FYI.

This story is over 5 years old.

Ρεπορτάζ

Δεν Είναι η Πρώτη Φορά που Ακραίοι Πυροδότησαν Επεισόδια σε Ελλάδα και Αλβανία

Η υπόθεση ΜΑΒΗ το 1994, η πρώτη λεωφορειο-πειρατεία και το πογκρόμ σε βάρος Αλβανών μεταναστών, μετά την ήττα στο ποδόσφαιρο.
ΜΑΒΗ

Το αιματηρό επεισόδιο της Κυριακής στο χωριό Βουλιαράτες, λίγα χιλιόμετρα μετά τα ελληνο-αλβανικά σύνορα, που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατου του 35χρονου Κωνσταντίνου Κατσίφα από πυρά της Αλβανικής Αστυνομίας, δεν είναι δυστυχώς το μοναδικό σε μια σειρά άγριων περιστατικών, ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του ‘90. Η καχυποψία που έχει καλλιεργηθεί όλα τα προηγούμενα χρόνια μεταξύ των δύο χωρών, ιδιαίτερα γύρω από ευαίσθητα θέματα, όπως αυτό της ελληνικής μειονότητας, μετατρέπεται αμέσως σε ακραία πόλωση. Τα κενά που αφήνει η επίσημη εξωτερική πολιτική, σπεύδουν κάθε τόσο να εκμεταλλευτούν εθνικιστές και στις δύο πλευρές των συνόρων, οι οποίοι έχουν απειλήσει συχνά να τινάξουν στον αέρα τις σχέσεις Ελλάδας-Αλβανίας.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Στις 10 Απριλίου 1994, μέλη της οργάνωσης Μέτωπο Απελευθέρωσης Βορείου Ηπείρου-ΜΑΒΗ (εθνικιστική οργάνωση με το ίδιο όνομα είχε δράσει και το 1941), φορώντας κουκούλες και προερχόμενοι από το ελληνικό έδαφος, εισέβαλαν σε αλβανικό στρατόπεδο έξω από το χωριό Επισκοπή, περίπου τέσσερα χιλιόμετρα μετά τα σύνορα. Σκότωσαν έναν στρατιώτη κι έναν αξιωματικό, τραυμάτισαν άλλους τρεις και άρπαξαν περισσότερα από δέκα πολεμικά όπλα. Την επόμενη μέρα, το ΜΑΒΗ έστειλε προκήρυξη στην Ελευθεροτυπία, η οποία όμως δεν ελήφθη σοβαρά υπόψη. Η ελληνική πλευρά απέδωσε την επιδρομή σε πράκτορες ή τη μαφία. Παρ' όλα αυτά, το επόμενο διάστημα ακολούθησε άγριο πογκρόμ από Αλβανούς στα ελληνικά μειονοτικά χωριά. Τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς, το ΜΑΒΗ έστειλε νέα προκήρυξη, στα πρότυπα της 17Ν, δηλαδή συνοδευόμενη από μια φωτογραφία με το λάβαρο της οργάνωσης και τα όπλα που είχαν κλαπεί από το στρατόπεδο της Επισκοπής. Ο Κωνσταντίνος Κατσίφας, που σκοτώθηκε την Κυριακή από την Αλβανική Αστυνομία, είχε αναρτήσει τον περασμένο Μάιο τη συγκεκριμένη φωτογραφία στο προφίλ του στο Facebook, με τη φράση: «ΜΑΒΗ! Βόρεια Ήπειρος Γη ΕΛΛΗΝΙΚΗ!».

Στις 19 Μαρτίου 1995, Έλληνες συνοριοφύλακες σταμάτησαν δύο οχήματα για έλεγχο έξω από το Δελβινάκι της Ηπείρου, κοντά στα ελληνο-αλβανικά σύνορα. Σε αυτά βρέθηκε βαρύς οπλισμός (Καλάσνικοφ, πιστόλια, σφαίρες, στρατιωτικές στολές κ.ά.) και οι επτά επιβάτες συνελήφθησαν, μεταξύ αυτών ένας έφεδρος τότε αξιωματικός κι ένας πρώην αστυνομικός. Τις επόμενες μέρες στην Αθήνα βρέθηκε νέος οπλισμός, που συνδέθηκε με την υπόθεση. Η αστυνομία ταυτοποίησε μέρος του οπλισμού, με τα Καλάσνικοφ στη φωτογραφία της προκήρυξης της ΜΑΒΗ. Ο κεντρικός κατηγορούμενος είχε δηλώσει τότε ως άλλοθι ότι το βράδυ της επιδρομής στην Επισκοπή, ο ίδιος βρισκόταν στην Αθήνα στο συνέδριο του «Ελληνικού Μετώπου», του Μάκη Βορίδη, σημερινού στελέχους της ΝΔ. Οι επτά συλληφθέντες καταδικάστηκαν τελικά, όχι για συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση, αλλά για οπλοκατοχή, με ποινές που μειώθηκαν στο Εφετείο σε 18-20 μήνες φυλάκιση.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

VICE Video: Η Ζωή στα Ελληνοαλβανικά Σύνορα

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.


Στις 29 Μαΐου του 1999, ο 25χρονος Αλβανός Φλαμούρ Πίσλι επιβιβάστηκε στο δρομολόγιο του ΚΤΕΛ, από το Κάτω Σχολάρι στη Θεσσαλονίκη. Είχε μαζί του ένα Καλάσνικοφ και δύο χειροβομβίδες κι έλεγε ότι ήθελε να εκδικηθεί όσους τον αδίκησαν. Ο Έλληνας εργοδότης του αδερφού του φέρεται να είχε ενοχοποιήσει τον Πίσλι σε μια υπόθεση κατοχής οπλισμού, ώστε να εκδικηθεί τον μικρότερο σε ηλικία Αλβανό για ένα προσωπικό ζήτημα. Ο Πίσλι μπήκε στη φυλακή, όπου κακοποιήθηκε. Ήταν η πρώτη λεωφορειο-πειρατεία στην Ελλάδα, που μεταδόθηκε σε ζωντανή σύνδεση. Μετά από παλινωδίες και λάθη της Αστυνομίας, το λεωφορείο πέρασε στην Αλβανία. Εκεί, οι ειδικές δυνάμεις της Αστυνομίας, που τότε είχαν υποτυπώδη εκπαίδευση, έκαναν επέμβαση σκοτώνοντας τον Πίσλι, αλλά και τον Έλληνα επιβάτη Γιώργο Κουλούρη, ο οποίος καθ’ όλη τη διάρκεια της πειρατείας προσπαθούσε να μεσολαβήσει για την αίσια έκβαση της υπόθεσης. Το επόμενο διάστημα, ο Πίσλι έγινε σχεδόν λαϊκός ήρωας στην Αλβανία για «όλα τα δεινά που είχε υποστεί». Στο σημείο που σκοτώθηκε, έξω από το Ελμπασάν, στήθηκε μνημείο και μέχρι σήμερα περαστικοί αφήνουν λουλούδια. Η ιστορία ενέπνευσε αργότερα την ταινία «Όμηρος» του Κ. Γιάνναρη.

Στο τέλος του καλοκαιριού του 2004, η Ελλάδα ζούσε με το hangover της κατάκτησης του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου στην Πορτογαλία. Στις 4 Σεπτεμβρίου, όμως, η εθνική ομάδα έπρεπε να παίξει ποδόσφαιρο στα Τίρανα, κόντρα στην Αλβανία για τα προκριματικά του Μουντιάλ 2006. Η Ελλάδα έχασε με σκορ 2-1 και όπως ήταν φυσιολογικό, το γεγονός προκάλεσε ενθουσιασμό στους γείτονες, αλλά και στους Αλβανούς μετανάστες στη χώρα μας. Σημειώθηκαν σοβαρά επεισόδια με τραυματίες και σπασμένα αυτοκίνητα στην Ομόνοια και τους γύρω δρόμους, στη Θεσσαλονίκη και σε άλλες πόλεις. Το ίδιο βράδυ, στο Τσιλιβί της Ζακύνθου, ο τότε 22χρονος Ελληνοαμερικανός Παναγιώτης Κλάδης επιτέθηκε με μαχαίρι σε παρέα Αλβανών. Σκότωσε έναν εξ αυτών και τραυμάτισε άλλους δύο. Ο δράστης καταδικάστηκε αρχικά σε ισόβια κάθειρξη και στο Εφετείο η ποινή μειώθηκε στα 22 χρόνια κάθειρξη. «Αν μπορούσα να φέρω τον χρόνο πίσω, θα άλλαζα τα πάντα», είπε στην κατάθεσή του.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Επεισόδια δεν συνέβησαν εκείνο το βράδυ μόνο στην Ελλάδα. Μεθυσμένοι από τη νίκη και τον εθνικισμό, Αλβανοί βγήκαν στους δρόμους του Αργυροκάστρου και των γύρω μειονοτικών χωριών. Πυροβολούσαν στον αέρα και προκαλούσαν. Στο χωριό Δερβιτσάνη σημειώθηκαν επεισόδια, όταν οι κάτοικοι ζήτησαν από Αλβανούς οπαδούς που επέβαιναν σε ένα αυτοκίνητο να σταματήσουν τις προκλήσεις.

1540811078913-1504264442467-Screen-Shot-2017-09-01-at-21336-PM

Στις ποδοσφαιρικές εξέδρες είχε εμφανιστεί εκείνη την περίοδο η Χρυσή Αυγή, μεταμφιεσμένη ως σύνδεσμος οπαδών της εθνικής ομάδας, με το όνομα Γαλάζια Στρατιά. Η πρώτη της εμφάνιση έγινε τον Οκτώβριο του 2000 στο ΟΑΚΑ, στον αγώνα της Εθνικής με τη Φινλανδία, με ναζιστικούς χαιρετισμούς και προκλητικά πανό. Τον Νοέμβριο του 2001, η οργάνωση πραγματοποίησε συγκέντρωση έξω από τα γραφεία της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (ΕΠΟ) για να εκφράσει την αντίθεσή της στην υποβολή κοινής υποψηφιότητας με την Τουρκία για τη συνδιοργάνωση του Euro. Υπό καταρρακτώδη βροχή, φώναξαν συνθήματα κατά των πολιτικών, ξεδίπλωσαν πανό που έγραφε «Υπεράνω όλων η Ελλάς» και έκαψαν τουρκικές σημαίες. Ο Ηλίας Παναγιώταρος και αρχηγός τότε της Γαλάζιας Στρατιάς, δήλωσε αργότερα στην εκπομπή Transit του Γ. Κουβαρά στη ΝΕΤ: «Κι εγώ είμαι μέλος της Χρυσής Αυγής και είναι τιμή μου. Πάρα πολλά μέλη της Χρυσής Αυγής είναι και μέλη της Γαλάζιας Στρατιάς και το ανάποδο». O Δημήτρης Ψαρράς στο βιβλίο του «Η μαύρη βίβλος της Χρυσής Αυγής», γράφει ότι η Γαλάζια Στρατιά και η Τοπική Οργάνωση Παγκρατίου της Χρυσής Αυγής συστεγάζονταν στην ίδια διεύθυνση, κοντά στην Πλατεία Βαρνάβα, απ' όπου οργάνωναν επιδρομές σε βάρος μαναστών στο κέντρο της Αθήνας.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Τα ξημερώματα της Δευτέρας, λίγες ώρες μετά τη συγκέντρωση διαμαρτυρίας της Χρυσής Αυγής έξω από την Αλβανική Πρεσβεία στην Αθήνα, με αφορμή τον θάνατου του Κ. Κατσίφα στους Βουλιαράτες, σημειώθηκε άγρια συμπλοκή μεταξύ ομάδας Ελλήνων και Αλβανών στον Γέρακα. Τραυματίστηκαν έξι άτομα, δύο εκ των οποίων σοβαρά. Στο σημείο βρέθηκε ένα πιστόλι και επτά κάλυκες. Το μεσημέρι της Δευτέρας, η Αστυνομία εξέδωσε ανακοίνωση, σύμφωνα με την οποία τα αίτια της συμπλοκής αφορούν οικονομικές διαφορές. Πληροφορίες λένε ότι το αιματηρό επεισόδιο δεν φέρεται να σχετίζεται με τα γεγονότα της Κυριακής, αλλα με διακίνηση ναρκωτικών.

Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.

Περισσότερα από το VICE

«Μου Έδωσαν Χρήματα και με Αγκάλιασαν Προτού Φύγουν» - Έπεσα Θύμα Ευγενικών Απαγωγέων

Η Πορεία του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού Προς την Έξοδο

Ακόμη Περισσότερα Στοιχεία ότι Όλα τα Χόρτα Είναι Ίδια

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.