid στην Ισπανία κατά τη διάρκεια της «ψυχεδελικής» δεκαετίας του '60, προτού καταλήξει να ψάχνει μια πιο μόνιμη λύση για να μεταλλάξει τον τρόπο που αντιλαμβανόταν την πραγματικότητα: τον αυτο-τρυπανισμό, τη διαδικασία δηλαδή με την οποία ανοίγεις μια τρύπα στο κρανίο σου.

Αν και αυτή και μόνο η πράξη του θα έφτανε για να χαρίσει στο Bore Hole απόλυτα cult χαρακτήρα, ο Mellen –ο οποίος διαθέτει εξαιρετικό τρόπο γραφής– κατάφερε επίσης να αποτυπώσει και στοιχεία του πνεύματος της επαναστατικής κουλτούρας του '60 με το γράψιμό του. Τα παραπάνω εξηγούν γιατί οι 500 αυθεντικές κόπιες του εν λόγω βιβλίου θεωρούνται πια ευρήματα μιας ιστορικής εποχής. Για όλους τους υποψήφιους νέους αναγνώστες του, όμως, το Bore Hole ξαναβγαίνει σε μια εξαιρετική νέα έκδοση από τη Strange Attractor και πλέον είναι διπλάσιο σε μέγεθος, προχωρώντας την ιστορία του Joe μέχρι τη σημερινή εποχή και υποστηρίζοντας την αξία του τρυπανισμού και στον 21ο αιώνα. Επιπλέον αυτών, περιέχει βέβαια και την ολότελα πειστική απάντηση του Joe στην ερώτηση: γιατί τελικά μας αρέσει τόσο πολύ να την «ακούμε»;

Ο Joe Mellen κρατιέται εξαιρετικά παρά τα 76 του χρόνια και σε περίπτωση που σας πέρασε από το μυαλό, μου φάνηκε πολύ πιο οξυδερκής από τα περισσότερα άτομα που συναντώ επί καθημερινής βάσης, ανεξαρτήτως ηλικίας και χρήσης LSD. Όχι πως το έψαξα και πολύ, αλλά δεν μπορούσα να μην παρατηρήσω το ευδιάκριτο σημάδι στο κεφάλι του –περίπου στο μέγεθος ακροδάχτυλου– μετά από μια ώρα κουβέντας μαζί του. Στην πορεία της κουβέντας, μου αποκαλύπτει πως αυτή ήταν η πρώτη –όχι και τόσο επιτυχημένη– προσπάθεια τρυπανισμού στο κεφάλι του, με χειροκίνητο τρυπάνι. Η επιτυχημένη, την οποία έκανε με ηλεκτρικό τρυπάνι το 1970, μόλις λίγες εβδομάδες προτού γράψει το βιβλίο του, βρίσκεται στην κορυφή του κούτελού του, αλλά δεν φαίνεται καθόλου.

Η διαφορά μεταξύ μιας αυτοβιογραφίας και ενός βιβλίου απομνημονευμάτων είναι πως το πρώτο αφορά την ιστορία ζωής ενός ατόμου ενώ το δεύτερο καταπιάνεται με συγκεκριμένη φάση αυτής της ζωής. Αυτό που σε γενικές γραμμές κάνουν τα απομνημονεύματα είναι να αποτυπώνουν μια ιστορία. Η ιστορία λοιπόν του Joe δεν ξεκίνησε όταν δοκίμασε για πρώτη φορά χασίς ή acid, αλλά όταν αποφάσισε πως η «κανονική» ζωή που του είχαν ετοιμάσει οι γονείς του απλώς δεν του έκανε. Έχοντας σπουδάσει τόσο στο Eton όσο και στην Οξφόρδη, ο Joe είχε μπροστά του ένα αστραφτερό μέλλον στη χρηματιστηριακή εταιρεία του πατέρα του, αλλά με το που τα παράτησε όλα και άρχισε να καπνίζει χόρτο, όλα τα άλλα άρχισαν να έρχονται από μόνα τους.

VICE: Ήσουν κομμάτι της γενιάς των beatniks;
Joe Mellen: Ναι, αυτό ήταν άλλωστε πριν από το acid. Τότε όμως, στα μέσα περίπου της δεκαετίας του '60, άρχισα να ακούω για το acid. Το '64 έμενα στο Torremolinos στην Ισπανία. Υπήρχε μια μικρή κλίκα που κάπνιζε όπιο και άκουγε τζαζ. Γνώρισα έναν τύπο, τον Allan Cisco, ο οποίος είχε μάθει για τη μεσκαλίνη από τον Timothy Leary στο Ακαπούλκο. Μου είπε ότι είχε τριπάρει σε μια παραλία και ότι πάλευε με ένα χταπόδι στα κύματα. Του είχαν μείνει δύο τριπάκια, μεγάλα κιόλας, των 850mg το καθένα. Πήρα ένα και είχα ένα απίστευτο τριπάρισμα.

Μπορείς να μου πεις μερικά πράγματα για τον Bart Hughes, τον Ολλανδό που σε έβαλε στον κόσμο του LSD αλλά και του τρυπανισμού;
Ήμουν στην Ibiza το '65 και όλα τα άτομα της σκηνής μιλούσαν για το acid, αλλά ελάχιστοι το είχαν πάρει. Άκουσα δύο τύπους να μιλάνε για το «μέλλον του acid» και καθώς γύρισα να τους κοιτάξω, είδα πως ο ένας ήταν ο Bart. Είχα ακούσει ότι είχε ανοίξει μια τρύπα στο κεφάλι του και σκέφτηκα αμέσως πως αυτός ο τύπος πρέπει να ήταν τρελός! Αυτός και ο φίλος του είχαν συνθέσει μεσκαλίνη, αλλά μετά προχώρησαν στο LSD.

Με ρώτησε αν ήθελα να δοκιμάσω και τον ακολούθησα στο σπίτι του όπου είχε μια μεγάλη χάρτινη σακούλα με κύβους ζάχαρης και άλλη μια με λεμόνια. Μου είπε να βουτήξω τη ζάχαρη σε λεμονόζουμο και να τα πάρω μαζί.

Και οι κύβοι της ζάχαρης τι ρόλο παίζουν;
Η συνειδητοποίηση της πραγματικότητας, η αντίληψη, είναι προϊόν του εγκεφαλικού μεταβολισμού, που ουσιαστικά είναι η οξείδωση της γλυκόζης. Η γλυκόζη είναι η μόνη πηγή ενέργειας για τον εγκέφαλο. Ο μόνος τρόπος με τον οποίο λειτουργεί είναι να καίει γλυκόζη. Όσο αυξάνεται επομένως η καύση της, όλο και περισσότερα κύτταρα φτάνουν σε αυτό το σημείο αντίληψης. Οπότε ξαφνικά το πώς αντιλαμβάνεσαι τα πράγματα αναπτύσσεται, ανοίγει.

Στο βιβλίο μου, το Bore Hole, υπάρχει μια μεγάλη ιδέα και αυτή η μεγάλη ιδέα είναι πως οι άνθρωποι έχουμε όλοι το ίδιο πρόβλημα. Το πρόβλημα έχει να κάνει με τη στεγανοποίηση του κρανίου, η οποία ολοκληρώνεται όταν ενηλικιωνόμαστε (μεταξύ 18 και 21 ετών). Πριν από αυτό το σημείο, το κρανίο αποτελείται από ξεχωριστές πλάκες και υπάρχει κάποιο περιθώριο. Φαντάσου τον εγκέφαλο σαν μια πουτίγκα: μπορεί να διαστέλλεται ή να πάλλεται, αλλά μόλις το κρανίο στεγανοποιηθεί γύρω από αυτόν, παύει να έχει αυτές τις δυνατότητες. Ο παλμός του καταστέλλεται και το αίμα περνάει χωρίς να πάλλεται. Γι' αυτό και πολλοί άνθρωποι θέλουν να «φτιάχνονται». Θέλουμε να γυρίσουμε σε αυτήν τη φάση της ζωής όπου ήμασταν πιο νέοι, πιο αυθόρμητοι, πιο δημιουργικοί, πιο ζωντανοί. Αυτό μας λείπει. Είναι ένας παράδεισος τον οποίο χάνουμε.

Και φτάνουμε στον τρυπανισμό. Υπάρχει λοιπόν ένα ιστορικό και προϊστορικό παρελθόν σε αυτήν τη διαδικασία, έτσι δεν είναι;
Ναι. Είναι η αρχαιότερη επέμβαση στον κόσμο και έχει εκτελεστεί σε κάθε ήπειρο. Έχουν βρεθεί τρυπανισμένα κρανία σε τάφους των Ίνκας στο Περού: δεκατέσσερα κρανία στη σειρά με τρύπες από τρυπανισμό. Ενδέχεται να ήταν κάποια τελετή μύησης των ιερέων. Υποθέτω πως ο πιο προφανής λόγος που γινόταν, ήταν για βοηθηθούν άτομα με τραύματα στο κεφάλι. Σε μια μάχη, ένα τραύμα στο κεφάλι από ένα τσεκούρι μπορούσε να δημιουργήσει κρανιακά θραύσματα που θα ασκούσαν πίεση στον εγκέφαλο. Με τον τρυπανισμό μπορούσες να αφαιρέσεις το επικίνδυνο θραύσμα. Στις μέρες μας χρησιμοποιείται ακόμα στην Κένυα. Οι φυλές των Gusii και των Kuria το κάνουν χρησιμοποιώντας πρωτόγονα εργαλεία. Είναι πολύ απλή διαδικασία. Κατά τη διάρκεια μιας επέμβασης, η δουλειά γίνεται από μια νοσοκόμα, ούτε καν από χειρουργό.

Μίλησέ μου για την πρώτη σου προσπάθεια.
Ζούσα στο Λονδίνο, ήταν 1967. Ήμουν άφραγκος και σίγουρα δεν είχα λεφτά για ηλεκτρικό τρυπάνι, οπότε πήρα ένα χειροκίνητο από ένα κατάστημα με χειρουργικά είδη. Είναι περίπου σαν τιρμπουσόν. Η όλη διαδικασία ήταν πολύ δύσκολη, σαν να προσπαθείς να βγάλεις έναν φελλό από το εσωτερικό του μπουκαλιού. Το τρυπάνι δεν ήταν ιδιαίτερα κοφτερό και δεν μπορούσε να «πιάσει» καλά το κρανίο μου, ενώ εγώ είχα τριπάρει με acid, γιατί νόμιζα πως μόνο αν ήμουν έτσι θα τα κατάφερνα.

Πρέπει να σου ομολογήσω πως αυτά τα σημεία του βιβλίου μου ήταν πολύ δύσκολα στην ανάγνωση, αλλά εσύ έκανες και άλλες δύο απόπειρες. Θες να μου πεις για την τρίτη σου απόπειρα, που ήταν και επιτυχημένη;
Ναι, ήταν το 1970. Έκανα μια ένεση τοπικής αναισθησίας στο δέρμα, τους μυς και τη μεμβράνη πάνω από το κρανίο. Κατέληξα με έναν όγκο που έμοιαζε με αυγό περιστεριού, τον οποίο και άνοιξα με νυστέρι. Η τοπική αναισθησία περιέχει πολλή αδρεναλίνη, που δρα αγγειοσυσταλτικά, μειώνοντας την αιμορραγία. Δεν ήμουν φτιαγμένος. Με το χειροκίνητο τρυπάνι χρειαζόταν πολλή δύναμη από μεριάς μου, αλλά εκείνη τη φορά είχα πλέον ηλεκτρικό τρυπάνι και ήταν όλα πολύ πιο εύκολα. Δυστυχώς, έσπασε το καλώδιο, οπότε αναγκάστηκα να σταματήσω, να τυλίξω μια πετσέτα στο κεφάλι μου και να πάω το τρυπάνι στον κ. Lea, έναν κύριο που έμενε στο υπόγειο της πολυκατοικίας που έμενα κι εγώ. Ήταν φοβερός, μπορούσε να φτιάξει τα πάντα και δεν με ρώτησε καν τι έκανα. Το έφτιαξε λοιπόν και επέστρεψα στη δουλειά μου. Το καταλαβαίνεις αμέσως όταν διαπερνάς το κρανίο. Βγαίνει πολύ αίμα και η άκρη του τρυπανιού μπαίνει μέσα περίπου μια ίντσα. Έβαλα επιδέσμους και συνολικά χρειάστηκαν δύο με τρεις ημέρες για να επουλωθεί το δέρμα πάνω από την τρύπα. Δεν είχα επιπλοκές και ήμουν πολύ προσεκτικός, αποστειρώνοντας τα πάντα. Ο βασικός κίνδυνος, άλλωστε, είναι η μόλυνση. Ούτε πονοκέφαλο δεν μου προκάλεσε. Όλη η διαδικασία μαζί με τον καθαρισμό μου πήρε μισή ώρα.

Αισθανόμουν υπέροχα που τα είχα καταφέρει και ύστερα από μια ώρα άρχισα να αισθάνομαι μια αίσθηση ελαφρότητας, λες και κάποιος είχε πάρει ένα βάρος από το κεφάλι μου. Με το πέρασμα του χρόνου αυτή η αίσθηση μεγάλωνε όλο και περισσότερο, ξεπερνώντας κατά πολύ αυτό που περίμενα. Το έκανα στις 11 το πρωί και ξυπνώντας την επόμενη μέρα και έχοντας την ίδια υπέροχη αίσθηση, είπα στον εαυτό μου «αυτό ήταν. Το έκανα».

Έχω έναν φίλο που θέλει να το κάνει. Τι θα τον συμβούλευες;
Ειλικρινά δεν έχω ιδέα. Άκουσα ότι υπάρχει ένας τύπος που το κάνει για 2.000 δολάρια και ξέρω ότι το κάνουν στον Ισημερινό και την Αίγυπτο. Υπάρχουν γιατροί που αν τους πληρώσεις το κάνουν, αλλά μιλάμε για πολλά λεφτά. Ο Bart πίστευε πως θα έπρεπε να υπάρχει ένα αυτόματο μηχάνημα στο οποίο να μπαίνεις, να βάζεις ένα κέρμα και να σου το κάνει αυτόματα!

Αν υπάρχουν άτομα που θέλουν να το κάνουν μόνοι τους, τι θα τους έλεγες;
Δεν θα το πρότεινα, ειλικρινά όμως. Εμένα μου έκανε μαθήματα ο Bart και για κανέναν λόγο δεν θα έλεγα σε κάποιον να το κάνει.

Ποια είναι τα προτερήματα του να την «ακούς»;
Το εγώ είναι ένας μηχανισμός ο οποίος στέλνει το αίμα που κυκλοφορεί στον εγκέφαλο εκεί που πρέπει. Σε κάποια σημεία συστέλλει τις αρτηρίες, ώστε να αυξήσει την κυκλοφορία σε άλλα σημεία. Αλλά το κομμάτι του εγκεφάλου που επιβάλλεται στα πάντα είναι αυτό που ελέγχει την ομιλία μας. Στηριζόμαστε σε αυτό το κομμάτι για την επιβίωσή μας και, όπως είναι λογικό, αυτό «διοικεί» τον υπόλοιπο εγκέφαλο. Αυτό το καταφέρνει μονοπωλώντας την κυκλοφοριακή λειτουργία. Τα κέντρα ομιλίας –τα οποία διαχειρίζονται την ομιλία, το γράψιμο, την ανάγνωση και την ακοή– ήταν τα τελευταία που εξελίχτηκαν και βρίσκονται στον εγκεφαλικό φλοιό, μακριά από την καρδιά. Για να διασφαλιστεί η συνεχής παροχή αίματος σε αυτά, το εγώ καταστέλλει τις λειτουργίες σε άλλα σημεία του εγκεφάλου.

Ο κόσμος εκεί έξω αντιμετωπίζει εμμονικά τις λεκτικές εκείνες «αλυσίδες» που χρησιμοποιούν για να προσδιοριστούν και ίσως αυτές να προσδιορίζουν τους ανθρώπους ως χριστιανούς, μουσουλμάνους, εβραίους ή οτιδήποτε άλλο. Οι λεκτικές αλυσίδες που χρησιμοποιείς λοιπόν αποκτούν μεγάλη σημαία για σένα και πολλές φορές αντιστέκεσαι ή επιτίθεσαι σε ανθρώπους που έχουν άλλες, αντίθετες από τις δικές σου, ενώ υπάρχει άφθονος χώρος για όλες τις ιδέες που υπάρχουν εκεί έξω. Αυτή είναι και η μαγεία του να «φτιάχνεσαι». Όταν την «ακούς», αφήνεις πίσω το εγώ σου, πετάς πάνω από αυτό. Αποκτάς μια αντικειμενική σκοπιά στα πράγματα. Θεωρώ πως όλοι μας πρέπει να «φτιαχνόμαστε» και νομίζω πως ο Vladimir Putin πρέπει να φάει λίγο acid.

Περισσότερα από το VICE

Η Ψυχίατρος που Συνελήφθη για Χορήγηση LSD και MDMA στους Ασθενείς της

Φωτογραφίζοντας τις «Ατέλειες» του Γυναικείου Σώματος

Μια Μέρα με τον πιο Παλιό Μπάρμαν της Αθήνας