Το 1992 είχαν εκδοθεί μόλις 6.156 διαζύγια στην Ελλάδα, ενώ οκτώ χρόνια αργότερα, το 2000, αυξήθηκαν σε 11.309. Το 2013, εν μέσω οικονομικής κρίσης, άγγιξαν τον αριθμό-ρεκόρ των 16.717.
Οι Έφηβοι Εφευρέτες της Ελλάδας: Τα Παιδιά που Φτιάχνουν ένα Πράσινο Μέλλον

Ρωτώ τον Δημήτρη πόσο συχνές είναι οι παραβιάσεις των δικαστικών αποφάσεων επικοινωνίας.«Είναι εξαιρετικά συχνό φαινόμενο. Το 2014 ζητήσαμε από τη Άμεση Δράση Αττικής, ως φορέας κοινωνικής φροντίδας, να καταγράφει τις παραβιάσεις δικαστικών αποφάσεων επικοινωνίας. Πριν από το αίτημα του ΓΟΝ.ΙΣ. οι παραβιάσεις αυτές καταγράφονταν ως κλήσεις διαφορών αστικού τύπου χωρίς να διαχωρίζονται από άλλες. Γι' αυτό και δεν υπάρχουν παλαιότερα στοιχεία. Οπως μας ενημέρωσε επίσημα η ΓΑΔΑ οι κλήσεις έχουν εκτοξευτεί σε 4125 από 2447 που ήταν το 2015 και αυτό μόνο για συμβάντα που αφορούν στη Άμεση Δράση, μόνο στην Αττική. Πέραν της αναποτελεσματικής καταγραφής των γεγονότων η ενασχόληση των λίγων περιπολικών και των πληρωματων αποτελεί και αναποτελεσματική σπατάλη των ανθρώπινων και των ελάχιστων οικονομικών πόρων στην εποχή που ζούμε. Πανελλαδικά φυσικά το νούμερο είναι κατά πολύ μεγαλύτερο. Το πλέον παράλογο είναι πως η μήνυση είναι ο μοναδικός τρόπος έμμεσης πίεσης, για να μη παραβιάζονται οι δικαστικές αποφάσεις. Στην πράξη, όμως, δεν μπορείς να κάνεις μηνύσεις κάθε τρεις και λίγο. Αν δηλαδή ο γονιός που ασκεί την επιμέλεια θέλει να παραβιάσει την απόφαση, το κάνει. Δεν σου ανοίγει την πόρτα, βάζει εμπόδια, σε ταλαιπωρεί. Δεν προβλέπεται άλλος εναλλακτικός τρόπος αναγκαστικής εκτέλεσης της δικαστικής απόφασης, παρά μονάχα η μήνυση. Εν ολίγοις, το σύστημα είναι δομημένο έτσι, ώστε να σε οδηγεί στη σύγκρουση και την αντιδικία, αντί να ευνοεί τις διαδικασίες δημιουργίας συναινέσεων, για το καλό του παιδιού. Διότι, αυτό είναι το ζητούμενο. Το καλό του παιδιού, έπειτα από ένα διαζύγιο».
Η επιμέλεια, στη συντριπτική πλειονότητα των διαζυγίων σήμερα, καταλήγει στη μητέρα, σε ποσοστό που συχνά ξεπερνά το 90%. «Δεν είναι θέμα φύλου», παρεμβαίνει στην κουβέντα ο Νίκος Σαραφιανός, μέλος του συλλόγου. «Κάθε γονέας συμβάλλει με μοναδικό και αναντικατάστατο τρόπο στην ανατροφή του παιδιού. Στόχος είναι οι δύο γονείς να συνδομήσουν τον χαρακτήρα και την προσωπικότητά του. Αυτό επισημαίνουν και τα επιστημονικά δεδομένα που έχουν αναπτυχθεί διεθνώς τα τελευταία χρόνια. Τα παιδιά χρειάζονται δυο ενεργούς γονείς». Η αρχή της συνδόμησης του χαρακτήρα από τους δύο γονείς αποτελεί τη βάση αρκετών ψηφισμάτων και οδηγιών, τόσο του Συμβουλίου της Ευρώπης όσο και της Διεθνούς Σύμβασης για τα δικαιώματα του παιδιού, καθώς και των Συνηγόρων του Παιδιού σε Ευρώπη και Ελλάδα. «Εμείς, ως σύλλογος, προσπαθούμε να ενημερώσουμε τους γονείς που βρίσκονται σε ακραίες συγκρούσεις για το πώς να επιστρέψουν πίσω στον διάλογο, έναν διάλογο ο οποίος μπορεί να βιώσιμος και γόνιμος», υπογραμμίζει ο Δημήτρης.Η επιμέλεια, στη συντριπτική πλειονότητα των διαζυγίων σήμερα, καταλήγει στη μητέρα, σε ποσοστό που συχνά ξεπερνά το 90%.
«Στα δέκα χρόνια λειτουργίας του συλλόγου έχουμε διαπιστώσει μια σειρά δυσλειτουργιών στην εφαρμογή του οικογειακού δικαίου που στρέφονται κατά του πραγματικού συμφέροντος του παιδιού. Το αληθινό συμφέρον του παιδιού όπως το εννοεί και η Διεθνής Σύμβαση Δικαιωμάτων του Παιδιού, του ΟΗΕ, σε πλήθος άρθρων της είναι να ανατρέφεται και απο τους δύο γονείς ανεξάρτητα από την οικογενειακή κατάσταση που αυτοί βρίσκονται. Στην ελληνική εκδοχή, βέβαια, εξαφανίζεται ο ένας γονιός από τη ζωή του παιδιού και το εντελώς παράδοξο είναι ότι αυτό συμβαίνει ακόμα και όταν ο γονιός που του αφαιρείται η γονεϊκή ιδιότητα, επιθυμεί διακαώς να συμμετέχει στην καθημερινότητα του παιδιού του. Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, αυτό δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση συμφέρον του παιδιού, αλλά ούτε και των γονέων. Ο κανόνας της αποκλειστικής αναθέσεως της επιμέλειας στη μία πλευρά, δημιουργεί πλήθος προβλημάτων. Δεν είναι μόνο ότι αφαιρεί τη γονεϊκή ιδιότητα από τον ένα γονέα: την ίδια στιγμή μετατοπίζει όλα τα δικαιώματα, αλλά και τις υποχρεώσεις στον άλλον, σε μια εξαιρετικά δύσκολη εποχή. Η Διεθνής Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού, προβλέπει στα άρθρα 9, παρ. 3 και 18 την παρουσία και των δύο γονέων στη ζωή του παιδιού, ανεξαρτήτως της μεταξύ τους σχέσης. Με λίγα λόγια, τα περισσότερα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν λύσει αυτά τα θέματα εδώ και χρόνια, εφαρμόζοντας στην πράξη τον κανόνα της από κοινού άσκησης της επιμέλειας, μετά το διαζύγιο. Στην Ελλάδα, οι οικογενειακές αντιδικίες αντιμετωπίζονται έως σήμερα ως διαφορές αστικού δικαίου, χωρίς να υπάρχει καν μια ειδική αντιμετώπιση στην ευαίσθητη ψυχολογία του παιδιού, το οποίο, απροστάτευτο, βιώνει τις έντονες διαφωνίες των γονιών του. Είναι δυνατόν να γίνονται ακροάσεις σε δικαστικά γραφεία, χωρίς την παρουσία ειδικών παιδοψυχολόγων και μετά να ζητάμε από μικρά παιδιά να αποφασίσουν, έπειτα από μια ιδιαιτέρως τραυματική εμπειρία, όπως είναι ένα διαζύγιο, να μας πουν αν θέλουν να ζήσουν με τη μαμά ή τον μπαμπά; Δεν θα έπρεπε να υπάρχει προστασία στο παιδί από δικαστικές, κοινωνικές υπηρεσίες; Υπηρεσίες που προβλέπονται μάλιστα από τον νόμο 2521/1997, αλλά δεν συστάθηκαν ποτέ. Επίσης πρέπει κάποια στιγμή να εξελιχθεί η νομοθετική μεταρρύθμιση του 1983, στο Οικογενειακό Δίκαιο, καθώς εχει μείνει μετέωρη ως προς την από κοινού ανατροφή του παιδιού. Πραγματική ισότητα δεν μπορεί να υπάρξει με το ισχύον δίκαιο».Διαβάστε ακόμη: Η Δοκιμασία Eνός Πατέρα που Κατηγορήθηκε (Αδίκως) για την Κακοποίηση του Παιδιού του
Την τελευταία δεκαετία, ο σύλλογος ΓΟΝ.ΙΣ έχει προσπαθήσει με επανειλημμένες παραστάσεις προς τη Βουλή των Ελλήνων, τα αρμόδια υπουργεία, τον Πρόεδρο του Αρείου Πάγου, να επικοινωνήσει τις θέσεις του, ενώ το 2009 κατέθεσε στο υπουργείο Δικαιοσύνης μια πλήρως επεξεργασμένη πρόταση, καθώς και ένα σχέδιο νόμου. Η πρόταση προέβλεπε την τροποποίηση του Οικογενειακού Δικαίου και την καθιέρωση της κοινής επιμέλειας των παιδιών ως κανόνα σε περιπτώσεις διαζυγίων, την ίδρυση οικογενειακών δικαστηρίων πλαισιωμένων με ειδικούς επιστήμονες (ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς), τη δημιουργία υπηρεσιών ελέγχου εκτελέσεως των δικαστικών αποφάσεων, την εφαρμογή του ψηφίσματος 2079 του Συμβουλίου της Ευρώπης, σύμφωνα με το οποίο θα πρέπει να διασφαλίζεται και να προάγεται η ισότητα μεταξύ των γονέων, μέσα στο πλαίσιο της οικογένειας.«Δεν θέλουν να αλλάξει το ισχύον πλαίσιο, επειδή πίσω από τη σύγκρουση και τις αντιδικίες έχει στηθεί μια ολόκληρη βιομηχανία. Τα διαζύγια μπορεί για κάποιους να είναι μια επώδυνη, ψυχικά και οικονομικά, διαδικασία, για άλλους όμως είναι μια μέρα στη δουλειά. Δεν κατηγορώ τώρα κάποια επαγγελματική ομάδα, αναφέρομαι κυρίως σε συμπεριφορές», τονίζει ο Δημήτρης Καλαποθαράκος, προσθέτοντας: «Αντί να προάγεται η συνεργασία μεταξύ των γονέων, υποδαυλίζεται η σύγκρουση. Συχνά με τέτοιο τρόπο που αφήνει ανοιχτές πληγές μεταξύ των αντιδίκων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι ψευδείς καταγγελίες περί κακοποίησης, που αποτελούν τα τελευταία χρόνια ένα συχνό φαινόμενο στις δικαστικές αίθουσες. Λυπάμαι που το λέω, αλλά στον πόλεμο της επιμέλειας φαίνεται πως όλα επιτρέπονται, όμως ξεχνάμε πως το πρώτο θύμα αυτού του πολέμου είναι το παιδί».«Είναι δυνατόν να γίνονται ακροάσεις σε δικαστικά γραφεία, χωρίς την παρουσία ειδικών παιδοψυχολόγων και να ζητάμε από μικρά παιδιά να μας πουν αν θέλουν να ζήσουν με τη μαμά ή τον μπαμπά;»
Φωτογραφία του Αλέξανδρου Αβραμίδη, από το άρθρο του VICE «Γονείς στην Ελλάδα Δικάστηκαν Επειδή Γέννησαν στο Σπίτι και Έθαψαν τον Πλακούντα στο Χώμα»
Ρωτώ την Ελένη αν οι πελάτες της γνωρίζουν για το θεσμό της κοινής επιμέλειας. «Ναι, ολοένα και περισσότεροι. Ειδικά νέοι άνθρωποι, όπως και πολλές νέες μητέρες οι οποίες θέλουν την υποστήριξη του πατέρα και την ισότιμη συμμετοχή του στην καθημερινότητα. Θέλω να πω κάτι που βλέπω συχνά στη δουλειά μου: οι σημερινοί μπαμπάδες έχουν στενότερη επαφή με τα παιδιά κατά τη διάρκεια του γάμου. Συμμετέχουν ενεργά στην ανατροφή τους, ανατρέποντας το στερεότυπο του απόμακρου πατέρα που κυριαρχούσε τις περασμένες δεκαετίες. Αυτήν την επαφή δεν είναι πρόθυμοι να τη χάσουν, μετά το διαζύγιο. Έτσι, σε περιπτώσεις αντιδικίας, βλέπουμε τα παιδιά να λειτουργούν ως μέσο πίεσης στη διαμάχη μεταξύ των γονέων, κάτι το οποίο είναι εξαιρετικά τραυματικό για τα ίδια». Σήμερα στην Ελλάδα, όπως μου λέει η Ελένη, τα περισσότερα διαζύγια είναι συναινετικά και μάλιστα με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά: συμφωνία στο ποσό της διατροφής, η επιμέλεια στη μητέρα και ο πατέρας επικοινωνεί με το παιδί κάθε δεύτερο Σαββατοκύριακο, συν κάποια διαστήματα τις γιορτές και το καλοκαίρι. «Αυτό το μοντέλο που κυριαρχεί, δυστυχώς καθιστά τον έναν γονέα σε γονέα του σαββατοκύριακου. Μιλάμε για ένα στερεότυπο παλαιότερων δεκαετιών που δεν απηχεί τις ανάγκες της σύγχρονη ζωής. Δεν μπορεί ένας άνθρωπος, ο οποίος μέχρι πρότινος φρόντιζε το παιδί του, ξαφνικά να καθίσταται επισκέπτης. Με αυτόν τον τρόπο διαρρηγνύεται ο δεσμός γονιού-παιδιού και οδηγούμαστε σιγά-σιγά, αλλά σταθερά, στην αποξένωση».«Δεν μπορεί ένας άνθρωπος, ο οποίος μέχρι πρότινος φρόντιζε το παιδί του, ξαφνικά να καθίσταται επισκέπτης»
ATH KIDS: Τα Παιδιά της Αθήνας

Ρωτώ την κ. Κατάκη τι ακριβώς διεκδικεί αυτός ο νέος άνδρας. «Αν η γυναικεία επανάσταση αποσκοπούσε να φέρει στην επιφάνεια τη δύναμη και την αποτελεσματικότητα της γυναίκας στον κοινωνικό χώρο, η ανδρική θα φέρει στην επιφάνεια την ανάγκη του άνδρα να ενταχθεί δυναμικά στις στενές ανθρώπινες σχέσεις. Βέβαια, δεν είναι καθόλου εύκολο να μετακινηθεί από τη μονολιθική ταυτότητά του». Στη συνέχεια, η κουβέντα μας στρέφεται στα παιδιά – ποιος είναι ο δικός τους ρόλος σε ένα διαζύγιο; Η Χάρις Κατάκη υποστηρίζει: «Στις άγριες αντιπαραθέσεις, οι δυο πλευρές χρησιμοποιούν τα πυρομαχικά που διαθέτουν. Οι άνδρες ανασύρουν την επιθετικότητα, τη βία και την άρνηση να υποστηρίξουν οικονομικά τα παιδιά τους, για να διεκδικήσουν και να εκδικηθούν. Οι γυναίκες, από την άλλη, χρησιμοποιούν τη δύναμη που τους δίνει η μητρότητα. Απαγορεύουν ή αρνούνται στους άνδρες να βλέπουν τα παιδιά τους. Στην καθημερινή μου εμπειρία, βλέπω άνδρες που νιώθουν πραγματική συντριβή μπροστά στην άρνηση της πρώην γυναίκας τους να τους δώσουν το παιδί τους, ακόμη και στα καθιερωμένα από το νόμο χρονικά περιθώρια. Ενώ στο παρελθόν ήταν οι γυναίκες που ζητούσαν βοήθεια από θεραπευτές και συμβούλους, για να διαχειριστούν τα πικρά συναισθήματα τους για την έλλειψη παρουσίας του άνδρα, σήμερα μας επισκέπτονται άνδρες που, έχοντας χάσει τα σταθερά σημεία αναφοράς τους κάτω από τις πρωτόγνωρες και ανατρεπτικές συνθήκες, εκφράζουν τα ίδια συναισθήματα απόρριψης και ματαίωσης. Βέβαια, είναι σημαντικό να πούμε πως η διεκδίκηση της πατρότητας από τους άνδρες οδηγεί στην ενδυνάμωση της σχέσης με τα παιδιά τους - και αυτό είναι στο τέλος της ημέρας το βασικό που πρέπει να μας ενδιαφέρει. Τα παιδιά».Περισσότερα από το VICEΤι Έκανα τη Βραδιά Πριν Από τις ΠανελλαδικέςΓονείς Εξηγούν πώς να Παραμείνεις Kinky Αφότου Κάνεις ΠαιδιάH Συγκλονιστική Ιστορία του Γκάνγκστερ που Ξόδεψε Πάνω από ένα Εκατομμύριο Ευρώ σε Ναρκωτικά