Έτσι Κυλάει η Ζωή Μέσα στις Πολεμοχαρείς Συμμορίες Εφήβων του Λίβερπουλ

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE UK.

Περνάμε με το αυτοκίνητο από τα βόρεια προάστια του Λίβερπουλ, κάπου κοντά στο Κρόξτεθ, όπου το 16χρονο μέλος συμμορίας Sean Mercer πυροβόλησε θανάσιμα, κατά λάθος, τον 11χρονο Rhys Jones, το 2007. Η βίαιη διαμάχη μεταξύ των Croxteth Crew και των Strand Gang από το κοντινό Νόρις Γκριν ήταν αυτή που οδήγησε στον θάνατο του Rhys, ο οποίος έρχεται ξανά στο προσκήνιο φέτος με το τηλεοπτικό δράμα Little Boy Blue.

Είμαι στο αυτοκίνητο με τον Paul Walmsley, πρώην μέλος της συμμορίας ναρκωτικών Mersey, ο οποίος ήταν ένας από τους πλέον καταζητούμενους εγκληματίες της Βρετανίας στα τέλη του 2000, καθώς και με μια εγκληματολόγο, την Grace Robinson. Βρισκόμαστε εδώ, επειδή, μετά από χρόνια καθοδικής πορείας του εγκλήματος συμμοριών στην περιοχή από τότε που σκοτώθηκε ο Rhys, η δράση των συμμοριών εκτοξεύθηκε και πάλι. Πριν λίγες ημέρες, σημειώθηκαν τέσσερις πυροβολισμοί σε επτά μέρες, περιστατικά που έρχονται να προστεθούν στην απότομη κλιμάκωση του ένοπλου εγκλήματος, η οποία έχει αιφνιδιάσει τις Αρχές και έχει κάνει τις κοινότητες να περιμένουν νευρικά τον επόμενο πυροβολισμό. Το πιο ανησυχητικό είναι ότι στα περισσότερα από αυτά τα εγκλήματα εμπλέκονται νεαρά αγόρια.

Διαβάστε ακόμη: Έτσι Είναι να Ζεις στο Μενίδι Ανάμεσα σε Σφαίρες, Ναρκωτικά και τα «Στενά των Ποιητών»

Καθώς στρίβουμε στη γωνία της γειτονιάς Νόρις Γκριν όπου μεγάλωσε ο Walmsley, εντοπίζουμε μια ομάδα που κάθεται σε έναν τοίχο. Μόλις ο Paul αναγνωρίζει έναν από αυτούς –αργότερα μαθαίνω ότι είναι από τους πιο άγριους γκάνγκστερ στο Λίβερπουλ και ότι η παρέα του είναι μεγάλες μορφές στην τοπική σκηνή των συμμοριών– σταματάμε και κατεβαίνουμε από το αυτοκίνητο, για μια σύντομη κουβέντα.

Οι μικρότεροι δεν ξέρουν τον Walmsley. Θα μας την είχαν πέσει σε δευτερόλεπτα, αν δεν είχε επαφές με έναν από τους μεγαλύτερους της ομάδας. Ακόμη και έτσι, ένα αυτοκίνητο κάνει κύκλους γύρω από το τετράγωνο και μας «κοζάρει». Παρά τη μερική αναβάθμιση της περιοχής και τη βίαιη καταστολή από τη Μονάδα Καταπολέμησης Συμμοριών «Matrix» της Αστυνομίας του Μέρσεϊσαϊντ, μετά τον θάνατο του Rhys, εξακολουθεί να υπάρχει μεγάλη αστάθεια στο Νόρις Γκριν, μια περιοχή όπου οι περισσότεροι δεν πλησιάζουν, ενώ οι αστυνομικοί δεν την προσεγγίζουν ποτέ πεζή.

Η Robinson μού εξήγησε νωρίτερα ότι παρ' όλο που το Νόρις Γκριν και το Κρόξτεθ δεν θεωρούνται πλέον κέντρα εγκληματικότητας, οι φασαρίες έχουν μεταφερθεί σε ακόμη πιο υποβαθμισμένες γειτονιές, όπως το Μπουτλ, το Κέρκμπάι και το Φεϊζάρκλεϊ.

Υπάρχει, όπως λέει, μια νέα γενιά εγκληματιών του δρόμου –τους οποίους συχνά στρατολογούν μεγαλύτεροι σε ηλικία εγκληματίες που θέλουν να τους εκμεταλλευτούν–, οι οποίοι αποκτούν γρήγορα τη φήμη ότι είναι πιο αμείλικτοι από ποτέ, στην προσπάθειά τους να εμπνεύσουν φόβο στους αντιπάλους τους. Όταν ο Sean Mercer πυροβόλησε τον Rhys Jones, πριν από μια δεκαετία, ήταν οπλισμένος με ένα σκουριασμένο ρεβόλβερ του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και ένα mountain bike. Οι σημερινές συμμορίες είναι πιο πιθανό να οδηγούν μηχανές ή γουρούνες και κουβαλάνε καραμπίνες με πριονισμένη κάνη. Παρά τον σεβασμό που δείχνουν στις γυναίκες των εγκληματικών τάξεων του Λίβερπουλ, αυτά τα αγόρια λένε στους εχθρούς τους, «Θα περάσουμε να δούμε τη μάνα σου», προτού ξεκινήσουν να γαζώνουν σπίτια και να βάζουν βόμβες σε γραμματοκιβώτια.

Ρώτησα ένα από τα παιδιά που κάθονταν στον τοίχο –ο οποίος, στα 25 του, έχει παρατηρήσει την αλλαγή που έχει επέλθει– γιατί πιστεύει ότι η εγκληματικότητα έχει εκτοξευθεί στα ύψη φέτος το καλοκαίρι, δεδομένου ότι την άνοιξη του 2016 η Αστυνομία φαινόταν να την έχει περιορίσει. «Αυτή η γενιά είναι τρελαμένη. Δεν τους νοιάζει τίποτα», λέει. «Δεν υπάρχει φόβος και είναι πανεύκολο να βρεις όπλο. Δεν πηγαίνουν σχολείο και δεν έχουν λεφτά, πέρα από κάτι ψιλά που κερδίζουν πουλώντας χόρτο. Οι μανάδες τους είναι πρεζάκια ή αλκοολικές και οι πατεράδες τους είναι μέσα για φόνο ή έχουν πεθάνει. Αυτά τα ξεκαθαρίσματα δεν γίνονται για λεφτά ή για ναρκωτικά. Απλώς δεν έχουν τίποτα να χάσουν – το μόνο πράγμα που τους ενδιαφέρει είναι ο σεβασμός».

Δείτε: Οι Στόχοι των Γερμανικών Μυστικών Υπηρεσιών στην Ελλάδα

Για τα μέλη συμμοριών που θέλουν να αποδείξουν κάτι, τα πυροβόλα όπλα και οι μηχανές είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος να εμπνέουν φόβο, να προκαλούν μεγάλες ζημιές από απόσταση και να διαφεύγουν γρήγορα. Η Αστυνομία παραδέχεται ότι ο αυξανόμενος αριθμός διαθέσιμων ισχυρών όπλων στους δρόμους του Λίβερπουλ αποτελεί μείζον πρόβλημα.

Ο Denis Moran, εν αποστρατεία αστυνομικός που μέχρι πρότινος υπηρετούσε στη Μονάδα Matrix, μου είπε ότι έφηβοι οι οποίοι αποστέλλονται τακτικά εκτός Λίβερπουλ, για να πουλήσουν ναρκωτικά στην επαρχία, κλέβουν επίσης όπλα κατά παραγγελία: «Υπάρχουν διασυνδέσεις με τη συμμορία County Lines. Νεαροί άνδρες πηγαίνουν στο Τσέσιρ, το Κούμπρια και το Σρόπσαϊρ, για να πουλήσουν ναρκωτικά και τους έχει ανατεθεί να κλέβουν καραμπίνες, οι οποίες θα χρησιμοποιηθούν, όταν επιστρέψουν στους δρόμους της πόλης».

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Λέει ότι οι καραμπίνες που χρησιμοποιούν οι αγρότες, για να σκοτώνουν επιβλαβή ζώα, αρπάζονται από τα σπίτια τους, την ώρα που οι ιδιοκτήτες οργώνουν τα χωράφια. Πιστεύει ότι παρ' όλο που πολλά ξεκαθαρίσματα πυροδοτούνται από αντιπαλότητες μεταξύ γειτονιών και από ασήμαντες προσβολές, κάποια σχετίζονται με χρέη και διαφωνίες γύρω από το προσοδοφόρο εμπόριο σπιτικής κάνναβης.

Για να κατανοήσει κανείς αυτό το παραλήρημα, θα πρέπει να μπει μέσα στο μυαλό των πολεμοχαρών πιτσιρικάδων που είναι βαθιά χωμένοι μέσα σε αυτό το χάος.

Η Robinson, η οποία κάνει έρευνα πάνω στις συμμορίες και τη βία των νέων στο πανεπιστήμιο Ετζ Χιλ του Λίβερπουλ, έχει περάσει πολλές ώρες μιλώντας σε νεαρά μέλη συμμοριών και ειδικούς πάνω στην παραβατική συμπεριφορά των νέων στα βόρεια προάστια της πόλης, όπου ζουν σχεδόν αποκλειστικά λευκοί.

Πίσω από όλο αυτό το νταηλίκι, τα μαύρα μπουφάν και τα ατημέλητα μαλλιά, κρύβονται κάποια από τα πιο παραμελημένα και στερημένα παιδιά της χώρας, τα οποία φαίνεται πως είναι εγκλωβισμένα σε μια ζωή βουτηγμένη στο έγκλημα και τη βία από πολύ μικρή ηλικία.

«Είναι δύσκολο να τους βοηθήσεις, επειδή οι οικογένειές τους είναι συχνά μπλεγμένες με συμμορίες. Ο πατέρας τους είναι στη φυλακή, ο παππούς τους είναι στη φυλακή και ο γκόμενος της μαμάς τους είναι μέλος συμμορίας. Ένα παιδί με το οποίο μιλάω μου είπε ότι η μαμά του τα έχει με ένα μέλος συμμορίας και βάζει όλα τα παιδιά της να κλέβουν και να πουλάνε ναρκωτικά. Δεν έχουν πρόβλημα με αυτό», λέει η Robinson.

Λέει ότι όλα τα νεαρά μέλη συμμοριών με τα οποία έχει μιλήσει περνούν πολύ δύσκολα στο σπίτι: είτε ζουν σε ορφανοτροφεία είτε προέρχονται από μονογονεϊκές οικογένειες ή πηγαίνουν από συγγενή σε συγγενή. Τα περισσότερα από αυτά τα παιδιά αποβάλλονται από το σχολείο στα 14. «Μίλησα με ένα παιδί χθες», λέει η Robinson, «και μου έλεγε ότι δεν μπόρεσε να το ανεχτεί άλλο. Δεν άντεχε να του φωνάζουν οι δάσκαλοι, οπότε ξεκίνησε να τους χτυπάει. Έκτοτε, δεν του επιτρέπεται να επιστρέψει στο σχολείο».

Τα βόρεια προάστια του Λίβερπουλ ήταν πάντα μια άγρια περιοχή, για να μεγαλώσει κανείς. Έχοντας αποφυλακιστεί την περασμένη χρονιά, μετά από ποινή κάθειρξης που του επιβλήθηκε για την εμπλοκή του σε διακίνηση ηρωίνης αξίας 3,5 εκ. λιρών (σχεδόν 4 εκ. ευρώ), ο Walmsley ακολούθησε «καριέρα» εγκληματία στην εφηβεία του και κέρδισε την εμπιστοσύνη των μεγαλύτερών του, επειδή ήταν έξυπνος και κρατούσε το στόμα του κλειστό. Τώρα, στα 48 του χρόνια, παρέχει υπηρεσίες προσωπικής καθοδήγησης σε νεαρούς παραβάτες, ώστε να αποφύγουν την εμπλοκή τους σε συμμορίες.

Σύμφωνα με τον Walmsley, η έκρηξη βίας στη νέα γενιά συμμοριών οφείλεται σε ένα κενό εξουσίας που δημιουργήθηκε, μετά την απομάκρυνση υψηλόβαθμων στελεχών συμμοριών στο βόρειο Λίβερπουλ, η οποία συνέβη μετά τη δολοφονία του Rhys Jones. Λέει ότι ένα παρόμοιο κύμα ανεξήγητης βίας είχε ξεσπάσει μετά από διευρυμένη επιχείρηση της Αστυνομίας κατά των συμμοριών του Λίβερπουλ, τη δεκαετία του 1990. Αποκεφαλίζοντας το τέρας, βγάζεις από το παιχνίδι «μεγάλους παίκτες», λέει ο Walmsley, όμως δημιουργείται χάος στους δρόμους.

«Όταν ήμουν στα κόλπα, υπήρχε ιεραρχία. Τώρα όλοι είναι αυτόνομοι», λέει. «Αναδύεται μια νέα γενιά και τα μέλη των συμμοριών πρέπει να χτίσουν όνομα. Πρέπει να αποκτήσουν φήμη. Επομένως, πρέπει να κάνουν κάτι, για να δημιουργήσουν αυτήν τη φήμη. Λίγα δευτερόλεπτα αρκούν, για να εντοπίσουν κάποιον αντίπαλο στην περιοχή τους, να βρουν ένα όπλο και να τον πυροβολήσουν, όμως αυτό τους προσδίδει αξιοπιστία που θα κέρδιζαν σε δέκα χρόνια. Τα κινητά τηλέφωνα είναι σαν να υπάρχουν κάμερες κλειστού κυκλώματος στις τσέπες του καθενός: λαμβάνεις ειδοποίηση με το που μπει κάποιος στα χωράφια σου».

Ο γνωστός συμμορίτης του Λίβερπουλ «Billy» -ο οποίος ήταν ο φόβος και ο τρόμος των συμμοριών της πόλης το 2000, σύμφωνα με τον Walmsley– αποφυλακίστηκε με βραχιολάκι νωρίτερα μέσα στη χρονιά, έχοντας εκτίσει μεγάλη ποινή, λόγω σειράς παραβάσεων νόμων περί ναρκωτικών και όπλων. Ο Billy μού λέει ότι σήμερα η φήμη είναι ακόμη πιο σημαντική από παλιά, γι' αυτό και όσο πιο άγριος είναι κάποιος, τόσο το καλύτερο. Αυτός είναι ο λόγος που πολλές από τις πρόσφατες ανταλλαγές πυροβολισμών σημειώθηκαν μέσα στη μέρα.

Η γυναίκα του, η οποία είναι νοσοκόμα σε τοπικό νοσοκομείο, λέει ότι βλέπει ένα θύμα πυροβολισμών κάθε βράδυ. «Την προηγούμενη βδομάδα συνέλαβαν τον ξάδερφό μου, για ένα ξεκαθάρισμα, όμως κατέληξε στο Αστυνομικό Τμήμα του Μπίρκενχεντ για ανάκριση, επειδή όλα τα κελιά στο Λίβερπουλ ήταν γεμάτα, λόγω των πυροβολισμών», λέει ο Billy. «Στην εποχή μου σεβόμασταν τον φόνο, όμως τώρα δολοφονούν για το τίποτα. Το Λίβερπουλ είναι ένας βόθρος τον οποίο η κυβέρνηση έχει εγκαταλείψει. Πόσο κοστίζουν τα σπίτια στο Λονδίνο; Εδώ, κοστίζουν γύρω στις 30.000 λίρες (34.000 ευρώ)».

Έχει περάσει σχεδόν μια δεκαετία από τότε που η λιτότητα χτύπησε τα ούτως ή άλλως υποβαθμισμένα προάστια του Λίβερπουλ, όπως το Νόουζλι. Με τη φτώχεια να επιδεινώνεται, σε μερικές περιπτώσεις οι νέοι μπαίνουν στον πειρασμό να μπουν στο έγκλημα, μόνο και μόνο για να βγάλουν τα προς το ζην. Δεν είναι, λοιπόν, να απορεί κανείς που η πρακτική της παιδικής εκμετάλλευσης για παρανομίες δημιουργεί μια στρατιά από παιδιά τα οποία ειδικεύονται στο έγκλημα σε όλο και νεαρότερη ηλικία.

«Οι κοινωνικοί λειτουργεί που εργάζονται με νεαρούς παραβάτες βλέπουν όλο και πιο νεαρά παιδιά να μπλέκονται με συμμορίες στο Λίβερπουλ», λέει η Robinson. «Με την υπόσχεση της αμοιβής, άλλοτε με χρήματα και μερικές φορές με φαγητό, ζητείται από σχολιαρόπαιδα να εισβάλλουν σε σπίτια –λόγω του μικρού τους μεγέθους– και να κρύβουν χόρτο. Εντοπίστηκε επτάχρονος μαθητής που κουβαλούσε το όπλο κάποιου στη σχολική του τσάντα».

Τα παιδιά γονιών, που δεν έχουν σχέση με το έγκλημα, στρέφονται εναντίον τους. Η Robinson λέει ότι ένας πατέρας ξεκίνησε να ανησυχεί, όταν ο έφηβος γιος του εξαφανίστηκε για εβδομάδες ολόκληρες, πουλώντας ναρκωτικά στο Κάμπρια για λογαριασμό μιας συμμορίας από το Λίβερπουλ. Εξήγησε στον γιο του ότι τον αγαπούσε και ότι τα αφεντικά του δεν τον σέβονταν. Τα μέλη της συμμορίας είχαν πει στο αγόρι ότι οι γονείς του ήθελαν απλώς να του χαλάσουν τη φάση, οπότε το παιδί είπε στον πατέρα του ότι θα έβαζε ένα μέλος της συμμορίας να τον πλακώσει στο ξύλο, αν δεν τον άφηνε ήσυχο.

Τον Ιανουάριο, ένα νεαρό μέλος συμμορίας, το οποίο χρωστούσε ένα μικροποσό για ναρκωτικά, δέχτηκε επίσκεψη στο πατρικό του σπίτι, στο προάστιο Κένσινγκτον του Λίβερπουλ. Δεν ήταν εκεί, έτσι η συμμορία ρήμαξε στο σπίτι και μαχαίρωσε τον πατέρα του.

Μόλις καταφέρουν να απομονώσουν αυτά τα παιδιά από τους φίλους και την οικογένειά τους, ο δεσμός ισχυροποιείται , λέει η Robinson. Τα παλιά μέλη της συμμορίας κερδίζουν την εμπιστοσύνη τους, δίνοντάς τους χρήματα, ναρκωτικά και καταλύματα, απαιτώντας ως αντάλλαγμα την υποτέλειά τους. Ακόμη και αν αυτοί οι νέοι άνθρωποι βρουν το θάρρος να επιχειρήσουν να φύγουν, οι συμμορίες χρησιμοποιούν εναντίον τους τα εγκλήματα που έχουν διαπράξει, για να τους εκβιάσουν και να τους εξαναγκάσουν να μείνουν.

Δείτε ακόμη: Μπήκαμε για Δύο Χρόνια στη ζωή του πιο Διαβόητου Κακοποιού της Βρετανίας

Αυτά τα παιδιά δεν πίνουν αλκοόλ. Αντ' αυτού, καπνίζουν τεράστιες ποσότητες χόρτου, όχι μόνο επειδή το καλλιεργούν, αλλά και για να καταπνίξουν τα συναισθήματα τα οποία δεν μπορούν να διαχειριστούν, όπως πιστεύει η Robinson. Όπως συνέβη και στην περίπτωση του Sean Mercer, είναι εύκολο να τα βαφτίσουμε «άγρια» παιδιά χωρίς συναισθήματα, που πρέπει να μπουν σε κλουβιά. Παρ' όλα αυτά, τα πράγματα δεν είναι τόσο μονοδιάστατα.

«Υπάρχει ένα ανοιχτό μέτωπο εναντίον τους. Δύσκολα φαντάζεται κανείς ότι αυτά τα παιδιά μπορεί να εμπλέκονται σε οποιαδήποτε εγκληματική δραστηριότητα, επειδή δείχνουν τόσο αθώα. Όμως αν καταφέρεις να τα κάνεις να σου ανοιχτούν και να σου μιλήσουν ειλικρινά, είναι πάρα πολύ συμπαθητικά. Μιλούν όμορφα και είναι ευγενικά», λέει η Robinson. «Με μια πρώτη ματιά, δείχνουν θρασύτατα. Δεν σέβονται τους γονείς τους. Όμως όταν ανοίγονται, πράγμα που δεν συμβαίνει συχνά, το βλέπεις».

Οι απολαβές είναι αμελητέες για αυτά τα παιδιά. Σε αντίθεση με τα παλιά, επιτυχημένα μέλη, όπως ο Walmsley, τα οποία κατάφεραν να φύγουν από το Λίβερπουλ και να μετακομίσουν σε μεγάλα σπίτια στην εξοχή ή σε παραλιακές τοποθεσίες, η σημερινή γενιά οδηγείται σε αδιέξοδο. «Τα περισσότερα παιδιά δεν φεύγουν ποτέ από την περιοχή στην οποία μεγάλωσαν», λέει η Robinson. «Δεν καταφέρνουν ποτέ να εξελιχθούν. Καταλήγουν είτε στη φυλακή είτε νεκρά». Εκτός και αν τους προσφερθεί μια διέξοδος.

Κόντρα στην αυξανόμενη φτώχεια, την ίδια στιγμή που οι νέοι των υποβαθμισμένων περιοχών της Βρετανίας οδηγούνται ακόμη πιο βαθιά στο περιθώριο της κοινωνίας, ο Walmsley χρησιμοποιεί τις εμπειρίες του, για να κρατήσει τους εφήβους του Λίβερπουλ μακριά από τη μάστιγα των συμμοριών. «Θέλω να τους κάνω να νιώσουν ότι αξίζουν, ότι έχουν πετύχει κάτι και ότι ανήκουν κάπου», λέει ο Walmsley, ο οποίος ξεκίνησε να γράφει και να παρέχει συμβουλές όσο ήταν στη φυλακή. «Αυτήν τη στιγμή θα έπρεπε να ήταν με τις οικογένειές τους και τους ανθρώπους που τους αγαπούν πραγματικά, όχι με άτομα που σε 20 χρόνια δεν θα δίνουν δεκάρα για αυτούς. Πρέπει να τους κάνουμε να συνειδητοποιήσουν ότι έχουν επιλογή και όχι να τους παραγκωνίζουμε και να τους συμπεριφερόμαστε σαν να είναι αποβράσματα. Δεν είναι – είναι άνθρωποι. Τους αξίζει μια ευκαιρία».

Περισσότερα από το VICE

Γιατί η Viral Επιστολή της «Αδικημένης» Μαθήτριας των Πανελλαδικών Είναι Κακή και (Μάλλον) Ψεύτικη

Ακολουθήσαμε την Πομπή των Δωδεκαθεϊστών στους Πρόποδες του Ολύμπου

Φορούσα Τόσο Πολύ τους Φακούς Επαφής μου που τα Μάτια μου Φρίκαραν