Mια Μάνα Αγωνίζεται για τη Νομιμοποίηση του MDMA, Mετά τον Θάνατο της Κόρης της από Υπερβολική Δόση

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο Broadly.

Η καταστολή του οργανισμού είναι μια από τις αρχαιότερες ανάγκες της ανθρωπότητας. Το αλκοόλ είναι το πρώτο γνωστό κατασταλτικό. Οι Σουμέριοι, ένας αρχαίος πολιτισμός του σημερινού Ιράκ, έγραφαν συνταγές μπίρας πάνω σε πηλό. Επίσης, καλλιεργούσαν παπαρούνες, για να εκμεταλλευτούν τις αναισθητικές και τις ψυχοτρόπες ιδιότητες του οπίου – η χρήση του φυτού εξαπλώθηκε στο βασίλειό τους και στη συνέχεια διαδόθηκε ανατολικά, στην Περσία και δυτικά, στην Αίγυπτο. Οι άνθρωποι παίρνουν ναρκωτικά για να απαλύνουν τον πόνο και να αντλήσουν απόλαυση εδώ και χιλιάδες χρόνια: Είναι μια από τις πιο βασικές και αρχέγονες παρορμήσεις μας.

Η Anne-Marie Cockburn το έμαθε αυτό μετά τον θάνατο της κόρης της. Μια ηλιόλουστη μέρα σε ένα πάρκο της Οξφόρδης, η Martha Fernback κατανάλωσε μισό γραμμάριο MDMA ασυνήθιστης καθαρότητας: η Cockburn έφτασε στο νοσοκομείο, μόνο για να βρει τους γιατρούς να εξετάζουν το άψυχο κορμί της 15χρονης κόρης της. Όταν η Fernback πέθανε τρεις ώρες αργότερα από καρδιακή ανακοπή, η Cockburn έπεσε κυριολεκτικά στα πόδια των γιατρών, παρακαλώντας τους να της δώσουν φάρμακα, για να απαλύνουν τον πόνο της. Της συνταγογράφησαν Valium.

Η Cockburn μού διηγείται όλα τα παραπάνω με απόλυτη φυσικότητα, ενώ ταυτόχρονα σκαλίζει ένα κιβώτιο γεμάτο με πράγματα της Fernback, το οποίο βρίσκεται σε ένα ράφι στο σαλόνι της ήσυχης αγροικίας της στην Οξφόρδη. Μετά τον θάνατο της Fernback, η Cockburn έγινε συγγραφέας και υπέρμαχος της αλλαγής του νόμου για τα ναρκωτικά, υποστηρίζοντας την πλήρη νομιμοποίηση και ρύθμισή τους.

Τις ημέρες πριν από τη συνέντευξή μας, έχω άγχος. Πώς μιλάς σε κάποιον για το χειρότερο πράγμα που μπορεί να συμβεί στον κόσμο – να χάσεις το παιδί σου;

Η Cockburn, παρόλα αυτά, είναι ήρεμη – η θλίψη της δεν κατακλύζει το δωμάτιο. Μια λεπτή, κομψά ντυμένη γυναίκα, η 46χρονη έχει μια ελαφριά σκωτσέζικη προφορά και στριφογυρίζει τα δαχτυλίδια της την ώρα που μιλάει, λες και προσπαθεί να μετρήσει τις σκέψεις της. Πετάει λέξεις όπως «αποποινικοποίηση» με την ίδια ευκολία που θα το έκανε ένας πανεπιστημιακός λέκτορας και φεύγει για λίγο ευγενικά, ώστε να βάλει κραγιόν, λίγο προτού τη φωτογραφίσουμε. Φαίνεται να έχει μια υπερφυσική αυτοπεποίθηση – η Cockburn δεν έχει εκείνο το απλανές βλέμμα που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε σε γονείς που έχουν χάσει το παιδί τους.

Ο θάνατος της Fernback τον Ιούλιο του 2013 προσέλκυσε τεράστιο ενδιαφέρον από τα ΜΜΕ, εν μέρει λόγω του νεαρού της ηλικίας της, της εμφάνισης και της φυλής της. Εικόνες της έφηβης με τις σκουρόχρωμες μπούκλες και τα τεράστια μάτια έγιναν πρωτοσέλιδο σε πολλές εφημερίδες ανά τον κόσμο. «Ο κόσμος μού έστελνε μηνύματα λέγοντας, “Είμαι στο αεροδρόμιο Σίπχολ [στο Άμστερνταμ] και βλέπω τη Martha στα περίπτερα”», θυμάται η Cockburn. «Είναι τρελό να βλέπεις το παιδί σου σε όλο τον κόσμο».

Τα μέσα ενημέρωσης έσπευσαν να καλύψουν τον θάνατό της, μιας και τα όμορφα κορίτσια «πουλάνε» στις εφημερίδες – ειδικά όταν είναι νεκρά. Υπάρχει άλλωστε και ιστορικό προηγούμενο για αυτό: Το 1995, η Αγγλίδα μαθήτρια Leah Betts πέθανε παίρνοντας ecstasy και καταναλώνοντας επτά λίτρα νερού, σε 90 λεπτά. Πιστεύεται ότι το έκανε προσπαθώντας να αποφύγει την αφυδάτωση που προκαλεί το ναρκωτικό, μια κοινή συμβουλή που δίνεται συχνά.

Όσοι πήγαιναν σχολείο στη Μεγάλη Βρετανία στη διάρκεια της δεκαετίας του ’90, συμπεριλαμβανομένου του εαυτού μου, ήξεραν για την Betts. Μια φωτογραφία της σε κώμα κυκλοφορούσε στις εφημερίδες και χρησιμοποιούνταν για να φοβίσει τους εφήβους και να τους κρατήσει μακριά από τα ναρκωτικά – παρά το γεγονός ότι η Betts δεν πέθανε από το ecstasy, αλλά από το πρήξιμο του εγκεφάλου της, λόγω της υπερβολικής κατανάλωσης νερού.

Το πρόσωπο της Cockburn αλλάζει, όταν αναφέρω την Betts. «Η Martha είχε την ίδια όψη στο νοσοκομείο», λέει. «Ήταν ίδιες». Σχεδόν δύο δεκαετίες αργότερα, είναι εύκολο να γίνει ένας παραλληλισμός μεταξύ της Fernback και της Betts, όμως η Cockburn αποφεύγει τις συγκρίσεις. Τόσο ο θάνατος της Betts, όσο και της Fernback μπορούσαν να αποφευχθούν – αν είχαν ενημερωθεί πιο σωστά για την υπεύθυνη κατανάλωση MDMA, θα ήταν ακόμα ζωντανές σήμερα. Η Cockburn έχει αναλάβει την αποστολή να αλλάξει τον τρόπο που εκπαιδεύονται οι νέοι για τα ναρκωτικά.

Είναι δύσκολο να είσαι η μητέρα της Fernback, παραδέχεται ανοιχτά η Cockburn. Η παρουσία της κάνει τον υπόλοιπο κόσμο, ειδικά τους γονείς, να νιώθουν άβολα. «Το βλέπω στα μάτια των ανθρώπων, όταν τους γνωρίζω», λέει χαμηλόφωνα, «τους τρομοκρατεί η ιδέα να βρεθούν στη θέση μου».

Η Cockburn είναι ειλικρινής για την περίεργη δημοσιότητα που απέκτησε ως μητέρα που έχασε το παιδί της. Ταξιδεύει συχνά, δίνοντας πολλές διαλέξεις πάνω στην ανάγκη νομιμοποίησης του ναρκωτικού και είναι συνηθισμένη στις χοντράδες και την έλλειψη ευαισθησίας με την οποία της απαντά πολλές φορές ο κόσμος. «Ακούς ανθρώπους να λένε, “Αν είχε συμβεί σε εμένα αυτό, θα είχα αυτοκτονήσει”», λέει με σταθερή φωνή η Cockburn. «Ποτέ, όμως, δεν είχα την όρεξη για ζωή και την αποφασιστικότητα που έχω τώρα».

[VICE Video] Αυτό το Ναρκωτικό Είναι πιο Θανάσιμο από την Ηρωΐνη

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Περιγράφει τη ζωή της πριν από τον θάνατο της Fernback ως κάτι αντίστοιχο με το να βρίσκεσαι στην πρώτη πίστα ενός video game. Η Cockburn βρίσκεται τώρα στη δεύτερη πίστα του παιχνιδιού: Τα χρώματα είναι έντονα και φωτεινά και τα συναισθήματα που νιώθει φαντάζουν πρωτόγνωρα και αρχέγονα ταυτόχρονα. «Νιώθω μεγαλύτερη ζωντάνια τώρα», στοχάζεται. «Ο πόνος μου είναι σαν την αγάπη που έχω για εκείνη».

Η Cockburn μιλάει με έναν συγγραφικό, σχεδόν ελεγειακό τρόπο για την κόρη της. Όταν της ζητώ να την περιγράψει, μου απαντάει διατακτικά: «Είναι σαν να μου ζητάς να σου περιγράψω τη γεύση του νερού. Τόσο οικεία μου είναι». Μια φορά, θυμάται, της ζήτησε να καθαρίσει το μπάνιο. Αντ’ αυτού, η Fernback καθάρισε το ταβάνι. «Είπε ότι ήταν βρόμικο», λέει χαμογελώντας η Cockburn. «Ήταν πολύ δημιουργική».

Λίγο πριν τον θάνατό της, η Fernback είπε στην Cockburn ότι είχε δοκιμάσει ναρκωτικά. Τρομοκρατημένη, η Cockburn σταμάτησε αμέσως την κουβέντα. «Απλώς της φώναξα, επειδή είχα τρομοκρατηθεί», λέει. «Την έβαλα να μου υποσχεθεί ότι δεν θα το κάνει ξανά. Μετά από λίγες εβδομάδες, πέθανε. Είναι μια συζήτηση που πάντα μετανιώνω. Δεν μπορώ να κατηγορήσω τον εαυτό μου, όμως εύχομαι να ήξερα τότε αυτά που ξέρω τώρα».

Η Cockburn έκτοτε έχει μια πιο συμπονετική και ανθρώπινη στάση γύρω από τη χρήση ναρκωτικών. Ανακάλυψε ότι η Fernback έψαχνε πληροφορίες γύρω από την ασφαλή χρήση ναρκωτικών και είχε κάνει προσπάθεια προκειμένου να βρει μεγάλης καθαρότητας MDMA, πιστεύοντας εσφαλμένα ότι αυτό ήταν πιο ασφαλές. Οι κρύσταλλοι του MDMA που κατανάλωσε η Fernback προέρχονταν από μια παρτίδα με 91% καθαρότητα, καθιστώντας πολύ πιο εύκολη τη λήψη υπερβολικής δόσης. Εκείνη την περίοδο, ο μέσος όρος καθαρότητας του MDMA στον δρόμο ήταν μόλις 58%. «Η Martha δεν συνειδητοποίησε ότι το επίπεδο καθαρότητας την έθεσε σε κίνδυνο», λέει η Cockburn.«Η διαφορά μεταξύ του δηλητηρίου και του φαρμάκου είναι απλώς η δοσολογία».

Τέσσερα χρόνια τον θάνατο της Fernback, η Cockburn δεν χρειάζεται πια να καταστέλλει τον οργανισμό της με Valium – ο πραγματικός κόσμος της φαίνεται καθαρός και φρέσκος πάλι. «Μερικές φορές, νιώθω ότι η ζωή μου είναι μια χαρά και αισθάνομαι γαλήνη εκείνες τις στιγμές. Τώρα ξέρω ότι αυτό το καινούργιο κομμάτι είναι εντάξει», λέει.

Πλέον περνάει τον περισσότερο καιρό κάνοντας εκστρατείες υπέρ της μεταρρύθμισης στην πολιτική για τα ναρκωτικά και δίνοντας διαλέξεις για τον θάνατο και τη ζωή της Fernback σε συνέδρια, σχολεία και φυλακές. Ξεθάβει τα χιλιοφορεμένα All Star της Fernback και τα βάζει σε ένα τραπέζι. «Υπάρχει κάτι στα παπούτσια που κάνει τους φυλακισμένους να λυγίζουν».

«Βγάζω έξω τα σταράκια και οι άνδρες βάζουν τα κλάματα», λέει, κάνοντας μια παύση. «Είναι πολύ περίεργο».

Η Cockburn πιστεύει ότι η ακτιβιστική της δράση, η οποία είναι μέρος της εκστρατείας Anyone’s Child, έχει αποτελέσματα. Σε πρόσφατη συζήτηση στο βρετανικό κοινοβούλιο σχετικά με την πολιτική γύρω από τα ναρκωτικά συμμετείχαν πολλοί βουλευτές και το όνομα της Martha αναφέρθηκε 25 φορές. Ο ρους της ιστορίας είναι ασταμάτητος, όμως η Cockburn πιστεύει ότι στο τέλος θα τον κατευθύνει προς τη θέλησή της.

Καθώς ετοιμαζόμαστε να φύγουμε, η Cockburn βάζει πίσω στο κιβώτιο τα πράγματα της Fernback. Αναγνωρίζω μια φλοράλ μαντήλα για το κεφάλι από μια εικόνα που χρησιμοποιείται συχνά σε άρθρα για τον θάνατό της. Στη φωτογραφία, η Fernback την έχει ταιριάξει με τιρκουάζ μπογιά προσώπου και χαμογελάει μπροστά από ένα δέντρο. Φαίνεται γαλήνια.

Η Cockburn μού λέει ότι κράτησε τη μαντήλα, όταν οι φίλοι της Fernback την άφησαν στο Πάρκο Χίνκσεϊ, εκεί που πήρε την υπερβολική δόση. Την ξέθαψαν οι κηπουροί, όταν φύτευαν λουλούδια εκεί κοντά.

«Την έθαψαν κάτω από το δέντρο όπου πέθανε η Martha», λέει η Cockburn, χαϊδεύοντας τα λουλούδια με τα έντονα ακόμα χρώματα. «Όταν επιστρέψαμε στο σημείο, είχαν φυτέψει λουλούδια και την είχαν φέρει και πάλι στην επιφάνεια».

Περισσότερα από το VICE

«Είμαστε Τρελοί κι Ευτυχισμένοι»: Μια Γερή Φωτογραφική Βουτιά στα Εξάρχεια του 1980

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ο Χρήστος Ρούσσος Σκότωσε τον Σύντροφό του και Έζησε 15 Χρόνια στη Φυλακή με Κινηματογραφικούς Έρωτες

Δέκα Ερωτήσεις σε Έναν Καθηγητή Διεθνούς Δικαίου για το «Μακεδονικό»