FYI.

This story is over 5 years old.

Φωτογραφίες

Η Αβίωτη Ζωή των Τοξικοεξαρτημένων στην Αθήνα

Σκληρές φωτογραφίες που αποτυπώνουν τη σκληρή καθημερινότητα των τοξικοεξαρτημένων στο κέντρο της Αθήνας.
VICE Staff
Κείμενο VICE Staff
Φωτογραφίες: Κυριάκος Χατζηιωσηφίδης

Καθημερινά, εκατοντάδες τοξικοεξαρτημένοι κάνουν χρήση ουσιών σε γωνιές της Αθήνας, συχνά αβοήθητοι από την κοινωνία και το κράτος. Ο φωτογράφος Κυριάκος Χατζηιωσηφίδης αποφάσισε να περπατήσει στους δρόμους γύρω από την Ομόνοια και του Μοναστηράκι για τρεις μήνες, καταγράφοντας την προσπάθεια των τοξικοεξαρτημένων να επιβιώσουν πάνω στο λεπτό νήμα μιας αβίωτης ζωής. Το VICE επικοινώνησε με τον φωτογράφο και μίλησε για το τρίμηνο project του, τις δυσκολίες που αντιμετώπισε κατά τη διάρκειά του και τον τρόπο με τον οποίο έζησε δίπλα σε μια ομάδα ανθρώπων που τείνουμε να αγνοούμε, όταν περνάμε από δίπλα της.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

VICE: Πώς αποφάσισες να δημιουργήσεις ένα φωτογραφικό project για τους τοξικοεξαρτημένους;
Κυριάκος Χατζηιωσηφίδης: Από τα εφηβικά μου χρόνια, όταν και ξεκίνησε η ενασχόλησή μου με τη φωτογραφία, μου άρεσε να παρακολουθώ και να εμπνέομαι από τις δουλειές άλλων φωτογράφων, ειδικά όσον αφορά το φωτορεπορταζ. Η ιδέα για αυτό το project ήρθε εμπνευσμένο από τον πολυβραβευμένο Αυστραλό φωτογράφο Warren Richardson, ο οποίος πραγματοποιεί μακροχρόνια project που καταπιάνονται με τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Η ιδέα του να επιχειρήσω κάτι παρόμοιο δεν προήλθε μόνο από την καλλιτεχνική αξία που θα είχαν οι τελικές φωτογραφίες, αλλά και από τη θέλησή μου να μπω για λίγο στην καθημερινότητα μιας ομάδας ανθρώπων που ζει περιθωριοποιημένη από τον υπόλοιπο κόσμο, να προσπαθήσω να καταλάβω πώς σκέφτονται και αισθάνονται τη σκληρή πραγματικότητα που ζουν. Πάντα αισθανόμουν συμπόνια γι’ αυτούς τους ανθρώπους. Όταν ξεκίνησα να ασχολούμαι με τη φωτογραφία, ξεκίνησα να τους πλησιάζω, να μιλάω μαζί τους και να τους ανακαλύπτω. Στο τέλος κάθε συζήτησης, ζητούσα την άδειά τους να τραβήξω το πορτρέτο τους ή κάποια άλλη στιγμή της καθημερινής ζωής τους. Έτσι ξεκίνησαν όλα.

Πώς ήταν η αλληλεπίδρασή σου με τους πρωταγωνιστές του project;
Ο τρόπος που με αντιμετώπιζαν οι τοξικοεξαρτημένοι εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από τον τρόπο με τον οποίο τους επηρέαζαν οι ναρκωτικές ουσίες. Πολλές φορές ήταν ήρεμοι και συζητούσαν μαζί μου, άλλες φορές έβγαζαν έναν εκνευρισμό και μια επιθετικότητα. Ωστόσο, καθώς η προετοιμασία του project κράτησε τρεις μήνες, με κάποιους από αυτούς ανέπτυξα σταθερή επικοινωνία, κάτι που ξεκίνησε να θυμίζει φιλία. Θυμάμαι έναν τύπο, που την πρώτη μέρα που τον είδα, ξεκινήσαμε να μιλάμε και η κουβέντα μας κράτησε πάνω από μια ώρα. Κάποια στιγμή, του είπα ότι είμαι φωτογράφος και ότι ήθελα να τον φωτογραφίσω. Προς έκπληξή μου, ήταν πολύ άνετος και με άφησε να απαθανατίσω πολλές διαφορετικές πλευρές της ζωής του. Από τότε, πηγαίνω και τον βλέπω, όχι για φωτογραφίες, αλλά για να δω τι κάνει. Του αρέσει το παγωτό και όταν πηγαίνω αγοράζουμε και τρώμε μαζί. Ακόμη, προσπαθώ να τον βοηθήσω όσο μπορώ, με ρούχα, είδη προσωπικής υγιεινής, ό,τι χρειάζεται.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ποιες δυσκολίες αντιμετώπισες κατά τη διάρκεια του project;
Η πρώτη μεγάλη δυσκολία ήταν να προσεγγίσω τους τοξικοεξαρτημένους και να τους κάνω να με εμπιστευτούν. Ωστόσο, ενώ σταδιακά κατάφερνα να αναπτύξω μια σχέση εμπιστοσύνης με τους περισσότερους, η επόμενη και εντελώς αναπάντεχη δυσκολία προέκυψε από το να ζω την καθημερινότητά τους. Είναι αρκετά ψυχοφθόρο να βλέπεις καθημερινά ανθρώπους να είναι αβοήθητοι και να πεθαίνουν λίγο-λίγο, κάνοντας χρήση ουσιών. Το ψυχολογικό βάρος είναι μεγάλο, ακόμη και για έναν παρατηρητή, επειδή δεν μπορείς να μην «συμμετάσχεις» σε αυτό που ζουν. Ακόμη, κατά τη διάρκεια του project έπρεπε να αντιμετωπίσω λεπτές και ίσως οριακές καταστάσεις, σε επικίνδυνα στενά της Αθήνας. Για παράδειγμα, μια μέρα, ένας τοξικοεξαρτημένος με έσπρωξε και ξεκίνησε να με βρίζει, προφανώς υπό την επήρεια ουσιών. Εκείνη την ώρα, έπρεπε να έχω στον νου μου ότι δεν καταλάβαινε τι έκανε και ότι έπρεπε να κρατήσω την ψυχραιμία μου, για να αποσυμπιεστεί η κατάσταση.

Γιατί επέλεξες να αποφύγεις την εκτεταμένη επεξεργασία των φωτογραφιών σου;
Πράγματι, έχω κάνει πολύ περιορισμένη επεξεργασία στις φωτογραφίες. Έκανα πιο έντονη την αντίθεση, ώστε οι φωτογραφίες να δείχνουν πιο έντονες και δυναμικές. Ήθελα να αποτυπώσω την ένταση στα πρόσωπα των τοξικοεξαρτημένων, την ένταση που έχει η καθημερινή επιβίωσή τους. Όμως απέφυγα να κάνω πιο εκτεταμένο edit, μιας που ήθελα ο κόσμος να δει, χωρίς φίλτρα, αυτό ακριβώς που έβλεπα και εγώ, χωρίς ωραιοποιήσεις. Ήθελα να αποτυπώσω με ρεαλισμό την πραγματικότητα, όπως ακριβώς είναι.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ένα άλλο χαρακτηριστικό των φωτογραφιών που μου έκανε εντύπωση, είναι η επιλογή του ασπρόμαυρου. Πού οφείλεται αυτό;
Αποφάσισα να κάνω ασπρόμαυρες τις φωτογραφίες, επειδή η καθημερινή ζωή των τοξικοεξαρτημένων δεν έχει ούτε μια έγχρωμη στιγμή. Υπάρχει μόνο φτώχεια, άγχος, εξαθλίωση, φέρμες και ναρκωτικά. Ακόμη, μέσω της αντίθεσης του άσπρου και του μαύρου προσπάθησα να αποτυπώσω τον διχασμό που υπάρχει στις ψυχές αυτών των ανθρώπων. Είναι άνθρωποι άκακοι, οι οποίοι ωστόσο βρίσκονται σε απόγνωση και είναι ανήμποροι, κάτι που συχνά τους οδηγεί σε πράξεις που και οι ίδιοι δεν θέλουν να κάνουν. Θέλουν βοήθεια, επειδή ξέρουν ότι οι ίδιοι καταστρέφουν τους εαυτούς τους προσπαθώντας να βρουν διέξοδο μέσα από τη χρήση, που οδηγεί μόνο σε αδιέξοδο.

Υπάρχει κάποιο περιστατικό κατά τη διάρκεια του project που ξεχώρισες;
Την πρώτη μέρα που ξεκίνησα να φωτογραφίζω, έζησα μια από τις πιο σοκαριστικές στιγμές της ζωής μου. Πήρα τη φωτογραφική μου μηχανή και αργά το βράδυ πήγα σε μια κακόφημη γειτονιά στο κέντρο της Αθήνας. Καθώς περπατούσα στα στενά, είδα μερικούς τοξικοεξαρτημένους να έχουν χτυπήσει ένα παλικάρι πολύ άσχημα. Δεν πρόλαβα να καταλάβω τι έγινε και αποφάσισα να φύγω. Όταν με είδαν αυτοί που χτύπησαν το παιδί, ξεκίνησαν να με κυνηγάνε. Δεν κατάλαβα γιατί, ίσως φοβήθηκαν ότι θα πήγαινα στην Αστυνομία. Ξεκίνησα να τρέχω πανικόβλητος και τελικά κατάφερα να ξεφύγω.

Δείτε περισσότερες φωτογραφίες παρακάτω.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.

Περισσότερα από το VICE

Ποιoς θα Πάρει Φέτος το Mundial, Χρήστο Σωτηρακόπουλε;

Αυτοί που Χειροκροτούν τον Δολοφόνο Ενός Παιδιού, Ζουν Ανάμεσά μας

«Είμαστε Τρελοί κι Ευτυχισμένοι»: Μια Γερή Φωτογραφική Βουτιά στα Εξάρχεια του 1980

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.