FYI.

This story is over 5 years old.

Δικαιώματα

«Πολλοί Προσπάθησαν να με Σκοτώσουν, Αλλά Είμαι Ακόμη Εδώ»: Ένας Έλληνας Αρχιμανδρίτης στην Παλαιστίνη

Η ιστορία του αρχιμανδρίτη Ιουστίνου, φύλακα του Φρέατος του Ιακώβ, ενός «ιερού» πηγαδιού στη Δυτική όχθη.
Emerson Rosenthal
Κείμενο Emerson Rosenthal
Αρχιμανδρίτης Ιουστίνος. Φωτογραφίες: Christopher Beauchamp

To άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE US.

Ο αρχιμανδρίτης Ιουστίνος είναι ένας 77χρονος ελληνορθόδοξος ιερέας που ζει στην εκκλησία της Αγίας Φωτεινής στη Ναμπλούς, μια παλαιστινιακή πόλη στη Δυτική Όχθη. Στον Ιουστίνο έχει ανατεθεί ισοβίως να φροντίζει το Φρέαρ του Ιακώβ, ένα αρχαίο πηγάδι που συνδέεται με διάφορες παραδόσεις της Βίβλου. Ακολουθεί η ιστορία του, με δικά του λόγια, όπως την αφηγήθηκε στον Justin Fornal σε μια σειρά συνεντεύξεων.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Λέγομαι αρχιμανδρίτης Ιουστίνος. Είμαι ο φύλακας της εκκλησίας της Αγίας Φωτεινής στη Ναμπλούς της Παλαιστίνης, από το 1980. Στην κρύπτη της εκκλησίας βρίσκεται το πηγάδι που έσκαψε ο Πατριάρχης Ιακώβ, όταν επέστρεψε στη Συχέμ από την Παδάν-Αράμ. Επίσης, είναι το πηγάδι όπου ο Ιησούς δέχτηκε νερό από τη Σαμαρείτισσα Φωτεινή. Είναι ένα ιδιαίτερο μέρος για ανθρώπους ισλαμικής, εβραϊκής και ορθόδοξης χριστιανικής πίστης.

Με διάλεξαν να υπερασπιστώ αυτό το άγιο νερό με τη ζωή μου. Ο φροντιστής του πηγαδιού πριν από εμένα, ο Φιλούμενος Χασάπης, ήταν φίλος μου. Δολοφονήθηκε με τσεκούρι. Πολλοί προσπάθησαν να με σκοτώσουν, αλλά είμαι ακόμη εδώ. Θα φροντίσω αυτό το πηγάδι και την εκκλησία, όσο ο Θεός μου το επιτρέπει.

Ο αρχιμανδρίτης Ιουστίνος με επισκέπτες της Αγίας Φωτεινής.

Γεννήθηκα στις 16 Απριλίου του 1941, στην Ικαρία. Όταν ήμουν μικρός, η πατρίδα μου βρισκόταν υπό κατοχή, από τις γερμανικές και ιταλικές δυνάμεις του Άξονα. Αυτό έκανε τα πράγματα πολύ δύσκολα για την οικογένειά μας και δεν υπήρχαν πολλές καλές στιγμές που θυμάμαι από την παιδική μου ηλικία. Έχω ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου στη Δυτική Όχθη, γι’ αυτό όποτε επέστρεφα στο πατρικό μου στην Ελλάδα, ένιωθα σαν ξένος.

Ο πατέρας μου ήταν ένας αξιοσέβαστος μηχανικός στο νησί μας. Η οικογένειά μου ονειρεύονταν να ακολουθήσω τα βήματά του. Όταν ήμουν οκτώ χρονών, γνώρισα μια πολύ γριά μοναχή. Μιλούσαμε συχνά για πνευματικά πράγματα. Από αυτές τις συζητήσεις κατέληξα ότι ήθελα να γίνω ιερέας της ελληνορθόδοξης Εκκλησίας. Από τη στιγμή που ανακοίνωσα ότι θα γινόμουν ιερέας, η οικογένεια μου και εγώ κάναμε έξι χρόνια να μιλήσουμε.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ανέβηκε τον τοίχο που υπάρχει γύρω από το προαύλιο της εκκλησίας με μια σκάλα και μπήκε μέσα με χειροβομβίδες και το φονικό του τσεκούρι […] Αντιστάθηκα στην επίθεση και του έσπασα το πόδι.

Ήρθα στην Παλαιστίνη το 1960. Υπηρέτησα ως ιερέας στη Βηθλεέμ, έπειτα στο Νισφ Τζουμπέιλ. Για πολλά χρόνια υπηρέτησα ως επιβλέπων της περιοχής. Εκείνα τα χρόνια έμαθα να μιλάω αραβικά, αγγλικά και έμαθα και λίγα εβραϊκά. Το 1970, νόμιζα ότι θα με επέλεγαν να υπηρετήσω ως φύλακας στο Φρέαρ του Ιακώβ, αλλά ο φίλος μου και σύγχρονός μου Φιλούμενος επιλέχθηκε γι’ αυτήν την ευθύνη. Στις 29 Νοεμβρίου της ίδιας χρονιάς, ήρθε ένας τρελός ονόματι Asher Raby. Πέταξε μια χειροβομβίδα μες στην εκκλησία. Η έκρηξη προκάλεσε καταστροφή και φωτιά. Ο Φιλούμενος βγήκε τρέχοντας από την εκκλησία και ο τρελός έπεσε πάνω του με ένα τσεκούρι και τον σκότωσε. Έπειτα, το έσκασε.

Μετά τη δολοφονία, τα πράγματα ήταν πολύ άσχημα για το Φρέαρ του Ιακώβ. Η εκκλησία κλειδώθηκε και τα κλειδιά τα πήγαν στην Ιερουσαλήμ. Δεν ήθελα να γίνω φύλακας, καθώς φοβόμουν ότι θα πάθαινα ό,τι και ο Φιλούμενος. Ένα βράδυ είδα ένα όνειρο, επισκεύαζα, λέει, την εκκλησία και ήμουν φύλακας για πολλά χρόνια. Πήγα στην Ιερουσαλήμ, πήρα τα κλειδιά και σύντομα ξεκίνησα να μαζεύω τα κομμάτια.

Εικόνες στους τοίχους στο εσωτερικό της εκκλησίας.

Το 1982, ο τρελός Raby επέστρεψε και επιτέθηκε σε μια από τις μοναχές μας με τσεκούρι. Τραυματίστηκε φρικτά. Εκείνος διέφυγε, αλλά επέστρεψε σύντομα, ανέβηκε τον τοίχο που υπάρχει γύρω από το προαύλιο της εκκλησίας με μια σκάλα και μπήκε μέσα με χειροβομβίδες και το φονικό του τσεκούρι. Έτρεξε κατά πάνω μου με το τσεκούρι. Αντιστάθηκα στην επίθεση και του έσπασα το πόδι. Τον συνέλαβαν.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ο Raby ήταν 37 ετών τότε και ζούσε στο Τελ Αβίβ. Ήταν ένας ετερόδοξος Εβραίος που πίστευε ότι η εκκλησία μας δεν ανήκε σε αυτό το σημείο. Επίσης, είχε σκοτώσει και άλλους ανθρώπους σε όλο το Ισραήλ, άσχετους με την εκκλησία μας.

Ένα ισραηλινό τανκ έριξε στην αυλόπορτά μας, αλλά δεν έσπασε. Έριξαν πέντε βόμβες στο σημείο, αλλά καμία δεν εξερράγη. Είμαι ευγνώμων που μας πρόσεχαν οι άγιοι.

Από τη στιγμή που έπιασαν τον Raby, όλα πήγαν πολύ καλά για το Φρέαρ του Ιακώβ. Ξεκινήσαμε να καθαρίζουμε την εκκλησία και να την κάνουμε ξανά όμορφη. Έχτισα ένα γραφείο και μοναστήρι και ξεκίνησα να φτιάχνω τοιχογραφίες. Το 1998 πήρα άδεια οικοδόμησης από τον Yasser Arafat και αυτό μου επέτρεψε να ξεκινήσω ένα μεγάλο project, για να φτιάξω ξανά την εκκλησία.

Το 2000 συνέβη η δεύτερη Ιντιφάντα (σύρραξη Ισραήλ-Παλαιστίνης). Υποφέραμε πολύ. Δεν μπορούσα να απομακρυνθώ από εδώ για μήνες. Τις περισσότερες μέρες τις περνούσα κάνοντας τοιχογραφίες και προσευχόμενος. Προσευχόμουν στον Θεό και στο πνεύμα του Φιλούμενου να βοηθήσουν να προστατευθεί η εκκλησία. Ένα ισραηλινό τανκ έριξε στην αυλόπορτά μας, αλλά δεν έσπασε. Έριξαν πέντε βόμβες στο σημείο, αλλά καμία δεν εξερράγη. Είμαι ευγνώμων που μας πρόσεχαν οι άγιοι.

Τo 2009, ο Φιλούμενος αγιοποιήθηκε από την Αγία και Ιερή Σύνοδο του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων και τώρα είναι άγιος. Όταν του κάναμε εκταφή, το πτώμα του ήταν ακόμη άθικτο. Δεν είχε σαπίσει, παρόλο που ήταν θαμμένος για σχεδόν 30 χρόνια. Το κορμί του ακόμη ανέδιδε ένα πολύ όμορφο άρωμα. Από τμήματα του σκηνώματός του έχουμε δημιουργήσει διάφορα λείψανα, που τα έχουμε στείλει σε διάφορες εκκλησίες στον κόσμο.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ένα υποτιθέμενο λείψανο τμήματος του κρανίου της Φωτεινής της Σαμαρείτισσας.

Έχουμε και άλλα λείψανα σ’ αυτήν την εκκλησία. Όπως ξέρετε, αυτή η εκκλησία λέγεται Αγία Φωτεινή. Μπροστά στην Αγία Τράπεζα εκτίθεται ένα λείψανο τμήματος του κρανίου της Φωτεινής.

Τον πρώτο αιώνα, ο Ιησούς ταξίδευε από την Ιουδαία στη Γαλιλαία και έπρεπε να περάσει από τη Ναμπλούς, που τότε λεγόταν Συχάρ. Ο Ιησούς σταμάτησε δίπλα στο πηγάδι να ξεκουραστεί και διψούσε πολύ. Όσο καθόταν εκεί, μια γυναίκα πλησίασε στο πηγάδι να πάρει νερό. Τότε, το πηγάδι ανήκε στους Σαμαρείτες, έτσι ζήτησε την άδειά της να πιει. Δεν ήταν πρέπον μια Σαμαρείτισσα, μόνη, να έχει επαφή με έναν Εβραίο άνδρα, έτσι του είπε: «Πώς και εσύ, ένας Εβραίος, ζητάει από μένα, μια γυναίκα της Σαμάρειας, να πιει;». Έκαναν μια σύντομη κουβέντα και ο Ιησούς κατέληξε: «Όσοι πίνουν από αυτό το νερό θα διψάσουν ξανά, αλλά όσοι πίνουν το νερό που τους δίνω εγώ δεν θα διψάσουν ποτέ. Το νερό που θα δώσω θα γίνει μέσα τους πηγή νερού, που θα αναβλύζει μέχρι την αιώνια ζωή.

Η γυναίκα τού είπε, «Κύριε, δώσε μου αυτό το νερό, για να μη διψάσω ποτέ ή να μη χρειάζεται να έρχομαι συνέχεια εδώ, για να τραβάω νερό».


VICE Video: Οι «Αντάρτες» του Αγίου Όρους

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.


Αυτή η γυναίκα, που το αρχικό όνομά της δεν είναι γνωστό, πίστεψε στον Μεσσία και έτσι βαφτίστηκε Φωτεινή, «η πεφωτισμένη». Μετά τη συνάντησή της με τον Ιησού, η Φωτεινή ταξίδεψε πολύ, κηρύττοντας το Ευαγγέλιο και προσηλυτίζοντας πολλούς. Βρέθηκε μπροστά στον Αυτοκράτορα Νέρωνα, διωκόμενη για τις πράξεις της. Η Φωτεινή δεν δέχτηκε να απαρνηθεί την πίστη της, βασανίστηκε και σκοτώθηκε ως μάρτυρα.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Έχουμε εργαστεί πολύ σκληρά για να κρατήσουμε αυτόν τον ιερό τόπο ζωντανό και όμορφο. Ελπίζω όσο ζω να έχει την ίδια καλή τύχη με την Εκκλησία του Ιωάννη του Βαπτιστή, που βρίσκεται στα ερείπια της κοντινής πόλης Σεβάστειας. Η αρχική εκκλησία είχε χτιστεί στο σημείο του αποκεφαλισμού του Ιωάννη από τον Ηρώδη Αντίπα. Σχεδόν όλα τα μέρη στους Ιερούς Τόπους δημιουργούν μια διαμάχη. Πιστεύω ότι κάποιοι εκμεταλλεύονται τις αρνητικές καταστάσεις, ενώ δεν θα έπρεπε.

Ο αρχιμανδρίτης Ιουστίνος μπροστά στον τάφο του.

Έχω χτίσει τον τάφο μου και έχω φτιάξει ένα μωσαϊκό του εαυτού μου από πάνω. Όταν έρθει η ώρα μου, είμαι έτοιμος. Αυτό το νερό που προστατεύω είναι πεντακάθαρο, εύγευστο και ιερό. Το έχω δει να κάνει θαύματα όσο ζω. Πίνω κάθε μέρα και ευλογώ όλους τους προσκυνητές που έρχονται εδώ.

Φίλοι που με επισκέπτονται το πίνουν, για να έχουν καλή υγεία.

Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίοNewsletter μας.

Περισσότερα από το VICE

Πώς Είναι να Φτάνεις στα 17 σου στην Ελλάδα με Πατερίτσες, Χτυπημένος από Βόμβα

Φωτογραφίζοντας την Queer Σκηνή της Βαρκελώνης τη Νύχτα

Οι «Mπανάνες» Επέστρεψαν Είτε μας Αρέσει Είτε Όχι

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.