Ο Πρώην Αμερικανός Στρατιώτης που Επιστρέφει στις Εμπόλεμες Ζώνες

«Τι χρειάζεστε;» ρώτησε ο Eubank, ντυμένος στα χρώματα του δάσους, στα σύνορα της Μιανμάρ και της Ταϊλάνδης.

«Τη χώρα μας πίσω», απάντησε ένας.

Ο ιεραπόστολος γιατρός από το Τέξας είναι γνωστός στους κύκλους της Μιανμάρ ενώ τα κατορθώματα των Free Burma Rangers αποτελούν πρωτοσέλιδο εδώ και χρόνια. Τελευταία έχουν επεκταθεί πέρα από την κυρίως βουδιστική χώρα σε άλλες εμπόλεμες ζώνες, που περιλαμβάνουν το Ιράκ και τη Συρία, όπου βοήθησαν Γιαζίντι και Κούρδους, οι οποίοι σφαγιάζονταν από τον ISIS. Το 2020 κυκλοφόρησε ένα ντοκιμαντέρ για την παρουσία της ομάδας στη Μέση Ανατολή και την ίδια χρονιά ο Eubank κυκλοφόρησε τα απομνημονεύματά του.

Αλλά ο 60χρονος τώρα εστιάζει ξανά εκεί όπου ξεκίνησαν όλα, στη Μιανμάρ, γνωστή και ως Βιρμανία, όταν ο στρατός ανέλαβε την εξουσία την 1η Φεβρουαρίου. Από τότε έχει διαλύσει διαδηλώσεις, έχει σκοτώσει πάνω από 700 ανθρώπους και έχει πραγματοποιήσει αεροπορικές επιδρομές στα σύνορα Μιανμάρ-Ταϊλάνδης.  

Ο Eubank είναι θρησκευόμενος χωρίς απολογητική διάθεση. Το στρατιωτικό του παρουσιαστικό δεν προδίδει την ηλικία του και μιλάει με πολλές χριστιανικές αναφορές. Σε μια πρόσφατη συνέντευξη στο VICE World News είπε ότι θα χρειαζόταν ένα θαύμα οι διαδηλωτές στη Μιανμάρ να νικήσουν τον στρατό.

«Προσευχόμαστε να γίνει ένα θαύμα, αλλά πριν γίνει -μπορεί να μη γίνει και καθόλου- μπορούμε να βοηθήσουμε όσους υποφέρουν», είπε. «Μπορούμε να βοηθήσουμε δίνοντας δύναμη σε όσους αντιστέκονται και κάνοντας εκκλήσεις στους δικτάτορες λέγοντας ότι υπάρχει κι άλλος τρόπος».

Αλλά οι δυνάμεις ασφαλείας της Μιανμάρ δεν δείχνουν να ενδιαφέρονται για αποκλιμάκωση. Έχουν ξεκινήσει μια θανάσιμη εκστρατεία βίας, σκοτώνοντας διαδηλωτές εν ψυχρώ και φυλακίζοντας χιλιάδες.

Με τόσα χρόνια δουλειάς στη χώρα, ο Eubank καταλαβαίνει τη διάθεση του στρατού για βία καλύτερα από τον καθέναν. Βλέπει προσωπικά παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και φρικαλεότητες από δυνάμεις ασφαλείας ενάντια σε εθνικές και θρησκευτικές μειονότητες εδώ και δεκαετίες. Τους τελευταίους μήνες όμως, η χούντα χρησιμοποιοιεί πιο εξελιγμένα όπλα, πραγματοποιώντας τις πρώτες αεροπορικές επιδρομές στην πολιτεία Κάρεν εδώ και 20 χρόνια, αναγκάζοντας τους κατοίκους να κρυφτούν σε σπηλιές στα βουνά.

Σύμφωνα με τη Free Burma Rangers οι επιθέσεις μόνο στη βόρεια Κάρεν έχουν ως αποτέλεσμα 40 νεκρούς και 80 τραυματίες τους τελευταίους μήνες. Περίπου 24.000 άτομα έχουν εκτοπιστεί εντός συνόρων, σύμφωνα με εκτιμήσεις της οργάνωσης.

«Όχι μόνο βόμβες, αλλά ρουκέτες και πολυβόλα», είπε ο Eubank για το σύγχρονο οπλοστάσιο, «σε επίπεδο που δεν έχουμε ξαναδεί».

Με καταγωγή από τις ΗΠΑ, ο Eubank μεγάλωσε στην Ταϊλάνδη και οι γονείς του ήταν χριστιανοί ιεραπόστολοι. Η μητρική του γλώσσα ήταν τα ταϊλαδέζικα. Όταν τελείωσε τις σπουδές του στο Τέξας, μπήκε στις ένοπλες δυνάμεις ως αξιωματικός πεζικού. Σύντομα ανέβηκε βαθμό και τελικά τον έβαλαν στη μονάδα ειδικών δυνάμεων.

Τα δέκα χρόνια της στρατιωτικής θητείας του δούλεψε σε όλο τον κόσμο. Μετά τον στρατό πήγε σε σχολή θεολογίας όπου γνώρισε τη γυναίκα του την Karen (γράφεται ίδια όπως η πολιτεία της Μιανμάρ κατά σύμπτωση). Το 1993 έλαβε πρόσκληση από τους ηγέτες του στρατού της πολιτείας Βα, μιας ισχυρής εθνικής ένοπλης οργάνωσης σε μια αυτόνομη περιοχή στη βόρεια Μιανμάρ.

Ο Υπουργός Εξωτερικών της Βα, που ήταν και ο ίδιος χριστιανός, ήξερε τους γονείς του Eubank από το ιεραποστολικό έργο τους. Έμαθε ότι είχαν έναν γιο πρώην στρατιώτη των ειδικών δυνάμεων και τον ρώτησε αν θα ήθελε να πάει στη Μιανμάρ να βοηθήσει στην εκπαίδευση του στρατού τους. Όταν έλαβε την πρόσκληση, ο Eubank ζήτησε από την Karen να τον παντρευτεί. Οι νεόνυμφοι πήγαν στη Μιανμάρ και από τότε είναι μαζί. Για την 20ή επέτειο γάμου τους έκαναν μια πεζοπορία 40 χιλιόμετρα στον απομακρυσμένο βορρά της χώρας.

Όταν έφτασαν στη Μιανμάρ, ήταν εν πολλοίς αποκομμένη από τον κόσμο. Το ζευγάρι αναγκάστηκε να περάσει τα σύνορα παράνομα από την Ταϊλάνδη. Μέσα σε λίγα χρόνια κι άλλες οργανώσεις που διώκονταν από τον Βιρμανικό Στρατό κάλεσαν τον Eubank να τις βοηθήσει και η φήμη του εξαπλώθηκε. Αποφάσισε να φτιάξει τους Free Burma Ragners λίγα χρόνια αργότερα, όταν μετά από μια στρατιωτική επίθεση εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι εκτοπίστηκαν στα τέλη της δεκαετίας του ‘90.

«Θυμάμαι ότι σκεφτόμουν “θα βοηθήσω κάποιον, θα χαρεί, θα χαρώ κι εγώ” κι αυτό ήταν», σκέφτεται για το ξεκίνημα των FBR. «Πήγα στα σύνορα με τέσσερα σακίδια φάρμακα. Τότε οι ντόπιοι άρχισαν να έρχονται και να συμμετέχουν, και σύντομα γίναμε οι Free Burma Rangers».

Η οργάνωση αριθμεί τώρα περίπου 500 “rangers” σε 100 ομάδες σε ζώνες σύγκρουσης της Μιανμάρ. Οι περισσότεροι είναι εθνικές μειονότητες αλλά υποστηρίζονται από 20 με 30 ξένους εθελοντές.

Το VICE World News μίλησε τηλεφωνικά με έναν από τους rangers που δουλεύουν στην πολιτεία Κάρεν. Ο Doh Say, ένας 53χρονος από την Κάρεν και πιστός χριστιανός, έφτιαχνε ένα καταφύγιο στο πλάι ενός μεγάλου λόφου ενώ το μουγκρητό των πολεμικών αεροσκαφών ακουγόταν από την άλλη άκρη τη γραμμή. «Τώρα που σας μιλάω ακούω πάλι τα αεροσκάφη να πλησιάζουν», είπε ο Doh Say.

«Δεν έχω τελειώσει το καταφύγιο. Αλλά για μένα αυτό είναι φυσιολογικό. Για τους άλλους είναι φυσικά τρομακτικό αλλά πρέπει να το κάνουμε».

Είπε ότι μετά το πραξικόπημα, οι επιχειρήσεις έχουν ενταθεί καθώς η ανάγκη είναι μεγαλύτερη από ποτέ. Η δουλειά είναι δύσκολη καθώς δεν υπάρχει μόνο ο κίνδυνος από τις αεροπορικές επιδρομές αλλά μπορεί να πετύχεις τις δυνάμεις ασφαλείας και οι καιρικές συνθήκες στους λόφους αποτελούν πρόκληση.

«Όταν αρχίσεις να κουράζεσαι μπορείς λίγο να κόψεις ρυθμό. Αλλά συνεχίζουμε να κάνουμε τη δουλειά που θέλει ο Θεός να κάνουμε», είπε. «Τουλάχιστον μπορούμε να προσφέρουμε λίγη ζεστασιά. Διότι οι άνθρωποι φοβούνται. Αλλά όταν κάποιος έρχεται να τους βοηθήσει, τους ενθαρρύνει. Λόγω του στρατού της Βιρμανίας ζουν σε διαρκές καθεστώς φόβου. Αλλά όταν πηγαίνουμε, το βλέπεις στα πρόσωπά τους ότι είναι πιο χαλαροί.

Ο Doy Say λέει ότι από τότε που μπήκε στους rangers άλλαξε η ζωή του.

«Πάντα λέω ότι θέλω να βοηθήσω».

Για πολλές ΜΚΟ και οργανισμούς ανθρωπίνων δικαιωμάτων, υπάρχουν ανάμεικτα αισθήματα για τους FBR. Έχουν αναμφίβολα κάνει σημαντική δουλειά αλλά η ρομαντική εικόνα του ιεραποστόλου κάνει τους άλλους να νιώθουν άβολα. Ο David Scott Matheison, πρώην ερευνητής του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στη Μιανμάρ, έγραψε στο Mekong Review πέρσι παρουσιάζοντας τη σύνθετη κατάσταση.

«Οι εμπόλεμες ζώνες γοητεύουν ανθρώπους που αγαπούν την περιπέτεια, ιδεαλιστές και ψυχοπαθείς. Στον Eubank και τους Free Burma Rangers έχουν αποδοθεί κατά καιρούς όλοι αυτοί οι χαρακτηρισμοί», έγραψε συγκεκριμένα.

Είναι αλήθεια ότι κάποιοι βρίσκουν δυσάρεστη τη χριστιανική ρητορική του Eubank. Ο Mathieson επίσης παρατηρεί στήριξη της ομάδας άπο κάποιους Ρεπουμπλικανούς, μέλη του Κογκρέσου. Κάποιοι δεν μπορούν να δεχτούν το γιατί πηγαίνει σε εμπόλεμες ζώνες .Αλλά όπως επισημαίνει ο Mathieson, «παρόλο που το στιλ του μπορεί να ξενίζει πολλούς, δεν μπορείς να πεις ότι δεν είναι αποτελεσματικό».

Ο Eubank λέει ότι οι FBR δεν είναι θρησκευτική οργάνωση. Ωστόσο υπάρχει αναμφίβολα βαθύ θρησκευτικό κίνητρο στο έργο που κάνει.

Από την ίδρυσή τους οι FBR έχουν επεκτείνει τη δραστηριότητά τους στο Σουδάν, στο Κουρδιστάν, στο Ιράκ και στη Συρία. Το 2016 ο Eubank αντιμετώπισε μαχητές του ISIS για να προστατεύσει πρόσφυγες που είχαν στοχοποιηθεί. Σε ένα βίντεο ο Eubank μπαίνει μπροστά στην ακτίνα βολής ενός ελεύθερου σκοπευτή για να σώσει ένα παιδί στη Μοσούλη.

Τα τρία παιδιά του Eubank τον συνοδεύουν και συμμετέχουν στις δραστηριότητές του. Συμμετέχουν σε ένα πρόγραμμα που λέγεται Good Life Club και προσφέρει σε εκτοπισμένα παιδιά μόρφωση και χαρά εν μέσω βίαιων συγκρούσεων.

Πρωταρχική αποστολή των FBR είναι να προσφέρουν κατεπείγουσα ιατρική βοήθεια σε άρρωστους ή τραυματισμένους πρόσφυγες. Εκπαιδεύουν ντόπιους εθελοντές στην ιατρική φροντίδα, σε τεχνικές αναγνώρισης και προσπαθούν να καταγράφουν παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η ομάδα έχει βοηθήσει εκατοντάδες χιλιάδες τραυματισμένους και έχει κάνει πάνω από χίλιες αποστολές αρωγής σύμφωνα με τον Eubank.

Στόχος τους είναι να βοηθάνε ανθρώπους που προσπαθούν να γλιτώσουν από τη βία. Αλλά μερικές φορές η βία φτάνει και στους ίδιους. Μερικές φορές τα όρια ανάμεσα στον γιατρό και στον στρατιώτη δεν φαίνονται σαφή στους παρατηρητές. Τα τελευταία 25 χρόνια, 30 rangers έχουν χάσει τη ζωή τους. Η πολύ ρεαλιστική πιθανότητα απώλειας της ζωής έχει κάνει πολλούς να έχουν δικά τους όπλα. Ο Eubank είπε ότι δεν έχουν πολιτική εξοπλισμού αλλά ότι μπορούν να έχουν καραμπίνες ή πιστόλια για να προστατευτούν ή να προστατεύσουν πρόσφυγες.

«Θεωρώ τα όπλα εργαλεία», είπε ο Eubank. «Μπορούν να χρησιμοποιηθούν την κατάλληλη ώρα και στον κατάλληλο τόπο. Λέμε στους δικούς μας ότι δεν μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν για να επιτεθούν στον στρατό της Βιρμανίας ή σε οποιονδήποτε άλλο, αλλά αν δεχτούν επίθεση μπορούν να υπερασπιστούν τον εαυτό τους ή τους χωρικούς με τους οποίους βρίσκονται. Αυτό είναι ανάμεσα σε εκείνους και τον Θεό».

Από το πραξικόπημα, ο Eubank περνάει τον χρόνο του στους λόφους της πολιτείας Karen. Παρέχει τρόφιμα και νερό σε όσους έμειναν εκεί και ιατρική βοήθεια σε διεθνώς εκτοπισμένους τραυματίες, ανάμεσά τους  ένα παιδί που επέζησε από μια αεροπορική επιδρομή στην οποία σκοτώθηκε ο πατέρας του.

Επίσης παρακαλάει τη διεθνή κοινότητα να κάνει παραπάνω. Αλλά η πραγματική ευκαιρία πρέπει να έρθει μέσα από τη χώρα, είπε. Ως τότε μπορεί μόνο να προσεύχεται και να συνεχίσει να προσφέρει ιατρική βοήθεια.

«Κάποιοι το κάνουν για να γίνουν ήρωες», είπε. «Αλλά η αυτοσυντήρηση επισκιάζει την εικόνα πάντοτε. Έτσι όταν είσαι σε αυτές τις καταστάσεις, όπου ο κίνδυνος είναι σαφής και η πιθανότητα επιβίωσης ανύπαρκτη, δεν προχωράς από έπαρση. Προχωράς από αγάπη».

Περισσότερα από το VICE

Η «Εθνική» Προσφύγων στις Πολεμικές Τέχνες Προπονείται στο Πεδίο του Άρεως

Ένας Χρόνος Χωρίς Σεξ, Έρωτα ή Γνωριμίες

Η Marseaux θα Ήθελε να Δει Περισσότερους Συνομήλικούς της να Ψηφίζουν

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.