Πήγα να Πάρω Συνέντευξη από μία Πρόσφυγα - Τελικά της Έκανα Πρόταση Γάμου

Έφτασα έξω από την εκκλησία στην ώρα μου. Κοίταξα το κινητό και η ώρα ήταν 10:57. Η μέρα ήταν ηλιόλουστη, μία πραγματικά ανοιξιάτικη μέρα του Μαΐου. Ο πατέρας Νεκτάριος δεν είχε φτάσει ακόμα και αποφάσισα να τον περιμένω στην απέναντι πλευρά του δρόμου, που «έβλεπε» ο ήλιος. Δημοσιογραφικά, το ραντεβού ήταν πολύ απλό. Ο πατέρας Νεκτάριος ήταν ένας ορθόδοξος ιερέας του οποίου η ενορία φιλοξενούσε πρόσφυγες. Θα μιλούσα μαζί του για τη σημασία της προσφοράς.

«Καλημέρα, εσύ πρέπει να είσαι ο δημοσιογράφος», είπε καθώς έτρεχε γρήγορα με τα ράσα να ταράζονται στα βήματά του. Μπήκαμε στην εκκλησία. Ο ναός ήταν μικρός και παρά τον καλό καιρό, ένιωθες την υγρασία να διαπερνά το πετσί σου. «Θα πάρεις κάτι; Έχουμε ελληνικό καφέ και γλυκά. Είναι νηστήσιμα».

Δέχθηκα με ευχαρίστηση τον καφέ και το γλυκό, αποφεύγοντας να του πω ότι δεν νηστεύω. O πατέρας ήταν ιδιαίτερα ευχάριστος στη συζήτηση. Είχε μείνει για πολλά χρόνια στο εμπόλεμο Χαλέπι και έτσι είχα την ευκαιρία να ακούσω κάποιες πραγματικά έντονες ιστορίες, για το πώς οι χριστιανοί της περιοχής προσπαθούσαν να ζήσουν κάτω από τους βομβαρδισμούς και να διατηρήσουν το νήμα μίας φυσιολογικής καθημερινότητας σε ένα παράλογο πλαίσιο. Από όσα μου είπε, μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση ότι διοργάνωναν γιορτές με τραγούδια και χορωδία την ώρα που ήξεραν ότι την επόμενη στιγμή, μία βόμβα θα μπορούσε να τους σκοτώσει.

Μετά από το τέλος της κουβέντας μας, ζήτησα από τον πατέρα αν θα μπορούσε να μεσολαβήσει για να μιλήσουμε με κάποιους χριστιανούς πρόσφυγες. «Βεβαίως», είπε. «Υπάρχουν πολλοί και αυτήν τη στιγμή πρέπει να είναι στο σπίτι μία οικογένεια από το Χαλέπι. Περίμενε να τους φωνάξω».

Η οικογένεια έμενε ακριβώς απέναντι από την εκκλησία. Όσο περίμενα μόνος μου, άρχιζα να σχεδιάζω ακατανόητα σχέδια στο σημειωματάριο δίπλα από το σημείο που πριν λίγο είχα γράψει το τηλέφωνο του πατέρα Νεκτάριου. Περίμενα ένα γεμάτο πεντάλεπτο όταν εκείνος επέστρεψε μαζί με μία τετραμελή οικογένεια - μπαμπάς, μαμά και δύο κόρες. Ήταν όλοι τους πολύ νέοι. Οι γονείς γύρω στα 40, η μεγάλη κόρη 21, η μικρή 18. Ήταν αρκετά ανοιχτοί στη συζήτηση και χωρίς δυσκολία δέχθηκαν να μου μιλήσουν για το ταξίδι τους και το πώς είναι να είσαι χριστιανός σε μία χώρα όπου πλειοψηφεί το μουσουλμανικό στοιχείο.

Καθώς οι γονείς και η μικρότερη κόρη δεν μιλούσαν αγγλικά, η συζήτηση γινόταν μέσω της μεγαλύτερης κόρης, πράγμα που δεν επηρέασε την επικοινωνία. Οι ερωτήσεις γίνονταν κυκλικά ώστε να συμμετέχουν όλοι στη συζήτηση, αν και η αραβική κουλτούρα τους «ωθούσε» να διακόπτει ο ένας τον άλλον για να πουν τη γνώμη τους.

Παρότι τα κατάφερνε αρκετά καλά, η Τζένη συχνά δεν καταλάβαινε τα αγγλικά μου και έτσι η μικρότερη Φατίμα «χωνόταν» προσπαθώντας να εξηγήσει στους άλλους τι είχε καταλάβει από τις λίγες αγγλικές λέξεις που γνώριζε. Τα νοήματα και τα γέλια από την ασυνεννοησία που κάπου-κάπου εμφανιζόταν έκαναν το κλίμα ακόμη καλύτερο. Στο τέλος της συζήτησης, είχα γίνει φίλος με όλη την οικογένεια στο Facebook.

Δώσαμε ραντεβού για την επόμενη μέρα το απόγευμα. Επρόκειτο να τους ακολουθήσω στον επιτάφειο για τη φωτογράφιση. Τους ζήτησα να μου στείλουν μέσω Facebook φωτογραφίες από βομβαρδισμούς που έγιναν στη γειτονιά τους και από το ταξίδι τους μέχρι την Αθήνα.

Τις φωτογραφίες μου έστειλε το επόμενο πρωί η Φατίμα, με μία φράση στα αγγλικά βγαλμένη από το Google Translate.

«Ευχαριστώ», έγραψα.

«Παρακαλώ», έγραψε.

Τότε σκέφτηκα αυτό που είχα παρατηρήσει την προηγούμενη ημέρα, ότι η Φατίμα ήταν ένα όμορφο κορίτσι. Πολύ όμορφο. Χωρίς να το καταλάβω, αυτή η σκέψη επρόκειτο να αποτελέσει μία πυριτιδαποθήκη για μένα. Το γεγονός ότι επρόκειτο για μία πρόσφυγα που μόλις είχε ενηλικιωθεί έπρεπε να βάλει φρένο σε κάθε επόμενη σκέψη μου. Όμως, για κάποιο λόγο που ακόμα δεν καταλαβαίνω, δεν έβαλε.

Κάπως έτσι η Φατίμα έγινε η μόνιμη σκέψη μου μέχρι το απόγευμα που την ξαναείδα, όταν και μου φάνηκε πολύ πιο όμορφη από την προηγούμενη ημέρα. Ήδη κάτι δεν πήγαινε καλά μαζί μου, που μια ζωή καυχιέμαι ότι εκλογικεύω τα πάντα και μπορώ να με χώσω στα πιο άτεγκτα καλούπια που υπάρχουν.

Φωτογράφισα την οικογένεια στην περιφορά του επιταφίου. Εκεί κατάφερα να αλλάξω τις πρώτες κουβέντες μαζί της. Εκείνη, μου είπε ότι δεν είχε τελειώσει το λύκειο στη Συρία και ήθελε να συνεχίσει το σχολείο και να μάθει αγγλικά. Εγώ της είπα τι δουλειά κάνω, πού μένω, πώς περνάω τον ελεύθερο χρόνο μου. Μπροστά στις κουβέντες μας ήταν πάντα η αδερφή της, αλλά αυτό δεν χαλούσε καθόλου την περίσταση. Από όλα αυτά που είπαμε, θυμάμαι ότι η Φατίμα εντυπωσιάστηκε από το γεγονός ότι μιλάω γερμανικά. «Μου αρέσει η Γερμανία, εκεί θέλω να πάω να μείνω με την οικογένειά μου», είπε.

Η φράση αυτή με πείραξε. Δεν έπρεπε να με είχε πειράξει. Χαιρέτησα την οικογένεια και πήρα το τραμ για να επιστρέψω σπίτι. «Τι συμβαίνει μαζί σου, φίλε;», αναρωτήθηκα λες και μιλούσα στον εαυτό μου. Δεν ήξερα τι μου συνέβαινε. Ήξερα ότι ήδη είχα κανονίσει να πάω και το επόμενο βράδυ στην εκκλησία, για να κάνω Ανάσταση μαζί τους. Εγώ, ο άθεος.

Έτσι κι έγινε. Πήγα εκεί από νωρίς το απόγευμα. Ανάσταση, φαλάφελ στην αυλή της εκκλησίας και ατελείωτη κουβέντα. «Είσαι παντρεμένος;», με ρώτησε η μητέρα της Φατίμα. «Συνήθως στην ηλικία σου οι άνδρες είναι παντρεμένοι».

Απάντησα αρνητικά. Σκέφτηκα ότι η ερώτηση δεν ήταν τυχαία, δεν θα μπορούσε να είναι. «Μπορείς να ξανάρθεις όποτε θες. Το σπίτι μας είναι ανοιχτό για σένα», είπε η μητέρα της Φατίμα καθώς τους χαιρετούσα εκείνο το βράδυ. «Σε συμπαθούμε πολύ».

Καθώς πήγαινα προς την καθιερωμένη πια στάση του τραμ, ένα δίλημμα διαμορφωνόταν στο μυαλό μου. Πέφτεις στη φωτιά ή όχι; Τα διλήμματα πάντα με βασανίζουν, όμως αυτό ήταν ένα αρκετά σκληρό. Η Φατίμα επρόκειτο να κάνει πολύ σύντομα αίτηση για μετεγκατάσταση σε κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Άρα, αν ήθελα να την κρατήσω εδώ, στην Ελλάδα -ναι, το σκεφτόμουν σοβαρά- έπρεπε να κάνω κάτι γρήγορο και δραστικό. Ξέρετε φαντάζομαι τι σημαίνει αυτό για μία αραβική οικογένεια; Καλά μαντέψατε, σημαίνει γάμο.

Μέχρι να κατέβω τη Μητροπόλεως και να πάρω την Ερμού για να φτάσω σπίτι, είχα αποφασίσει. Μπήκα στο διαμέρισμα, άνοιξα το κινητό -η άτιμη μπαταρία σε προδίδει τις πιο κρίσιμες στιγμές- και μπήκα στο WhatsApp. Η Φατίμα μού είχε ήδη στείλει μήνυμα. «Οι γονείς μου σε συμπαθούν πολύ». Εδώ είμαστε, σκέφτηκα.

VICE Video: Τα Χωριά Όπου Σταμάτησε ο Χρόνος

«Μπορώ να σε ρωτήσω κάτι;», έγραψα.

«Ναι», απάντησε εκείνη.

«Θες να μιλήσω στους γονείς σου για εμάς;», ρώτησα.

«Δεν ξέρω. Ό,τι θες», μου απάντησε εκείνη με emoticons που πρόδιδαν την ντροπαλοσύνη της.

Είχα ήδη αποφασίσει πως θα το έκανα. «Πες μου πότε μπορούν οι γονείς σου, ώστε να περάσω και να τους μιλήσω», έγραψα την Κυριακή του Πάσχα στους γονείς της. «Όποτε θες, μου λένε», απάντησε εκείνη σε λιγότερο από ένα λεπτό. «Τρίτη είναι καλά;», ρώτησα. «Είναι τέλεια», αποκρίθηκε.

Εκείνη την ημέρα είχα φροντίσει να βάλω όλα τα ραντεβού της δουλειάς νωρίς, ώστε στις επτά να βρίσκομαι έξω από την πόρτα του σπιτιού. Χτύπησα το κουδούνι. Άνοιξε ο πατέρας της Φατίμα, όπως κάθε φορά. Μπήκα μέσα, ήταν όλοι τους πολύ χαρούμενοι, πάρα πολύ.

Ακολούθησε μία συζήτηση για το πώς ήταν η μέρα μου στη δουλειά, πώς ήταν η δική τους στην Υπηρεσία Ασύλου. Κάποια στιγμή, είπα: «Έχω κάτι σημαντικό να σας πω». Κοίταξα τη Φατίμα. Όταν συναντήθηκαν τα βλέματά μας, χαμογέλασε ντροπαλά και χαμήλωσε το βλέμμα της. Δεν ήταν όπως στις ταινίες. Ήταν ακόμα καλύτερο.

«Αγαπώ την κόρη σας και θέλω να μείνει μαζί μου στην Ελλάδα. Θα κάνω ό,τι θέλετε και χρειάζεται για να πετύχω», θυμάμαι να τους λέω. «Η κατάσταση εδώ δεν είναι η καλύτερη, όμως σας εγγυώμαι ότι θα κάνω τα πάντα για τη Φατίμα, ώστε να έχει ό,τι χρειάζεται και να είναι ευτυχισμένη. Μπορώ να την παντρευτώ και έτσι να αποκτήσει άδεια παραμονής στη χώρα». Ακόμη μου φαίνεται περίεργο που ξεστόμισα αυτές τις κουβέντες.

Οι γονείς της ήξεραν τι πρόκειται να τους πω. Αφού τελείωσα ό,τι είχα να πω, περίμενα την αντίδρασή τους. Δεν είχα ιδέα πραγματικά τι θα μου πουν. Θα με πετούσαν έξω από το σπίτι;

«Χρειαζόμαστε λίγο χρόνο», είπε η μητέρα της, που για κάποιο λόγο ήταν εκείνη και όχι ο πατέρας που μίλησε στη συνέχεια. «Θέλουμε να σκεφτούμε μερικά πράγματα. Δεν είναι απλό».

Έφυγα από το σπίτι πιστεύοντας ότι είχα κερδίσει. Δεν μου είχαν πει όχι, άρα το «μάλλον» μπορούσα να το κάνω ναι. Μετά από μερικές ημέρες με κάλεσαν για φαγητό σπίτι τους. «Εγώ ετοίμασα τα πάντα», είπε η Φατίμα καθώς σέρβιρε τα φαγητά με τη μητέρα της. Ψάρι, ταμπουλέ, πατάτες και μάτε. Ανατολίτικα πράγματα. Το φαγητό ήταν υπέροχο, όπως και η βραδιά. Ήμουν ένα βήμα πιο κοντά στο ναι.

Μία άλλη μέρα ζήτησα από τους γονείς της Φατίμα αν θα μπορούσα να βγω μαζί της ένα απόγευμα. Δέχθηκαν. «Θα ήθελα να έχετε γυρίσει στις εννέα το βράδυ», είπε η μητέρα της καθώς φεύγαμε μαζί γύρω στις επτά. Δύο ώρες, όχι και άσχημα για πρώτη φορά, σκέφτηκα.

Η Φατίμα δεν μιλούσε αγγλικά, αξίζει να πω ξανά. Στο WhatsApp έπαιζε πολύ Google Transate μεταξύ αραβικών, αγγλικών και ελληνικών, ενώ τα emoticons βοηθούσαν όταν χανόταν το νόημα. Από κοντά όμως τα πράγματα έγιναν πραγματικά περίεργα. Άλλο έλεγα, άλλο καταλάβαινε. Προσπαθούσε να μου εξηγήσει κάτι, δεν καταλάβαινα τίποτα. Το θέμα ήταν ότι όλο αυτό είχε πλάκα.

Στο δίωρο που είχαμε, αποφασίσαμε να κάνουμε μία βόλτα γύρω από την Ακρόπολη. Φάγαμε παγωτό, ήπιαμε χυμό, λερωθήκαμε, τραβήξαμε φωτογραφίες. Σκηνικό βγαλμένο από τη δεκαετία του '50, με άλλα λόγια. Το μόνο που «έσπασε» το ήρεμο κλίμα ήταν κάτι συγκρούσεις των ΜΑΤ με αντιεξουσιαστές στο Σύνταγμα. Η Φατίμα τρόμαξε από αυτό που είδε. «Δεν γίνονται τέτοια στη Συρία», είπε. «Πώς να γίνονται με τον Άσαντ;», είπα εγώ ειρωνικά και γελούσα, προφανώς μόνος μου, ενώ εκείνη δεν προσπαθούσε να καταλάβει τι εννοούσα.

Στις 21:01 ήμασταν σπίτι. Όλα είχαν πάει τέλεια, η Φατίμα είχε περάσει καλά, οι γονείς ήταν ικανοποιημένοι, εγώ επίσης. Άλλο ένα βήμα, σκέφτηκα.

Λάθεψα, όμως. Και επρόκειτο να καταλάβω το λάθος μου με τρόπο βίαιο. Την επόμενη ημέρα, εστειλα μήνυμα στη Φατίμα.

«Τι κάνεις;»

«Καλά, εσύ;»

«Καλά, πώς νιώθεις με όλο αυτό;»

«Μμμμ, δεν ξέρω, νομίζω ότι θέλω χρόνο»

Η Φατίμα, μου το είχε ξαναπεί αυτό. Όμως αυτήν τη φορά ήταν ξερό, χωρίς emoticons ή κάτι άλλο δίπλα που να δείχνει ότι όλα πήγαιναν καλά. Αισθάνθηκα ότι κάτι δεν πάει καλά. Και έτσι ήταν. Κάτι δεν πήγαινε καλά.

Της έστειλα μήνυμα ξανά το βράδυ. Πάλι ξερές κουβέντες. Απόμακρες. Καληνύχτα.

Ίσως ήταν μία περίεργη μέρα, σκέφτηκα. Όμως δεν ήταν, αφού το μοτίβο συνεχίστηκε και την επομένη. Πάντα εγώ έστελνα πρώτος, ποτέ εκείνη. Δεν ήμουν ποτέ της υπομονής και έτσι ρώτησα αμέσως και ευθέως εκείνο το βράδυ.

«Συμβαίνει κάτι;»

«Ξέρεις, νομίζω ότι τελικά είμαι πολύ μικρή για όλο αυτό».

Αυτό που διάβασα δεν ήταν απροσδόκητο. Παρόλα αυτά, αυτό δεν το έκανε λιγότερο βίαιο και σφοδρό.

Ακολούθησαν μερικές κουβέντες σαν αποχαιρετισμός. Δεν ξαναμιλήσαμε για πολύ καιρό, για μήνες ολόκληρους.

Το καλύτερο που είχα να κάνω ήταν να αφήσω τα πράγματα όπως ήταν και να μην πιέσω καταστάσεις. Αυτό έκανα.

Η Φατίμα, μου έστειλε μετά από μήνες ένα μήνυμα: «Γεια σου, τι κάνεις; Σήμερα μάθαμε ότι θα πάμε στη Λιθουανία. Ποτέ δεν είχα ξανακούσει ότι υπάρχει αυτή η χώρα. Πώς είναι;».

«Είναι φανταστική, θα περάσετε τέλεια», απάντησα εγώ. Δεν είχα ιδέα πώς είναι η Λιθουανία για έναν πρόσφυγα. Σκέφτηκα όμως ότι αυτό έπρεπε να πω και αυτό έκανα.

«Θέλω να βρεθούμε πριν ταξιδέψουμε», μου είπε.

«Κι εγώ το ίδιο, θέλω να σας δω όλους», απάντησα εγώ.

«Χάρηκα που τα είπαμε, καλό βράδυ», είπε.

«Καληνύχτα», απάντησα.

Τελικά δεν ειδωθήκαμε ποτέ. Πρόσφατα, από το Facebook είδα ότι πλέον βρίσκονται στη Λιθουανία.

Επιμέλεια κειμένου: Θοδωρής Χονδρόγιαννος

Περισσότερα από το VICE

Μιλήσαμε με την Ίλια, την πιο Όμορφη Ελληνίδα Trans

Ο Παναγιώτης Κάνει τα Πάντα στα Άκρα - Αυτήν την Εποχή Σώζει Κακοποιημένους Σκύλους

«Της Ελλάδος τα Παιδιά» - Μιλήσαμε με τους Πρωταγωνιστές της Σειράς που Άλλαξε την Ελληνική Τηλεόραση