Yu-Gi-Oh, Pokémon, Αλήτης, Αστερίξ: Ο Άνθρωπος Πίσω από τη Φωνή των Παιδικών μας Χρόνων

Μία από τις πιο χαρακτηριστικές φωνές των παιδικών μας χρόνων την αναγνώρισα κάπως παράδοξα. Ήταν μία Τετάρτη και έξω από το θέατρο Μεταξουργείο, όπου παίζεται το «Εγχειρίδιον του καλού κλέφτη», σχολίαζα το σεβασμό με τον οποίο ο Αργύρης Παυλίδης μετέφερε το έργο του Ηλία Πετρόπουλου για πρώτη φορά στο ελληνικό θέατρο. Τότε, ο φίλος με τον οποίο παρακολουθούσαμε μαζί την παράσταση δεν άργησε να ταυτίσει την φωνή του πρωταγωνιστή με αυτή του Yu-Gi-Oh, του ήρωα της ιαπωνικής σειρά manga που έκανε θραύση κατά την εφηβεία των σημερινών τριαντάρηδων.

Ο Αργύρης Παυλίδης, ένας ηθοποιός με μακρά πορεία στο θέατρο, είναι μία από τις πιο γνωστές κι αγαπημένες φωνές στο χώρο των μεταγλωττίσεων. Όταν τον συνάντησα λοιπόν γι’ αυτήν την συνέντευξη, πίσω από τα κοκάλινα γυαλιά του, εκτός από τον καλλιτέχνη που έβαλε τον «αιρετικό» λαογράφο των παράνομων και περιφρονημένων στο θέατρο, έβλεπα κι όλους αυτούς τους ήρωες των παιδικών μας χρόνων. Από τον Αλήτη της Λαίδη μέχρι τον Αστερίξ, τον Σεβάχ και φυσικά τον Pokémon και τον Yu-Gi-Oh.

VICE: Για πολλούς από εμάς είσαι η φωνή των παιδικών μας χρόνων. Για σένα πώς είναι αυτό;
Αργύρης Παυλίδης: Τώρα που μεγάλωσα το βλέπω με πολύ μεγάλη συγκίνηση. Τότε δεν το καταλαβαίναμε, δεν είχαμε ιδέα. Ήταν μία δουλειά και πρωτόγνωρη μάλιστα. Όταν ξεκίνησα εγώ, ψιλοξεκινούσαν και οι μεταγλωττίσεις. Εγώ πρωτοκάνω μεταγλώττιση γύρω στο '75- '76. Ήταν όμως μία δουλειά. Το πόση επίδραση θα είχε αυτή στις ζωές των ανθρώπων περισσότερα από 40 χρόνια μετά και το ότι θα κουβεντιάζαμε μέχρι σήμερα γι' αυτό, είναι πάρα πολύ συγκινητικό πράγμα.

Θυμάσαι να μου περιγράψεις την πρώτη σου μεταγλώττιση;
Εννοείται. Είναι στο στούντιο Κρος στην Ιπποκράτους. Είμαι 20 χρονών. Παίζουμε τις Περιπέτειες του Τομ Σόγιερ στο θίασο του Αλεξανδράκη-Γαληνέα. Εγώ παίζω τον Τομ Σόγιερ, η Κάρμεν Ρουγγέρη τη θεία Πόλυ κι ο Δήμος Αβδελιώδης τον ξάδελφό του. Θιασάρα. Ήμασταν όλοι πολύ νέοι. Με βλέπει εκεί ένας σκηνοθέτης των μεταγλωττίσεων, ο Σπύρος Μηλιώνης και μου στέλνει μήνυμα να πάω στο στούντιο. Κατεβαίνω λοιπόν στην Ιπποκράτους, σε ένα υπόγειο στούντιο και είναι εκεί ο Βασίλης Καΐλας. Τρελαίνομαι εγώ. Κάνουν την οικογένεια Γουόλτονς και θέλουν να δοκιμάσω έναν πιτσιρικά, τον Μπεν, που πουλάει αυτοκίνητα για μία σκηνή σε μία μάντρα. Μπαίνω λοιπόν και την κάνω με συνθήκες τελείως παρανοϊκές για σήμερα. Ο σκηνοθέτης κάθεται σε μία κονσόλα, είναι μία μηχανή προβολής 16άρα κανονική, και ταινίες κομμένες σε λούπες. Είναι ένα κορίτσι εκεί, βάζει τη λούπα και η λούπα πέφτει. Λέει 5,4,3,2,1 και παίζεις. Σινεμά κανονικό. Έπαιξα τη σκηνή κι απ’ ό, τι φάνηκε την έπαιξα μια χαρά. Θυμάμαι μετά τον Σπύρο Μηλιώνη, που μου είπε ότι είναι σαν να πουλάω αυτοκίνητα όλη μου τη ζωή. Μετά από αυτό δεν ξαναβγήκα από το στούντιο.

Βάλε μας στον κόσμο της μεταγλώττισης, σε όσα συμβαίνουν στο στούντιο για να ακούσουμε εμείς το τελικό αποτέλεσμα.
Η δουλειά της μεταγλώττισης είναι μία απολύτως επαγγελματική δουλειά που έχει να κάνει με μία αλυσίδα εργαζομένων. Εντάξει, εμείς μπορεί να ακούμε μόνο τις φωνές, αλλά υπάρχει ο υπεύθυνος της παραγωγής, ο οποίος στήνει όλο αυτό το πράγμα, ο σκηνοθέτης που έχει την καλλιτεχνική ευθύνη του προϊόντος, ο μεταφραστής, πράγμα πολύ σημαντικό για την απόδοση του κειμένου αφού μιλάμε για παιδιά. Κανονικά υπάρχει αυτός που κάνει την adaptation, την προσαρμογή των λέξεων στο ανοιγόκλειμα και στο μήκος του ξένου σκίτσου και μετά έρχονται οι ηθοποιοί οι οποίοι υπακούουν σε όλους αυτούς τους κανόνες. Στην εγγραφή είμαστε τρεις. Ο σκηνοθέτης, ο ηχολήπτης και ο ηθοποιός και πολλές φορές είναι και ο superviser. Βλέπεις την εικόνα και ακούς παράλληλα τον Αμερικάνο ή τον Γιαπωνέζο. Και πάλι καλά αν ακούς τον Αμερικάνο ή κάναν Ευρωπαίο. Αν ακούς τον Γιαπωνέζο… (γέλια). Έχουν άλλον τρόπο εκφοράς των συναισθημάτων κι εκεί μπερδεύεσαι, αλλά μετά το συνηθίζεις.

Σε έχουμε ταυτίσει με διάφορες φωνές. Εμένα δε σου κρύβω ότι από τους αγαπημένους μου χαρακτήρες ήταν ο Αλήτης στη «Λαίδη και Αλήτης».
Κι εμένα είναι ο αγαπημένος μου. Μου πήγαινε πολύ, γιατί είμαι αυτός ο σκύλος. Μάλιστα, πρόπερυσι σκηνοθέτησα μία ταινία, τον Ozzy, που είναι η ιστορία ενός μπιγκλ. Αντίστοιχα έπαιξα ένα σκύλο, ένα σνάουζερ, το οποίο ήταν γέρικο και μισοπαράλυτο. Ήταν ένας πάρα πολύ ωραίος ρόλος που τον κράτησα να τον παίξω εγώ. Για μένα είναι το διάγραμμα ενός ηθοποιού. Που όταν είναι νέος παίζει τον Αλήτη κι όταν μεγαλώσει παίζει το γέρικο σκυλί. Ήταν πολύ συγκινητικό.

Αν ψάχναμε να βρούμε ποιος είναι ο άνθρωπος πίσω από αυτήν την γνώριμη φωνή, ποιος είσαι; Πώς θα περιέγραφες τον εαυτό σου;
Θα περιέγραφα τον εαυτό μου με τρόπο ακατάλληλο για ανηλίκους. Ωστόσο θα περιέγραφα τον εαυτό μου ως έναν άνθρωπο που διαρκώς για να απολαμβάνει τη ζωή πρέπει κάτι να ψάχνει. Δεν μπορεί αλλιώς. Μπορεί να είμαι σε μία αναζήτηση για το επόμενο λιμάνι σε ένα νησί της άγονης γραμμής. Μη νομίζει κανέις ότι είμαι σε καμία διαρκή αναζήτηση για καμία υπερβολική ιδέα. Για κάνα άραγμα στον Κουταλά της Σερίφου. Θέλω όμως την αυριανή μέρα. Και φροντίζω να φτιάχνω τη σημερινή μέρα για να έχω την αυριανή μέρα. Να τη χαίρομαι. Θέλω μία ζωή ανάλαφρη και κομψή. Δεν είναι εύκολο.

Έχεις παίξει σε ταινίες της Disney, μετά στα Pokémon και τα Yu-Gi-Oh. Ποιο στυλ από τα δύο σου αρέσει;
Έχει να κάνει με τη γενιά. Όταν έσκασαν στην πιάτσα αυτού του είδους τα κινούμενα σχέδια, εγώ δύσκολα μπόρεσα να προσαρμοστώ σε όλη αυτή την αισθητική τους, ακόμα και τώρα. Είναι διαφορετικά από μένα. Έχω μάθει σε άλλα πράγματα. Γγια παράδειγμα έπαιξα τον Αστερίξ. Ήταν ήρωάς μου. Έπαιξα τον Τεν Τεν. Αυτά τα διάβαζα μικρός και ξαφνικά πήραν ζωή. Πρέπει να σου πω κάτι επίσης. Ότι δεν πιστεύω ότι δανείζω κάπου τη φωνή μου. Εγώ πιστεύω ότι είναι τιμή μου που τα πλάσματα αυτά, τα οποία ζουν έτσι κι αλλιώς χωρίς εμένα, μου δανείζουν για κάποιο χρονικό διάστημα τη ζωή τους και μπαίνω μέσα σε αυτή. Αυτό είναι ένα μαγικό πράγμα για μένα. Που πήγαινα με τον Τεν Τεν εκεί, ή με τον Σεβάχ στο καράβι του. Όλα αυτά για μένα είναι αληθινές ιστορίες.

Άρα γι' αυτό δεν μπορούσες να ταυτιστείς τόσο με τα Pokémon και τα Yu-Gi-Oh.
Προσπάθησα με τον ίδιο τρόπο να κάνω τη δουλειά μου όσο μπορούσα καλύτερα. Σκέψου ότι με το Yu-Gi-Oh έχει δεθεί ένας κόσμος.

Είχε τεράστια απήχηση είναι η αλήθεια.
Ακόμα και σήμερα μου λένε «φίλε, ο Yu-Gi-Oh!». Αυτό πώς μπορείς να το υποτιμήσεις; Σε καμία περίπτωση. Ποιος είσαι; Δεν έχεις το δικαίωμα. Το ότι το έχει αποδεχτεί ένας κόσμος κι έχει δεθεί με αυτό σημαίνει ότι έχεις κάνει κι εσύ καλά τη δουλειά σου.

Ένας κριτικός έγραψε πρόπερυσι για ένα έργο που έγραψα κι ανέβηκε στο θέατρο Λύχνος. Το πρώτο πράγμα που είπε ο άνθρωπος - και τιμή μου- είναι ότι “αυτός ο άνθρωπος έχει παίξει καταπληκτικά τον Yu-Gi-Oh”. Είναι τιμή μου αυτό το πράγμα. Απλώς, ο ηθοποιός έχει δικαίωμα επειδή είναι και άνθρωπος να λέει ότι παιδιά η δική μου γενιά είναι αλλιώς.

Έχοντας παρακολουθήσει από κοντά τί ταινίες βλέπει ένα παιδί κατά τη διάρκεια των πολύ σημαντικών χρόνων της διαμόρφωσής του, συμφωνείς με τον τρόπο που γίνονται τα παιδικά; Τόσες πολλές πριγκίπισσες, happy end. Μήπως μας γεμίζουν με πολλές προσδοκίες;
Αλήθεια είναι αυτό που λες. Τα παιδικά σου φτιάχνουν ήρωες. Και θα έλεγα καλύτερα ότι δεν σου φτιάχνουν ήρωες, αλλά σου δίνουν τη δυνατότητα να διαλέξεις εσύ τους ήρωές σου. Σε όλες τις γενιές στα παιδικά υπήρχαν αυτού του είδους οι ήρωες. Και οι αρνητικοί. Το θέμα είναι τί θα διαλέξεις.

Σε μία θεραπευτική συγκέντρωση κρατουμένων σε απεξάρτηση μαζί με τον υπεύθυνο ψυχίατρο. λέει ένας «να πάρεις τα παιδιά σου και να τα πας στην Ομόνοια να δουν τους χρήστες». Κι ακούγεται μία φωνή από το βάθος να λέει «φίλε μην το κάνεις, γιατί αυτό που θα δουν μπορεί και να τους αρέσει». Είναι λοιπόν τί θα διαλέξεις. Εμένα οι δικοί μου ήρωες ήταν ή περιπλανώμενοι ή μοναχικοί. Ήταν ταξιδευτές όμως, όχι τουρίστες. Όπως λέει στο Τσάι στη Σαχάρα «είμαστε ταξιδευτές, όχι τουρίστες, γιατί οι τουρίστες θέλουν να γυρίσουν σπίτι τους, περιμένουν πότε θα γυρίσουν σπίτι τους. Εμείς όχι». Οι ήρωές μου λοιπόν ήταν έτσι.

Νομίζω πάντως ότι τα παιδικά από θέμα ιδεολογίας είναι πολύ προσεγμένα. Φροντίζουν πολύ τα οικολογικά μηνύματα και αγωνίζονται πολύ για την εξάλειψη του ρατσισμού. Πάντα θα δεις ότι στις ομάδες είναι παιδιά από διαφορετικές εθνότητες, παιδιά που μπορεί να έχουν μία ιδιαιτερότητα. Όλη η ιδεολογία της σειράς είναι ότι όλοι είμαστε ίσοι. Έχουμε ίσα δικαιώματα. Παλεύουν πολύ για να περάσουν αυτά τα μηνύματα κι αυτό είναι πολύ καλο.

Κάνεις ακόμα μεταγλωττίσεις;
Πριν από 2 χρόνια περίπου υπήρχε μία αναμπουμπούλα στη δουλειά επειδή ήρθαν μεγάλες εταιρίες και ο χώρος απαιτούσε μία διαφορετική διαμόρφωση. Κάναμε την Ένωση Ελλήνων Μεταγλωττιστών, στην οποία ήμουν αντιπρόεδρος. Εκεί ως αντιπρόεδρος κουβαλώντας τις απόψεις της Ένωσης -κι επειδή είμαι τύπος που ενσαρκώνομαι την αδικία και τσαντίζομαι- σε μία μάζωξη με τους επιχειρηματίες εξήγησα πώς κατά τη γνώμη μας είναι τα πράγματα. Το αποτέλεσμα ήταν την επόμενη ημέρα να εξαφανιστώ από την δουλειά. Δουλειές που είχα κι έτρεχαν, σταμάτησαν. Κι επειδή αυτό το έκαναν κάποιοι άνθρωποι με τους οποίους γνωρίζομαι καμία 30αριά χρόνια κι έχουμε στήσει μαζί αυτή τη δουλειά, το θεωρώ γελοίο. Οπότε δεν ασχολήθηκα καθόλου. Δεν παραπονιέμαι, δεν είμαι άνθρωπος των παραπόνων. Με ενοχλεί βαθιά το «κάποιος με αδικεί». Δεν με αδικεί κανείς γιατί δεν μπορεί να το κάνει. Για να με αδικήσει πρέπει να τους το επιτρέψω εγώ.

Βλέπουμε ότι έχουν μπει και αρκετοί celebrities στον χώρο των μεταγλωττίσεων, άνθρωποι που δεν έχουν σχέση με το θέατρο και πόσο μάλλον με τη μεταγλώττιση. Πώς έχει επηρεάσει τον κλάδο αυτό;
Εγώ δύο φορές που έχω σκηνοθετήσει celebrities ήταν οι καλύτεροι, συνεργάσιμοι και εργατικοί ηθοποιοί με τους οποίους έχω δουλέψει ποτέ. Ήταν μισή ώρα πριν στο στούντιο και έλεγαν “φίλε πες μου πώς θα το κάνω”. Αυτοί όταν κουβαλάνε μία καριέρα ξέρουν ότι το όνομά τους όπου μπαίνει κάτι κοστίζει. Είναι τέλειοι. Έρχονται με χίλια. Και είναι εκεί. Είναι γενναιόδωροι και δοτικοί, πράγμα που καμία φορά -το έχω κάνει κι εγώ- σε φόρτο δουλειάς ο επαγγελματίας μεταγλωττιστής μπορεί να βάλει και τον αυτόματο. Οι άλλοι άνθρωποι δεν το κάνουν. Ίσα ίσα ο ερχομός διάσημων ανθρώπων και ανθρώπων που κουβαλάνε καριέρες, της μεταγλώττισης της κάνει καλό. Έχω σκηνοθετήσει τον Παπακαλιάτη, τον Βασίλη Χαραλαμπόπουλο, τον Θέμη Καραμουρατίδης, όλοι στο Μπάτμαν. Ένας ο Μπάτμαν, άλλος ο Τζόκερ, σαν τρελοί όλοι στο στούντιο.

Τώρα που είπες Μπάτμαν και Τζόκερ, πώς είδες την έφοδο της Αστυνομίας στο σινεμά για την ταινία του Τζόκερ;
Το θεωρώ από τα φαιδρά πράγματα της καθημερινότητας. Είναι γελοίο. Είναι για φάπες. Οι πιτσιρικάδες που μπαίνουν στο ίντερνετ και βλέπουν ό, τι μπορεί να διανοηθεί ο νους του ανθρώπου, το πρόβλημα ήταν ότι κάποιος πήγε να δει το Τζόκερ; Α παράτα μας ρε σύντροφε (γέλια). Εγώ ως Έλλην πολίτης θέλω μερικά από τα λεφτά μου της φορολογίας πίσω, γιατί δεν καταλαβαίνω γιατί πληρώνονται αυτοί οι άνθρωποι να πηγαίνουν να πιάνουν τα παιδιά επειδή βλέπουν τον Τζόκερ.

Είναι μία κοινωνία η οποία έχει απλώσει ένα παχύ σεντόνι και λέει "παιδιά αυτά που είναι κάτω από το σεντόνι, εμείς δεν τα βλέπουμε, αλλά είναι εδώ. Πάμε να πιάσουμε κανέναν που βλέπει τον Τζόκερ". Έχει έναν ωραίο στίχο ο Γκάτσος για το κοινό μυστικό στον Γιάννη τον Φονιά «του βγάλαμε γλυκό, του βγάλαμε και μέντα, μα για το φονικό δεν είπαμε κουβέντα».

iLLEOo, Ρόδα, Τσάντα & Κοπάνα

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook

Φέτος ανεβάζεις για πρώτη φορά στο θέατρο, το «Εγχειρίδιον του καλού κλέφτη» του Πετρόπουλου. Γιατί τον Πετρόπουλο;
Τον Πετρόπουλο τον κουβαλάω πολλά χρόνια μέσα μου όπως και πολλοί άνθρωποι της γενιάς μου. Ήταν ένας άνθρωπος που μας είχε ξαφνιάσει. Εγώ τον είχα συναντήσει πρώτη φορά μικρός με τον «Ελύτη-Μόραλη-Τσαρούχη». Ήταν εκεί σε ένα τραπεζάκι στο σπίτι μου. Το διάβασα και δεν κατάλαβα τίποτα. Με τα χρόνια άρχισα να καταλαβαίνω. Μετά άρχισε με τα χρόνια να έρχεται η σκέψη του Πετρόπουλου. Ο Ηλίας είναι κομμάτι αυτής της σκέψης των φιλοσόφων, των ποιητών. Ένας τέτοιος εκφραστής είναι ο Πετρόπουλος. Τον γνωρίζω πολλά χρόνια.

Και πώς αποφάσισες να κάνεις παράσταση το έργο του;
Το «Εγχειρίδιον του καλού κλέφτη» το πήρα σε μία άδεια που είχα από τον στρατό στην γωνία Τρικούπη και Μπενάκη από ένα καρότσι. Μου έκανε πολύ εντύπωση η αλήθεια που έχει αυτό το κείμενο. Η προκλητικότητά του δεν με νοιάζει, έχει πλάκα. Δεν προσβάλλομαι τόσο εύκολα. Με γοητεύει ο άνθρωπος που μου λέει τα πράγματα όπως είναι. Με γοητεύει ο άνθρωπος που μου αποκαλύπτει τα πράγματα. Που μου ανοίγει ένα παράθυρο και βλέπω. Έτσι λοιπόν τον είχα πάντα μέσα στο μυαλό μου. Κι έψαχνα έναν τρόπο να τον φέρω στο θέατρο. Επειδή είμαι θεατρίνος, αυτός είναι ο τρόπος να το μοιραστώ με τους φίλους μου. Η παράσταση αυτή την έννοια έχει. Να έρθουν οι φίλοι μας, να πούμε καμία κουβέντα, να επαναπροσδιοριστούμε. Αυτές οι παραστάσεις δεν κάνουν κάτι άλλο, αυτό κάνουν. Ως εκ τούτου μετά από πολύ κόπο, σκέφτηκα ότι αν αυτό το πράγμα το τουμπάρω και το εγχειρίδιο το κάνω διάλεξη, έχω έναν τρόπο να το φέρω στο θέατρο. Μετά γνώρισα τη Δήμητρα Σπυρίδωνος, αυτήν την καταπληκτική εικονογράφο και κάναμε μαζί τη δουλειά.

Ναι, έχει κάνει εκπληκτικά σκίτσα στην παράσταση.
Ναι, αν δεν την γνώριζα δεν θα το έκανα. Από την αρχή όταν έστεινα τη δουλειά αυτή κι έκανα τη δραματουργική επεξεργασία στο κείμενο του Πετρόπουλου για να ανέβει στο θέατρο, είχα τις εικόνες της Δήμητρας, γιατί ήξερα ήδη τη δουλειά της.

Το ανέβασα λοιπόν γιατί πιστεύω ότι είναι ένα βαθιά τρυφερό και ανθρώπινο κείμενο. Είναι ένα κείμενο που σου δίνει τη δυνατότηα να συνδιαλλαγείς το βράδυ πριν κοιμηθείς με τον εαυτό σου. Να αναγνωρίσεις άμα θέλεις κάποια πράγματα που μέχρι τώρα μπορεί να μην τα είχες αναγνωρίσει. Και να τα αποδεχτείς. Αισθάνομαι ότι έχω κοινά πράγματα με τον Πετρόπουλο. Έχω αυτό που όταν κάτι μου φαίνεται γελοίο, δεν θέλω να ασχοληθώ. Όπως κι αυτός σηκώθηκε κι έφυγε, πήγε στο Παρίσι με τη λογική ότι "α παράτα με" κάθε φορά που θα βγάζω ένα βιβλίο θα με κλείνεις φυλακή; Και ταυτίζομαι περισσότερο με αυτούς τους ανθρώπους που αγωνιούν και αισθάνονται την περιρρέουσα αδικία.

* Η παράσταση «Εγχειρίδιον του καλού κλέφτη» παίζεται κάθε Τετάρτη στις 21:00 στο Θέατρο Μεταξουργείο.

Περισσότερα από το VICE

Το Kαλύτερο Mέρος για Eκπαίδευση Aστροναυτών Yπάρχει στη Γη

Ο Χρόνος Έχει Σταματήσει στα Εγκαταλελειμμένα Φυλάκια των Ελληνοβουλγαρικών Συνόρων

«Άρχισα να Δοκιμάζω Πράγματα Μετά το Ατύχημα» - Πώς Κάνω Σεξ Αφότου Έμεινα Παράλυτη