Έχει Αναγεννηθεί το Κέντρο της Αθήνας;

Photo via Flickr user Konstantinos Papakonstantinou

Σύμφωνα με πρόσφατο άρθρο του περιοδικού Conde Nast Traveller, με τίτλο Get them to the Greek, οι επιχειρηματικές κινήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί το τελευταίο διάστημα στο κέντρο της Αθήνας και ιδιαιτερως δε αυτές από νέους ανθρώπους, έχουν βοήθησει σημαντικά στην ανάπτυξή του. Συζητώντας το θέμα στο γραφείο σχεδόν τσακωθήκαμε. Οι μισοί υποστήριζαν ότι αν και μας αρέσουν πολύ τις κινήσεις ορισμένων νέων επιχειρηματιών που ανοίγουν μαγαζιά σε υποβαθμισμένες γειτονιές, είναι τόσο λίγες αυτές οι κινήσεις που κανείς δεν μπορεί να πει ότι έχουν αναβαθμίσει το κέντρο της Αθήνας. Οι άλλοι πιστεύουν ότι το κέντρο έχει αρχίσει να δείχνει δείγματα αναβάθμισης.

Για αυτό και αποφασίσαμε να βγούμε στους δρόμους της Αθήνας και να ρωτήσουμε τους κατοίκους αυτής της πόλης αλλά και ανθρώπους που έχουν συνδεθεί με το κέντρο της Αθήνας τι πιστεύουν οι ίδιοι.

Νταϊάνα Βαρδαξή (Cat Black) και Σωτήρης Τρέχας (The Dreamer), Neon Raum

Αναμφισβήτητα το κέντρο είναι σε μια περίοδο αναπροσαρμογής καθώς συμβαίνουν συνέχεια καινούρια πράγματα, ανοίγουν καινούρια μαγαζιά, αλλάζουν τα στέκια κλπ. Η νέα γενιά επιλέγει το ιστορικό τρίγωνο για τη διασκέδασή της τόσο την ημέρα όσο και τη νύχτα. Επιπλέον, όλο και περισσότερες επιχειρηματικές κινήσεις από νέους ανθρώπους στεγάζονται στην ευρύτερη περιοχή. Κατά συνέπεια η αναβάθμιση είναι κάτι το οποίο δεν βλέπουν μόνο οι κακεντρεχείς γκρινιάρηδες.

Μιχάλης, 15

Στο κέντρο ερχόμαστε συνήθως για ψώνια. Θεωρώ οτι υπάρχει μια σχετική ανάπτυξη, μιας και ανοίγουν συνεχώς καινούρια καταστήματα και μαγαζιά. Κι έτσι υπάρχουν πλέον περισσότερες επιλογές.

Βασίλης Χαραλαμπίδης, Ρομάντσο 

Το κέντρο της Αθήνας ή καλύτερα το κέντρο της πόλης μου, αποτελεί ταυτόχρονα για μένα το κέντρο του σύμπαντος. Σχεδόν τα πάντα από πάντα ξεκινούσαν από εδώ. Δεν ξεχνώ ποτέ την πιο παράδοξη για μένα εικόνα  του σαββατόβραδου προς Κυριακή ξημέρωμα που στην ομόνοια συναντούσες ταυτόχρονα τους ξενύχτηδες της πόλης να τελειώνουν την μέρα τους με ένα σουβλάκι στην «γωνιά» και τους αγουροξυπνημένους να τρέχουν να πάρουν πρώτοι τις εφημερίδες της Κυριακής. Καθώς αυτή η εικόνα της άσχημης για πολλούς πόλης μου ξεθωριάζει, είμαστε όλοι εδώ εμείς οι σημερινοί κάτοικοι που δίνουμε το παρόν θολοί, σχεδόν κρυμμένοι στον ωκεανό της καθημερινότητας. Θέλω να πιστεύω ότι με την πρώτη ευκαιρία θα γραπωθούμε και θα ξεπηδήσουμε από το πουθενά γιατί είμαστε εδώ ζωντανοί έτοιμοι να χαράξουμε κι εμείς το στίγμα μας για πάντα.

Σοφία, 18

Όχι. Το κέντρο της Αθήνας θα έπρεπε να αντικατοπτρίζει τον χαρακτήρα μας και δυστυχώς, κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Τα περισσότερα μαγαζιά είναι mainstream, ένω τα πιό εναλλακτικά τα γνωρίζουν λίγοι. Βέβαια αυτό μπορεί να είναι και καλό.

Κωνσταντίνος Δαγριτζίκος, six d.o.g.s

Για να αναγεννηθεί κάτι σημαίνει ότι έχει προηγηθεί ο θάνατός του. Πότε δεν πίστεψα ότι το κέντρο της Αθήνας είχε πεθάνει, οπότε τώρα δεν πιστεύω ότι βρίσκεται σε διαδικασία αναγέννησης. Βρίσκεται σίγουρα σε φάση επαναπροσδιορισμού, αλλά αυτό είναι πολύ διαφορετικό, μιας και πάντα σε αυτή τη φάση βρισκόταν, και είναι απόλυτα λογικό, αφού μιλάμε για τον πυρήνα μίας από τις πιο παράξενες και ιδιόμορφες πόλεις στον πλανήτη. Περιφέρομαι στο κέντρο της Αθήνας από πολύ μικρή ηλικία και θυμάμαι πολλά διαφορετικά πρόσωπά του, το καθένα ξεχωριστά γοητευτικό, κάποιες φορές εχθρικό, κάποιες φορές φιλικό, αλλά πάντα μοναδικό.

Αναστασία και Μαργαρίτα, 15 και 16

Αν κάτι έχει αλλάξει το τελευταίο διάστημα, είναι ότι αισθανόμαστε περισσότερη ασφάλεια.

Θανάσης Καμβύσης, φωτογράφος

Το τι δείχνει ένα τουριστικό ή ένα διαφημιστικό φυλλάδιο για την Αθήνα δεν είναι πάντα πραγματικότητα. Η Αθήνα όπως μας υποσχέθηκαν θα αναβαθμιστεί, πράγμα που δεν έγινε και μπορεί κανείς εύκολα να το παρατηρήσει αν κάνεις μία βόλτα στο κέντρο. Όχι στην επιφανειακή Αθήνα αλλά στην πιο σκοτεινή. Αν κάνεις μία γύρα στα στενά ή σε μέρη που δεν πάει πολύς κόσμος θα δεις χρήστες, άστεγους, για τους οποίους δεν κάνει κανείς τίποτα. Προσπαθούν χρησιμοποιώντας τρόπους καταστολής να επιφέρουν ας πούμε μία ησυχία στο κέντρο. Η κρίση έχει επηρεάσει στην αναβάθμιση της πόλης. Ο κόσμος φαίνεται πιο μίζερος, μαγαζιά είναι στη σειρά με λουκέτα. Πρέπει να σηκώσουμε το εξώφυλλο που μας δείχνουν και να γυρίσουμε σελίδα και να δούμε την πραγματική Αθήνα.

Αντιγόνη, 21

Από το κέντρο της Αθήνας, αυτό που μου λείπει πιο πολύ είναι το πράσινο. Τον τελευταίο καιρό αισθάνομαι πιο ασφαλής και τις βόλτες μου συνήθως τις κάνω στο Μοναστηράκι, στην πλατεία Αγ. Ειρήνης και τα Εξάρχεια.

Αφροδίτη Παναγιωτάκου, Διευθύντρια Επικοινωνίας & Marketing, Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών

Η αναγέννηση μιας πόλης ταυτίζεται με την πληθυντική χρήση του κέντρου της. Το θέμα δεν είναι να περνάμε από το κέντρο αλλά να πηγαίνουμε σε αυτό. Αυτή η πληθυντική διάσταση ενός κέντρου μέσω της κατοικίας, της εργασίας, της διασκέδασης αλλά και της βόλτας συνάδει με την έννοια της αναγέννησης. Η Αθήνα τα τελευταία χρόνια στα μάτια πολλών ξένων ήταν μια πρωτεύουσα nongrataπου τη χαρακτήριζαν η βία στους δρόμους ή η εγκατάλειψη. Η ανάγκη να αμυνθούμε σ’ αυτήν την πρόσληψη βαρβαρότητας νομίζω ότι ανέδειξε τους ουσιαστικούς υπερασπιστές, εμάς τους ίδιους, που ξαναγαπήσαμε την πόλη και αναλάβαμε την ευθύνη του ο καθένας ξεχωριστά να την κάνει καλύτερη. Επί της ουσίας, το ζητούμενο δεν είναι η ομορφιά του κέντρου per se. Η Αθήνα δεν πρέπει να έχει το ρόλο του θεματικού πάρκου. Δεν αρκούν μόνο τα «όμορφα» κτίρια με τα νεοκλασικά ή αρχαιολατρικά χαρακτηριστικά. Μαθαίνουμε να αγαπάμε και την πολυκατοικία. Οι σύγχρονες πόλεις είναι ωραίες όταν είναι ενδιαφέρουσες και η Αθήνα είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα πόλη. Αυτό είναι και το όραμα του project Rethink Athens που αφορά στην ανάπλαση του κέντρου και καλλιεργεί, μέσα από πολλές μελέτες και έναν σοβαρό σχεδιασμό, τις συνθήκες για να θέλει κανείς να ζήσει στο κέντρο. Αθηνοκεντρική ήταν η σκέψη μας και για τη φετινή καμπάνια της Στέγης, για την οποία συνεργαστήκαμε με την ομάδα του Vice. Αποφύγαμε να απαθανατίσουμε μια τουριστικού ενδιαφέροντος αρχιτεκτονική ομορφιά και αντ’ αυτού προτιμήσαμε να αναδείξουμε τις κανονικές γειτονιές. Η Αθήνα αναγεννάται από την ίδια την επιθυμία και τη βούληση των πολιτών της. Δεν νοσταλγούμε μία Αθήνα που χάθηκε. Δημιουργούμε την Αθήνα που θέλουμε, την πόλη που μας αξίζει.

Λευτέρης, 23

Ναι αμέ, έχει αναπτυχθεί… προς τα κάτω. Πώς είναι δυνατόν να μιλάμε για οικονομική ανάκαμψη, την ίδια στιγμή που εξαφανίζονται όλες οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις; Παλιότερα ο κόσμος αγόραζε, τώρα απλώς κοιτάζει βιτρίνες. Παρόλα αυτά φρόντισαν να αναβαθμίσουν την πλατεία Συντάγματος, καθαρίζοντάς την κ.τ.λ. - ασχέτως που η συγκεκριμένη κίνηση έγινε κυρίως για τους τουρίστες.

Δημήτρης Γροζόπουλος, graffiti artist - αρχιτέκτονας

Στην Αθήνα συναντά κανείς, σήμερα, έντονα εκφρασμένες, τις χωρικές εκφάνσεις της κρίσης και των συνεπειών της, οι περισσότερες από τις οποίες αρνητικού πρόσημου. Το κέντρο υποβαθμίστηκε από τα πρώτα κιόλας χρόνια εκδήλωσης της κρίσης. Ο πολλαπλασιασμός των αστέγων, των κλειστών καταστημάτων, των άδειων διαμερισμάτων και η έκρηξη της βίας, είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά που περιγράφουν την Αθήνα της κρίσης. Ωστόσο, το τελευταίο διάστημα αναδεικνύονται αισιόδοξες κινήσεις, είτε με τη μορφή νέας επιχειρηματικότητας (άνοδος δημιουργικών επαγγελμάτων, startups, νέα «στέκια» αναψυχής, κ.α) είτε υπό μορφή καλλιτεχνικών τάσεων (διάδοση του κινήματος graffiti, πολυάριθμα πολιτιστικά φεστιβάλ, κ.α). Φαίνεται λοιπόν πως η Αθήνα διανύει τώρα μια μεταβατική περίοδο, με αφετηριακό σημείο την υποβαθμισμένη εικόνα της. Το ερώτημα ωστόσο που προκύπτει είναι προς ποια κατεύθυνση γίνεται η μετάβαση και αν αυτή η «νέα» Αθήνα θα είναι όντως καλύτερη κατ’ ουσία και όχι μόνο κατ’ εικόνα.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter,  Facebook και Instagram.